Υβριδικός πόλεμος στο Αιγαίο: Η βρώμικη λίστα «EGAYDAAK» και τα σενάρια κατάληψης νησιών
Είναι ξεκάθαρο ότι έχουμε περάσει σε ένα νέο στάδιο υβριδικού πολέμου, η προσπάθεια τρομοκράτησης, όχι μόνο της πολιτικής ηγεσίας αλλά και του ίδιου του ελληνικού λαού με τα tweets στα ελληνικά και τα λοιπά από τον ίδιο τον πρόεδρο Ερντογάν. Ταυτόχρονα αφήνουν να εννοηθεί ότι είναι πολύ πιθανόν να επιχειρήσουν απόβαση σε κάποιο ελληνικό νησί προκειμένου να δημιουργήσουν συνθήκες εμπλοκής όπως και το 1996 στα Ίμια. Επιχειρησιακά οι Τούρκοι γνωρίζουν πως τα ποσοστά επιτυχίας τους σε μια τέτοια ενέργεια είναι μηδαμινά, παρόλα αυτά ποντάρουν στην πρόκληση κάποιου «δυστυχήματος» το οποίο θα αλλάξει τις ισορροπίες στην περιοχή.
Η «Γαλάζια Πατρίδα» των Τούρκων, περιλαμβάνει τα νησιά του Ανατολικού Αιγαίου, εκείνα που τις τελευταίες ημέρες η ηγεσία της Τουρκίας έχει επαναφέρει στην επικαιρότητα, ζητώντας την αποστρατικοποίησή τους. Ήδη ο Κυριάκος Μητσοτάκης έχει δείξει τον χάρτη στον πρόεδρο των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν και τον καγκελάριο της Γερμανίας Όλαφ Σολτς. Σύμφωνα με την Άγκυρα, η Ελλάδα οφείλει -στη βάση του διεθνούς δικαίου- να μην διαθέτει στρατεύματα σε συνολικά 23 νησιά του Ανατολικού Αιγαίου και της Δωδεκανήσου. Πρόκειται συγκεκριμένα για τα νησιά:
- Λέσβος
- Σάμος
- Χίος
- Ικαρία
- Λήμνος
- Σαμοθράκη
- Αστυπάλαια
- Ρόδος
- Χάλκη
- Κάρπαθος
- Κάσος
- Τήλος
- Νίσυρος
- Κάλυμνος
- Αγαθονήσι
- Χάλκη
- Λέρος
- Λειψοί
- Ψέριμος
- Πάτμος
- Σύμη
- Κως
- Καστελόριζο
Εκτός από θέμα αποστρατιωτικοποίησης 23 νησιών του Αιγαίου, η Τουρκία θέτει και ζήτημα… EGAYDAAK. Δηλαδή νησιών, νησίδων και βραχονησίδων στο Αιγαίο και Κρητικό Πέλαγος, των οποίων την κυριαρχία αμφισβητεί τα τελευταία χρόνια η Τουρκία. Πρόκειται για το αρκτικόλεξο της φράσης «Egemenligi Anlasmalarla Yunanistan’a Devredilmemis Ada Adacιkve Kayalιklar», δηλαδή «νησιά, νησίδες και βραχονησίδες των οποίων η κυριότητα δεν παραχωρήθηκε στην Ελλάδα με διεθνείς συμφωνίες και συνθήκες». Η θεωρία των «γκρίζων ζωνών» στο Αιγαίο Πέλαγος, τέθηκε για πρώτη φορά μετά το 1996 και την κρίση στις βραχονησίδες Ίμια, όταν η Τουρκία με διπλωματική διακοίνωση προς την Ελλάδα, μίλησε ευθέως για έναν απροσδιόριστο αριθμό νησιών, για τα οποία δεν υπάρχει ξεκάθαρο νομικό καθεστώς. Ένα χρόνο νωρίτερα (8/6/1995) είχε προηγηθεί το περιβόητο casus belli, σε περίπτωση που η Ελλάδα προχωρούσε στην επέκταση των χωρικών της υδάτων στα 12 ναυτικά μίλια, σύμφωνα με την Διεθνή Σύμβαση για το