Εφάπαξ: Αυτός είναι ο νέος τρόπος υπολογισμού- Αναλυτικά παραδείγματα

Σε εκκρεμότητα παραμένουν περισσότερες από 60.000 αιτήσεις, είτε για τη χορήγηση εφάπαξ, είτε αυτές αφορούν σε διαδοχική ασφάλιση, είτε στην ασφάλιση σε ένα φορέα. Με κοινή απόφαση των Υπουργών Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης και Οικονομικών καθορίζονται οι αναγκαίες λεπτομέρειες και η διαδικασία της εφαρμογής του δείκτη μεταβολής μισθών της ΕΛΣΤΑΤ για την αναπροσαρμογή των συντάξιµων αποδοχών .

Τα βασικά σημεία της νέας εγκυκλίου αφορούν στο τρόπο υπολογισμού, ο οποίος θα ισχύει για το χρόνο ασφάλισης έως το τέλος του 2013. Ο υπολογισμός του εφάπαξ θα γίνεται με βάση το μέσο όρο αποδοχών κατά τα πέντε τελευταία έτη. Άρα, η διαδικασία υπολογισμού εφαρμόζεται από το επόμενο έτος μετά το καταληκτικό της ανωτέρω πενταετίας, έως και το προηγούμενο έτος της αποχώρησης από την υπηρεσία ή την εργασία.

Τι δεν πρέπει να ξεχνούν ποτέ οι δικαιούχοι του εφάπαξ:

Για τον υπολογισμό της ανταποδοτικής σύνταξης, οι συντάξιμες αποδοχές αναπροσαρμόζονται για το διάστηµα έως και το 2020, με βάση τη μεταβολή του μέσου ετήσιου γενικού δείκτη τιµών καταναλωτή της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής. Η προσαύξηση των συντάξιµων αποδοχών για το διάστηµα από το 2021 και εφεξής διενεργείται µε βάση το δείκτη μεταβολής μισθών, που υπολογίζεται από την ΕΛΣΤΑΤ.

Ειδικότερες Επισημάνσεις

1) Οι προαναφερόμενοι δείκτες χρησιμοποιούνται κατά τον υπολογισμό του τμήματος της εφάπαξ παροχής που αφορά χρόνο ασφάλισης που έχει διανυθεί έως και την 31/12/2013, σε κάθε περίπτωση ασφαλισμένου κατά την οποία το επόμενο του καταληκτικού της πενταετίας έτος προηγείται χρονικά από αυτό του προηγούμενου της αποχώρησης έτους, προκειμένου να δύναται να συντρέξει ετήσια μεταβολή των δεικτών αυτών. Στις περιπτώσεις αυτές, εφόσον συντρέχει η ανωτέρω προϋπόθεση, περιλαμβάνονται:

· Οι περιπτώσεις των ασφαλισμένων οι οποίοι διέκοψαν λόγω αναπηρίας την υπηρεσία/εργασία/επάγγελμά τους και μεταγενέστερα επήλθε η οριστικοποίησή της, καθότι ως ημερομηνία αποχώρησης από την υπηρεσία/εργασία/επάγγελμα θεωρείται αυτή της οριστικοποίησης της αναπηρίας.

· Οι περιπτώσεις των ασφαλισμένων των οποίων η ασφάλιση για εφάπαξ παροχή σε κάποιον από τα εντασσόμενα στο ΕΤΕΑΕΠ ταμεία, τομείς, κλάδους ή λογαριασμούς πρόνοιας (στο εξής ταμεία) ή στο καθεστώς του ν.103/1975 (Α΄ 167) διακόπηκε σε προγενέστερο χρόνο και η εργασία/υπηρεσία/επάγγελμα συνεχίστηκε χωρίς να υπάρχει υποχρέωση ασφάλισης για εφάπαξ παροχή.

