Οι γεωπολιτικές ισορροπίες στη Συρία, το παιχνίδι Ερντογάν και ο ρόλος Τραμπ

Ο στόχος του Ερντογάν είναι ορατός από όλους, θέλει να έχει ρόλο στο εσωτερικό της Συρίας, να επηρεάσει ενδεχομένως στη διενέργεια των εκλογών -που θα αργήσουν να γίνουν- και να εξυπηρετήσει τους σκοπούς του στο κουρδικό. Εδώ έχει σημασία ότι οι Κουρδοι ζούνε σε περιοχή πλούσια σε έδαφος σε πετρέλαιο στη Βορειοανατολική Συρία.

Το κλειδί για όλα αυτά είναι να διαδραματίσει πρωταγωνιστικό ρόλο στην ανοικοδόμηση της χώρας, να συναφθούν άμεσα εμπορικές συμφωνίες ανάμεσα στη Δαμασκό και τη Συρία. Ο υπουργός ενέργειας της Τουρκίας Αλπαραλάν Μπαιρακτάρ έσπευσε να δηλώσει ότι θα προσφέρει ηλεκτρικό ρεύμα και θα βοηθήσει στα έργα υποδομής στην ενέργεια. Η ανοικοδόμηση βέβαια θα γίνει με διεθνή κεφάλαια, ενδεχομένως από το Κατάρ, πακέτα βοήθειας από τον ΟΗΕ την Ευρώπη και βεβαίως τις ΗΠΑ.

Ο νέος αγωγός Συρίας-Τουρκίας δρομολογείται άμεσα. Η Συρία έχει σημασία λόγω της γεωστρατηγικής θέσης στη διαμετακόμιση υδρογονανθράκων και έχει προχωρήσει σε σημαντικές διμερείς συμφωνίες από το 2009 και έπειτα πρωτόκολλα συνεργασίας με την Τουρκία για την επέκταση του Αραβικού αγωγού, με το Αζερμπαιτζάν για τη μεταφορά του αζέρικου φυσικού αερίου στη Συρία αλλά και με το Ιραν για το Islamic Gas line. O εμφύλιος πόλεμος το εμπάργκο από την Ευρωπαική Ενωση και οι χειρισμοί του πρώην ηγέτη Μπασάρ αλ Ασαντ απέτρεψαν στο παρελθόν οποιαδήποτε προοπτικη για την πλήρη αξιοποίηση των κοιτασμάτων ππου η χώρα διαθέτει.

Πώς θα τοποθετηθεί ο Τραμπ σε όλα αυτά; Οι πρώτες του δηλώσεις ήταν στην κατεύθυνση της μη ανάμειξης των ΗΠΑ στη Συρία και γενικότερα στη Μέση Ανατολή. Αν και σύμφωνα με την κατευθυντήρια γραμμή για την εξωτερική πολιτική οι ΗΠΑ δεν προτίθενται να εμπλακούν σε συγκρούσεις στην περιοχή. Θα είναι όμως έτσι;

Οι Αμερικανοί διατηρούν εμπορικούς δεσμούς με πολλές αραβικές χώρες, ιδιαίτερα με εκείνες του Κόλπου, για αυτό και δεν μπορούν να αποσυρθούν από τη Μέση Ανατολή όπου τα επιμέρους συμφέροντα αλληλοσυγκρούονται και αλληλεπικαλύπτονται. Διεθνείς αναλυτές λένε ότι θα μπορούσαν να παίξουν θετικό ρόλο υποστηρίζοντας τις μετριοπαθείς ομάδες της πρώην αντιπολίτευσης στον Άσαντ και προσπαθώντας να προστατέψουν τους Κούρδους οι οποίοι κινδυνεύουν από την Τουρκία. Στη σκακιέρα θα πρέπει να συνυπολογίσουμε και τις κινήσεις των άλλων παικτών τις οποίες ασφαλώς θα πρέπει να υπολογίσει και ο Τραμπ.

Το Ιράν, για παράδειγμα, θα μπορούσε να το εκλάβει ως απειλή για την επιρροή της Τουρκίας στην περιοχή, καθώς θα μείωνε το στρατηγικό βάρος των εμπορικών του διαδρόμων προς το Ιράκ και τη Συρία.

Αλλά και η Κίνα, η οποία ξεκίνησε την πρωτοβουλία Belt and Road, θα μπορούσε να ερμηνεύσει τις τουρκικές φιλοδοξίες ως πρόκληση για τις δικούς της εμπορικούς και γεωπολιτικούς σχςεδιασμούς.