Ο Πούτιν στην Άγκυρα και η κρίση στις ελληνορωσικές σχέσεις

Η δήλωση της εκπροσώπου του υπουργείου εξωτερικών Μαρία Ζαχάροβα ανήμερα της 25ης Μαρτίου ότι η Ελλάδα επιμένει σε εγκληματικές αποφάσεις στέλνοντας όπλα στην Ουκρανία, δεν προκάλεσε καμμία έκπληξη στην Αθήνα. Διότι οι διπλωματικές σχέσεις της Ελλάδας με τη Ρωσία είναι στο χειρότερο σημείο, απόδειξη ότι δεν έχει υπάρξει καμμία επικοινωνία του Γιώργου Γεραπετρίτη με τον Σεργκέι Λαβρόφ παρά την πρόσκληση που, όπως είπε η Ζαχάροβα, απηύθυνε το ρωσικό υπουργείο Εξωτερικών.

Η οδηγία της ελληνικής πλευράς, στις 15 Μαρτίου, προς τις ελληνικές πρεσβείες να μην προσκαλέσουν Ρώσους και Λευκορώσους διπλωμάτες στις χθεσινές επετειακές εκδηλώσεις ενόχλησε σφόδρα τη Μόσχα. «Έφτασε στο σημείο η ελληνική πρεσβεία στη Μόσχα, μεταξύ άλλων διπλωματικών αποστολών χωρών της Ευρωπαϊκής Ένωσης, να αγνοήσει τους κανόνες της διπλωματικής επικοινωνίας και να αγνοήσει πρόσκληση για συνομιλία με την ηγεσία του ρωσικού υπουργείου Εξωτερικών», δήλωσε η Ζαχάροβα.

Η σημερινή κρίση θυμίζει την αντίστοιχη του 2018, όταν τότε εξαιτίας της συμφωνίας των Πρεσπών υπήρξε σοβαρό διπλωματικό επεισόδιο που οδήγησε σε απελάσεις διπλωματών εκατέρωθεν. Έκτοτε, ακόμη και αν υπήρχε πρόθεση με την αλλαγή της κυβέρνησης για αποκατάσταση των διπλωματικών σχέσεων, η έναρξη του πολέμου στην Ουκρανία δεν άφησε και πολλά περιθώρια. Εξαίρεση ίσως αποτέλεσε το 2021, όπου ήταν το κοινό έτος ιστορίας Ελλάδας - Ρωσίας, όταν τότε υπήρξε επικοινωνία με ατζέντα όμως καθαρά πολιτιστική.

Η Ελλάδα επέλεξε να αναβαθμίσει τις σχέσεις της με τις Ηνωμένες Πολιτείες, ενώ ο διαμεσολαβητικός ρόλος του Ταγίπ Ερντογάν στον πόλεμο ενίσχυσε τη στρατηγική του σχέση με τον Βλαντιμίρ Πούτιν. Η πώληση του αντιπυραυλικού συστήματος S-400 στην Άγκυρα αλλά και η συνεργασία για την κατασκευή πυρηνικών σταθμών παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας στο Ακουγιού, επιβάρυναν το κλίμα Αθήνας-Μόσχας.

Η Ρωσία ενοχλήθηκε και πριν από λίγες ημέρες με τη δήλωση του Έλληνα πρωθυπουργού που είπε ότι «σ' αυτή τη σκοτεινή ώρα για την Ευρώπη, δείξαμε την αποφασιστικότητά μας να υποστηρίξουμε την Ουκρανία με ένα ενιαίο μέτωπο, κάτι που οι εχθροί μας μπορεί να μην περίμεναν. Δεν θα μας τρομάξετε, θα συνεχίσουμε να υποστηρίζουμε την Ουκρανία όσο χρειαστεί».

Η εκπρόσωπος του ρωσικού υπουργείου Εξωτερικών επικαλέστηκε τον Μίκη Θεοδωράκη για να απαντήσει: «Στο σοβιετικό-ρωσικό σχολείο μου, στο συνηθισμένο μάθημα μουσικής για κάθε μαθητή μας, μελέτησα τα έργα του Μίκη Θεοδωράκη. Ήξερα και τη μουσική του και τη μοίρα του. Και αυτός ήταν εχθρός της Ευρώπης, της ναζιστικής Ευρώπης».

Στις 23 Απριλίου ο Βλαντιμίρ Πούτιν θα επισκεφθεί την Άγκυρα και με τη συνάντησή του με τον Τούρκο πρόεδρο θα στείλουν μήνυμα όχι μόνο απέναντι στην Ελλάδα, αλλά σε ολόκληρη τη Δύση. Όμως, ακόμη και αν η χώρα μας υπογράψει τελικά τη συμφωνία ασφαλείας Αθήνας - Κιέβου, όπως ισχυρίζεται ο Ζελένσκι, την οποία έχουν υπογράψει αντίστοιχα και η Γαλλία και η Γερμανία και η Μεγάλη Βρετανία, οι ελληνορωσικές σχέσεις έχουν ιστορικούς δεσμούς.

Και στη παγκόσμια διπλωματία ποτέ δεν είναι τίποτα τελεσίδικο.