Η διπλωματία της Eurovision: Από την αποχώρηση της Ελλάδας λόγω του Αττίλα, στη νίκη της Ουκρανίας

Τι σχέση άλλωστε μπορεί να έχει ένας μουσικός διαγωνισμός, ο τελικός του οποίου θα πραγματοποιηθεί το επόμενο Σάββατο με τις γεωπολιτικές εξελίξεις και τις διακρατικές σχέσεις; Κι όμως η Εurovision αποτελεί κομμάτι της Διπλωματικής Ιστορίας αφού στις ψηφοφορίες τόσο του ημιτελικού , όσο και στον τελικό, οι συμμαχίες, η ισορροπία δυνάμεων, το γεωπολιτικό περιβάλλον παίζουν πολύ σημαντικό ρόλο.

Η περσινή νίκη της Ουκρανίας είναι μια περίτρανη απόδειξη ότι ο διαγωνισμός αντανακλά τη πολιτική πραγματικότητα στην Ευρώπη. Αποτελεί μάλιστα το πιο χαρακτηριστικό παράδειγμα στο πώς η πολιτική επηρέασε την ψηφοφορία αφού το τραγούδι που νίκησε ξεχάστηκε γρήγορα και δεν αποτελεί πλέον επιλογή στα ραδιόφωνα.

Η Ουκρανία κέρδισε ψήφους ως ένδειξη συμπάθειας απέναντι σε έναν λαό που είναι σε εμπόλεμη κατάσταση. To 2014, όταν πραγματοποιήθηκε η ρωσική εισβολή στη Κριμαία η ΕBU έπρεπε να αντιμετωπίσει το πρόβλημα αν οι ψήφοι από την Κριμαία θα έπρεπε να υπολογιστούν ως ρωσικές ή ως ουκρανικές ψήφοι. Τελικά κατέληξαν να υπολογίζονται βάσει του κωδικού τηλεφώνου που θα χρησιμοποιούσε ο καθένας.

Όταν η Μεγάλη Βρετανία το 2003, αποφάσισε να ακολουθήσει τις ΗΠΑ για την εισβολή στο Ιράκ , εκείνη τη χρονιά το τραγούδι τους τερμάτισε τελευταίο με μηδέν βαθμούς.

Το 2009 κλήθηκαν να καταθέσουν στο Υπουργείο Εθνικής Άμυνας του Αζερμπαϊτζάν 43 πολίτες της χώρας που ψήφισαν το τραγούδι της Αρμενίας κατά τη διάρκεια του τελικού εκείνης της χρονιάς. Κατά τη διάρκεια της ανάκρισης χαρακτηρίστηκαν από αξιωματούχους της αστυνομίας μη πατριώτες» και πιθανή απειλή για την εθνική ασφάλεια.

Καλύτερο παράδειγμα από το τι σημαίνει συμμαχία στη Εurovision είναι ασφαλώς η ανταλλαγή στα 12άρια ανάμεσα στην Ελλάδα και την Κύπρο. Όπως επίσης και τα Σκανδιναβικά κράτη αλληλοϋποστηρίζονται αφού αισθάνονται και μέλη της ίδιας κοινότητας.

Η πολιτική παίζει ρόλο. Η Ελλάδα συμμετείχε για πρώτη φορά το 1974. Την επόμενη χρονιά ξαναδήλωσε συμμετοχή ενώ δήλωσε συμμετοχή για πρώτη φορά και η Τουρκία. Η Ελλάδα αποφάσισε να αποσύρει τη συμμετοχή της γιατί δεν ήθελε να βρεθεί στην ίδια σκηνή με την Τουρκία λόγω της εισβολής στην Κύπρο. Το 1976 η χώρα μας αποφάσισε να λάβει μέρος με ένα τραγούδι που έχει πολιτικό μήνυμα. O Mάνος Χατζηδάκης ο οποίος ήταν τότε διευθυντής του Τρίτου Προγράμματος αποφάσισε να στείλει ένα τραγούδι που εμμέσως θα μιλούσε για το Κυπριακό, την τουρκική εισβολή, την προσφυγιά.

Έτσι λοιπόν έγραψε το «Παναγιά μου, Παναγιά μου» που ερμήνευσε η Μαρίζα Κωχ. Στους στίχους δεν ακουγόταν πουθενά η λέξη Τουρκία, η λέξη Ελλάδα και η λέξη Κύπρος , αλλά όλο το τραγούδι ήταν περιγραφή της κατάστασης. Οι Τούρκοι διαμαρτυρήθηκαν και κατηγόρησαν την Ελλάδα ότι επιχείρησε να περάσει ένα πολιτικό μήνυμα πολύ περισσότερο που εκείνη τη χρονιά ο διαγωνισμός έγινε στη Χάγη εκεί που εδρεύει το Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο.

Ο διαγωνισμός είναι μουσικός, αντικατοπτρίζει τον πολιτισμό, την κουλτούρα, την τάση της εποχής και είναι και πολιτικός. Είναι όμως και μεράκι, θέληση και όρεξη από την οργανωτική επιτροπή της κάθε χώρας να δώσει τον καλύτερο εαυτό της, να επιλέξει μια καλή ομάδα και να εκπροσωπήσει την χώρα επάξια.

Διότι αρέσει δεν αρέσει, ο συγκεκριμένος διαγωνισμός η Ελλάδα θα δώσει μια παράσταση μπροστά σε εκατομμύρια τηλεθεατές.