· Οι περιπτώσεις ασφαλισμένων οι οποίοι έχουν πραγματοποιήσει χρόνο ασφάλισης σε περισσότερα του ενός ταμεία πρόνοιας που εντάσσονται από 1/1/2017 στον Κλάδο Εφάπαξ Παροχών του Ενιαίου Ταμείου Επικουρικής Ασφάλισης και Εφάπαξ Παροχών (ΕΤΕΑΕΠ) ή άλλο ταμείο πρόνοιας που είναι ΝΠΙΔ ή που δεν ανήκει στην αρμοδιότητα του Υπουργείου Εργασίας Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης.

Πώς υπολογίζεται το εφάπαξ

Για τον υπολογισμό του ποσού της εφάπαξ παροχής που αντιστοιχεί στο χρόνο ασφάλισης μέχρι 31/12/2013, κάθε επιμέρους εντασσόμενου στο ΕΤΕΑΕΠ ταμείου πρόνοιας, χρησιμοποιούνται:

- η αντίστοιχη τελευταία πενταετία καθενός από αυτά, των αποδοχών/ασφαλιστικών κατηγοριών που λαμβάνονται υπόψη στον υπολογισμό της εφάπαξ παροχής που αντιστοιχεί στο χρόνο ασφάλισης μέχρι 31/12/2013, με εφαρμογή ετήσιας προσαύξησης των μέσων όρων τους

- το/τα αντίστοιχο/α ποσοστό/α επί των αποδοχών/ασφαλιστικών κατηγοριών που λαμβάνονται υπόψη στον υπολογισμό της εφάπαξ παροχής που αντιστοιχεί στο χρόνο ασφάλισης μέχρι 31/12/2013

- ο δεκαδικός αριθμός των ετών ασφάλισης έως και την 31/12/2013, που διανύθηκε σε καθένα εντασσόμενο ταμείο. Οι περιπτώσεις ασφαλισμένων οι οποίοι έχουν πραγματοποιήσει χρόνο ασφάλισης αφενός με το καθεστώς του ν.103/1975 και αφετέρου σε κάποιο/α ταμείο/α πρόνοιας που εντάσσεται/ονται από 1/1/2017 στο ΕΤΕΑΕΠ πλην του πρ. ΤΠΔΥ/Τομέας Πρόνοιας Υπαλλήλων ΝΠΔΔ (όπως στις περιπτώσεις μεταφοράς/μετάταξης ασφαλισμένων) ή άλλο ταμείο πρόνοιας που είναι ΝΠΙΔ ή που δεν ανήκει στην αρμοδιότητα του Υπουργείου Εργασίας Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης

Για τον υπολογισμό του ποσού της εφάπαξ παροχής που αντιστοιχεί στο χρόνο ασφάλισης μέχρι 31/12/2013, αφενός του ΝΠΔΔ που χορηγεί την εφάπαξ παροχή του ν.103/1975 και αφετέρου του/ων εντασσομένου/ων στο ΕΤΕΑΕΠ ταμείου/ων πρόνοιας (πλην του πρ. ΤΠΔΥ/Τομέας Πρόνοιας Υπαλλήλων ΝΠΔΔ), χρησιμοποιούνται:

- η αντίστοιχη τελευταία πενταετία στην ασφάλιση με το καθεστώς του ν.103/1975 και στην ασφάλιση του/ων εντασσόμενου/ων στο ΕΤΕΑΕΠ ταμείου/ων πρόνοιας, των αποδοχών/ασφαλιστικών κατηγοριών που λαμβάνονται υπόψη στον υπολογισμό της εφάπαξ παροχής που αντιστοιχεί στο χρόνο ασφάλισης μέχρι 31/12/2013

- το/τα αντίστοιχο/α ποσοστό/α επί των αποδοχών/ασφαλιστικών κατηγοριών που λαμβάνονται υπόψη στον υπολογισμό της εφάπαξ παροχής που αντιστοιχεί στο χρόνο ασφάλισης μέχρι 31/12/2013

