Οι Συλλογικές Συμβάσεις επιστρέφουν, το Μνημόνιο υποχωρεί...
ΤΙ ΘΑ ΙΣΧΥΣΕΙ ΣΤΑ ΕΡΓΑΣΙΑΚΑ - ΑΜΕΣΑ ΣΤΗ ΒΟΥΛΗ ΤΟ ΝΟΜΟΣΧΕΔΙΟ ΤΟΥ ΥΠ. ΕΡΓΑΣΙΑΣ
Του Ανδρέα Πετρόπουλου
Με το νομοσχέδιο γίνεται ουσιαστικά το πρώτο βήμα για να "τρέξουν" οι διαδικασίες των διαπραγματεύσεων το επόμενο διάστημα, καθώς το υπουργείο Εργασίας έχει ήδη καλέσει για την ερχόμενη Τετάρτη τα Συνδικάτα και τις εργοδοτικές οργανώσεις να συζητήσουν επί της ουσίας του νομοσχεδίου στο πλαίσιο του κοινωνικού διαλόγου. Ταυτόχρονα με το νομοσχέδιο ακυρώνονται σειρά μνημονιακών προβλέψεων όπως π.χ. η αναστολή των αυξήσεων των επιδομάτων πολυετίας και των ωριμάνσεων και η επαναφέρεται πλήρως ο ρόλος ο θεσμός της Μεσολάβησης και της Διαιτησίας, όπου μπορεί να προσφύγει ένα από τα δύο μέρη.
Το νομοσχέδιο που αποτελείται από 21 άρθρα, δεν περιλαμβάνει το χρονοδιάγραμμα για την σταδιακή επαναφορά του κατώτατου μισθού που θα ακολουθήσει σύμφωνα με πληροφορίες το αμέσως επόμενο διάστημα με άλλο νομοσχέδιο. Αποτελεί ωστόσο την επανεισαγωγή των διαπραγματεύσεων σε όλο το φάσμα των Συμβάσεων, αρχής γενομένης από την Εθνική Συλλογική Σύμβαση Εργασίας που αφορά το σύνολο των εργαζομένων στον ιδιωτικό τομέα και έχει καθολική ισχύ.
Με το νομοσχέδιο περιγράφονται (άρθρο 3) τα είδη των Συλλογικών Συμβάσεων και αρμοδιότητα σύναψής τους, το περιεχόμενο της Συλλογικής Σύμβασης (άρθρο 2) που αφορά στα δικαιώματα και της υποχρεώσεις των συμβαλλόμενων μερών, η διαδικασία των διαπραγματεύσεων (άρθρο 4, περιγράφεται η ισχύς και οι κανονονιστικοί όροι συλλογικής σύμβασης εργασίας (άρθρο 7) και ο χρόνος ισχύος της ΣΣΕ (άρθρο 9).
Ιδιαίτερη πρόβλεψη υπάρχει για την "Συμφιλιωτική Διαδικασία" (άρθρο 13) στην περίπτωση που έχει προκληθεί διένεξη με αφορμή τη σχέση εργασίας είτε από την πλευρά συνδικαλιστικής οργάνωσης ή την εργοδοτική πλευρά. Τέλος στα τελευταία επτά άρθρα (14 - 21) περιγράφεται η επαναφορά του καθεστώτος Μεσολάβησης και Διαιτησίας.
Αναλυτικά με το νομοσχέδιο:
-Εισάγεται η υποχρέωση των διαπραγματευόμενων μερών για κωδικοποίηση των όρων προηγούμενων όρων συλλογικών συμβάσεων και διαιτητικών αποφάσεων στο περιεχόμενο των νέων συλλογικών ρυθμίσεων, προκειμένου αυτές να διατηρηθούν σε ισχύ (άρθρο 2).
- Εισάγεται νέο είδος συλλογικής διαπραγμάτευσης σε επίπεδο ομίλων επιχειρήσεων (άρθρο 3).
– Καθιερώνεται η υποχρέωση των εργοδοτικών οργανώσεων για διαπραγμάτευση ανεξάρτητα από τη ρητή σχετική πρόβλεψη στο καταστατικό τους (άρθρο 4).
