Συνέδριο για το NATO και τις Ελληνοτουρκικές σχέσεις: Οι εκτιμήσεις των ειδικών για τη στάση του
Το τελευταίο τραπέζι της πρώτης ημέρας του συνεδρίου του Κύκλου Ιδεών επικεντρώθηκε στις σχέσεις του NATO με τις Ελληνοτουρκικές σχέσεις.
Στη παρέμβασή της η Ινώ Αφεντούλη, Εκτελεστική Διευθύντρια του ΙΔΙΣ πρώην στέλεχος της Διεθνούς Γραμματείας του ΝΑΤΟ, ανέφερε πώς η ρωσική εισβολή στην Ουκρανία είναι εξέλιξη της ρωσικής πολιτικής από το 2008 στη Γεωργία και σήμερα έχει διαταραχθεί η προηγούμενη τάξη, του ΝΑΤΟ και της ΕΕ και υποστήριξε πώς εάν δεν υπήρχε το ΝΑΤΟ θα είχαμε γενικευμένο πόλεμο στην Ευρώπη. Επεσήμανε, διαφωνώντας με τις ανησυχίες περί σύγκρουσης Ελλάδας-Τουρκίας, και τόνισε πώς πρέπει να αποφύγουμε μια τέτοια αυτοεκπληρούμενη προφητεία. Επεσήμανε ότι δεν βοηθάει ο δημόσιος διάλογος για ένα τέτοιο ενδεχόμενο σύγκρουσης. Πρόσθεσε επιπλέον την ανάγκη να εξαντληθούν τα περιθώρια διαλόγου ανάμεσα στις δύο πλευρές.
Ο πρώην πρέσβης στο ΝΑΤΟ, Ιωάννης- Αλέξιος Ζέπος ανέφερε ότι το ΝΑΤΟ είναι το μοναδικό τραπέζι όπου από το 1952 Ελλάδα και Τουρκία κάθονται μαζί. Ποτέ όμως δεν υπήρχε η δυνατότητα να λυθούν τα προβλήματα Ελλάδας – Τουρκίας αλλά μόνο να ξεπεραστούν δύσκολες κατα καιρούς περιπτώσεις. Συμπλήρωσε ότι δεν υπάρχει σήμερα η επικοινωνία που είχαμε παλαιότερα καθώς το ΝΑΤΟ σήμερα δεν αναμιγνύεται σε θέματα που αφορούν διαφορές .
Ο επίσης πρώην πρέσβης Δημήτρης Καραϊτίδης σχολίασε ότι η πάγια στάση του ΝΑΤΟ, “βρείτε τα” με τη Τουρκία, δεν λύνει το πρόβλημα αλλά το επιδεινώνει. Ανέφερε ότι δεν είναι άτοπη η συζήτηση ότι ο Ερντογάν ωθεί την κατάσταση σε ακραίο σημείο και τώρα κάνει ένα ακόμη βήμα προς τη ρήξη. Εκτίμησε ότι ο Τούρκος ηγέτης θα προχωρήσει σε επιθετική ενέργεια και ψάχνει τη κατάλληλη συγκυρία. «Υπάρχει σουλτανισμός στη στάση του Ερντογάν. Δεν πρέπει να δαιμονοποιούμε το ΝΑΤΟ αλλα και να μην το αγιοποιούμε», τόνισε.
Ο ομότιμος καθηγητής Στέλιος Περράκης υπογράμμισε πώς αν συμβεί το απευκταίο με την Τουρκία ο κατάλληλος χώρος να προσφύγει η Ελλάδα είναι το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ κι οχι το ΝΑΤΟ. Υπενθύμισε ότι το έπραξε ο Κωνσταντίνος Καραμανλής το 1975 προτείνοντας να εμπλέξουμε στην έσχατη λύση και την ΕΕ. Επίσης ανέφερε πώς χρειάζεται ενεργότερη συμμετοχή και προβολή του Διεθνούς Δικαίου όπου το παραβιάζει η Τουρκία.
Ο ιστορικός Σωτήρης Ριζάς περιέγραψε περιληπτικά την ιστορική παρουσία των ΗΠΑ στη περιοχή και σήμερα υπό τις εξελίξεις του πολέμου στην Ουκρανία και τη ρωσική εισβολή παίρνει άλλες διαστάσεις καθώς είναι απόρροια της τουρκικής στάσης. Εκτίμησε πώς το ΝΑΤΟ δύσκολα θα παίξει ρόλο σε διένεξη Ελλάδας – Τουρκίας επειδή δεν μπορεί να προσδιοριστεί το ΝΑΤΟ χωρίς τις ΗΠΑ.
Στη παρέμβασή του ο βουλευτής της ΝΔ Δημητρης Καιρίδης είπε ότι είναι δικαιολογημένη η κριτική στο ΝΑΤΟ για τις ελληνοτουρκική ένταση και στις μέρες μας επικεντρώνεται στα όσα λέει ο Στόλτενμπεργκ. «Όμως χωρίς ΝΑΤΟ τα πράγματα θα ήταν χειρότερα. Στο πλαίσιο της πρόσφατης διεύρυνσης του ΝΑΤΟ η Κύπρος θα έπρεπε να δείξει ενδιαφέρον για προσέγγιση. Θα εξέθετε την Τουρκία που θα αντιδρούσε αρνητικά», σημείωσε.