Η ΕΕ βάζει στενό κορσέ στην Τουρκία μέχρι τον Ιούνιο με απειλές για κυρώσεις – Έξαλλος ο Ερντογάν
«Θα συνεχίσουμε να παρακολουθούμε στενά τις εξελίξεις και θα αναζητήσουμε μια συντονισμένη προσέγγιση με τους εταίρους. Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο θα επανέλθει στο θέμα αυτό κατά τη σύνοδό του τον Ιούνιο» αναφέρεται χαρακτηριστικά στο κείμενο συμπερασμάτων όσον αφορά την Τουρκία.
Πιο ξεκάθαρη ως προς τη στάση που θα κρατήσει η ΕΕ απέναντι στην Τουρκία για το επόμενο διάστημα ήταν η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν στη συνέντευξή τύπου μετά τη Σύνοδ Κορυφής που διεξήχθη μέσω τηλεδιάσκεψης.
Αν και η πρόεδρος της Κομισιόν έκανε λόγο για «μία πιο εποικοδομητική στάση» της Τουρκίας από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο του Δεκεμβρίου εντούτοις σημειώνει πως «γνωρίζουμε ότι αυτή η πρόοδος της αποκλιμάκωσης παραμένει εύθραυστη» παραπέμποντας στον «οδικό χάρτη» της έκθεσης Μπορέλ.
Κάνοντας, δε, λόγο για απόφαση να ακολουθηθεί διπλή προσέγγιση απέναντι στην Τουρκία η κυρία φον ντερ Λάιεν πρόσθεσε: «Εάν η Τουρκία δεν προχωρήσει εποικοδομητικά, εάν επιστρέψει σε μονομερείς ενέργειες ή προκλήσεις ειδικά στην Ανατολική Μεσόγειο θα διακόψουμε τα μέτρα συνεργασίας».
Στο ίδιο μήκος κύματος και ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Σαρλ Μισέλ, ο οποίος στην ίδια συνέντευξη τύπου τόνισε ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση θα παραμείνει επιφυλακτική ως προς την βελτιωμένη σχέση της με την Τουρκία την οποία κάλεσε να να διατηρήσει την πρόσφατη «μετριοπαθέστερη συμπεριφορά».
Η ΕΕ στην κοινή δήλωση κάνει λόγο, μάλιστα, για «παράνομες γεωτρήσεις» στην Ανατολική Μεσόγειο, φρασεολογία που «πόνεσε» την Τουρκία όπως φαίνεται από την πρώτη οργισμένη αντίδραση του υπουργείου Εξωτερικών της Τουρκίας
Το κείμενο συμπερασμάτων
H EE στην κοινή ανακοίνωση που εκδόθηκε το βράδυ της Πέμπτης καλεί την Τουρκία να απέχει από μονομερείς ενέργειες, χαιρετίζοντας την έκθεση Μπορέλ
Επιπροσθέτως, υπογραμμίζεται ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση είναι έτοιμη να συνεργαστεί με την Τουρκία με έναν σταδιακό, αναλογικό και αναστρέψιμο τρόπο για την ενίσχυση της συνεργασίας σε διάφορους τομείς κοινού ενδιαφέροντος και τη λήψη περαιτέρω αποφάσεων κατά τη σύνοδο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου του Ιουνίου.
- Υπενθυμίζουμε το στρατηγικό συμφέρον της Ευρωπαϊκής Ένωσης για ένα σταθερό και ασφαλές περιβάλλον στην Ανατολική Μεσόγειο και για την ανάπτυξη μιας συνεργατικής και αμοιβαία επωφελούς σχέσης με την Τουρκία. Χαιρετίζουμε την πρόσφατη αποκλιμάκωση στην Ανατολική Μεσόγειο μέσω της διακοπής των παράνομων δραστηριοτήτων γεώτρησης, της επανάληψης των διμερών συνομιλιών μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας και των επικείμενων συνομιλιών για το Κυπριακό υπό την αιγίδα των Ηνωμένων Εθνών.
- Με την προϋπόθεση ότι διατηρείται η τρέχουσα αποκλιμάκωση και ότι η Τουρκία εμπλέκεται εποικοδομητικά και υπόκειται στις προϋποθέσεις που αποφασίστηκαν στα συμπεράσματα του προηγούμενου Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, προκειμένου να ενισχυθεί περαιτέρω η πρόσφατα θετική δυναμική, η Ευρωπαϊκή Ένωση είναι έτοιμη να συνεργαστεί με την Τουρκία με έναν σταδιακό, αναλογικό και αναστρέψιμο τρόπο για την ενίσχυση της συνεργασίας σε διάφορους τομείς κοινού ενδιαφέροντος και τη λήψη περαιτέρω αποφάσεων κατά τη σύνοδο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου του Ιουνίου.
