Δένδιας: Οι Τούρκοι θεωρούν πρόκληση ότι επαναλαμβάνουμε αυτά που λένε

Για την επίσκεψή του στο Κίεβο και την προκλητική στάση της Τουρκίας μίλησε ο υπουργός Νίκος Δένδιας, τονίζοντας πως η επίσκεψη στην Ουκρανία είχε πολλαπλές στοχεύσεις.

Ο κ. Δένδιας, μιλώντας στο ραδιόφωνο του ΣΚΑΪ, σχετικά με τις κατηγορίες της Τουρκίας ότι η Ελλάδα προκαλεί, είπε ότι κανένας Έλληνας επίσημος δεν έχει αρθρώσει το παραμικρό, είτε ως ύβρη, είτε ως απειλή, είτε ως οτιδήποτε άλλο εναντίον της Τουρκίας. Μάλιστα, χαρακτήρισε «αστείο» να λέγονται αυτά από την πλευρά της Άγκυρας.

Ακολουθεί η συνέντευξη του υπουργού στον Άρη Πορτοσάλτε:

ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Άρτι αφιχθείς από την Ουκρανία, διαβάζω κάποιες λεπτομέρειες, τα ανθρώπινα δηλαδή, γι΄αυτή τη δίωρη συνάντηση που είχατε με τον ομόλογό σας και μάλιστα στο καταφύγιο του Υπουργείο Εξωτερικών, γιατί ήχησαν οι σειρήνες από ότι έμαθα.

ΔΕΝΔΙΑΣ: Είχε μια πρωτοτυπία. Υπέστη πυραυλική επίθεση η πόλη, από επτά πυραύλους cruise, οι τέσσερις καταρρίφθηκαν, οι τρεις έπεσαν σε περιοχή στην κάτω πλευρά του ποταμού, εμείς ήμασταν από την πάνω πλευρά. Όμως, μου υποσχέθηκε η ουκρανική πλευρά ότι θα μου στείλει θραύσμα πυραύλου που έπεσε στο Κίεβο σαν «δώρο», για να μείνει στο Υπουργείο Εξωτερικών, να θυμίζει την ιδιαιτερότητα αυτής της επίσκεψης.

ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Και προλάβατε και τον είδατε σε σχέση και με άλλους επισήμους οι οποίοι είχαν προγραμματίσει τις επόμενες ημέρες επίσκεψη στην Ουκρανία.

ΔΕΝΔΙΑΣ: Απλώς επρόκειτο να πάει ο Υπουργός Άμυνας της Πολωνίας, ο Πρόεδρος της Ελβετίας και ο Γερμανός Πρόεδρος. Θεώρησαν ότι οι συνθήκες ασφαλείας δεν ήταν επαρκείς. Η δική μας η στάθμιση υπήρξε διαφορετική.

ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Μάλιστα. Λοιπόν, τι έχετε να μας πείτε από τη συνάντηση, πως βλέπουν την εξέλιξη των πραγμάτων στην Ουκρανία κύριε Υπουργέ;

ΔΕΝΔΙΑΣ: Κοιτάξτε, καταρχάς θα μου επιτρέψετε να σας πω ότι υπάρχει από τη δική τους πλευρά μία αισιοδοξία. Είναι προφανές ότι οποιονδήποτε να ρωτούσε κανείς το πρωί της 24ης Φεβρουαρίου που θα είναι τα πράγματα οχτώ μήνες μετά, κανείς δεν θα πίστευε ότι θα είναι εδώ που είναι τώρα. Δηλαδή ότι ο ουκρανικός στρατός θα ανακαταλαμβάνει εκτάσεις, δεν ήταν ο κοινός τόπος μια τέτοια πρόβλεψη εξέλιξης επιχειρήσεων. Από την άλλη πλευρά, νομίζω, αντιλαμβάνονται το μέγεθος της πρόκλησης που συνιστά αυτή η πολεμική σύρραξη, μετά τη ρωσική εισβολή. Και επίσης, είναι μια κοινωνία η οποία έχει υποφέρει αυτό το χρονικό διάστημα. Μία μεγάλη πόλη η οποία καθημερινά σχεδόν βομβαρδίζεται, επισκέφθηκα ερείπια της τελευταίας επίθεσης των ιρανικών drones, σκοτώθηκαν 5 άνθρωποι σε ένα από τα κτίσματα. Υπάρχει εικόνα μιας πόλης που βομβαρδίζεται. Επίσης, μιας πόλης που προσπαθεί να κρατήσει τη ζωή της, όσο μπορεί, μέσα στο πλαίσιο το ιδιαίτερο αυτό που έχει δημιουργηθεί. Αλλά βέβαια, υπάρχει και μια ελληνική ατζέντα, πολύ παράλληλη με αυτά.

ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Η οποία περιλαμβάνει;

ΔΕΝΔΙΑΣ: Η επίσκεψη στην Ουκρανία είχε πολλαπλές στοχεύσεις. Η μια στόχευση είναι βεβαίως να επαναλάβει κανείς και μάλιστα υπό τις συνθήκες που έγινε αυτό, τη στήριξη όχι απλώς στην ουκρανική πλευρά, αλλά στις αρχές που η ουκρανική πλευρά πρεσβεύει και υπερασπίζεται σε αυτή τη σύγκρουση. Δηλαδή τον Καταστατικό Χάρτη των Ηνωμένων Εθνών, το Διεθνές Δίκαιο, την εδαφική ακεραιότητα των κρατών, την ανεξαρτησία. Από εκεί και πέρα, είχε για εμάς μεγάλη σημασία να αναδείξουμε και τις ομοιότητες των προκλήσεων. Γιατί αντιμετωπίζει και η δική μας κοινωνία μια μεγάλη πρόκληση, θα έλεγα μια πρωτοφανή πρόκληση τον τελευταίο μισό αιώνα. Και στη συνέντευξη τύπου ανέδειξα τις πολύ προφανείς ομοιότητες απέναντι σε αυτό που αντιμετωπίζουμε εμείς.

ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Για έναν γείτονα ο οποίος λέει ότι θα έρθει νύχτα, δηλαδή να συνετιστούμε για να μην γίνουμε Ουκρανία. Αυτό έχει ειπωθεί, δεν είναι ένας γενικός παραλληλισμός.

ΔΕΝΔΙΑΣ: Όχι, καθόλου. Κύριε Πορτοσάλτε, μας κατηγορεί καμιά φορά η τουρκική πλευρά ότι κάνουμε «προκλητικές δηλώσεις». Είναι αστείο. Αυτό που αυτοί ονομάζουν «προκλητικές δηλώσεις» είναι η επανάληψη από εμάς, σε δημόσιο λόγο, αυτού το οποίο οι ίδιοι εκτοξεύουν εναντίον μας ως απειλή. Αυτό το ονομάζουν «προκλητική δήλωση». Εμείς επαναλαμβάνουμε αυτά που λένε, αυτό το θεωρούν πρόκληση. Αυτό συνιστά μια γραφικότητα μοναδική. Δεν το έχω ξανακούσει αυτό το πράγμα. Ουδείς Έλληνας επίσημος έχει αρθρώσει το παραμικρό, είτε ως ύβρη, είτε ως απειλή, είτε ως οτιδήποτε άλλο εναντίον της Τουρκίας. Επαναλαμβάνουμε αυτά που μας λένε και το ονομάζουν πρόκληση. Είναι μοναδικό. Αλλά θεώρησα εν πάσει περιπτώσει και νομίζω είναι έτσι, ότι δεν υπήρχε καλύτερο φόρουμ για να αναδείξει κανείς τις ομοιότητες αυτές. Και αν έχει μια έννοια, γιατί όλα πια γίνονται στο διαδίκτυο, στο twitter, το συγκεκριμένο tweet στο οποίο λέω αυτά τα συγκεκριμένα πράγματα, αναδεικνύω αυτές τις ομοιότητες, έχει δεκάδες χιλιάδες θεάσεις. Είναι στα αγγλικά, δεν αφορούν μόνο το ελληνικό ακροατήριο.

Θεωρώ λοιπόν ότι υπάρχει μια δεδομένη τοποθέτηση που αφορά το πού στέκεται η Ελλάδα στο συγκεκριμένο θέμα και από εκεί και πέρα, ένα θέμα ελληνικού ενδιαφέροντος, η ανάδειξη ομοιοτήτων που νομίζω ότι καθιστά προφανές στο διεθνές ακροατήριο τι αντιμετωπίζει η κοινωνία μας, ο λαός μας και η χώρα μας.

ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Ένα κράτος, η Ελλάδα δηλαδή, η οποία είναι ένας - το λέει ως αντίθετη άποψη, ότι δεν συμφωνεί, ο αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης - προμαχώνας της Δύσης και της ελεύθερης κοινωνίας. Έτσι δεν είναι, κύριε Υπουργέ;

ΔΕΝΔΙΑΣ: Νομίζω ότι, σε γενικές γραμμές, έχουμε πετύχει κάτι σαν κοινωνία το οποίο είναι σημαντικό και πρέπει να πιστωθεί κατ' αρχήν στην κυβέρνηση, γιατί πάντα οι ευθύνες ξεκινάνε από την κυβέρνηση, αλλά πρέπει να πιστωθεί και στα κόμματα της αντιπολίτευσης σε μεγάλο βαθμό.

Δηλαδή έχουμε πετύχει να υπάρχει στα θέματα εξωτερικής πολιτικής ένας πολιτισμένος διάλογος και για να είμαστε ειλικρινείς, κύριε Πορτοσάλτε, να υπάρχει πίσω από τις γραμμές μια αρκετά ομόφωνη προσέγγιση.

Εάν τώρα, η αντιπολίτευση θεωρεί το «Δύση» με μια στενή έννοια μιας στρατιωτικής συμμαχίας ad hoc, τότε ίσως καταλαβαίνω την αντίρρησή της, έστω και αν εγώ δεν συντάσσομαι με αυτήν την άποψη, «Δύση» δεν σημαίνει αυτό. «Δύση» με τον τρόπο που χρησιμοποιείται, σημαίνει μία παράταξη δημοκρατικών χωρών οι οποίες έχουν μια στέρεα αντίληψη για τη δημοκρατία, για τα ανθρώπινα δικαιώματα για τον Καταστατικό χάρτη των Ηνωμένων Εθνών.

ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Και για το πως ασκείται η εξουσία κύριε Υπουργέ.

ΔΕΝΔΙΑΣ: Προδήλως, απέναντι στον αυταρχισμό, αλλιώς δεν θα ήταν δημοκρατία. Σε αυτήν την αντίληψη και περιγραφή της Δύσης, νομίζω όλη η ελληνική κοινωνία ή η συντριπτική της πλειοψηφία, άνω του 90%, θα προσυπέγραφε απολύτως ότι αυτός είναι ο χώρος στον οποίο θα θέλανε να είναι, να παραμείνει και να δραστηριοποιείται η πατρίδα μας.

ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Αλλάζω πεδίο, με το επίκαιρο θέμα των τελευταίων ωρών, το οποίο βλέπω ότι κινητοποιεί εδώ το κοινό, το οποίο το θέτει με τις ερωτήσεις και τις τοποθετήσεις του. Συνιστά κάποια αλλαγή στους συσχετισμούς συμμαχιών η ακύρωση της επισκέψεως του Υπουργού Αμύνης του Ισραήλ στην Αθήνα;

ΔΕΝΔΙΑΣ: Νομίζω ότι η σχέση της Ελλάδας με το Ισραήλ πια είναι μία σχέση στρατηγικού χαρακτήρα, με πολύ μεγάλο βάθος. Το Ισραήλ περνάει τον τελευταίο καιρό μια διαδικασία συνεχών εκλογικών αναμετρήσεων. Άρα, δεν θα διάβαζα κάτι άλλο πίσω από αυτό.

ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Ο Ισραηλινός Υπουργός Άμυνας την ίδια ώρα επιλέγει να πάει στην Άγκυρα. Γι' αυτό υπάρχει το ζήτημα το οποίο προβληματίζει το κοινό, ότι 'μας τα γυρίζει' το Ισραήλ, να το θέσω έτσι κοινώς.

