Στο προσκήνιο το τουρκολιβυκό μνημόνιο και οι δηλώσεις των Τούρκων που τορπιλίζουν το μορατόριουμ
Μόνο απαρατήρητη δεν πέρασε στο υπουργείο Εθνικής Άμυνας η ανάπτυξη των πέντε τουρκικών πολεμικών πλοίων που με πρόσχημα την «παραβίαση της τουρκικής υφαλοκρηπίδας» κινήθηκαν σε περιοχή, η οποία βρίσκεται μόλις έξω από τα όρια της αιγιαλίτιδας ζώνης μεταξύ Κάσου και Καρπάθου, όπου πλέει τις τελευταίες ημέρες το υπό ιταλική σημαία πλοίο «Levoli Relume».
Είναι η περιοχή που σύμφωνα με τους τουρκικούς ισχυρισμούς εμπίπτει στο τουρκολιβυκό μνημόνιο που υπεγράφη τον Οκτώβριο του 2022. Η συγκεκριμένη συμφωνία είναι σε ισχύ, παρά τις καταγγελίες της Ελλάδας στον ΟΗΕ και παρά το γεγονός ότι τον περασμένο Φεβρουάριο, το Εφετείο της Τρίπολης είχε λάβει την απόφαση να σταματήσει οποιαδήποτε έρευνα, εκμετάλλευση, και εμπορία των υδρογονανθράκων πετρέλαιο και φυσικό αέριο στην περιοχή. Με το που δημοσιοποιήθηκε το περιστατικό η κυβέρνηση επέλεξε να κρατήσει χαμηλούς τόνους και μιλούσαν για «συνεννόηση» μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας για «διαρκές ανοιχτό δίαυλο επικοινωνίας» μεταξύ των δύο χωρών αφήνοντας ακόμη ανοιχτό το σενάριο να έχει υπάρξει και τηλεφωνική επικοινωνία μεταξύ των δύο υπουργών εξωτερικών.
To βέβαιο είναι ότι ενημερώσαμε τον Τούρκο πρέσβη. Δεν τέθηκε ούτε μια στιγμή να προβεί η Αθήνα σε διάβημα ούτε δόθηκε ποτέ εντολή να κινηθούν απειλητικά τα ελληνικά πολεμικά πλοία δείχνοντας τις διαθέσεις τους προς τα τουρκικά. Κυβερνητικές πηγές ενημέρωσαν ότι δεν τέθηκε ποτέ θέμα «θερμού επεισοδίου» και το περιστατικό βγαίνει προς εκτόνωση.
Άλλωστε η ελληνική NAVTEX λήγει σήμερα, το ιταλικό πλοίο προγραμματίζει να ολοκληρώσει τις εργασίες και θεωρητικά θα αποχωρήσουν τα τουρκικά πλοία, αν δεν υπάρξει κάποια προβοκάτσια. Όμως η Τουρκία δεν κάνει τίποτα τυχαία. Ο Ταγίπ Ερντογάν επέλεξε να στείλει ένα μήνυμα ενδεχομένως και προς το εσωτερικό για να κατευνάσει την κριτική που του ασκήθηκε ότι στην Κύπρο δεν ήταν τόσο δυναμικός.
Καθόλου τυχαίες δεν ήταν και οι συντονισμένες ρητορικές επιθέσεις του Ομερ Τσελίκ του Ντεβλετ Μπαχτσελί και του προέδρου της τουρκικής εθνοσυνέλευσης που στην ατζέντα τους έβαλαν μαζί τον Νίκο Δένδια με την Δέσποινα Βανδή. Και στην εξίσωση έβαλαν και το Κυπριακό που ενδεχομένως είναι το θέμα που θα απασχολήσει περισσότερο το επόμενο χρονικό διάστημα καθώς υπάρχει πίεση να ξεκινήσουν οι συνομιλίες.
Μην ξεχνάμε άλλωστε ότι οι εργασίες του ιταλικού πλοίου αφορούσαν την ηλεκτρική διασύνδεση Κρήτης –Κύπρου, άρα κατά συνέπεια τη στενότερη συνεργασία Αθήνας-Λευκωσίας. Έτσι το θερινό μορατόριουμ που είχε συμφωνηθεί να υπάρχει ηρεμία το καλοκαίρι τίθεται εν αμφιβόλω αφού κανείς δεν μπορεί να εγγυηθεί ότι μέχρι τέλος Αυγούστου δεν θα σημειωθεί ανάλογο περιστατικό στο Αιγαίο.