- Σχετικά με την οικονομική συνεργασία, καλούμε την Επιτροπή να εντείνει τις συνομιλίες με την Τουρκία για να αντιμετωπιστούν οι τρέχουσες δυσκολίες στην εφαρμογή της Τελωνειακής Ένωσης, διασφαλίζοντας την αποτελεσματική εφαρμογή της σε όλα τα κράτη μέλη, και καλούμε παράλληλα το Συμβούλιο να εργαστεί για την εντολή εκσυγχρονισμού της τελωνειακής ένωσης. Μια τέτοια εντολή μπορεί να εκδοθεί από το Συμβούλιο υπό την επιφύλαξη πρόσθετων οδηγιών από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο. Είμαστε διατεθειμένοι να ξεκινήσουμε διάλογο υψηλού επιπέδου με την Τουρκία για να συζητήσουμε θέματα αμοιβαίου ενδιαφέροντος, όπως η δημόσια υγεία, το κλίμα και η αντιτρομοκρατία, καθώς και περιφερειακά θέματα.
- Καλούμε την Επιτροπή να διερευνήσει πώς να ενισχύσει τη συνεργασία με την Τουρκία σχετικά με τις επαφές μεταξύ της κοινωνίας των πολιτών και την κινητικότητα.
- Καλούμε την Τουρκία να απέχει από νέες προκλήσεις ή μονομερείς ενέργειες κατά παράβαση του διεθνούς δικαίου. Λαμβάνοντας υπόψη την κοινή ανακοίνωση, επιβεβαιώνουμε την αποφασιστικότητα της Ευρωπαϊκής Ένωσης, σε περίπτωση τέτοιων ενεργειών, να χρησιμοποιήσει τα μέσα και τις επιλογές που έχει στη διάθεσή της για να υπερασπιστεί τα συμφέροντά της και τα συμφέροντα των κρατών μελών της, καθώς και για τη διατήρηση της περιφερειακής σταθερότητας.
- Εκτιμούμε τη φιλοξενία από την Τουρκία περίπου 4 εκατομμυρίων Σύρων προσφύγων και συμφωνούμε ότι η βοήθεια της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τους πρόσφυγες και τις κοινότητες υποδοχής θα συνεχιστεί. Καλούμε την Επιτροπή να υποβάλει πρόταση στο Συμβούλιο για τη συνέχιση της χρηματοδότησης των Σύρων προσφύγων στην Τουρκία, καθώς και στην Ιορδανία, στον Λίβανο και σε άλλες χώρες της περιοχής.
- Όσον αφορά τη διαχείριση του μεταναστευτικού, στο πλαίσιο της ευρύτερης στρατηγικής της ΕΕ που περιλαμβάνει όλες τις μεταναστευτικές οδούς, θα πρέπει να ενισχυθεί η συνεργασία με την Τουρκία, ιδίως σε τομείς όπως η προστασία των συνόρων, η καταπολέμηση της παράνομης μετανάστευσης, καθώς και η επιστροφή των παράτυπων μεταναστών και των απορριφθέντων αιτούντων άσυλο στην Τουρκία, σύμφωνα με τη Δήλωση ΕΕ-Τουρκίας, που εφαρμόζεται χωρίς διακρίσεις.
- Υπενθυμίζουμε τα προηγούμενα συμπεράσματα του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου και παραμένουμε πλήρως δεσμευμένοι για μια συνολική διευθέτηση του Κυπριακού σύμφωνα με τις σχετικές αποφάσεις του ΣΑ του ΟΗΕ (ιδίως τις αποφάσεις 550, 789, 1251). Προσβλέπουμε στην επανάληψη των διαπραγματεύσεων υπό την αιγίδα των Ηνωμένων Εθνών, στις οποίες η Ευρωπαϊκή Ένωση θα συμμετάσχει ως παρατηρητής και θα διαδραματίσει ενεργό ρόλο στη στήριξη των διαπραγματεύσεων, μεταξύ άλλων διορίζοντας έναν εκπρόσωπο στην αποστολή Καλών Υπηρεσιών των Ηνωμένων Εθνών
- Το κράτος δικαίου και τα θεμελιώδη δικαιώματα παραμένουν βασικό μέλημα. Η στόχευση πολιτικών κομμάτων και μέσων μαζικής ενημέρωσης και άλλες πρόσφατες αποφάσεις αντιπροσωπεύουν μεγάλη οπισθοδρόμηση για τα ανθρώπινα δικαιώματα και έρχονται σε αντίθεση με τις υποχρεώσεις της Τουρκίας για σεβασμό της δημοκρατίας, του κράτους δικαίου και των δικαιωμάτων των γυναικών. Ο διάλογος για τέτοια θέματα παραμένει αναπόσπαστο μέρος της σχέσης ΕΕ-Τουρκίας.