ΔΕΝΔΙΑΣ: Όχι. Κατ αρχάς, η συζήτηση για το Ισραήλ θα πρέπει να έχει μία επανέναρξη αμέσως μετά τις εκλογές της 1ης Νοεμβρίου. Αλλά αν μου επιτρέψετε, από τη δική μου προσωπική εμπειρία, οι σχέσεις της Ελλάδος με το Ισραήλ είναι σχέσεις που έχουν πια ένα στρατηγικό βάθος. Το Ισραήλ δεν θα 'παίξει', τουλάχιστον στην παρούσα γενιά πολιτικών, με άλλο τρόπο. Έχει μια εμπειρία από την προηγούμενη επιλογή του, θυμίζω ότι οι σχέσεις του Ισραήλ με την Τουρκία πριν από τα γνωστά επεισόδια με το πλοίο κ.λ.π. ήταν εξαιρετικά στενές, ήταν πιο στενές από τις σχέσεις με την Ελλάδα.

ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Ο κ. Erdogan είναι αυτός που τρέχει πίσω από το Ισραήλ βέβαια, έτσι όπως μπορεί να το παρακολουθήσει κανείς.

ΔΕΝΔΙΑΣ: Ο Πρόεδρος Erdogan έκανε μια τεράστια προσπάθεια επιρροής και γοητείας σε όλες τις χώρες με τις οποίες είχε βαθιές διαφορές. Το Ισραήλ τα δικά του συμφέροντα παρακολουθεί, για αυτά κήδεται. Σε ένα βαθμό ανταποκρίθηκε, αλλά σε ένα βαθμό. Ξαναλέω, δεν αισθάνομαι την παραμικρή ανασφάλεια για τις ελληνο-ϊσραηλινές σχέσεις.

ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Το ίδιο θα λέγατε και για τις σχέσεις μας με την Αίγυπτο πάνω στις οποίες οικοδομείτε εσείς το τελευταίο χρονικό διάστημα;

ΔΕΝΔΙΑΣ: Απολύτως. Η Ελλάδα έχει καταφέρει - και αυτό πραγματικά είναι κάτι το οποίο πρέπει να πιστωθεί στην παρούσα κυβέρνηση - οι σχέσεις με την Αίγυπτο να έχουν επίσης αποκτήσει ένα πολύ μεγάλο βάθος και ένα πολύ μεγάλο εύρος. Πραγματικά, δεν κινδυνεύουν από οτιδήποτε. Η Ελλάδα δεν έχει ανασφάλεια κύριε Πορτοσάλτε, εμείς δεν θέλουμε οι άλλες χώρες να έχουν κακές σχέσεις με την Τουρκία ή να μη μιλάνε με την Τουρκία. Μας ενδιαφέρει όμως όταν μιλούν με την Τουρκία, να λένε στην Τουρκία αυτά τα οποία πρέπει να πουν. Εμείς δεν θέλουμε να αποκλείσουμε την Τουρκία από τον κόσμο, αυτό δεν είναι όφελος ούτε για την Ελλάδα. Αντιθέτως, θέλουμε η Τουρκία να ενταχθεί, αλλά να ενταχθεί με όρους Διεθνούς Δικαίου και Διεθνούς Δικαίου της Θάλασσας. Αυτό θέλουμε, όχι τον αποκλεισμό της.

ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Και να παραμείνει και χώρα της Δύσης η Τουρκία.

ΔΕΝΔΙΑΣ: Βεβαίως.

ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Δηλαδή όπως έβαλε πλάτη η Ελλάδα, έβαλε πλάτη την πρώτη δεκαετία του 2000 ως προς την ευρωπαϊκή προοπτική της Τουρκίας.

ΔΕΝΔΙΑΣ: Και θα συνεχίσει να βάζει, αν η Τουρκία το επιθυμεί, αλλά όταν λέμε "αν η Τουρκία το επιθυμεί", δεν εννοούμε να το επιθυμεί δια λόγου. Όταν παραδείγματος χάρη η Τουρκία ακολουθεί την πολιτική - αφήστε τα ελληνοτουρκικά - στα θέματα των δικαιωμάτων των γυναικών, πώς να βοηθήσει η Ελλάδα, με ποιο τρόπο; Όταν η αντίληψη περί κράτους δικαίου από την άλλη πλευρά του Αιγαίου είναι τελείως διαφορετική από την ευρωπαϊκή, πώς να βοηθήσει η Ελλάδα; Η Ελλάδα είναι η μόνη χώρα, η οποία ανοιχτά στηρίζει ένα ευρωπαϊκό μέλλον για την Τουρκία, βεβαίως υπό τις αιρέσεις που ισχύουν για όλους και εφόσον η ίδια η Τουρκία το επιθυμεί.

ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Ωραία, να το εξειδικεύσω ακόμη περαιτέρω, θα βοηθούσε η Ελλάδα να ξεπεράσει ο κ. Erdogan τις ανασφάλειές του; Υπό την προϋπόθεση δηλαδή αυτό που είπατε προηγουμένως, το κράτος δικαίου, δηλαδή να μη φυλακίζει τους ανθρώπους οι οποίοι διαφωνούν μαζί του και διατυπώνουν ή διατύπωναν τη γνώμη τους ανοιχτά. Δηλαδή θα συνέβαλε η Ελλάδα, τι λέτε;

ΔΕΝΔΙΑΣ: Η Ελλάδα έχει προσπαθήσει με κάθε τρόπο να τείνει χείρα συνεργασίας προς την Τουρκία. Και αν η Τουρκία χρειαστεί τεχνική βοήθεια για μία ευρωπαϊκή πορεία από την Ελλάδα, η Ελλάδα όπως έχει χορηγήσει τέτοια βοήθεια στα Δυτικά Βαλκάνια, είναι απολύτως έτοιμη να τη χορηγήσει και στην Τουρκία. Η Ελλάδα έχει κάνει ό,τι μπορεί πραγματικά, και αν μου επιτρέπετε να πω και ανεξαρτήτως κυβερνήσεων σε αυτόν τον τομέα.

Τί όμως δεν θα κάνει οποιαδήποτε ελληνική κυβέρνηση, όχι μόνο η κυβέρνηση Μητσοτάκη: Δεν πρόκειται να μετατρέψει την Ελλάδα σε υποτελή. Αυτό δεν πρόκειται να γίνει ποτέ. Εάν η Τουρκία ονειρεύεται μια τέτοια σχέση, τότε κάνει πολύ μεγάλο λάθος. Να είμαστε καθαροί και εξηγημένοι.

ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Κινούμαι δυτικότερα της Αιγύπτου. Μας αιφνιδιάζει η Τουρκία σε σχέση με τη Λιβύη, κύριε Υπουργέ;

ΔΕΝΔΙΑΣ: Νομίζω ότι η Τουρκία στις σχέσεις της με τη Λιβύη έχει κάνει ένα λάθος το οποίο ενυποθηκεύει τις ελληνοτουρκικές σχέσεις για μια μακρά σειρά ετών. Και αναφέρομαι στο παράνομο, άκυρο και ανυπόστατο τουρκο-λιβυκό "μνημόνιο" το οποίο ανατρέχει σε μια νοοτροπία Σουλεϊμάν του Μεγαλοπρεπούς, ότι η Μεσόγειος, η ανατολική και κεντρική Μεσόγειος, είναι τουρκική. Το γεγονός ότι η Τουρκία θα προέβαινε σε περαιτέρω ενέργεια το ξέραμε. Είχαμε ενημερώσει όλους τους εταίρους και φίλους μας. Αυτό φαίνεται ξεκάθαρα από το χρόνο των αντιδράσεων.

Στις 24 πρώτες ώρες τοποθετήθηκε και η Ευρωπαϊκή Ένωση και το State Department και η Γαλλία και η Γερμανία και η Αίγυπτος και σειρά άλλων χωρών. Όμως, το ότι οι ενέργειες αυτές της Τουρκίας δημιουργούν ακόμα μεγαλύτερο πρόβλημα στις σχέσεις της και μαζί μας και με οποιαδήποτε χώρα σέβεται το Διεθνές Δίκαιο ή το Διεθνές Δίκαιο της Θάλασσας, αυτή είναι μια πραγματικότητα.

ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Εάν βάλουμε στη σειρά τις αποκλειστικές οικονομικές ζώνες Ελλάδος - Λιβύης, Ελλάδος - Αιγύπτου, Κύπρου αντιστοίχως με την απέναντι πλευρά της Μεσογείου, περισσεύει χώρος για την Τουρκία με τη Λιβύη, κύριε Υπουργέ ή καθόλου;

ΔΕΝΔΙΑΣ: Καταρχάς, ουδείς έχει διάθεση να αποκλείσει την Τουρκία από τη θάλασσα και πολύ λιγότερο από όλους η Ελλάδα. Είμαστε ένας λαός, ένα έθνος που πάντοτε εμπορευόμαστε, πάντα χρησιμοποιούσαμε τη θάλασσα από το 800 π.Χ. ως γέφυρα επικοινωνίας. Πάντα χρησιμοποιούσαμε τη θάλασσα ως στοιχείο δημιουργίας επικοινωνίας και πλούτου μεταξύ των κοινωνιών.

ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Και ειδικότερα του πολιτισμού της Μεσογείου, υπάρχει πολιτισμός, αυτοτελής πολιτισμός της Μεσογείου.

ΔΕΝΔΙΑΣ: Ξέρετε, αυτά συζητούνται και στο πλαίσιο του MED 9. Η Τουρκία έχει μια φοβική αντίληψη ή εάν θέλει να το προβάλει κανείς αρνητικά, μια αντίληψη ότι αυτή πρέπει να κυριαρχήσει σε όλα. Και ότι οι κανόνες του Διεθνούς Δικαίου και του Διεθνούς Δικαίου της Θάλασσας δεν την αφορούν. Άλλωστε, για αυτό και δεν έχει κυρώσει την UNCLOS. Έστω και αν η Τουρκία δεν συμφωνεί με την UNCLOS, η UNCLOS είναι το Διεθνές Δίκαιο. Δηλαδή ισχύει είτε ως συμφωνία, είτε ως εθιμικό δίκαιο. Και στις δύο περιπτώσεις ισχύει. Η Τουρκία δεν μπορεί να φτιάξει δικούς της κανόνες διανομής, κατανομής, δημιουργίας ζωνών.

Ερώτημα λοιπόν: μπορεί η Τουρκία να ενταχθεί στο ισχύον πλαίσιο; Βεβαίως μπορεί, απεδείχθη από τη συμφωνία μεταξύ Ισραήλ και Λιβάνου η οποία είχε μια τεράστια δυσχέρεια. Ποια ήταν η τεράστια δυσχέρεια; Ότι ο Λίβανος δεν αναγνωρίζει το Ισραήλ. Παρά ταύτα βρέθηκε τρόπος να λυθεί και αυτό.

ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Και το φτιάξανε, και το έκαναν.

ΔΕΝΔΙΑΣ: Άρα, γιατί λοιπόν η Τουρκία δεν μπορεί να βρει άκρη με κανέναν, παρά μόνο με τη Λιβύη και πώς; Υπό το καθεστώς εκβιασμού της εκάστοτε διοίκησης της Τρίπολης, η οποία κάθε φορά που κινδυνεύει, πειθαναγκάζεται από την Τουρκία να υπογράψει ό,τι η Τουρκία βάζει μπροστά της.

ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Και χωρίς να είναι σύμφωνη στο σύνολό της η Λιβύη βέβαια.

ΔΕΝΔΙΑΣ: Προφανώς δεν είναι. Ποιος μπορεί να είναι; Κοιτάξτε, και η ελληνική κυβέρνηση μπορεί να μοιράσω με την Ισπανία τη Μεσόγειο, αγνοώντας και τη Μάλτα και τη Σικελία, αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι θα το δεχθεί κανείς. Θα γελάνε όλοι μαζί μας.

Η Τουρκία λοιπόν κάνει τέτοια ιμπεριαλιστικά, θεωρώντας ότι αυτά τα πράγματα θα σταθούν. Αυτά τα πράγματα δεν θα σταθούν. Αιτία εντάσεων και τριβών είναι και δεν θα καθιστούν την Τουρκία πλουσιότερη.

ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Τώρα εμείς. Επέκταση χωρικών υδάτων νοτίως της Κρήτης.

ΔΕΝΔΙΑΣ: Θα μου επιτρέψετε να σας πω το εξής κύριε Πορτοσάλτε. Εγώ δεν θα το διαχώριζα. Η Ελλάδα διατηρεί το δικαίωμα επέκτασης των χωρικών της υδάτων μέσα στο πλαίσιο της UNCLOS, δηλαδή στα 12 μίλια, όταν η ίδια κρίνει ότι αυτό υπηρετεί το εθνικό συμφέρον.

