Γιατί έχει σημασία η επίσκεψη του πρωθυπουργού στο Κατάρ: Οι στενές σχέσεις με την Τουρκία

Με τον Εμίρη του Κατάρ, Σείχη Αλ Θάνι θα έχει σήμερα συνομιλίες ο πρωθυπουργός, μια συνάντηση που ενδεχομένως να μη γινόταν αν η αραβική χώρα δεν διαδραμάτιζε τόσο θετικό κομβικό ρόλο στις διαπραγματεύσεις για την ειρήνευση στη Μέση Ανατολή. Και αυτό διότι το Κατάρ είναι από τις χώρες που έχει στενούς πολιτικούς και οικονομικούς δεσμούς με την Τουρκία, κάτι που είχε οδηγήσει την Ελλάδα τα τελευταία χρόνια να διατηρεί μια επιφυλακτική στάση απέναντί του.

Το Κατάρ εκμεταλλεύτηκε όμως τη σχέση του με τη Χαμάς και μετετράπη σε έναν απαραίτητο περιφερειακό παίκτη – με μεγαλύτερη επιρροή τόσο από τη Σαουδική Αραβία, όσο και από τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα. Διαδραμάτισε έτσι καθοριστικό ρόλο στην επίτευξη συμφωνίας για απελεύθερωση των ομήρων και στην πρώτη φάση της 4ημερη κατάπαυσης πυρός.

Κέρδισε λοιπόν τη διεθνή κοινότητα από αυτό τον διαμεσολαβητικό ρόλο, το μικροσκοπικό, πλούσιο σε φυσικό αέριο, και γενικά πλούσιο έθνος το οποίο προσπαθεί να ενισχύσει το προφίλ του στην παγκόσμια σφαίρα την τελευταία δεκαετία. Στην προσπάθειά του αυτή έχει επίσης βοήθεια από την κυβέρνηση των ΗΠΑ. Άλλωστε από το 1992 φιλοξενεί τη μεγαλύτερη αμερικανική βάση στη Μέση Ανατολή. Η Al Udeid Air Base λειτουργεί ως κομβικό σημείο για όλες τις αμερικανικές δραστηριότητες στον Κολπο. Από το 2017 έως το 2021 η Σαουδική Αραβία και τρεις άλλες αραβικές χώρες είχαν προχωρήσει σε αποκλεισμό και εμπάργκο του Κατάρ, το οποίο κατηγόρησαν ότι υποστηρίζει τρομοκρατικές ομάδες και ότι είναι πολύ κοντά στο Ιράν. Τότε η Τουρκία στήριξε το Κατάρ και έστειλε τρόφιμα, νερό και φάρμακα, φτάνοντας μάλιστα στο σημείο να τοποθετήσει εκεί τουρκικά στρατεύματα. Το Κατάρ ξεπλήρωσε τους Τούρκους, υποστηρίζοντάς τους στη διεθνή σκηνή - για παράδειγμα, συντασσόμενο με την Άγκυρα στον Αραβικό Σύνδεσμο και πραγματοποιώντας μεγάλες οικονομικές επενδύσεις στη χώρα.

Η Ελλάδα όλα αυτά τα χρόνια διατηρεί καλές διπλωματικές σχέσεις κυρίως βασιζόμενη στην οικονομική διπλωματία, αφού πολλές μεγάλες ελληνικές επιχειρήσεις δραστηριοποιούνται εκεί. Επίσης επενδυτές από το Κατάρ έχουν δείξει έντονο ενδιαφέρον για τον τουριστικό τομέα, τις νέες τεχνολογίες και το real estate, αλλά και συνεργασία με ελληνικές εταιρείες από τους κλάδους των κατασκευών, των δομικών υλικών, των αγροτικών προϊόντων, του τουρισμού και της τεχνολογίας.

Ο Κυριάκος Μητσοτάκης είχε επισκεφθεί το Κατάρ και τον Αύγουστο του 2022 όπου και τότε υπήρξε ιδιαίτερο ενδιαφέρον των δύο πλευρών για την περαιτέρω ενίσχυση των διμερών σχέσεων, ενώ έχει εκδηλωθεί η κοινή βούληση για εμβάθυνση της συνεργασίας σε ενέργεια, τουρισμό, υποδομές και αλλού.

Ανάλογη επαναπροσέγγιση με το Κατάρ έκανε τον περασμένο Νοέμβριο και ο πρόεδρος της Κύπρου Νίκος Χριστοδουλίδης.