40 δισ. ευρώ μας στοίχισε η ανεργία!
Παρουσίαση της έρευνας «Ανεργία και Εμβάθυνση της Κρίσης, 2008-2014» που πραγματοποίησε το Σπουδαστήριο Οικονομίας του ΕΜΠ για λογαριασμό της ευρωβουλευτή του ΣΥΡΙΖΑ Κωνσταντίνας Κούνεβα.
Η τεράστια αύξηση της ανεργίας των πρώην μισθωτών στην Ελλάδα στη διάρκεια της κρίσης (2008-2014) ευθύνεται για την απώλεια του 65% της συνολικής μείωσης του ΑΕΠ την περίοδο αυτή.
Και συγκεκριμένα, ο τετραπλασιασμός της ανεργίας των πρώην μισθωτών αφαίρεσε από την ελληνική οικονομία πάνω από 40 δισ. ευρώ, αλλά στέρησε και από το ΑΕΠ των βασικών εμπορικών εταίρων της Ελλάδας στην Ευρωπαϊκή Ένωση σχεδόν 12 δισ. ευρώ.
Αυτό είναι το βασικό εύρημα έρευνας που διενήργησε ο τομέας ΑΚΕΔ της Σχολής Εφαρμοσμένων Μαθηματικών του ΕΜΠ, κατ' ανάθεση της Ευρωβουλευτή του ΣΥΡΙΖΑ Κωνσταντίνας Κούνεβα.
Η έρευνα, πραγματοποιήθηκε από ομάδα επιστημόνων με επικεφαλής την αναπληρώτρια καθηγήτρια του ΕΜΠ κ. Αθηνά Μπελεγρή – Ρομπόλη και με τη συμμετοχή των κ. Μ. Μαρκάκη (PhD), Θ. Μαρίνου (υποψήφιου διδάκτορα) και Γ. Κρητικίδη (επιστημονικού συνεργάτη του ΙΝΕ/ΓΣΕΕ).
Τα βασικά ευρήματα της έρευνας, όπως παρουσιάστηκαν από την κ. Αθηνά Μπελεγρή- Ρομπόλη είναι τα ακόλουθα:
• Η παραμονή στην ανεργία κάθε μισθωτού την περίοδο 2008-2014 προκάλεσε μια μείωση της παραγωγής της ελληνικής οικονομίας κατά 10.837 ευρώ το χρόνο. Μάλιστα, όπως επισημαίνει η έρευνα, σχεδόν το 30% αυτής της μείωσης είναι έμμεση, οφείλεται δηλαδή στην ένταση των σχέσεων αλληλεπίδρασης ανάμεσα στους κλάδους της οικονομίας.
• Κάθε άνεργος προκαλεί μείωση της ζήτησης για εισαγόμενα καταναλωτικά προϊόντα κατά 1.240 ευρώ τον χρόνο και μια μείωση της παραγωγής σε τρίτες χώρες (στην Ε.Ε.) κατά 2.263 ευρώ.
• Αλλά η παραμονή στην ανεργία ενός πρώην μισθωτού επιδρά και στις εισαγωγές των ενδιάμεσων προϊόντων και υπηρεσιών (πρώτες ύλες κλπ) κατά 896 τον χρόνο, ανεβάζοντας έτσι τη συνολική απώλεια για τους εμπορικούς εταίρους στην Ε.Ε. στα 3.158 ευρώ τον χρόνο ανά άνεργο.
Η κατά κλάδο επίδραση της ανεργίας των πρώην μισθωτών στο σπιράλ της κρίσης στην Ελλάδα αποτυπώνεται, μεταξύ άλλων, στα εξής στοιχεία:
• Οι μεγαλύτερες απώλειες όγκου παραγωγής καταγράφονται στον τριτογενή τομέα της οικονομίας, πράγμα που απεικονίζει και τη διαρθρωτική ιδιαιτερότητα της ελληνικής οικονομίας, με τη διόγκωση του τομέα υπηρεσιών. Οι απώλειες από την ανεργία των πρώην μισθωτών, μεταξύ 2008 και 2013,υπερτετραπλασιάζονται (από 1,4 δισ. σε 6,1 δισ.). Ανάλογες, αλλά σε μικρότερα μεγέθη είναι οι απώλειες στον πρωτογενή και δευτερογενή τομέα.
• Στους κλάδους με τις μεγαλύτερες απώλειες παραγωγής λόγω της ανεργίας των πρώην μισθωτών προηγούνται η διαχείριση ακίνητης περιουσίας, τα καταλύματα/υπηρεσίες εστίασης, το χονδρικό εμπόριο, τα τρόφιμα ποτά, το λιανεμπόριο, η φυτική και ζωική παραγωγή.
Διαφορετική είναι η επίδραση της ανεργίας των Ελλήνων πρώην μισθωτών στους εμπορικούς εταίρους της χώρας στην Ε.Ε.