- ο δεκαδικός αριθμός των ετών ασφάλισης έως και την 31/12/2013, σε καθένα από αυτά. Επισημαίνεται ότι, στην περίπτωση που η ασφάλιση με το καθεστώς του ν.103/1975 συνεχίστηκε από 1/1/2006 στον πρ. ΤΠΔΥ/Τομέας Πρόνοιας Υπαλλήλων ΝΠΔΔ και εν συνεχεία ο ασφαλισμένος ασφαλίστηκε σε άλλο εντασσόμενο στο ΕΤΕΑΕΠ ταμείο (πλην του τομέα αυτού) ή σε άλλο ταμείο πρόνοιας που είναι ΝΠΙΔ ή που δεν ανήκει στην αρμοδιότητα του Υπουργείου Εργασίας Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης

Παραδείγματα υπολογισμού της προσαύξησης του μέσου όρου των αποδοχών μισθωτών και αυτοτελώς απασχολούμενων:

1. Ασφαλισμένος του τ.ΤΑΠΙΤ/Τ.Π. Εμπορικών Καταστημάτων, αποχώρησε από την εργασία του στις 31/3/2017 και ο μέσος όρος των αποδοχών του κατά την 5-ετία από 1/1/2009 - 31/12/2013 που λαμβάνονται υπόψη στον υπολογισμό της εφάπαξ παροχής είναι 900,00 €. H αναπροσαρμογή του μέσου όρου των αποδοχών από το επόμενο του καταληκτικού έτους της πενταετίας (δηλαδή το 2014) μέχρι το προηγούμενο της αποχώρησης έτος (δηλ. 2016) γίνεται με τον παρακάτω συντελεστή : 0,975. Επειδή ο σωρευμένος συντελεστής δεν μπορεί να είναι μικρότερος από 1, λαμβάνουμε την τιμή 1. Άρα ο μέσος όρος των αποδοχών της πενταετίας παραμένει 900,00 €.

2. Άμισθος δικηγόρος νέος ασφαλισμένος, ασφαλισμένος από 1/6/1993 στον τ. ΕΤΑΑ/Τ.Π. Δικηγόρων Αθηνών έως 7/5/2007, διέκοψε το επάγγελμά του από 8/5/2007 λόγω προσωρινής αναπηρίας η οποία οριστικοποιήθηκε στις 31/3/2017 και αναφορικά με τον μέσο όρο των αποδοχών του κατά την 5-ετία από 8/5/2002 – 7/5/2007 που λαμβάνονται υπόψη στον υπολογισμό της εφάπαξ παροχής, με βάση το άρθ. 5 της αρ. Φ.80020/44136/Δ.15.7472/20-10-2016 - Β΄ 3455 Υ.Α. ισχύουν τα εξής : Ο συγκεκριμένος ασφαλισμένος κατατάσσεται στην κατηγορία ΔΑ5. Το τεκμαρτό μηνιαίο εισόδημα (ΜΕ) για μηνιαία εισφορά 4% καθορίζεται σύμφωνα με τον ακόλουθο τύπο: ΜΕ=Ετήσια εισφορά (έτους 2013) χ 35% χ 25/12.

Ως ετήσια εισφορά θεωρείται η ισχύουσα για το έτος 2013 που είναι το τελευταίο της πενταετίας 2009-2013 με βάση την οποία εκπονήθηκε η οικονομική μελέτη για τον καθορισμό των ασφαλιστικών κατηγοριών του εν λόγω τομέα. ΜΕ=1.436,88 € x 0,35 x25/12=1.047,73 €. Η τιμή της ασφαλιστικής κατηγορίας αναπροσαρμόζεται από το έτος 2014 ως το 2016. H αναπροσαρμογή γίνεται με τον παρακάτω συντελεστή : 0,975. Επειδή ο σωρευμένος συντελεστής δεν μπορεί να είναι μικρότερος από 1, λαμβάνουμε την τιμή 1. Άρα ο μέσος όρος των αποδοχών της πενταετίας παραμένει 1.047,73 €.