Το πότε, που και πώς, είναι κάτι που θα το αποφασίσει η κυβέρνηση, όταν κρίνει ότι υπηρετεί το εθνικό της συμφέρον. Δεν θα το έβαζα ως στοιχείο της παρούσας συζήτησης, δεν λέω ότι με ρωτήσατε εσείς για αυτό. Εγώ το λέω, γιατί αυτό είναι ένας κοινός τόπος στον δημόσιο διάλογο.

Δεν θα το θεωρούσα ως αντίδραση σε κάτι ή ως αντίμετρο σε κάτι. Είναι απόλυτο δικαίωμά μας. Το ασκούμε, όταν κρίνουμε, όπως κρίνουμε. Και δεν υπάρχει και καμία ελληνική κυβέρνηση που να μπορεί να συμβιβαστεί επ' αυτού του δικαιώματος, να πει δηλαδή ότι δεν το έχω, δεν θα το ασκήσω. Βεβαίως, ξαναλέω, με το κριτήριο του εθνικού και του ευρύτερου συμφέροντος.

ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Αλλά, επειδή τίθεται στην εσωτερική, στη συζήτηση την εσωτερική και στην κριτική που ασκείται στην κυβέρνηση. Ας πούμε, το επόμενο είναι πότε θα βάλουμε τη γραμμή από την Αλεξανδρούπολη μέχρι το Καστελόριζο και να πούμε, να χαράξουμε εκείνη την ευθεία, βάζοντας μέσα και τους κόλπους και τα λοιπά και να πούμε, εκεί είναι Ελλάδα, αυτό είναι Ελλάδα. Πότε θα χρωματίσουμε το χάρτη δηλαδή.

ΔΕΝΔΙΑΣ: Ξαναλέω, αποτελεί μονομερές, μη διαπραγματεύσιμο δικαίωμά μας. Η εκάστοτε κυβέρνηση κρίνει πότε η 'in concreto' άσκηση του εξυπηρετεί το εθνικό συμφέρον. Πάντως είναι ένα δικαίωμα το οποίο υπάρχει και θα υπάρχει εσαεί. Διότι αυτό είναι το Διεθνές Δίκαιο.

ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Ναι. Ας πούμε διάβαζα χθες τον κύριο Γιάννη Βαληνάκη στα «Νέα». Λέει: γιατί όσο η Άγκυρα προεξοφλεί ότι οι αντιδράσεις μας θα είναι υποτονικές, τόσο αυξάνονται οι πιθανότητες να βρεθούμε προ δυσμενών διλημμάτων ή και τετελεσμένων. Αυτό τίθεται. Θα το έχετε δει προφανώς.

ΔΕΝΔΙΑΣ: Βεβαίως το έχω δει. Ο κύριος Βαληνάκης είναι και φίλος μου, εκτός του ότι έχει ασκήσει τα ίδια καθήκοντα, ήταν Υφυπουργός σε αυτό το Υπουργείο για μακρά σειρά ετών, είναι ένας ακαδημαϊκός. Οι απόψεις του έχουν μια βαρύτητα. Τις διαβάζω πάντοτε, αλλά νομίζω ότι και σε αυτό ισχύει η προηγούμενη απάντηση.

ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Τώρα για να κυκλώσουμε λίγο την Ελλάδα, με την Ιταλία είμαστε εντάξει. Έτσι δεν είναι; Σε ότι αφορά στο Ιόνιο.

ΔΕΝΔΙΑΣ: Απολύτως. Με την Αλβανία προχωράμε.

ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Απολύτως. Με την Αλβανία πως είμαστε κύριε Υπουργέ;

ΔΕΝΔΙΑΣ: Προχωράμε. Είχαμε κάποια μικρά θέματα καθορισμού των πυραμίδων από το Πρωτόκολλο της Φλωρεντίας. Εν πάσει περιπτώσει, είμαστε ένα βήμα παραπάνω από εκεί που ήμασταν αν μου κάνατε την ίδια ερώτηση προ τριών μηνών.

Ξέρετε κύριε Πορτοσάλτε; Αυτή η κυβέρνηση, καλώς ή κακώς, κλήθηκε να αντιμετωπίσει και να επιλύσει προβλήματα τα οποία ανατρέχουν σε δεκαετίες, σε μισό αιώνα ή και σε ολόκληρο αιώνα, γιατί τώρα αναφέρθηκα στο Πρωτόκολλο της Φλωρεντίας.