- Σύμφωνα με το κοινό συμφέρον της ΕΕ και της Τουρκίας για την ειρήνη και τη σταθερότητα στην περιοχή τους, αναμένουμε από την Τουρκία και όλους τους πρωταγωνιστές να συμβάλουν θετικά στην επίλυση περιφερειακών κρίσεων όπως στη Λιβύη, στην Συρία, στο Νότιο Καύκασο και θα παραμείνουμε σε εγρήγορση σε αυτό το θέμα.
- Καλούμε τον Ύπατο Εκπρόσωπο να προχωρήσει στις εργασίες της Πολυμερούς Διάσκεψης για την Ανατολική Μεσόγειο.
- Θα συνεχίσουμε να παρακολουθούμε στενά τις εξελίξεις και θα αναζητήσουμε μια συντονισμένη προσέγγιση με τους εταίρους. Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο θα επανέλθει στο θέμα αυτό κατά τη σύνοδό του τον Ιούνιο».
Η αντίδραση της Τουρκίας
Η πρώτη αντίδραση της Άγκυρας δείχνει την προσπάθεια του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν να ισορροπήσει απέναντι στο «καρότο και μαστίγιο» των Βρυξελλών με τον «σουλτάνο», ωστόσο, να μην μπορεί να κρύψει την ενόχλησή του για ορισμένα από τα σημεία της κοινής απόφασης.
Ενώ, δηλαδή, η Τουρκία χαιρέτισε τις προσπάθειες και την ρητορική της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την προώθηση της πρόσφατης θετικής ατμόσφαιρας ανάμεσα στις Βρυξέλλες και την Άγκυρα, στην ίδια αντίδραση απέρριψε τις ευρωπαϊκές επικρίσεις για τις τουρκικές επιχειρήσεις στην ανατολική Μεσόγειο.
Σε ανακοίνωσή του το τουρκικό υπουργείο Εξωτερικών αναφέρει πως ελπίζει ότι η αιρεσιμότητα στα βήματα τα οποία η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει την πρόθεση να κάνει και η αναβολή τους για την επόμενη ευρωπαϊκή σύνοδο κορυφής τον Ιούνιο δεν θα κάνουν να χαθεί η θετική δυναμική, ενώ κατηγορεί την ΕΕ ότι παραβιάζει το διεθνές δίκαιο χαρακτηρίζοντας παράνομες τις τουρκικές επιχειρήσεις στην ανατολική Μεσόγειο.
Ικανοποίηση της Ελλάδας
Η Ελλάδα από την πλευρά της εμφανίζεται ιδιαίτερα ικανοποιημένη ως προς το περιεχόμενο της Κοινής Δήλωσης των 27 της ΕΕ ως προς την Τουρκία, η οποία περιλαμβάνει τόσο θετικά μέτρα, όσο και κυρώσεις.
Όπως αναφέρουν κυβερνητικές πηγές, η Κοινή Δήλωση των 27 στη Σύνοδο Κορυφής επιβεβαιώνει τη διττή προσέγγιση έναντι της Τουρκίας που είχε επιδιώξει ο πρωθυπουργός, καθώς περιλαμβάνει θετικά μέτρα, αλλά και περιοριστικά μέτρα-κυρώσεις εφόσον η Τουρκία επαναλάβει μονομερείς ενέργειες και παραβατική συμπεριφορά έναντι κρατών-μελών.
Όπως αναφέρουν οι ίδιες πηγές η Κοινή Δήλωση «πατά» πάνω στην Έκθεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και του Ύπατου Εκπροσώπου για την Εξωτερική Πολιτική της ΕΕ, αλλά και στις προηγούμενες αποφάσεις του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου που αφορούν την Τουρκία και τις εξελίξεις στην Ανατολική Μεσόγειο.
Περιγράφουν μια διαδικασία με όρους και προϋποθέσεις (αιρεσιμότητα) με βάση και προηγούμενα συμπεράσματα και, πέραν της όποιας θετικής ατζέντας, επαναλαμβάνουν το μήνυμα για περιοριστικά μέτρα και εργαλεία που έχει στη διάθεσή της η ΕΕ, εφόσον η Τουρκία επαναλάβει μονομερείς ενέργειες ή παραβατική συμπεριφορά που θίγει συμφέροντα κρατών-μελών της Ε.Ε.
Τα όποια θετικά μέτρα δηλαδή μπορούν να αναστραφούν εφόσον η Τουρκία επανέλθει σε παραβατικές συμπεριφορές. Και σε κάθε περίπτωση, η Τουρκία θα πρέπει να δείξει συνέπεια και συνέχεια και θα συνεχίσει να αξιολογείται, καθώς οι όποιες αποφάσεις παραπέμπονται στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο του Ιουνίου.
Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, τη στιγμή που συμβαίνουν, στο Newsbomb.gr.
Διαβάστε επίσης:
Lockdown: Συνεδριάζουν οι λοιμωξιολόγοι - Τα σενάρια με λιανεμπόριο, σχολεία, εστίαση