Αρχιεπίσκοπος ΗΠΑ: Δέκα προτάσεις για τη Σαρακοστή
Ο Αρχιεπίσκοπος Αμερικής Δημήτριος κατά τη διάρκεια ομιλίας του στο ετήσιο Ελληνικό Κολλέγιο Τιμίου Σταυρού Ελληνικής Ορθόδοξης Θεολογικής Σχολής που πραγματοποιήθηκε στο Παρεκκλήσι του Μπρούκλιν, παρουσίασε 10 προτάσεις για τη διάρκεια της περιόδου της Σαρακοστής, απευθυνόμενος στους απανταχού Ορθόδοξους Χριστιανούς.
Οι 10 προτάσεις για τη Σαρακοστή:
1.Σκέπτομαι για την ιστορία της Σωτηρίας
Αφιερώστε την χρονική αυτή περίοδο της Σαρακοστής για διαλογισμό που θα αφορά στην ιστορία της σωτηρίας. Σκεφτείτε την δημιουργία του σύμπαντος και του Αδάμ και της Εύας ως την απαρχή της ανθρώπινης ύπαρξης στην γη. Σκεφτείτε την «πτώση» του Αδάμ, ως την είσοδο της αμαρτίας στην ανθρωπότητα. Βλέπουμε στην υμνολογία του βιβλίου της Σαρακοστής, το Τριώδιο, συνεχείς αναφορές στην τραγωδία της «πτώσης» από τα πρώτα ανθρώπινα όντα. Για παράδειγμα, στον Οίκο των Όρθρου της Τυρινής, διαβάζουμε: «Ο Αδάμ αντέδρασε εκείνες τις ημέρες απέναντι στις απολαύσεις του Παραδείσου και κτύπησε τα χέρια του επάνω στο πρόσωπό του, και είπε: Ελεήμων, ελέησε με που έχω «πέσει».
Οι μνήμες των γεγονότων της πτώσης του Αδάμ και της Εύας συνεχίζεται στις ημέρες μας. Σκεφτείτε την τωρινή κατάσταση του κόσμου με αυτές τις χαοτικές συνθήκες... τη σύγχυση, τη βία, τη φτώχεια, τις αδικίες, την καταπίεση, την ασθένεια και το θάνατο, και να θυμάστε ότι όλα συνδέονται με την ιστορία του Αδάμ και την Εύας, ως συνέπεια της αμαρτίας και την «πτώσης τους». Στη συνέχεια, όμως εξετάσουμε την πορεία της ιστορίας και πως η καταπληκτική, αδιανόητη και απρόβλεπτη πράξη του ίδιου του Θεού να γίνει ανθρώπινο όν άλλαξε ριζικά τα πάντα. Έτσι, κατά τη διάρκεια της Σαρακοστής θυμηθείτε την ιστορία της σωτηρίας: Από την «πτώση» της ανθρωπότητας, στην υπόσχεση της λύτρωσης, την ενανθρώπηση του Θεού ως ο νέος Αδάμ, τη Σταύρωση Του, την Ανάσταση, την Ανάληψη του στον Ουρανό και τη Δευτέρα Παρουσία. Αφιερώστε χρόνο για να προβληματιστείτε σχετικά με τις θεϊκές ενέργειες του Θεού μέσα από την ιστορία.