3. Εφημεριδοπώλης, ασφαλισμένος στον τ. ΕΤΑΠ-ΜΜΕ/Τ.Π. Εφημεριδοπωλών και Υπαλλήλων Πρακτορείων Θεσσαλονίκης για 6 έτη, από 1/7/1982 έως 30/6/1988 οπότε αποχώρησε από το επάγγελμα αυτό, και από 1/7/1988 συνέχισε εργαζόμενος ως υπάλληλος γραφείου σε ασφαλιστική εταιρεία χωρίς να ασφαλίζεται για εφάπαξ παροχή, μέχρι και την οριστική αποχώρησή του από την εργασία λόγω συνταξιοδότησης στις 15/6/2015.

Ο μέσος όρος των αποδοχών του κατά την 5-ετία από 1/7/1983 – 30/6/1988 που λαμβάνονται υπόψη στον υπολογισμό της εφάπαξ παροχής, με βάση το άρθ. 8 της αρ. Φ.80020/44136/Δ.15.747/20-10-2016 – Β΄ 3455/2016 Υ.Α. είναι το τεκμαρτό εισόδημα ποσού 1.875 € της κατηγορίας Ε3 στην οποία κατατάσσονται όσοι έχουν από 5 έως 10 έτη ασφάλισης. Ως τιμή της κατηγορίας Ε3 θεωρείται η ισχύουσα για το έτος 2013 που είναι το τελευταίο της πενταετίας 2009-2013 με βάση την οποία εκπονήθηκε η οικονομική μελέτη για τον καθορισμό των ασφαλιστικών κατηγοριών του εν λόγω τομέα. Το έτος αποχώρησης είναι το 2015 οπότε δεν χρειάζεται αναπροσαρμογή των αποδοχών με τον ΔΤΚ. Άρα ο μέσος όρος των αποδοχών της πενταετίας παραμένει 1.875 €.

4. Αυτοτελώς απασχολούμενος, ασφαλισμένος στον τ. ΕΤΑΑ/Τομέας Πρόνοιας Δικαστικών Επιμελητών από 1/9/1982 έως 31/3/2007, ύστερα από διορισμό του στο Δημόσιο την 1/4/2007, ασφαλίστηκε στον τ. ΤΠΔΥ/Τομέας Πρόνοιας Δημοσίων Υπαλλήλων μέχρι και την οριστική αποχώρησή του από την εργασία λόγω συνταξιοδότησης στις 1/4/2015. Ο μέσος όρος των αποδοχών του κατά την 5-ετία από 1/4/2002 – 31/3/2007 που λαμβάνονται υπόψη στον υπολογισμό της εφάπαξ παροχής από την ασφάλισή του στον τ. ΕΤΑΑ/Τομέας Πρόνοιας Δικαστικών Επιμελητών, με βάση το άρθ. 4 της αρ. Φ.80020/44136/Δ.15.747/20-10-2016 – Β΄ 3455/2016 Υ.Α. είναι το τεκμαρτό εισόδημα των 1.028 € της κατηγορίας ΔΕ1.

Ως τιμή της κατηγορίας ΔΕ1 θεωρείται η ισχύουσα για το έτος 2013 που είναι το τελευταίο της πενταετίας 2009-2013 με βάση την οποία εκπονήθηκε η οικονομική μελέτη για τον καθορισμό των ασφαλιστικών κατηγοριών του εν λόγω τομέα. Το έτος αποχώρησης είναι το 2015 οπότε δεν χρειάζεται αναπροσαρμογή των αποδοχών με τον ΔΤΚ. Άρα ο μέσος όρος των αποδοχών της ανωτέρω πενταετίας παραμένει 1.028 €. Ο μέσος όρος των αποδοχών του κατά την 5-ετία από 1/4/2010 έως 31/3/2015 επί των οποίων υπεβλήθησαν ασφαλιστικές εισφορές υπέρ του τ. ΤΠΔΥ/Τ.Π. Δημοσίων Υπαλλήλων, είναι 1.300,00 € στον οποίο δεν διενεργείται κάποια προσαύξηση.

