Δεκαπενταύγουστος: Πότε καθιερώθηκε η μεγάλη γιορτή της Ορθοδοξίας;

Η γιορτή της Κοιμήσεως της Θεοτόκου έχει ιδιαίτερη θέση στο εορτολόγιο της Ορθόδοξης Εκκλησίας και γιορτάζεται με λαμπρότητα σε όλη την Ελλάδα.

Εντάσσεται στις γιορτές που καθιέρωσε η Εκκλησία προς τιμήν της Μητέρας του Χριστού, τις ονομαζόμενες θεομητορικές εορτές.

Οι πρώτες μαρτυρίες για τον εορτασμό της Κοίμησης της Θεοτόκου εντοπιζονται τον 5ο αιώνα μΧ, περίπου την εποχή που συγκλήθηκε η Γ' Οικουμενική Σύνοδος της Εφέσου (451).

Αρχικά, στα Ιεροσόλυμα, φαίνεται πως εορταζόταν στα Ιεροσόλυμα, στις 13 Αυγούστου, λίγο αργότερα ωστόσο μετατέθηκε στις 15 του ίδιου μήνα.

Όπως αναφέρουν οι ιστορικές πηγές, είχε θεομητορικό χαρακτήρα, χωρίς ειδική αναφορά στο γεγονός της Κοιμήσεως και ονομάζονταν «ημέρα της Θεοτόκου Μαρίας».

Κέντρο του πανηγυρισμού αναφέρεται στην αρχή ένα «Κάθισμα» (ναός), που βρίσκονταν έξω από τα Ιεροσόλυμα στον δρόμο προς την Βηθλεέμ. Η σύνδεση αυτής της γιορτής με την Κοίμηση της Θεοτόκου, έγινε στον ναό της Παναγίας, που βρισκόταν στη Γεσθημανή, το «ευκτήριο του Μαυρικίου», όπου υπήρχε και ο τάφος της.

Σύμφωνα με την εκκλησιαστική παράδοση, πριν την εορτή Κοιμήσεως της Θεοτόκου τηρείται νηστεία, η οποία καθιερώθηκε τον 7ο αιώνα.
Αρχικά ήταν χωρισμένη σε δύο περιόδους: πριν από την εορτή της Μεταμορφώσεως του Σωτήρος και πριν από την εορτή της Κοιμήσεως της Θεοτόκου, ωστόσο τον 10ο αιώνα, συνενώθηκαν σε μία νηστεία, που περιλαμβάνει 14 ημέρες και ξεκινά την 1η Αυγούστου.

Κατά τη διάρκεια της συγκεκριμένης νηστείας νηστεύεται το λάδι εκτός του Σαββάτου και της Κυριακής, ενώ στη γιορτή της Μεταμόρφωσης του Σωτήρα επιτρέπεται το ψάρι. Ανήμερα της εορτής της Κοιμήσεως της Θεοτόκου καταλύονται τα πάντα, εκτός και αν η εορτή πέσει σε Τετάρτη ή Παρασκευή, οπότε καταλύεται μόνο το ψάρι.

Σχετικές ειδήσεις

• Οι Παναγίες του Δεκαπενταύγουστου στη Βόρεια Ελλάδα
• Λαϊκό προσκύνημα τον Δεκαπενταύγουστο στην Παναγία Σουμελά
• Η Κοίμηση της Θεοτόκου - Τι γιορτάζουμε σήμερα