Πώς ο Ερντογάν επιδιώκει να «εκμεταλλευτεί» τις ενεργειακές ανάγκες της Ευρωπαϊκής Ένωσης
Η συμφωνία για την κατασκευή των δύο ρωσικών πυρηνικών σταθμών επί τουρκικού εδάφους είναι το πρώτο μεγάλο κομμάτι της πολύ δυνατής ρωσοτουρκικής συμμαχίας. Το πυρηνικό εργοστάσιο στο Ακούγιου κατασκευάστηκε από ρωσική εταιρεία, ενώ η Μόσχα καλύπτει τις ανάγκες της γείτονος κατά 40% σε φυσικό αέριο και κατά 68% σε πετρέλαιο. Ο πόλεμος στην Ουκρανία αποτελεί «πεδίο δόξης λαμπρόν» για τον Ταγίπ Ερντογάν που θέλει να «εκμεταλλευτεί» τις ενεργειακές ανάγκες της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Έτσι, σήμερα που είναι η δεύτερη ημέρα της 16ης Συνόδου Κορυφής των BRICS+ στο Καζάν, η παρουσία του Ταγίπ Ερντογάν εκεί αναμένεται να συγκεντρώσει την προσοχή της διεθνούς διπλωματίας. Δεν είναι μόνο ότι ο Ερντογάν είχε το «θράσος» να υποβάλει αίτημα ένταξης στην συγκεκριμένη ομάδα, ενώ η Τουρκία είναι χώρα μέλος του ΝΑΤΟ, αλλά διότι κάνει ξεκάθαρο πλέον ότι επιδιώκει να ενισχύσει τον γεωοπολιτικό ρόλο του στην Ανατολή.
Η συγκυρία τον ευνοεί. Μέχρι σήμερα η ρωσική κρατική εταιρεία Gazprom εξάγει φυσικό αέριο στην Ευρώπη ενώ ελέγχει πολλές θυγατρικές, συμπεριλαμβανομένων διαφόρων περιουσιακών στοιχείων υποδομών. Πολλοί αγωγοί μεταφοράς του ρωσικού αερίου περνούν από την Ουκρανία, συμφωνία με τη σχετική σύμβαση η οποία λήγει στο τέλος του χρόνου.
Το Κίεβο έχει διαμηνύσει στις Βρυξέλλες ότι δεν θα συμμετάσχει στις συνομιλίες για την παράταση της συμφωνίας, ενώ η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει πει ότι θα αντιμετωπίσει την απώλεια διαμετακόμισης προμηθεύοντας εναλλακτικές προμήθειες. Η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει έναν μη δεσμευτικό στόχο να σταματήσει όλες τις εισαγωγές ρωσικού φυσικού αερίου έως το 2027. Το τέλος της διαμετακόμισης της Ουκρανίας θα μπορούσε να επιταχύνει αυτήν την αποσύνδεση και θα συνεπαγόταν επίσης απώλεια 6,5 δισεκατομμυρίων δολαρίων ετησίως για τη Ρωσία. Η Γερμανία για παράδειγμα, αύξησε τις παραδόσεις από αγωγούς από τη Νορβηγία και αύξησε τις εγκαταστάσεις για την εισαγωγή υγροποιημένου φυσικού αερίου από όλο τον κόσμο. Όμως με το εσωτερικό πολιτικό σκηνικό να είναι ρευστό δέχεται πιέσεις για φθηνότερο αέριο.
Το Κρεμλίνο από την πλευρά του έχει διαμηνύσει ότι έχει κι άλλες επιλογές για την προμήθεια φυσικού αερίου στην Ευρώπη. Και εδώ στο διπλωματικό πόκερ μπαίνει η Άγκυρα.
Η Gazprom είχε παραδώσει ένα σχέδιο οδικού χάρτη στην τουρκική κρατική εταιρεία Botas σχετικά με την υλοποίηση ενεργειακού κόμβου. Οι Βρυξέλλες δήλωσαν ότι τα κράτη της Ευρωπαϊκής Ένωσης που βασίζονται περισσότερο στο ρωσικό αέριο μέσω της Ουκρανίας -Αυστρία, Σλοβακία, Ουγγαρία και Ιταλία- θα μπορούσαν να ενισχύσουν τις εισαγωγές υγροποιημένου φυσικού αερίου (LNG) ή φυσικού αερίου μέσω άλλων αγωγών στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Σύμφωνα με τον υπουργό Ενέργειας της Τουρκίας, Αλπαρσλάν Μπαϊρακτάρ, το κρατικό μονοπώλιο φυσικού αερίου BOTAŞ θα μπορεί πλέον να εξάγει περίπου 7 έως 8 δισεκατομμύρια κυβικά μέτρα φυσικού αερίου μέσω της Βουλγαρίας στην Κεντρική Ευρώπη με ένα νέο εμπορικό σήμα που ονομάζεται «Turkish Blend», δηλαδή ανάμιξη αερίου από διάφορες πηγές.
Με άλλα λόγια, το ρωσικό αέριο θα «βαφτιστεί» τουρκικό και θα φτάνει στις χώρες της Ευρώπης. Δίνοντας έτσι ένα σημαντικό πολιτικό πλεονέκτημα στις διαπραγματεύσεις του Ταγίπ Ερντογάν με τις Βρυξέλλες.