5. Αυτοτελώς απασχολούμενος φωτοειδησεογράφος παλαιός ασφαλισμένος του τ. ΕΤΑΠ- ΜΜΕ/Τ.Π.Ι.Σ.Υ.Τ.-Φωτοειδησεογράφοι μέχρι και 5/2/2004, συνέχισε από 6/2/2004 την ασφάλισή του στο τ.ΤΠΔΥ/Τ.Π. Δημοσίων Υπαλλήλων λόγω διορισμού του στο Δημόσιο και αποχώρησε από την υπηρεσία του λόγω συνταξιοδότησης την 1η /2/2017. Ο μέσος όρος των τιμών των ασφαλιστικών κατηγοριών επί των οποίων υπεβλήθησαν ασφαλιστικές εισφορές υπέρ του τ. ΕΤΑΠ- ΜΜΕ/Τ.Π.Ι.Σ.Υ.Τ.-Φωτοειδησεογράφοι κατά την 5-ετία από 6/2/1999 – 5/2/2004, (α. η θεωρούμενη ως ασφαλιστική κατηγορία στην οποία υπαγόταν μέχρι 5/2/2004 ήταν το 40πλάσιο του κατώτατου Ημερομισθίου Ανειδίκευτου Εργάτη Η.Α.Ε. το οποίο κατά την ημερομηνία αυτή ισούταν με 24,22 €

β. η τακτική μηνιαία εισφορά 2% των Φωτοειδησεογράφων που προβλέπεται από την παρ. 1δ του άρθ. 13 του π.δ. 598της 4/18-8-1976 - Α΄ 218 και της παρ. 2β του άρθ. 2 της αρ. Φ.20054/3736/143 - Β΄ 462/17-4- 2003 Υ.Α., υπολογίζεται επί των αποδοχών που υπολογίζεται η αντίστοιχη τακτική μηνιαία εισφορά για τον κλάδο κύριας ασφάλισης Φωτοειδησεογράφων και Εικονοληπτών Επικαίρων Τηλεόρασης σύμφωνα με την περ. α του άρθ. 8 του π.δ. 419/1980 - Α΄ 115 όπως αντικαταστάθηκε με το άρθ. 1 του π.δ. 70/1995 – Α΄ 49 και από 1/5/2004 με το άρθ. 1 του π.δ. 124/2004 - Α΄ 89) είναι 968,80 € (40 x 24,22 € x 60 / 60) και ο μέσος όρος των αποδοχών του κατά την 5-ετία από 1/1/2009 – 31/12/2013 επί των οποίων υπεβλήθησαν ασφαλιστικές εισφορές υπέρ του τ. ΤΠΔΥ/Τ.Π. Δημοσίων Υπαλλήλων, είναι 1.300,00 €.

Για το διάστημα ασφάλισης μέχρι την 5/2/2004, πρέπει να γίνει αναπροσαρμογή του μέσου όρου των αποδοχών της πενταετίας από το 2005 μέχρι το 2016. O σωρευμένος συντελεστής είναι ίσος με 1,172 και οι αναπροσαρμοσμένες αποδοχές 1,172 x 968,80 € = 1.135,43 €. Για το διάστημα ασφάλισης από 6/2/2004 μέχρι την 31/12/2013, η αναπροσαρμογή του μέσου όρου των αποδοχών της πενταετίας από το 2014 μέχρι το 2016 γίνεται με τον παρακάτω συντελεστή : 0,975. Επειδή ο σωρευμένος συντελεστής δεν μπορεί να είναι μικρότερος από 1, λαμβάνουμε την τιμή 1. Άρα ο μέσος όρος των αποδοχών της πενταετίας παραμένει 1.300,00 €.

