Ελληνοτουρκικά: Παγίδες και σκόπελοι στη συνάντηση Μητσοτάκη - Ερντογάν

Το 1974 λίγους μήνες πριν από την τουρκική εισβολή, Ελλάδα και Τουρκία συμφώνησαν να ανταλλάξουν γραπτώς τις θέσεις τους επί των θεμάτων που ζητούσαν
διαπραγμάτευση.

Η Άγκυρα ήταν πρώτη που έστειλε τα θέματα και αφορούσαν στα εξής:

Πρώτον στην «τουρκική» μειονότητα της Δυτικής Θράκης, δεύτερον στην «τουρκική» μειονότητα της Δωδεκανήσου, τρίτον στη μη συμμόρφωση με υφιστάμενες συνθήκες σχετικά με την αποστρατικοποίηση κάποιων ελληνικών νησιών, τέταρτον στα χωρικά ύδατα και την υφαλοκρηπίδα.

Επίσης συμπεριέλαβαν στον κατάλογο θεμάτων το δικαίωμα Τούρκων υπηκόων που εργάζονταν είτε στην Ελλάδα, είτε σε ελληνικά πλοία.

Η ελληνική πλευρά κατέθεσε λίγες ημέρες αργότερα τις δικές της θέσεις. Δεν δεχόταν να συζητήσει θέματα της τουρκικής μειονότητας στα Δωδεκάνησα και της
αποστρατικοποίησης ελληνικών νησιών. Ζητούσε να συζητηθεί το θέμα της
αποκατάστασης της αριθμητικής ισορροπίας μεταξύ των εκατέρωθεν μειονοτήτων. Να
συζητούσαν επίσης για τις παραβιάσεις στα χωρικά ύδατα και στον εναέριο χώρο της
Ελλάδας, για την επέκταση των ελληνικών χωρικών υδάτων στα 12 μίλια και για θέματα που αφορούσαν στο Οικουμενικό Πατριαρχείο.

Η Τουρκία όπως ήταν επόμενο αρνήθηκε να συζητήσει τα θέματα αυτά, όπως επίσης και η ελληνική πλευρά απέρριψε τα θέματα της τουρκικής. Ήταν προφανές ότι η γειτονική χώρα ήθελε εφ’ ολης της ύλης διάλογο και ζητούσε «συνολική συμφωνία» επιλύσεως όλων των εκκρεμοτήτων, θέση που μέχρι σήμερα αποτελεί πάγια τουρκική πολιτική. Λίγα 24ωρα αργότερα, μετά την κατάθεση και των δύο θέσεων, τουρκικό ωκεανογραφικό σκάφος βγήκε για έρευνες στο Αιγαίο συνοδεία 32 τουρκικών πλοίων.

Το 1996 μετά την κρίση των Ιμίων προστέθηκε στο κατάλογο της Τουρκίας και η αμφισβήτηση της ελληνικής κυριαρχίας επι απροσδιορίστου αριθμού μικρών νησιών στο Αιγαίο, τις λεγόμενες «γκρίζες ζώνες».

Σήμερα βρίσκόμαστε όπως όλα δείχνουν στην έναρξη εντατικών διαβουλεύσεων για την υπογραφή του συνυποσχετικού για τη Χάγη. Οι μηδενικές υπερπτήσεις των τουρκικών μαχητικών, η απουσία προκλητικών δηλώσεων η «αφωνία» των υπουργών Άμυνας και Εξωτερικών της Τουρκίας καταδεικνύουν ότι ο διάλογος έχει ήδη ξεκινήσει με την εμπλοκή μάλιστα εμπειρογνωμώνων και νομικών συμβούλων. Όμως οι θέσεις του 1974 δεν έχουν αλλάξει.

Το ερώτημα λοιπόν είναι πώς θα ξεπεραστούν τα εμπόδια, σε ποια σημεία θα
υποχωρήσουν οι δύο πλευρές και πώς θα σηκώσουν το πολιτικό κόστος. Θα φανεί από
τις δηλώσεις του Χακάν Φιντάν στις 5 Σεπτεμβρίου.

Ο Κυριάκος Μητσοτάκης γνωρίζει πολύ καλά τον φάκελο των ελληνοτουρκικών, όπως γνωρίζει και την προσωπικότητα του Ταγίπ Ερντογάν. Βούληση και γνώση υπάρχει. Ωστόσο η διαπραγμάτευση θα είναι δύσκολη και κανείς δεν μπορεί να εγγυηθεί ότι η Άγκυρα δεν θα ξαναστείλει τουρκικά πολεμικά στο Αιγαίο.

Το έχει κάνει άλλωστε πολλές φορές στο παρελθόν.

Σχετικές ειδήσεις

• «Κλείδωσε» η συνάντηση Μητσοτάκη και Ερντογάν στη Νέα Υόρκη
• Συνάντηση Γεραπετρίτη με Φιντάν στην Τουρκία, στις 5 Σεπτεμβρίου - Η ανακοίνωση του ΥΠΕΞ
• «Πόλεμος Ελλάδας – Τουρκίας το 2027» - Το «μαύρο» σενάριο και η επέμβαση της Γαλλίας