Η διείσδυση της Τουρκίας στην Αφρική και οι κινήσεις της Ελλάδας

Η Άγκυρα βλέπει τον εαυτό της ως de facto παίκτη πολλών χωρών της Αφρικής αδιαφορώντας για τον κίνδυνο που ενέχει να εμπλακεί σε πολεμικές επιχειρήσεις σε περιοχές που έχουν ενδιαφέρον η Αιγυπτος, η Σαουδική Αραβία και τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα.

Εκείνη βλέπει ότι από τον Περσικό Κόλπο, στο Κέρας της Αφρικής και από την Κύπρο μέχρι το Αιγαίο, προσπαθεί να οριοθετήσει τον νεοθωμανικό της χώρο. Δεν είναι τυχαίο ότι σε διπλωματικό επίπεδο, τα τελευταία χρόνια έχουν αυξηθεί οι τουρκικές πρεσβείες σε αφρικανικές χώρες.

Έχουν φθάσει τις 44 και ανάλογα υπάρχει μεγάλη αύξηση και στη λειτουργία πρεσβειών αφρικανικών χωρών στην Αγκυρα. Διαθέτει δυνάμεις, μεταξύ άλλων και σε Κατάρ, Σομαλία, Συρία, Ιράκ, Λιβύη. Έχει συνάψει στρατιωτικές συμφωνίες με Νιγηρία, Σενεγάλη και το Τόγκο.

Με τη Λιβύη, η νέα συμφωνία που υπέγραψε πρόσφατα είναι συνέχεια του Μνημονίου Ασφάλειας και Στρατιωτικής Συνεργασίας που υπογράφηκε το 2019 με την Τρίπολη, ενώ μαίνονταν η πολιορκία της πρωτεύουσας από τον στρατηγό Χαλίφα Χαφτάρ και εμβαθύνει την στρατιωτική συνεργασία των δύο χωρών, σε τέτοιο βαθμό ώστε εξασφαλίζουν σχεδόν πλήρη ασυλία οι τουρκικές δυνάμεις που δρουν στην Λιβύη.

Δυστυχώς κανείς δεν εμποδίζει την Τουρκία που παραβιάζει απροκάλυπτα το λιβυκό εμπάργκο όπλων – σύμφωνα με τον ΟΗΕ – και έφτασε να υπογράφει μία αποικιακού τύπου συμφωνία με μία μεταβατική κυβέρνηση – ως μεταβατική η κυβέρνηση Ντμπειμπά δεν νομιμοποιείται να υπογράφει τέτοιου τύπου συμφωνίες. Και ερχόμαστε τώρα στη Σομαλία.

Το δικαίωμα ελέγχου και υπεράσπισης από κάθε εξωτερική απειλή στην αποκλειστική οικονομική της ζώνη εκχώρησε η Σομαλία στην Τουρκία τον περασμένο Μάρτιο. Σύμφωνα με τη σχετική συμφωνία η Άγκυρα αναλαμβάνει την υποχρέωση για τα επόμενα 10 χρόνια να δημιουργήσει να εξοπλίσει και να εκπαιδεύσει τις ναυτικές δυνάμεις του Μογκαντίσου ενώ ως αντάλλαγμα η Αγκυρα θα καρπωθεί το 30% των εσόδων από την εκμετάλλευση των αλιευμάτων της ΑΟΖ της Σομαλίας.

Επίσης η Τουρκιας διατηρεί στην πρωτεύουσα της χώρας στρατιωτική βάση στελεχωμένη από 2.000 άτομα ενώ υπάρχει και παρουσία ναυτικών δυνάμεων. Η Τουρκία έχει επίσης συμμετάσχει στην κατασκευή τζαμιών για το Ανώτατο Ισλαμικό Συμβούλιο του Μάλι και έχει κατασκευάσει νοσοκομεία τόσο στο Μάλι όσο και στον Νίγηρα, το 2018 και το 2019 αντίστοιχα.

Η Ελλάδα με εξαίρεση την Αίγυπτο δεν έχει εμβαθύνει τις σχέσεις της με αφρικανικές χώρες αλλά για να λέμε την αλήθεια και η Ευρωπαική Ενωση είναι απλός παρατηρητής των εξελίξεων. Το υπουργείο Εξωτερικών έστρεψε βέβαια την προσοχή του κατά τη διάρκεια της υποψηφιότητας της Ελλάδας ως μη μόνιμο μέλος του συμβουλίου ασφαλείας του ΟΗΕ και υιοθέτησε επίσης μια πιο ενεργή στάση με τον εγκαινιασμό της πρεσβείας της στο Ντακάρ και με τη διαπίστευση ειδικού απεσταλμένου για το Σαχέλ.

Η ελληνική κυβέρνηση συμφώνησε επίσης να συμμετάσχει μαζί με άλλες ευρωπαϊκές κυβερνήσεις στην Task Force Takuba, μία ειδική δύναμη που θα δώσει μια νέα δυναμική στις αντιτρομοκρατικές επιχειρήσεις και θα συμπληρώσει κενά στην επιχειρησιακή υποστήριξη και εκπαίδευση των δυνάμεων του Μάλι. Όμως μάλλον πρέπει να γίνουν πολύ περισσότερα...