6. Διοικητικός υπάλληλος στο Γενικό Νοσοκομείο Σισμανόγλειο, ασφαλισμένος για εφάπαξ παροχή με το καθεστώς ν.103/1975 μέχρι 31/12/2005, και από 1/1/2006 στο τ. ΤΠΔΥ/Τομέας Πρόνοιας Υπαλλήλων ΝΠΔΔ, αποχώρησε από την υπηρεσία του λόγω συνταξιοδότησης στις 15/2/2017. Ο μέσος όρος των αποδοχών του στο ως άνω νοσοκομείο κατά την 5-ετία από 1/1/2009 – 31/12/2013 επί των οποίων υπεβλήθησαν ασφαλιστικές εισφορές υπέρ του τ. ΤΠΔΥ/Τ.Π. Υπαλλήλων ΝΠΔΔ, είναι 1.100,00 €.

Για το διάστημα ασφάλισης μέχρι την 31/12/2013, η αναπροσαρμογή του μέσου όρου των αποδοχών της πενταετίας από το 2014 μέχρι το 2016 γίνεται με τον παρακάτω συντελεστή : 0,975. Επειδή ο σωρευμένος συντελεστής δεν μπορεί να είναι μικρότερος από 1, λαμβάνουμε την τιμή 1. Άρα ο μέσος όρος των αποδοχών της πενταετίας παραμένει 1.100,00 €.

7. Υπάλληλος στο τ. Ταμείο Επαγγελματιών και Βιοτεχνών Ελλάδος (τ.ΤΕΒΕ), ασφαλισμένος για εφάπαξ παροχή με το καθεστώς ν.103/1975 μέχρι 5/10/1997, και από 6/10/1997 ύστερα από μετάταξή του στο Υπουργείο Εθνικής Παιδείας και Θρησκευμάτων, στο τ. ΤΠΔΥ/Τ.Π. Δημοσίων Υπαλλήλων μέχρι την οριστική αποχώρησή του από την υπηρεσία λόγω συνταξιοδότησης στις 8/5/2016. Ο μέσος όρος των αποδοχών του στο τ.ΤΕΒΕ κατά την 5-ετία από 6/10/1992 – 5/10/1997 επί των οποίων υπεβλήθησαν ασφαλιστικές εισφορές υπέρ του λογαριασμού του ν.103/1975 που τηρείτο στο τ.ΤΕΒΕ, ήταν 170.000 δρχ.

Ο μέσος όρος των αποδοχών του ως υπάλληλος στο Υπουργείο Εθνικής Παιδείας και Θρησκευμάτων κατά την 5-ετία από 8/5/2011 – 7/5/2016 επί των οποίων υπεβλήθησαν ασφαλιστικές εισφορές υπέρ του τ. ΤΠΔΥ/Τ.Π. Δημοσίων Υπαλλήλων, είναι 1.200,00 € στον οποίο δεν διενεργείται κάποια προσαύξηση. Για το διάστημα ασφάλισης μέχρι την 5/10/1997, πρέπει να γίνει αναπροσαρμογή του μέσου όρου των αποδοχών της πενταετίας από το 1998 μέχρι το 2015. O σωρευμένος συντελεστής είναι ίσος με 1,478 και οι αναπροσαρμοσμένες αποδοχές 1,478 x 170.000 = 251.260 δρχ / 340,75=737,37 €.

Σχετικές ειδήσεις

• Στην «ουρά» για το εφάπαξ: Υπάρχει Ταμείο που έχει αναμονή ακόμη και 6 χρόνια!
• ΕΦΚΑ: Πλήρωναν χαμηλότερες εισφορές σε Εφάπαξ και τώρα εξισώνονται - Ποιους αφορά και τι πληρώνουν
• ΕΦΑΠΑΞ: Και τα πετσόκοψαν και δεν τα δίνουν!- Ποιες είναι οι τελευταίες πληροφορίες