2. Εξετάστε την κατανόηση της νηστείας
Πάρτε τη νηστεία στα σοβαρά ως μια πολύ σημαντική πτυχή της Σαρακοστής. Μην σκεφτείτε τη νηστεία απλώς ως ένα διατροφικό εργαλείο για δίαιτα, αλλά ως κάτι που σχετίζεται με την «πτώση» της ανθρωπότητας, και ταυτόχρονα ως μια νίκη του Χριστού. Μη δείτε αυτές τις σαράντα ημέρες της Σαρακοστής πριν την Μεγάλη Εβδομάδα απλώς ως μια άσκηση, καθώς υπάρχει μια σημαντική Χριστολογική σημασία που συνδέεται με τη νηστεία. Έχουμε σαράντα ημέρες πρότυπα νηστείας τόσο από την Παλαιά όσο και την Καινή Διαθήκη. Στην Παλαιά Διαθήκη, ο Μωυσής νήστευε για σαράντα μέρες στο όρος Σινά πριν την παραλαβή των Δέκα Εντολών (Έξοδος 34:28, Δευτ. 9: 9, 9:18) και του Προφήτη Ηλία που νήστευε για σαράντα μέρες στο όρος Χωρήβ (3 βασίλεια 19: 8). Και οι δύο από αυτές τις περιπτώσεις συνδέονται με μια σύγκρουση με τον Θεό στο τέλος της νηστείας τους. Στην Καινή Διαθήκη, έχουμε τις σαράντα ημέρες νηστείας στην έρημο, από τον Κύριο Ιησού Χριστό (Ματθ. 4: 1-11, Μάρκος 1: 12-13, Λουκάς 4: 1-13). Στο τέλος των σαράντα ημέρων νηστείας του Χριστού στην έρημο, υπάρχουν οι γνωστοί «πειρασμοί», η πρώτη εκ των οποίων σχετίζεται με το φαγητό. Και ήρθε ο πειρασμός και του είπε: "Αν είσαι ο Υιός του Θεού, δώσε εντολή σε αυτές τις πέτρες να γίνουν καρβέλια ψωμί. " Αλλά [ο Χριστός] του απάντησε: «Είναι γραμμένο, ο άνθρωπος να μην ζήσει μόνο με ψωμί, αλλά με τον λόγο του Θεού»(Ματθ. 4: 3-4). Άραγε αυτό το γεγονός στη ζωή του Χριστού συνδέεται με οποιονδήποτε τρόπο με την πτώση του Αδάμ; Πράγματι, η «πτώση» του Αδάμ προκλήθηκε από μια κατάσταση που περιελάβανε φαγητό και η νίκη του Χριστού πραγματοποιήθηκε μέσω μιας παρόμοιας κατάστασης. Ενώ ο Αδάμ είπε "ναι" στον πειρασμό και έφαγε (Γένεση 3:. 1-6), ο Χριστός είπε "όχι" στον πειρασμό και δεν έφαγε. Αυτός είναι ο λόγος που η νηστεία των σαράντα ημερών κατά τη διάρκεια της Σαρακοστής δεν είναι απλώς θέμα αποχής ή ένα θέμα διατροφής, αλλά ένα πολύ σημαντικό χριστιανικό ζήτημα, ξεκινώντας από την «πτώση» της ανθρωπότητας, ενώ στη συνέχεια ήρθε η αποκατάσταση μέσα από την νίκη του Χριστού. Ας πάρουμε τη νηστεία στα σοβαρά και ας προετοιμαστούμε για μια ευλογημένη συνάντηση με τον Θεό.
3. Επανεξέταση της ζωής μας μέσω της προσευχής
Οι ημέρες της Μεγάλης Σαρακοστής είναι ημέρες προσευχών. Αλλά ποιο είναι το περιεχόμενο της προσευχής μας; Ποια είναι η γλώσσα που προσευχόμαστε; Για πολλούς ανθρώπους, η προσευχή τους είναι ακόμα στο ίδιο επίπεδο από όταν ήταν δέκα ή δεκαπέντε ετών;
Προσπαθήστε να προσεύχεστε - να μελετάτε τις προσευχές που η Εκκλησία μας έχει δώσει και αυτά τα θαυμάσια παραδείγματα συνομιλίας με τον Θεό, ενώ παράλληλα προσπαθήστε ιδιαίτερα να διαβάσετε τους Ψαλμούς, με οδηγό το πρότυπο και το καθολικό βιβλίο.
