Ο ΑΠΟΛΟΓΙΣΜΟΣ ΤΗΣ ΣΥΝΑΝΤΗΣΗΣ
Ελληνοτουρκικά: Διαφωνίες εντός προγράμματος - Όσα δεν ειπώθηκαν στη συνάντηση Μητσοτάκη-Ερντογάν
Η αναφορά του προέδρου της Τουρκίας περί «τουρκικής» μειονότητας στην Ελλάδα απέδειξε ότι ο Ερντογάν δεν αλλάζει παρά τη γενικότερη διάθεση που υπήρχε χθες να μην υπάρξει δημόσια αντιπαράθεση, ούτε να δεχτούν ερωτήσεις ώστε να υπάρξει ο κίνδυνος να εκτροχιαστεί η συνέντευξη Τύπου.
«Προσμένουμε η θετική ατμόσφαιρα στη σχέση μας να συμβάλλει στην πλήρωση των δικαιωμάτων της τουρκικής μειονότητας στην Ελλάδα», είπε ο Τούρκος πρόεδρος και εδώ έχουμε ένα καινούργιο στοιχείο, αφού δεν περιορίστηκε στη Θράκη ή στη Ρόδο όπου επίσης ζούν μουσουλάνοι αλλά σε όλη την Ελλάδα! Ο πρωθυπουργός απάντησε ότι ο χαρακτηρισμός της μειονότητας ως θρησκευτικής προβλέπεται από τη Συνθήκη της Λωζάνης. Πρόσθεσε δε, ότι στη Θράκη χριστιανοί και μουσουλμάνοι συμπολίτες μας διαβιούν αρμονικά και πως «θα ήταν ευχής έργο αν την ίδια άνθηση γνώριζε ο διαρκώς συρρικνούμενος ελληνισμός στην Τουρκία».
Το άλλο θέμα που συζητήθηκε, όπως φάνηκε και στη διευρυμένη συνάντηση, ήταν η μετατροπή της Μονή της Χώρας σε τζαμί. Και οι τοποθετήσεις των δυο ηγετών ήταν εντός των κειμένων που διάβασαν μπροστά στις κάμερες. «Με ειλικρίνεια συζητήσαμε τη δυσαρέσκειά μας για το γεγονός ότι η Μονή της Χώρας θα λειτουργήσει πια ως τέμενος. Άκουσε όσα είπα και πιστεύω ότι κατ’ ελάχιστον είναι σημαντικό να μπορούμε να διαφυλάξουμε την πολιτιστική αξία του μνημείου για να μπορεί να είναι επισκέψιμο από όλους», είπε ο Κυριάκος Μητσοτάκης, ενώ είχε προηγηθεί η τοποθέτηση του Τούρκου προέδρου ότι «αποδώσαμε ξανά το τέμενος Καριγέ στη θρησκευτική λατρεία και στους επισκέπτες έπειτα των εργασιών σχολαστικής αποκατάστασης μετά την απόφαση που λάβαμε το 2020. Αποδίδουμε μεγάλη σημασία στην προστασία κάθε έργου που αποτελεί περιουσιακό στοιχείο της UNESCO και στην απόδοση προς χρήση από το έθνος μας και ολόκληρη την ανθρωπότητα. Το τέμενος Κάριγε είναι ανοικτό για όλους».
Και πάμε τώρα σε αυτά που δεν συζητήθηκαν. Τουλάχιστον όχι δημόσια. Δεν έγινε καμμία αναφορά στο casus belli που παραμένει το μεγαλύτερο αγκάθι στις διμερείς μας σχέσεις. Δεν έγινε καμμία αναφορά στην αποστρατικοποίηση των νησιών που επιτακτικά έχουν θέσει στο παρελθόν Τούρκοι αξιωματούχοι. Αλλά ούτε και ο Ερντογάν επανέλαβε τη θεωρία της Γαλάζιας Πατρίδας που προεκλογικά αναφερόταν μιλώντας στους Τούρκους ψηφοφόρους. Ούτε επίσης ανέφερε τον ισχυρισμό περί λύσης των δύο κρατών στην Κύπρο και ενώ το Κυπριακό ήταν θέμα στην ατζέντα τους.
Ο απολογισμός της συνάντησης ασφαλώς και δεν μπορεί να έχει θετικό πρόσημο όσο τα θέματα παραμένουν άλυτα και όσο υπάρχει ο κίνδυνος να υπάρξει ξανά πολεμικό κλίμα. Η Ελλάδα όμως φαίνεται ότι κέρδισε χρόνο ηρεμίας από τη στιγμή που συμφωνήθηκε και ο οδικός χάρτης των επόμενων συναντήσεων, στη Σύνοδο Κορυφής του ΝΑΤΟ στην Ουάσινγκτον τον Ιούλιο, στη Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ στη Νέα Υόρκη τον Σεπτέμβριο και στη συνεδρίαση του Ανώτατου Συμβουλίου Συνεργασίας στην Άγκυρα στο τέλος του χρόνου. Προσωπικά, είναι κερδισμένος ο Κυριάκος Μητσοτάκης που δεν έχασε πολιτικό κεφάλαιο από την επίσκεψη με τις ευρωεκλογές που έχει μπροστά του σε λιγότερο από έναν μήνα. Όμως, το υπουργείο Εθνικής Άμυνας είναι πάντα σε επιφυλακή. Διότι άλλο η διπλωματία και άλλο οι πράξεις. Και στις πράξεις η Τουρκία δεν είναι πάντα να της έχεις εμπιστοσύνη.