Δίκαιο της Θάλασσας του 1982. Επόμενη κίνηση της Άγκυρας ήταν η πλήρη καταγραφή των «γκρίζων» ισχυρισμών τους, κωδικοποιώντας τις αμφισβητούμενες περιοχές στην περιβόητη λίστα «EGAYDAAK», που περιλαμβάνει συνολικά 152 νησιά, νησίδες και βραχονησίδες στο Θρακικό, Αιγαίο, Κρητικό και Λιβυκό Πέλαγος. Η λίστα των διεκδικήσεων του “EGAYDAAK”, συμπεριλήφθηκε στα εγχειρίδια της Ακαδημίας Πολέμου και από τότε αποτελεί ουσιαστικά δόγμα της τουρκικής εξωτερικής πολιτική
«Υπάρχουν νησιά, νησίδες και βραχονησίδες, των οποίων η κυριαρχία δεν έχει μεταβιβαστεί στην Ελλάδα με κάποια συμφωνία. Εδώ δυστυχώς, οι Έλληνες γείτονές μας συμπεριφέρονται εξαιρετικά εγωιστικά, ερμηνεύοντας το δίκαιο κατά το δοκούν και πρέπει να συζητήσουμε αυτή την κατάσταση, τη μεταβίβαση της κυριότητας μέσω συνθηκών κι ότι πρέπει να ανακτήσουμε τα δικαιώματά μας και το δίκαιό μας εδώ. Τα δικαιώματά μας και το δίκιο μας πρέπει να αναγνωριστούν» αξίωσε πριν από μερικά χρόνια ο Τούρκος υπουργός Άμυνας, Χουλουσί Ακάρ. Θυμίζουμε ότι ο τούρκος πολιτικός έκανε τις προκλητικές και άνευ ουσίας δηλώσεις του στο Κας με φόντο το Καστελλόριζο, τον Γενάρη του 2022 την ώρα που η Πρόεδρος της Δημοκρατίας Κατερίνα Σακελλαροπούλου ήταν στο νησί.
Οι απίστευτες διεκδικήσεις των Τούρκων περιλαμβάνουν από την Ζουράφα στο Βόρειο Αιγαίο μέχρι το Πεταλίδι στο Κρητικό Πέλαγος και νησιά με εκατοντάδες κατοίκους, όπως οι Φούρνοι στο Βορειοανατολικό Αιγαίο, οι Οινούσσες στο Βόρειο Αιγαίο και η Γαύδος στο Κρητικό Πέλαγος. Η Τουρκία υποστηρίζει ότι στη Συνθήκη της Λωζάνης (1923) με την οποία επικυρώθηκε η ελληνική κυριαρχία στα νησιά του ανατολικού Αιγαίου, τα οποία είχαν απελευθερωθεί κατά τον Α’ Βαλκανικό Πόλεμο (1912-1913), όπως επίσης και στη Συνθήκη Ειρήνης των Παρισίων (1947), με την οποία η ηττημένη Ιταλία παραχώρησε στην Ελλάδα την κυριαρχία της Δωδεκανήσου, υπάρχουν νησιά, νησίδες και βραχονησίδες με αμφισβητούμενο καθεστώς αφού δεν αναφέρονται ονομαστικά στις συνθήκες αυτές.
Η λίστα του EGAYDAAK
ΒΟΡΕΙΟ ΑΙΓΑΙΟ
1) Σύμπλεγμα Ζουράφας: Νησίδα Ζουράφα, βραχονησίδα Ζουράφα 1, βραχονησίδα Ζουράφα 2.
2) Σύμπλεγμα Οινουσσών: Οινούσσες, βραχονησίδα βόρεια Οινουσσών, Βάτος, νησίδα δυτικά από Βάτο, Ποντικονήσι, Μανδράκι, Αρχοντόνησο, Γαβάθι, Πασάς, νησίδα δυτικά από Πασά, Πρασονήσι, βραχονησίδα Β.Δ.. Από Πρασονήσι, βραχονησίδα νότια από Πρασονήσι, νησίδα νο1 έναντι Οινουσσών, νησίδα νο2 έναντι Οινουσσών, νησίδα Ν.Δ. από Ποντικονήσι, βραχονησίδα νο1 νότια από Οινούσσες, βραχονησίδα νότια από Οινούσσες.