Η Εκκλησία μας καλεί κάθε εβδομάδα να προσευχηθούμε στο πλαίσιο της Θείας Λειτουργίας του Αγίου Βασιλείου, της Προηγιασμένης Θείας Λειτουργίας, των Χαιρετισμών της Θεοτόκου, του Μεγάλου Απόδειπνου και άλλα. Προσπαθήστε να προσεύχεστε πιο συχνά αυτή τη Σαρακοστή.
4. Ας εστιάσουμε στη σοβαρότητα της αμαρτίας
Μερικές φορές δεν παίρνουμε στα σοβαρά την αμαρτία. Ωστόσο, η Γραφή προσφέρει μια πολύ ισχυρή και ξεκάθαρη εικόνα της βαρύτητας της αμαρτίας. Η υμνολογία του Τριωδίου χαρακτηρίζεται από τις συχνές εμφανίσεις της λέξης «αμαρτία» ή παραλλαγές αυτής. Η αμαρτία είναι ένα πολύ σοβαρό ζήτημα. Στην εβραϊκή Παλαιά Διαθήκη, υπάρχουν δεκατέσσερις διαφορετικές λέξεις που περιγράφει την αμαρτία, αλλά κυρίως τέσσερις είναι οι βασικές ερμηνείες: η αμαρτία ως θέμα της ανθρώπινης αδυναμίας, η αμαρτία ως στρέβλωση ή διαστροφή, η αμαρτία ως εξέγερση (δανεισμένη από την πολιτική σφαίρα) και η αμαρτία ως σφάλμα ή λάθος που σχετίζονται με την άγνοια.
Αν πιστεύουμε στην έλευση του Θεού ως ανθρώπου ο οποίος πρόθυμα δέχθηκε να σταυρωθεί για τις αμαρτίες του κόσμου, τότε θα πρέπει να κατανοήσουμε τη σοβαρότητα της αμαρτίας. Ας προβληματιστούμε σχετικά με το πώς η αμαρτία έχει τον έλεγχο στη ζωή μας και πώς έχει στρεβλώσει την θεία εικόνα μέσα στον καθένα μας. Ας ασχοληθούμε σοβαρά με τις αμαρτίες μας και ας παραδεχθούμε ότι είμαστε μέρος αυτού του τεράστιου ποσού των αμαρτιών και του κακού που οδήγησε τον Χριστό στο Σταυρό.
Στη συνέχεια, όμως ας θυμηθούμε ότι ο Θεός έχει δώσει τη συγχώρεση του ως το τέλειο αντίδοτο, με τη συγχώρεση να είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με την μετάνοια.
5. Κάντε τη Σαρακοστή μια περίοδο για μετάνοια
Η μετάνοια είναι μια πολύ σημαντική πτυχή της ζωής μας και είναι ένα κυρίαρχο θέμα σε όλο το Τριώδιο. Δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι ο Ιησούς Χριστός, ο Κύριός μας, άρχισε τη δημόσια διακονία Του με τις λέξεις, «Μετανοεῖτε · ἤγγικε γὰρ ἡ βασιλεία τῶν οὐρανῶν.» «Μετανοείτε [αλλάξετε το μυαλό σας], γιατί η βασιλεία των ουρανών είναι στα χέρια σας" (Ματθ. 4: 17). Ολόκληρη η επί του Όρους Ομιλία είναι ένα σχόλιο σε αυτό το θεμελιώδες ζήτημα της μετάνοιας. Τα γραπτά του Αγίου Παύλου και τα άλλα γραπτά της Καινής Διαθήκης διαπνέονται από τις αναφορές τους στη μετάνοια. Η μετάνοια δεν είναι απλώς μια ρηχή ή επιφανειακή πράξη, αλλά μια ριζική αλλαγή του νου, την ψυχή, θέληση και νοοτροπία. Πρόκειται για ένα κεντρικό ζήτημα και αποτελεί βασική συνιστώσα της Σαρακοστής περιόδου. Ο Θεός είναι πάντα έτοιμος να συγχωρήσει, αλλά πρώτα πρέπει να μετανοήσουμε.
