De facto διπλή ονομασία των Σκοπίων και βέτο της Ελλάδας στον ορίζοντα

Το ερώτημα που κυριαρχεί στον δημόσιο διάλογο αλλά και στους διπλωματικούς κύκλους, μετά τις δηλώσεις της πολιτικής ηγεσίας στα Σκόπια είναι ένα: Μπορεί η πρόεδρος των Σκοπίων αλλά και ο πρωθυπουργός να χρησιμοποιούν διπλή ονομασία και στο εσωτερικό να αποκαλούν τη χώρα τους «Μακεδονία»; Υπάρχουν «παράθυρα» στη συμφωνία των Πρεσπών που να τους το επιτρέπουν;

Η απάντηση βρίσκεται στις παραγράφους 9 και 10 του άρθρου 1 της συμφωνίας που επιτρέπει την παράταση της χρήσης «Μακεδονία» στο εσωτερικό στο πλαίσιο της μεταβατικής περιόδου για την προσαρμογή των εγγράφων προς διεθνή χρήση. Δηλαδή δημόσιο, φορείς και αξιωματούχοι στη γειτονική χώρα μπορούν να συνεχίσουν να υπογράφουν έγγραφα για εσωτερική χρήση και δεν υπάρχει προθεσμία που λήγει μέχρι να επικυρωθούν από την Ελλάδα τα τρία μνημόνια αλλά και να προχωρήσει η ενταξιακή διαδικασία των Σκοπίων στην Ευρωπαική Ενωση.

Το θέμα που έχει προκύψει είναι μείζον και όχι μόνο τεχνοκρατικό ή νομικό αλλά βαθύτατα πολιτικό που αγγίζει τον πυρήνα του κύρους της χώρας.

«Στο ζήτημα του ονόματος υπάρχει ένα σαφέστατο πισωγύρισμα και θέλω να στείλω ένα μήνυμα προειδοποίησης στην νέα κυβέρνηση. Να αλλάξει από τώρα τη γραμμή της, να σεβαστεί αυτή την κεντρική πρόβλεψη της συμφωνίας των Πρεσπών, να χρησιμοποιεί μόνο το όνομα Βόρεια Μακεδονία εντός και εκτός της χώρας. Σε αντίθετη περίπτωση είναι βέβαιο ότι θα δημιουργήσουν θέματα όχι μόνο στις σχέσεις της Ελλάδας με τη Βόρεια Μακεδονία αλλά και στη σχέση της Ευρώπης με τη Βόρεια Μακεδονία» δήλωσε ο πρωθυπουργός στην κρατική τηλέοραση αφήνοντας επί της ουσίας ανοιχτό το ενδεχόμενο να βάλουμε βέτο στην ενταξιακή πορεία των Σκοπίων που αποτελεί και το μοναδικό μας όπλο προκειμένου να πιέσουμε την γειτονική μας χώρα στην παρούσα φάση.

Η προσοχή τις επόμενες ημέρες στρέφεται τώρα στον νικητή των βουλευτικών εκλογών και ηγέτη του VMRO-DPMNE Κρίστο Μιτσκόσκι ο οποίος κέρδισε τις εκλογές με το σύνθημα στην ανατροπή της συμφωνίας των Πρεσπών και επιστροφή στο παλιό όνομα «Δημοκρατία της Μακεδονίας». Θα μπορέσει όμως να χειριστεί μια σύγκρουση με την Ελλάδα αλλά και την Ευρωπαική Ενωση αν θέλει να ανατρέψει και την κακή κατάσταση της οικονομίας της χώρας και την πάταξη της διαφθοράς; Πόσο θα δεχθεί πιέσεις από τους Αμερικανούς οι οποίοι ναι μέν θέλουν να εφαρμοστεί η συμφωνία αλλά από την άλλη δεν θέλουν να τους στρέψουν στην αγκαλιά της Ρωσίας;

Η ορκωμοσία του Μιτσκόσκι αναμένεται με ενδιαφέρον για να διαπιστωθεί αν θα τηρήσει το τυπικό δίνοντας όρκο στη νέα ονομασία. Η Ελλάδα έχει ακόμη ένα όπλο στα χέρια της: Να ζητήσει λύση ή αναστολή της συμφωνίας λόγω ουσιαστικής παραβίασης της, σύμφωνα με το άρθο 60 της σύμβασης της Βιέννης . Σε αυτή την περίπτωση όμως λύνεται και αυτόματα η υποχρέωση των Σκοπίων να χρησιμοποιούν το νέο τους όνομα. Και τότε πάμε στο Διεθνές Δικαστήριο μια διαδικασία που θα πάρει αρκετά χρόνια για να ολοκληρωθεί .

Αν τελικά η χώρα κέρδισε ή έχασε από τη συμφωνία του 2018 μόνο ο ιστορικός του μέλλοντος θα μπορεί να καταλήξει σε συμπεράσματα. Στη Μακεδονία όμως οι Ελληνες πολίτες έχουν δώσει την απάντησή τους από τώρα. Διότι ποτέ στη ψυχή τους δεν δέχτηκαν να μοιραστούν το όνομα της γης τους.