– Ενισχύεται η δυνατότητα διαπραγμάτευσης σε κλαδικό επίπεδο σε περίπτωση απουσίας κλαδικής εργοδοτικής οργάνωσης μέσα από μεμονωμένους εργοδότες (μέχρι 10) που απασχολούν την πλειοψηφία των εργαζομένων του κλάδου με εναλλακτική δυνατότητα την συμμετοχή της υπερκείμενης εργοδοτικής οργάνωσης στις διαπραγματεύσεις (άρθρο 6).
- Επαναφέρεται η αρχή της ευνοϊκότερης ρύθμισης για τους εργαζόμενους σε περίπτωση συρροής των συλλογικών συμβάσεων.
- Αίρεται η αναστολή της δυνατότητας επέκτασης των κλαδικών και ομοιεπαγγελματικών συμβάσεων όταν υπογράφονται από εργοδοτικές οργανώσεις που τα μέλη τους απασχολούν την πλειοψηφία των εργαζόμενων στον κλάδο.
- Επαναφέρεται η πλήρης μετενέργεια των κανονιστικών όρων των συλλογικών συμβάσεων 6 μήνες μετά από τη λήξη τους, με δυνατότητα παράτασής της σε περίπτωση προσφυγής στον ΟΜΕΔ.
Μεσολάβηση και Διαιτησία (ΟΜΕΔ)
- Δημιουργείται ενιαίο σώμα μεσολαβητών/διαιτητών (άρθρο 17).
- Δημιουργείται σώμα οικονομικών εμπειρογνωμόνων που θα συνδράμει με τεχνικές εκθέσεις το έργο των μεσολαβητών/διαιτητών μετά από αίτημά τους (άρθρο 17).
- Συνεκτιμάται η εν γένει οικονομική κατάσταση των επιχειρήσεων και της αγοραστικής δύναμης των εργαζομένων στην κρινόμενη συλλογική διαφορά στο στάδιο της μεσολάβησης και της διαιτησίας.
- Εκλέγεται ο Πρόεδρος του ΟΜΕΔ και επιλέγονται οι μεσολαβητές και οι διαιτητές με αυξημένη πλειοψηφία(2/3) των μελών του 9μελούς διοικητικού συμβουλίου του Οργανισμού .
- Εισάγεται τεκμήριο εγκυρότητας των στοιχείων που επικαλείται η πλευρά των εργαζομένων στο στάδιο της μεσολάβησης και της διαιτησίας, στην περίπτωση που η εργοδοτική πλευρά δεν προσκομίσει στο στάδιο των διαπραγματεύσεων τα αναγκαίο από το νόμο οριζόμενα οικονομικά στοιχεία(συνολικό και επιμέρους μισθολογικό κόστος, λειτουργικές δαπάνες, εν γένει οικονομικά στοιχεία ανά επίπεδο διαπραγμάτευσης, οικονομική πολιτική και πολιτική προσωπικού της επιχείρησης).
- Ενισχύεται ο θεσμός της μεσολάβησης που αποτελεί το βασικό στάδιο επίλυσης των συλλογικών διαφορών με δυνατότητα επαναδιατύπωσης της πρότασης του μεσολαβητή μετά από την αρχική της κατάθεση και την αναζήτηση συγκλίσεων για την οριστική μεσολαβητική πρόταση.
- Διατηρείται η μονομερής προσφυγή σε τριμελούς σύνθεσης διαιτησία όταν το ένα μέρος αρνείται την μεσολάβηση ή απορρίπτει την μεσολαβητική πρόταση.
- Διατηρείται η αρμοδιότητα της διαιτησίας επί του συνόλου της κρινόμενης συλλογικής διαφοράς.
- Καταργείται τέλος, ο δεύτερος βαθμός διαιτησίας και δικαστικού ελέγχου της διαιτητικής απόφασης με τον δικαστικό έλεγχο να παραμένει σε πρώτο βαθμό μόνο ως προς τη νομιμότητα της διαιτητικής διαδικασίας.