6. Αισθανθείτε την αντανάκλαση της Αγίας Γραφής
Η Σαρακοστή είναι η κατάλληλη στιγμή να προβληματιστούμε σχετικά με τη σχέση μας με την Αγία Γραφή, γιατί η Αγία Γραφή είναι το κέντρο των κειμένων του Τριωδίου. Πόσο κοντά είμαστε με την Αγία Γραφή; Οι περισσότεροι άνθρωποι γνωρίζουν την Αγία Γραφή μόνο για την ανάγνωση της και το το Ευαγγέλιο για την ανάγνωση του την Κυριακή στην Θεία Λειτουργία. Είναι αδιανόητο που εμείς ως Χριστιανοί δεν έχουμε το Λόγο του Θεού ως κεντρικό οδηγό σε όλα όσα κάνουμε. Η Σαρακοστιανή περίοδος βοηθά να έρθουμε πιο κοντά με την Αγία Γραφή και μας ενθαρρύνει να σκεφθούμε, ενώ επιπρόσθετα πρέπει να προσπαθήσουμε να πραγματοποιήσουμε και την εφαρμογή της στην καθημερινότητα μας.
7. Να έχετε Χριστοκεντρική σκοπιά
Φυσικά, την περίοδο της Σαρακοστής θα πρέπει το επίκεντρο μας να είναι ο Ιησούς Χριστός ο ίδιος. Η Σαρακοστή είναι πάνω απ 'όλα μια στιγμή να έρθουμε Κοντά το. Καθώς περνάμε από τη Σαρακοστή στη Μεγάλη Εβδομάδα και μετά στη Σταύρωση και την Ανάσταση, ο Χριστός πρέπει να είναι στην αρχή, η μέση και το τέλος όλων των πραγμάτων.
Θυμόμαστε ότι η «πτώση» του Αδάμ και της Εύας συνέβη μέσω της κατανάλωσης... και της ανυπακοής στην εντολή του Θεού (Γένεση 2: 15-17, 3: 1-24), όπως και ότι η αποκατάσταση και η νίκη του Χριστού πραγματοποιήθηκε με την υπέρβαση του αρνούμενος τον πειρασμό του φαγητό (Ματθ. 4: 1-11, Μάρκος 1: 12-13, Λουκάς 4: 1-13). Αλλά τι έκανε για εμάς ο Θεός ως προσφορά μας για την απόλυτη ένωσης μαζί Του; Μας έδωσε το Σώμα Του και το Αίμα Του για να φαγωθούν... Ο ίδιος μας είπε, «Ὁ τρώγων μου τὴν σάρκα καὶ πίνων μου τὸ αἷμα ἐν ἐμοὶ μένει, κἀγὼ ἐν αὐτῷ.» «Αυτός που τρώει τη σάρκα μου και πίνει το αίμα μου, μένει σε μένα, και εγώ εν αυτώ» (Ιω 6:56). Εδώ είναι το απόλυτο παράδοξο: κατά τη διάρκεια της Σαρακοστής, η αποχή από την τροφή, δηλαδή η νηστεία, συνοδεύεται από την εν μέρει λήψη άφθαρτης τροφής, δηλαδή το σώμα και το αίμα του Χριστού. Ο Αδάμ και η Εύα εξέπεσαν μακριά από τον παράδεισο και από την σύνδεση τους με το Θεό μέσω της τροφής. Εμείς αναβιώνουμε και ενωνόμαστε ξανά με το Θεό με τον ιδανικότερο τρόπο τρώγοντας από το σώμα και πίνοντας από το αίμα του Χριστού μέσω της Θείας Κοινωνίας. Αυτό είναι παραπάνω από Χριστοκεντρικό, καθώς έτσι ο Χριστός ρέει μέσα μας.
