Γιατί η Σύνοδος του ΝΑΤΟ είναι «παγίδα»; Τι θα επιδιώξει ο Ταγίπ Ερντογάν;

Ένας από τους βασικούς προβληματισμούς της Αθήνας είναι όχι τόσο το τι θα θέσει ο πρόεδρος της Τουρκίας στην επικείμενη Σύνοδο του ΝΑΤΟ, αλλά πώς θα το θέσει…
Ο Τούρκος πρόεδρος σε παλαιότερη σύνοδο του ΝΑΤΟ
Kenzo Tribouillard, Pool via AP, File
3'

Αν δηλαδή το αποκορύφωμα των παράλογων τουρκικών διεκδικήσεων θα γίνει δημοσίως μέσα στη Σύνοδο, οπότε θα πάρει τη μορφή παραληρήματος από πλευράς του Τούρκου Προέδρου ή αν ο Ερντογάν θα επιδιώξει να θέσει τα ζητήματα αυτά σε κλειστές συσκέψεις που θα γίνουν στο περιθώριο της Συνόδου.

Τα μέλη της Βορειοατλαντικής συμμαχίας παρακολουθούν στενά όχι μόνο τα ελληνοτουρκικά αλλά και τις τουρκικές κινήσεις ως προς τη Ρωσία, την Ουκρανία, τη Συρία και τη Λιβύη. Αν ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν μιλήσει για όλα αυτά σε μία από τις “κλειστές” συνεδριάσεις του Βορειοατλαντικού Συμβουλίου, συνδέοντάς τα με κάποιον τρόπο με την κατάσταση στο Αιγαίο και στην Ανατολική Μεσόγειο, τα πράγματα δυσκολεύουν αρκετά. Θυμίζουμε σε αυτό το σημείο τα πρόσφατα δημοσιεύματα τουρκικών media για τα περί απαίτησης της Άγκυρας για τη συνοδεία στο Αιγαίο –μόνον από το τουρκικό Πολεμικό Ναυτικό– φορτηγών πλοίων μεταφοράς σιτηρών από την Ουκρανία.

Άλλωστε είναι γνωστό ότι σε αυτές τις συνόδους οι δύσκολες αποφάσεις συζητούνται στο παρασκήνιο και κανείς δεν μπορεί να αποκλειστεί το ενδεχόμενο η τουρκική πλευρά να θέσει το ζήτημα αποστρατιωτικοποίησης όχι σε επίπεδο ηγετών, αλλά κατά τα δείπνα εργασίας των υπουργών Εξωτερικών και Άμυνας.

Τέλος ενδέχεται ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν ενδέχεται να ακολουθήσει την γνωστή στρατηγική του. Να μην αναφέρει τίποτα εντός των εργασιών της Συνόδου και να τα τινάξει όλα στον αέρα κατά την διάρκεια της συνέντευξης Τύπου που θα πραγματοποιήσει στο τέλος της διαδικασίας.

Ο στενός του σύμβουλος του Ερντογάν, Ιμπραχίμ Καλίν, σε συνέντευξη που έδωσε στο τηλεοπτικό δίκτυο Haberturk ήταν αποκαλυπτικός για την γραμμή της Άγκυρας στη ΝΑΤΟϊκή Σύνοδο της Μαδρίτης, στις 29-30 Μαρτίου. Αναφερόμενος σε μια στρατιωτική επίθεση στη Συρία, είπε τα εξής: «Τα τελευταία τρία-τέσσερα χρόνια έχουμε πραγματοποιήσει τρεις μεγάλες επιχειρήσεις στη βόρεια Συρία και δεν έχουμε λάβει άδεια από κανέναν. Ο πρόεδρός μας είπε ότι η νέα επιχείρηση θα μπορούσε να ξεκινήσει ανά πάσα στιγμή. Έχει γίνει αξιολόγηση της κατάστασης και όλες οι απαραίτητες προετοιμασίες. Δεν θα λάβουμε μέτρα κατά της εδαφικής ακεραιότητας της Συρίας, ούτε την άδεια κανενός για να κινηθούμε κατά της τρομοκρατίας». Γίνεται αντιληπτό ότι ο Τούρκος πρόεδρος προσπαθεί να χορέψει το ΝΑΤΟ στους δικούς του ρυθμούς και σε αυτό το πλαίσιο εντάσσεται και η προσπάθειά του να έχει μια κατ’ ιδίαν συνάντηση με τον πρόεδρο Μπάιντεν κάτι που όμως θεωρείται εξόχως δύσκολο. Όχι απίθανο, αλλά σίγουρα δύσκολο.

Την ίδια ώρα σε διπλωματικούς κύκλους υπάρχει επιφυλακτικότητα και για το περίφημο «μηχανισμό απεμπλοκής» τον οποίο πρόσφατα επικαλέστηκε ο Γενς Στόλτενμπεργκ σε συνέντευξή του στον γαλλικό Τύπο. Οιαδήποτε προσπάθεια επίλυσης ελληνοτουρκικών διαφορών εντός του ΝΑΤΟ μόνο κακό θα έκανε στην Ελλάδα με το κλίμα που υπάρχει στην Βορειοατλαντική Συμμαχία και με τον τρόπο που η τελευταία ζυγίζει την αυτοδιάθεση και την κυριαρχία των κρατών – μελών.

Από τα παραπάνω γίνεται σαφές ότι η Σύνοδος του ΝΑΤΟ στην Μαδρίτη λογίζεται μάλλον ως παγίδα παρά ως χρυσή ευκαιρία για να ξεδιπλώσει η Ελλάδα την στρατηγική της έναντι της τουρκικής επιθετικότητας.