ΚΕΝΤΡΙΚΟ ΑΙΓΑΙΟ
3) Βραχονησίδες Καλόγεροι.
ΑΝΑΤΟΛΙΚΟ ΑΙΓΑΙΟ
4) Σύμπλεγμα Αντίψαρων και Βενέτικου: Nησίδα Αντίψαρα και 26 μικρές βραχονησίδες, νησίδα νότια από Αντίψαρα και 4 βραχονησίδες, νησίδα Κουτσουλιά και 6 βραχονησίδες, βραχονησίδα Βενέτικο και 2 βραχονησίδες.
Β.Α. ΑΙΓΑΙΟ
5) Σύμπλεγμα νησιών Φούρνοι: Φούρνοι, Διαπόρι, Άγιος Μηνάς, νησίδα νότια από Άγιο Μηνά, βραχονησίδα νότια από Άγιο Μηνά, Μακρονήσι, Πλάκα, Πλακάκι, Στρογγυλό, Μεγάλος Ανθρωποφάγος, Μικρός Ανθρωποφάγος, Λιμενόπετρα, Θυμανάκι, Θύμαινα, νησίδα νο 1 βόρεια από Θύμαινα, νησίδα νο 2 βόρεια από Θύμαινα, Αλατονήσι, Πετροκάραβο νησίδα Β.Δ. από Θύμαινα και μία βραχονησίδα, Καρνιαστή (σύμπλεγμα νησιών Φούρνοι), Αγριδιό, Άνυδρο, βραχονησίδα Πετροκάραβο 1, βραχονησίδα Πετροκάραβο 2, βραχονησίδα Πετροκάραβο 3.
ΝΟΤΙΟ ΑΙΓΑΙΟ
6) Σύμπλεγμα νησιών Αρκοί: Αρκοί, Καλόβολος, Αγρελούσσα, Αβάθιστο, Μακρονήσι, βραχονησίδα Ν.Α. από Μακρονήσι, νησίδα Ζούκα 1, νησίδα Ζούκα 2, Σμινερονήσι, Ψαθονήσι, νησίδα δυτικά από Καλόβολο, Στρογγυλή, Μάραθος, Σπολάτος, Κόμαρος.
7) Σύμπλεγμα νησιών Αγαθονησίου: Αγαθονήσι, Νερά, Στρογγυλό, Γλάρος, Ψαθονήσι, Κουνέλι, Πράσσος, νησίδα Ν.Δ. Του Πράσσος, Καζαγάνι βραχονησίδα δυτικά από Αγαθονήσι, βραχονησίδα Ν.Δ. από Αγαθονήσι, βραχονησίδα βόρεια από Αγαθονήσι.
8) Σύμπλεγμα νησιών Φαρμακονησίου: Μαραθονήσι, νησίδα δυτικά από Φαρμακονήσι, Ψέριμος, βραχονησίδα Βασιλική, νησίδα Ν.Δ. από Ψέριμο, Πλάτη, βραχονησίδα νο 1 νότια από Πλάτη, βραχονησίδα νο 2 νότια από Πλάτη, βραχονησίδα Νεκροθήκες, Πίτα, Μεγάλη Ίμια, Μικρή Ίμια, Καλόλιμνος, Πράσσος, Λυδία.
9) Σύμπλεγμα νησιών Β.Α. Νισύρου: Περγούσα, 4 βραχονησίδες γύρω από Περγούσα, Στρογγυλή, Γυαλί 3 βραχονησίδες γύρω από Γυαλί, βραχονησίδες γύρω από Γυαλί, Παχειά, Κανδελιούσσα, Άγιος Άντώνιος.
10) Σύμπλεγμα νησιών Λέβιθας και Κίναρου: Λέβιθα, νησίδα βόρεια από Λέβιθα, νησίδα νότια από Λέβιθα, Κίναρος, βραχονησίδα δυτικά από Κίναρο, Μαύρα, νησίδα ανατολικά από Μαύρα, Γλάρο.