8. Καλλιεργήστε τις ανθρώπινες σχέσεις
Η εποχή της Σαρακοστής είναι επίσης μια ευκαιρία να καλλιεργηθούν οι ανθρώπινες σχέσεις μας με πιο αυθεντικό τρόπο. Κοιτάζοντας και πάλι στο υμνολόγιο του Τριωδίου, διαπιστώνουμε ξεκάθαρα ότι υπάρχει μια έμφαση στην αγάπη και στη φροντίδα για τον άλλον, η απομάκρυνση από το κακό και τα λάθος πράγματα, να συγχωρεί ο ένας τον άλλον και να επανασυνδεθεί με τους συνανθρώπους μας.
Το βιβλίο του Ησαΐα, εφόσον το διαβάσετε στο σύνολό του κατά τη διάρκεια της Σαρακοστής, θα διαπιστώσετε πως ξεκινά με την καταδίκη του λαού του Ισραήλ, επειδή είχε εγκαταλείψει τον Θεό και συνεχίζει με μια παραίνεση προς τους Ισραηλίτες να επιστρέψουν στο Θεό και να δημιουργήσουν καταλληλότερες σχέσεις με τους συνανθρώπους τους. Έτσι, καλούμαστε να σκεφτούμε τις ανθρώπινες σχέσεις που δεν είναι σε καλή κατάσταση και να καταβάλουμε κάθε δυνατή προσπάθεια για την αποκατάστασή τους. Αυτό είναι ένα αναπόσπαστο κομμάτι της ζωή μας κατά τη διάρκεια της Σαρακοστής.
9. Πρακτική της ελεημοσύνης
Ελεημοσύνη είναι μια ακόμα ζωτικής σημασίας πτυχή της Σαρακοστιανής περιόδου. Ο Άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος σε μία από τις πολλές περιπτώσεις που τόνιζε την ανάγκη να υπάρχει πάντα ένα πρόσωπο που δέχεται την φροντίδα των άλλων, είπε ότι όλοι θα κληθούμε κάποια στιγμή να δώσουμε ελεημοσύνη. Συνέχισε να πω ότι ακόμη και εκείνοι που ισχυρίζονται ότι είναι φτωχοί δεν απαλλάσσονται από την υποχρέωση της προσφοράς ελεημοσύνης. Η φτώχεια είναι μια φτωχή δικαιολογία για να μην προσφέρουμε. Πράγματι, υπάρχουν φτωχοί άνθρωποι που δίνουν το μισό από αυτό που έχουν (βλέπε Μάρκος 12: 41-44). Θα μπορούσαμε να πούμε ότι η ελεημοσύνη αποτελεί προϋπόθεση για να ζούμε ως Χριστιανοί. Ο Χριστός είπε, «όταν δίνεις ελεημοσύνη» (Ματθ. 6: 3), και όχι «αν δώσεις ελεημοσύνη». Κατά την διάρκεια της Σαρακοστής δίνεται ιδιαίτερη έμφαση στην έννοια της ελεημοσύνης.
10. Κάντε αυτή τη Σαρακοστή ευκαιρία για αλλαγή
Τελικά, η Σαρακοστιανή περίοδος είναι μια εποχή που χαρακτηρίζεται από την βελτίωση μας και τελικά την αλλαγή μας προς το καλύτερο. Με τη λήξη της Σαρακοστής καλούμαστε να έχουμε επιλύσει τα πάντα και να είμαστε ήδη διαφορετικοί από αυτό που είμαστε σήμερα. Η ανάγκη της αλλαγής είναι η επιδίωξή και το ζητούμενο της Σαρακοστής. Από εκεί και πέρα βρισκόμαστε διαρκώς σε μια κατάσταση αλλαγής σε όλα τα πράγματα με βάση τον Χριστιανισμό και τη χάρη και τη δύναμη του Κυρίου μας Ιησού Χριστού. Αυτό η νηστίσιμη περίοδος μας δίνει τη μοναδική δυνατότητα να προετοιμαστούμε πνευματικά, να αλλάζουμε προς το καλύτερο συνεχώς και για να είμαστε με τον Χριστό στο Πάθος και την Ανάσταση Του.
ΠΗΓΗ ekklisiaonline.gr