Γιατί η Αθήνα δεν χρησιμοπoιεί το ρωσικό οπλικό σύστημα των S-300

Ποια η ιστορία των πυραύλων S-300 και πόσο μπορεί να περιπλέξει γεωπολιτικά την κατάσταση στο τρίγωνο Ελλάδας-Τουρκίας-Κύπρου με τις υπερπτήσεις να είναι διαρκείς τις τελευταίες ημέρες και το γεωτρύπανο Αμπντούλ Χαμίντ Χαν να έχει αναμμένες τις μηχανές του;

Το 1996, το υπουργείο Εθνικής Άμυνας της Ελλάδας και ο τότε υπουργός Γεράσιμος Αρσένης πρότεινε στην κυπριακή κυβέρνηση την αγορά του ρωσικού αντιαεροπορικού συστήματος εδάφους-αέρος S-300 προκειμένου να εξασφαλιστεί η αντιαεροπορική προστασία της Κύπρου.

Στις αρχές του 1997 υπεγράφη η συμφωνία Λευκωσίας-Μόσχας για την αγορά με τις ΗΠΑ και όχι μόνο να αντιδρούν σφόδρα. Η Ουάσιγκτον διεμήνυσε ότι η εγκατάσταση των πυραύλων θα κλιμάκωνε τον ανταγωνισμό στην αγορά και θα λειτουργούσε αποσταθεροποιητικά για όλη την περιοχή. Διότι το ραντάρ που χρησιμοποιούσε το πυραυλικό σύστημα είχε εμβέλεια 300 χιλιόμετρα και μπορούσε να χτυπήσει στόχους όχι μόνο στην νοτιοανατολική Τουρκία αλλά μπορούσε να παρακολουθεί το Ισραήλ, το Λίβανο αλλά και τη Συρία. Μια επιπλέον διπλωματική διάσταση ήταν ότι οι Αμερικανοί είχαν ξεκαθαρίσει και στην Αθήνα και στη Λευκωσία ότι η στρατιωτική παρουσία των Ρώσων στο νησί -αφού Ρώσοι θα διαχειρίζονταν το σύστημα- θα δυσκόλευε τις προσπάθειες επίλυσης του Κυπριακού. Επιπλέον οι πύραυλοι S-300 ήταν ανταγωνιστικοί με το αμερικανικό πυραυλικό σύστημα Patriot.

Οι διαβουλεύσεις εντατικοποιήθηκαν. Ο Γλαύκος Κληρίδης, τότε πρόεδρος της Κύπρου επέμενε και ο μόνος λόγος για να υποχωρήσει ήταν να δεχτεί η Τουρκία την αποστρατικοποίηση όλου του νησιού σε συγκεκριμένο χρονικό διάστημα. Ο τότε πρωθυπουργός Κώστας Σημίτης υποχώρησε υπό την πίεση των αμερικανικών διαβημάτων. Ο πρόεδρος της Τουρκίας Σουλειμάν Ντεμιρέλ δήλωσε ότι η ασφάλειας της χώρας του βρισκόταν σε κίνδυνο και ότι θα λάβει μέτρα και δημιουργούσε συνεχώς τεχνητές κρίσεις και απειλώντας ως αντίποινα ότι θα εγκαθιστούσε δικούς της πυραύλους στη Βόρεια Κύπρο.

Τον Νοέμβριο του 1998 η ελληνική κυβέρνηση ζήτησε από την κυπριακή τη ματαίωση της εγκατάστασης των ρωσικών πυραύλων στην Κύπρο και να αποθηκευτούν στην Κρήτη, με τον Γλαύκο Κληρίδη να το ανακοινώνει επίσημα ένα μήνα αργότερα. Η Τουρκία εμφανίζεται ικανοποιημένη ότι επέβαλε τη θέλησή της ότι η Κυπριακή Δημοκρατία δεν μπορεί να εξοπλιστεί με ορισμένα όπλα.

Και ερχόμαστε στο σήμερα. Οι ισχυρισμοί της Τουρκίας ότι η Ελλάδα χρησιμοποιεί του S-300 είναι απολύτως ψευδείς διότι θα ενεργοποιούσε και πάλι την ενόχληση των χωρών όπως και το 1997. Την ενόχληση δηλαδή των ΗΠΑ και του Ισραήλ σε μια χρονική συγκυρία που και με τις δύο αυτές χώρες η Ελλάδα έχει άριστες διπλωματικές και αμυντικές σχέσεις και ενώ ο Ταγίπ Ερντογάν επιχειρεί την πλήρη ομαλοποίηση με το Τελ Αβιβ και την εξασφάλιση των F-16 από την Ουάσινγκτον. Επιπλέον ενδεχόμενη χρήση του ρωσικού οπλικού συστήματος θα έστελνε ένα έμμεσο μήνυμα ότι οι σχέσεις Μόσχας-Αθήνας αποκαταστάθηκαν κάτι που μέχρι στιγμής δεν συμβαίνει και η κυβέρνηση δεν θέλει να αποκλίνει από τη γραμμή τη Δύσης στον πόλεμο με την Ουκρανία.