Σύνοδος ΝΑΤΟ: Τα 3+1 θέματα της εξωτερικής πολιτικής στην ατζέντα του πρωθυπουργού
Μια σύντομη συνάντηση του Έλληνα πρωθυπουργού, Κυριάκου Μητσοτάκη με τον πρόεδρο της Τουρκίας Ταγίπ Ερντογάν στο περιθώριο της συνόδου του ΝΑΤΟ δεν θα πρέπει να αποκλείεται καθώς έχει ξανασυμβεί σε προηγούμενες συνόδους οι εκτός προγράμματος συναντήσεις, αφού και οι δύο ηγέτες θα βρίσκονται στον ίδιο χώρο. Δεν αποκλείεται άλλωστε και συνάντηση των υπουργών εξωτερικών Γιώργου Γεραπετρίτη με τον Χακάν Φιντάν. Σε κάθε περίπτωση υπάρχουν χαμηλές προσδοκίες και ο στόχος και σε αυτή την ελληνοτουρκική συνάντηση θα είναι να διατηρηθούν οι χαμηλοί τόνοι.
Το άλλο μέτωπο που απασχολεί τον πρωθυπουργό σε αυτή τη σύνοδο του ΝΑΤΟ είναι η παραβίαση της συμφωνίας των Πρεσπών από τη νέα κυβέρνηση των Σκοπίων. «Υπάρχει σειρά δηλώσεων που αντίκεινται στα διεθνώς συμφωνηθέντα. Ο Πρωθυπουργός θα τα θέσει», ξεκαθάρισε ο κυβερνητικός εκπρόσωπος.
Τα Σκόπια έγιναν μέλος του ΝΑΤΟ στις 27 Μαρτίου του 2020, αμέσως μετά την υπογραφή της Συμφωνίας των Πρεσπών. Τότε, ο πρόεδρος της χώρας, Στέβο Πενταρόφσκι ανέφερε ότι εκπληρώθηκε ένας από τους δύο στρατηγικούς στόχους της χώρας. Ο δεύτερος ήταν η ένταξη στην Ευρωπαϊκή Ένωση.
Το άλλο μέτωπο έχει να κάνει με την Αλβανία και με την κρίση που υπάρχει με την επιμονή του Έντι Ράμα να κρατά στη φυλακή τον ευρωβουλευτή Φρέντι Μπελέρη.
Θα έχει επίσης ενδιαφέρον αν ο πρωθυπουργός θα έχει κάποια συνομιλία με τον νέο πρωθυπουργό του Ηνωμένου Βασιλείου Κιρ Στάρμερ και αν θα του θέσει το θέμα της επιστροφής των Γλυπτών του Παρθενώνα, θέμα στο οποίο δεσμεύτηκε ότι θα πράξει πριν από τις βρετανικές εκλογές.
Για να κοιτάζουμε όμως και τη μεγάλη εικόνα, η Σύνοδος που αρχίζει αύριο έχει ιδιαίτερο συμβολισμό, λόγω της 75ης επετείου ίδρυσης της Βορειοατλαντικής Συμμαχίας και της επικείμενης επικύρωσης του ορισμού, ως νέου Γενικού Γραμματέα του ΝΑΤΟ, του τέως Πρωθυπουργού της Ολλανδίας Μαρκ Ρούτε, ο οποίος θα διαδεχθεί τον Γενς Στόλτενμπεργκ και θα αναλάβει καθήκοντα την 1η Οκτωβρίου 2024.
Ένα από τα κύρια θέματα στην ατζέντα είναι επίσης η ενίσχυση των αμυντικών δυνατοτήτων της συμμαχίας αλλά και τη μεγαλύτερη συνεισφορά από τα κράτη μέλη της Ε.Ε και τον Καναδά, για την υλοποίηση των προβλεπομένων σχετικά με τις αμυντικές επενδύσεις. Μετά τις εργασίες της Συνόδου, ο Πρωθυπουργός θα μεταβεί στη Νέα Υόρκη, όπου την Παρασκευή θα έχει συνάντηση με τον γενικό γραμματέα του ΟΗΕ Αντόνιο Γκουτέρες. Στο επίκεντρο της συνάντησης θα βρεθεί η ανάληψη από την Ελλάδα της θέσης του μη μόνιμου μέλους του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ (2025-26), καθώς και το Κυπριακό και το έργο της προσωπικής απεσταλμένης του Γενικού Γραμματέα του ΟΗΕ για το Κυπριακό Μαρία Άνχελα Ολγκίν.
Θα είναι, επίσης, η πρώτη φορά που η Σύνοδος Κορυφής θα διεξαχθεί με 32 Συμμάχους, μετά την ολοκλήρωση της διεύρυνσης της Συμμαχίας και της προσχώρησης της Φινλανδίας και της Σουηδίας. Και όλα αυτά στη σκιά των επικείμενων αμερικανικών εκλογών με τον Τραμπ να δείχνει ακλόνητο φαβορί και ταυτόχρονα να είναι και ο άνθρωπος που δεν τρέφει τα καλύτερα συναισθήματα για τον Ζελένσκι και την Ουκρανία, ούτε για το ΝΑΤΟ.