Αγία Αικατερίνη στην Πλάκα: Ο ναός του 11ου αιώνα όπου εκκλησιαζόταν ο Μακρυγιάννης (pics)

Στο παρελθόν υπήρξε μετόχι της μονής Αγίας Αικατερίνης του Σινά. Η σημερινή μορφή του ναού προέκυψε μετά από εργασίες αποκατάστασης και επέκτασης κατά τον 19ο και τις αρχές του 20ού αιώνα. Οι εργασίες αποκατάστασης που έλαβαν χώρα στο δεύτερο τέταρτο του 19ου αιώνα είναι από τα παλαιότερα έργα αποκατάστασης βυζαντινού μνημείου στα πλαίσια του ελληνικού κράτους.

Ο ναός βρίσκεται στην πλατεία Αγίας Αικατερίνης, κοντά στο μνημείο Λυσικράτους. Στην άκρη της πλατείας σώζονται δύο κίονες της ρωμαϊκής εποχής, τμήμα περιστύλιου ή αιθρίου. Σύμφωνα με τον Ιωάννη Τραυλό, στη θέση του ναού βρισκόταν παλαιοχριστιανική βασιλική, η οποία με τη σειρά της φαίνεται ότι κτίστηκε στη θέση ναού αφιερωμένου στην Άρτεμη. Κατά την αρχαιότητα κοντά βρίσκονται επίσης τα λουτρά του Ανδριανού και ίσως το Πρυτανείο. Ο σημερινός ναός κτίστηκε στο δεύτερο τέταρτο του 11ου αιώνα σύμφωνα με τον Πίτερ Μέγκο, χρονολόγηση που συμφωνεί με τις εκτιμήσεις του Χαράλαμπου Μπούρα και του Νίκου Νικονάνου. Σύμφωνα με την αφιερωτική επιγραφή στον κίονα της Αγίας Τράπεζας ήταν αρχικά αφιερωμένη στους αγίους Θεοδώρους.

Ο ναός φαίνεται στη συνέχεια να εγκαταλείφθηκε. Στις 19 Φεβρουαρίου 1767 ο μητροπολίτης Αθηνών Βαρθολομαίος με τη συγκατάθεση των προυχόντων της Αθήνας δώρισε το ναό στη μονή της Αγίας Αικατερίνης του όρους Σινά, με αποτέλεσμα να γίνει μετόχι της μονής. Ο πρωτοσύγκελος της μονής Ιωνάς επισκεύασε το ναό και τον αφιέρωσε την αγία Αικατερίνη. Οι Σιναΐτες αγόρασαν επίσης παρακείμενες εκτάσεις εμβαδού περίπου τεσσάρων στρεμμάτων. Ο χώρος χρησιμοποιούνταν από τους Σιναΐτες κατά την παραμονή τους στην Αθήνα. Ο ναός υπέστη ζημιές κατά τη διάρκεια της επανάστασης του 1821 ή και από σεισμό το 1837. Το μετόχι έπρεπε να διαλυθεί βάση νόμου το 1834, όμως πέντε χρόνια αργότερα εξακολουθούσε να υφίσταται.

Δείτε φωτογραφίες στη Gallery:

Καθώς ο κοντινός ναός της Παναγίας Κανδήλη εγκαταλείφθηκε το 1839 και οι ενορίτες έπρεπε να πάνε να εκκλησιαστούν στη Σωτήρα Κοττάκη, η οποία όμως βρισκόταν μακριά, ζητήθηκε από τους πιστούς να εκκλησιάζονται στο ναό της Αγίας Αικατερίνης, αίτημα με το οποίο συμφώνησε ο δήμος, η κεντρική διοίκηση και ο επισκόπος Αθηνών. Το αίτημα εγκρίθηκε από το δημοτικό συμβούλιο το 1840 και ο ναός δόθηκε στους ενορίτες, παρά τις αντιδράσεις της μονής. Ο αρχιτέκτονας της πόλης Λωράντ επιθεώρησε το ναό το καλοκαίρι του 1840 με στόχο την επισκευή του και ανέφερε ότι βρισκόταν σε κακή κατάσταση διατήρησης. Τον Ιανουάριο 1841 συστάθηκε έπειτα από εκλογές πενταμελής επιτροπή για την επισκευή του ναού, της οποίας μέλος ήταν ο Μακρυγιάννης, ο οποίος κατοικούσε κοντά στο ναό. Οι εργασίες πιθανότατα είχαν ολοκληρωθεί πριν το 1850 με δαπάνες των ενοριτών.

Ο ναός επεκτάθηκε πριν το 1870, όπως προκύπτει από φωτογραφία της εποχής, με προσθήκη περίστωου στη βόρεια, δυτική και νότια πλευρά, ώστε να στεγάσει τον αυξανόμενο αριθμό των εκκλησιαζόμενων. Το 1880 το κωδωνοστάσιο είχε μεταφερθεί από την απόληξη της δυτικής κεραίας στη νοτιοδυτική γωνία του περιστώου και από μονόλοβο έγινε δίλοβο. Επίσης ο ναός επιχρίστηκε, καλύπτοντας τη βυζαντινή τοιχοποιία. Την ίδια περίοδο διαμορφώθηκε και ο κήπος στην πλατεία με τη φύτευση φοινίκων.

Το 1889 το μετόχι πουλήθηκε στη μητρόπολη Αθηνών στο μισό της αξίας του. Την περίοδο 1917-1927 ανακατασκευάστηκε ο τρούλος, ο οποίος έγινε ψηλότερος, παραμορφώνοντας το μνημείο σύμφωνα με τον Γεώργιο Σωτηρίου. Την ανακατασκευή του τρούλου είχε αναλάβει ο μηχανικός Φίλιππος Οικονόμου. Παράλληλα αφαιρέθηκαν τα επιχρίσματα από την εξωτερική τοιχοποιία. Το περίστωο έλαβε τη σημερινή του μορφή την περίοδο 1950-1953. Μετά το σεισμό του 1999, έγιναν εργασίες στεγάνωσης του τρούλου και αντικατάσταση κεραμιδιών.

Με πληροφορίες από: wikipedia

Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, τη στιγμή που συμβαίνουν, στο Newsbomb.gr.

Διαβάστε επίσης:

Σέρρες: Σάλος με ιερέα για τις προκλητικές πόζες σε φωτογραφίες που ανήρτησε στο Instagram

Καιρός – Αρναούτογλου: Έρχονται ισχυρές βροχές, σκόνη και «χειμωνιάτικες πινελιές» στην Ελλάδα

Τραγική κατάληξη στην εξαφάνιση της 23χρονης εγκύου Φωτεινής Μπακογιώργου - Την βρήκαν νεκρή