Δεν είναι κάτι το οποίο γίνεται δια μιας. Είναι κάτι το οποίο θέλει και προσοχή και απόλυτη προάσπιση των εθνικών συμφερόντων. Και επίσης, αυτό που αυτή η κυβέρνηση προσπαθεί, είναι αυτό να μη γίνει τμήμα της προεκλογικής ατμόσφαιρας, που καλώς ή κακώς αρχίζει και επικρατεί. Όλα αυτά, λοιπόν, για να γίνουν μαζί, θέλουν μια προσοχή.

ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Ναι. Η προεκλογική ατμόσφαιρα όμως θα σκιαστεί, αν μου επιτρέπετε και να πάμε σιγά - σιγά προς το τέλος της συζήτησής μας, από αυτό που αφήνει κυρίως η αξιωματική αντιπολίτευση, αλλά και η ελάσσονα, αλλά στο μείζονα βαθμό συμβαίνει από την αξιωματική αντιπολίτευση, ότι δηλαδή η Ελλάδα είναι μία χώρα η οποία τα δίνει όλα στους συμμάχους και εταίρους της και στο τέλος είναι αυτή η οποία δεν παίρνει ανταλλάγματα όσο υπόσχεται η αξιωματική αντιπολίτευση ότι θα έπαιρνε εκείνη.

ΔΕΝΔΙΑΣ: Και αυτό είναι ένα επιχείρημα το οποίο κάθε αντιπολίτευση το χρησιμοποιεί εναντίον κάθε κυβέρνησης, από όσο θυμάμαι αυτόν τον κόσμο. Η πραγματικότητα, βεβαίως, δεν είναι αυτή, ο μέσος Έλληνας στο δρόμο αντιλαμβάνεται ότι η χώρα έχει δημιουργήσει, ξαναλέω σε ένα μεγάλο βαθμό με εθνική ομοψυχία ως προς τη στόχευση, κατανοήσεις ευρύτερες από ότι είχε ποτέ στην ιστορία της. Αυτό είναι έτσι. Υπάρχουν συγκεκριμένες συμφωνίες, ουδεμία κυβέρνηση έχει υπογράψει στην ιστορία του νέου ελληνικού Κράτους, μεγαλύτερο αριθμό διμερών τριμερών και πολυμερών συμφωνιών, από ότι έχει υπογράψει η παρούσα κυβέρνηση. Και ξαναλέω, επειδή αυτά αφορούν την πατρίδα και δεν αφορούν μόνο μία κυβέρνηση, δεν το διεκδικούμε ως αποκλειστικό πολιτικό κεφάλαιο της κυβέρνησης Μητσοτάκη, διότι σε ένα μεγάλο βαθμό όλα αυτά ψηφίστηκαν και από τα κόμματα της αντιπολίτευσης. Αλλά να μας πει κανείς ότι έχουμε ελάσσονα παρουσία στην εξωτερική πολιτική της χώρας, αυτό θα μου επιτρέψετε να μην το δεχτώ.

ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Κλείνοντας, η στόχευσή σας το προσεχές διάστημα; Είστε ο πλέον πολυταξιδεμένος εκ του αντικειμένου, αλλά πού εστιάζετε στο επόμενο διάστημα;

ΔΕΝΔΙΑΣ: Νομίζω ότι αυτό που θέλω να κάνουμε είναι να εμβαθύνουμε τις κατανοήσεις μας και να τις διευρύνουμε, επί τη βάσει των έξι κύκλων που έχω περιγράψει ότι είναι η ελληνική εξωτερική πολιτική. Νομίζω ότι έχουμε δημιουργήσει μια πολιτική πέραν του στενού ορίζοντα της Μεσογείου. Και αυτό πρέπει και να το εμβαθύνουμε και να το στερεώσουμε, ώστε να αποτελέσει κτήμα της ελληνικής κοινωνίας και του ελληνικού κράτους και για τις επόμενες γενιές.

Διαβάστε ακόμα:

Δένδιας: Η Τουρκία έχει τη νοοτροπία «Σουλεϊμάν ο Μεγαλοπρεπής»

Δένδιας: Η Τουρκία έχει εκδώσει ρητά casus belli εναντίον μας

Ο παραλογισμός του Ακάρ και η επίθεση σε Σακελλαροπούλου και Δένδια