• Εδώ, οι μεγαλύτερες απώλειες καταγράφονται στον δευτερογενή τομέα, γεγονός που απεικονίζει την εξάρτηση της εγχώριας κατανάλωσης από εισαγόμενα αγαθά βιομηχανικής παραγωγής (από αυτοκίνητα, μέχρι ηλεκτρικές μικροσυσκευές).
• Από τη συνολική απώλεια 11,3 δισ. ευρώ που κόστισαν οι άνεργοι μισθωτοί στην Ελλάδα στην παραγωγή των εμπορικών της εταίρων, τις μεγαλύτερες απώλειες καταγράφουν κατά σειρά η Γερμανία, η Ιταλία, η Γαλλία, η Ισπανία και το Ηνωμένο Βασίλειο.
• Οι κλάδοι παραγωγής των εμπορικών εταίρων της χώρας στην Ε.Ε. που πλήττονται πιο πολύ είναι τα τρόφιμα –ποτά, ένδυση- δέρμα, φυτική και ζωική παραγωγή, φαρμακευτικά, χημικά και, φυσικά, τα οχήματα.
Ο στόχος της έρευνας, όπως δηλώνει και ο τίτλος της, είναι να αναλυθεί και να μετρηθεί με συγκεκριμένο τρόπο, για πρώτη φορά στο ελληνικό επιστημονικό- ερευνητικό πεδίο, η επίδραση της ανεργίας στην εμβάθυνση της κρίσης.
Αποδεικνύεται με την έρευνα αυτή ότι οι πολιτικές της εσωτερικής υποτίμησης και της «απελευθέρωσης» της αγοράς εργασίας είχαν τα αντίθετα από τα διακηρυττόμενα αποτελέσματα: όχι μόνο δεν ενίσχυσαν την ανταγωνιστικότητα της ελληνικής οικονομίας, αλλά ενέτειναν το σπιράλ της κρίσης και, μέσω της τεράστιας διόγκωσης της ανεργίας και της προβληματικής διάρθρωσης της ελληνικής οικονομίας, αφαίρεσαν παραγωγική ικμάδα ακόμη και από τους εμπορικούς εταίρους της Ελλάδας, έστω κι αν οι απώλειες σε κάθε χώρα της Ε.Ε. φαίνονται μικρές.
Όπως επισημαίνει η επικεφαλής της έρευνας κ. Αθηνά Μπελεγρή – Ρομπόλη, «η θεαματική μείωση της παραγωγής λόγω της ανεργίας των πρώην μισθωτών σηματοδοτεί την αναγκαιότητα για τον επανασχεδιασμό των δημόσιων πολιτικών, καθώς οι προκυκλικές-υφεσιακές πολιτικές που εφαρμόστηκαν στην Ελλάδα για την αντιμετώπιση της κρίσης βάθυναν το πρόβλημα τόσο από την πλευρά της ζήτησης όσο και της παραγωγής».
Η ευρωβουλευτής Κωνσταντίνα Κούνεβα, που ανέθεσε την εκπόνηση της έρευνας αυτής στους ερευνητές του ΕΜΠ, εξήγησε και τους λόγους της πρωτοβουλίας της:
«Λέμε συχνά ότι πρέπει να δούμε τους ανθρώπους πέρα από τους αριθμούς. Και κατηγορούμε, και δίκαια, τους εταίρους μας στην Ευρωπαϊκή Ένωση, ότι δεν ξέρουν να διαβάζουν τίποτε άλλο εκτός από νούμερα.
Να, λοιπόν, εμείς τους δείχνουμε τι λένε πραγματικά τα νούμερα για τους ανθρώπους. Οι πολιτικές που εφαρμόστηκαν με τα μνημόνια όχι μόνο έχουν προκαλέσει μια τεράστια αύξηση της ανεργίας, αλλά αυτή η τεράστια ανεργία καταστρέφει και απομακρύνει κάθε προοπτική ανάπτυξης. Παραδίδουμε, λοιπόν, αυτούς τους αριθμούς, αυτή την έρευνα, σε όλους όσοι πιστεύουν ότι τους αφορά.
Πρώτα απ' όλα στην κυβέρνηση και στους αρμόδιους υπουργούς που σχεδιάζουν πώς θα βγει η χώρα από την κρίση. Κι ύστερα, σε όλους τους επιστήμονες, τους ερευνητές των οικονομικών ινστιτούτων της χώρας, κρατικών ή ανεξάρτητων, στα συνδικάτα για περισσότερη μελέτη και αξιοποίησης. Νομίζω ότι τώρα έχουμε ένα ακόμη πειστικό επιχείρημα γιατί πρέπει να αλλάξει αυτή η πολιτική. Ελπίζω και η κυβέρνηση να το αξιοποιήσει με τον καλύτερο τρόπο».