11) Σύμπλεγμα νησιών Ν.Α. Αστυπάλαιας: Σύρνα, βραχονησίδα Σύρνα 1, βραχονησίδα Σύρνα 2, βραχονησίδα Σύρνα 3, Μεγάλος Αδελφός, Μικρός Αδελφός, βραχονησίδα δυτικά από Μικρό Αδελφό, Στεφάνια, Πλακίδα. βραχονησίδα 1 δυτικά από Πλακίδα, βραχονησίδα 2 δυτικά από Πλακίδα, Γιάννη, Μεσονήσι.
12) Σύμπλεγμα νησιών Β.Δ. Κάρπαθου: Αυγό, βραχονησίδα 1 δυτικά από Αυγό, βραχονησίδα 2 δυτικά από Αυγό, Καμηλονήσι, Μεγάλο Σοφράνο, Μικρό Σοφράνο, 2 βραχονησίδες νότια από το Μικρό Σοφράνο, Σόχας, Καραβονήσια, νησίδα νότια από Καραβονήσια, Αστακίδα Αστακιδόπουλο, νησίδα και βραχονησίδα βόρεια από Αστακιδόπουλο, νησίδα Β.Α. από Αστακιδόπουλο, Ουνιανήσια, νησίδα δυτικά από Ουνιανήσια.
ΚΡΗΤΙΚΟ ΠΕΛΑΓΟΣ
13) Σύμπλεγμα νησιών Κρητικού Πελάγος: Αυγονήσι, Δίας, δύο βραχονησίδες πλησίον Δίας, Πεταλίδι, Παξιμάδι, Διονυσάδες, Βραχονησίδα βόρεια από Διονυσάδες, Δραγονάδα, Πρασονήσι, Παξιμάδα.
Πίσω από την αναθεωρητική ατζέντα της Άγκυρας, η οποία «εμπλουτίζεται» σε βαθμό παραλογισμού τελευταία, κρύβεται ο μεγάλος διαχρονικός φόβος των Τούρκων, που δεν είναι άλλος από το αναφαίρετο μονομερές δικαίωμα της Ελλάδας να επεκτείνει τα χωρικά της ύδατα στα 12 ναυτικά μίλια, όπως προβλέπεται ρητά από το Διεθνές Δίκαιο και συγκεκριμένα τη Σύμβαση του ΟΗΕ για το Δίκαιο της Θάλασσας (UNCLOS). Το casus belli της τουρκικής εθνοσυνέλευσης από το 1995, βάσει του οποίου εξουσιοδοτείται η τουρκική κυβέρνηση, εν λευκώ και στο διηνεκές, να κηρύξει πόλεμο στην Ελλάδα σε περίπτωση επέκτασης της αιγιαλίτιδας ζώνης της πέραν των 6 ναυτικών μιλίων, οριοθετεί το μέγεθος της απειλής για τα συμφέροντα της Τουρκίας.
Η στρατιωτική και γεωπολιτική αναβάθμιση της χώρας μας λαμβάνονται πολύ σοβαρά υπόψη από τη γείτονα, καθώς θεωρείται ενδεχόμενο εάν οι συσχετισμοί ισχύος και επιρροής ανατραπούν σημαντικά στην περιοχή μας μεσοπρόθεσμα η Ελλάδα να ασκηθεί το δικαίωμα επέκτασης των χωρικών της υδάτων, προοπτική που θα είχε καταστροφικά αποτελέσματα για την εθνική υπόσταση της Τουρκίας. Στην κατεύθυνση αυτή εγείρονται συνεχώς και νέα ζητήματα, που δεν τεκμηριώνονται από καμία σχετική αναφορά του Διεθνούς Δικαίου, τα οποία βάζουν στο τραπέζι οι Τούρκοι επιχειρώντας να αποπροσανατολίσουν από τη μόνη διαφορά που αναγνωρίζει η χώρα μας, την οριοθέτηση της υφαλοκρηπίδας και των θαλασσίων ζωνών. Η σπουδαιότητα που αποδίδεται στη ζωτικής σημασίας για την Τουρκία παγίωση του υφιστάμενου καθεστώτος των 6 ναυτικών μιλίων και στις δύο πλευρές του Αιγαίου, γίνεται πλέον αντιληπτή από όλες τις ανακοινώσεις του τουρκικού υπουργείου Εξωτερικών.