Οι εκλογές στην Τουρκία, ο Ερντογάν και το σενάριο της κουτσής πάπιας
Ένας από τους μεγάλους προβληματισμούς των επικείμενων εκλογών στην Ελλάδα είναι μεταξύ άλλων το κενό μεταξύ των δύο εκλογικών αναμετρήσεων και ο αστάθμητος παράγοντας της Τουρκίας
Άπαντες σταθμίζουν το ενδεχόμενο η Τουρκία να επιθυμεί την πρόκληση ενός θερμού επεισοδίου στο μεσοδιάστημα των ελληνικών εκλογών το οποίο θα δώσει ώθηση στον Ταγίπ Ερντογάν στο εσωτερικό της γείτονος. Γι' αυτό ακριβώς το λόγο η ελληνική πλευρά θα επιθυμούσε σε κάθε περίπτωση οι εκλογικές αναμετρήσεις σε Αθήνα και Άγκυρα να διεξαχθούν παράλληλα ή έστω πολύ κοντά.
Προφανώς σε διπλωματικό επίπεδο η οποιαδήποτε σύγκρουση επί του πεδίου δεν προσφέρει κάτι στον Ταγίπ Ερντογάν, αφού το πιθανότερο είναι μια τέτοια ενέργεια να τον απομονώσει ακόμα περισσότερο στα μάτια της Δύσης. Το κόστος δηλαδή θα είναι μεγαλύτερο από το όφελος για τον Ερντογάν.
Ο μεγαλύτερος φόβος που υπάρχει στην Αθήνα δεν είναι τόσο η συμπεριφορά του ίδιου του Ερντογάν, αλλά το ενδεχόμενο πολιτικής αστάθειας σε περίπτωση που δεν εκλεγεί ο σημερινός Τούρκος πρόεδρος. Συνεπώς ο πραγματικός φόβος δεν είναι τόσο ο ίδιος ο Ερντογάν όσο η επόμενη μέρα χωρίς αυτόν. Ο σημερινός πρόεδρος της Τουρκίας κατά κοινή ομολογία είναι αρκετά συστημικός για να προκαλέσει επεισόδιο επί του πεδίου. Αν ήθελε να κλιμακώσει κατ’ αυτόν τον τρόπο θα μπορούσε να το είχε κάνει αρκετές φορές στο παρελθόν. Παρά την ακραία ρητορική του, παρά τους εκβιασμούς, παρά τις ανιστόρητες και εκτός διεθνούς νομιμότητας κινήσεις του ο Ταγίπ Ερντογάν δεν έχει διαβεί τον Ρουβίκωνα. Ακόμα και την περίοδο του 2020 με το Oruc Reis αλλά και με την εισβολή των μεταναστών στον Έβρο δεν ώθησε την κατάσταση στα άκρα. Πήγε τόσο, όσο… Τέντωσε τις καταστάσεις σε οριακό σημείο χωρίς όμως να ρίξει την πρώτη τουφεκιά. Σε κάθε περίπτωση, τα σενάρια που θα μπορούσαν να προκύψουν μετά τις εκλογές στη γείτονα, είναι τουλάχιστον τρία και πρέπει να αναλυθούν ψύχραιμα…
Το πρώτο είναι ο Ερντογάν να κερδίσει και να εδραιώνει την «αυτοκρατορία» του. Σε αυτό το ενδεχόμενο αρκετοί εκτιμούν ότι θα ηρεμήσει και θα επιχειρήσει να κινηθεί πλέον πιο επιτηδευμένα εναντίον της Ελλάδας. Σε καμία περίπτωση δεν θα σταματήσει, ούτε θα αλλάξει στρατηγική επί του αναθεωρητικού του σχεδίου. Τούρκοι δημοσιογράφοι δεν αποκλείουν επίσης, παραμονές των εκλογών να εκδηλωθούν βίαιες επιθέσεις που να αποδοθούν στο PKK, ώστε να μετατοπιστεί η προσοχή των ψηφοφόρων στην τρομοκρατία. Κάτι τέτοιο θα πυροδοτούσε μια εθνικιστική υστερία που θα λειτουργούσε υπέρ του Ερντογάν.
Το δεύτερο σενάριο είναι να κερδίσει ο Ερντογάν στις προεδρικές εκλογές, αλλά να χάσει το AKP την πλειοψηφία. Μιλάμε για ένα πολύ δύσκολο σενάριο αφού κάτι τέτοιο θα μετέτρεπε τον Ταγίπ Ερντογάν σε μια «κουτσή πάπια». Χωρίς κοινοβουλευτική πλειοψηφία, ο Ερντογάν, δεν θα μπορεί να ψηφίσει νόμους στο κοινοβούλιο και δεν θα είναι παντοδύναμος. Μπορεί να προσπαθήσει να κυβερνήσει εκδίδοντας διατάγματα, αλλά δεν θα είναι μια βιώσιμη λύση μακροπρόθεσμα και θα αναγκαζόταν να κάνει νέες εκλογές. Σε ένα τέτοιο σενάριο είναι σχεδόν βέβαιο ότι θα γίνει ακόμα πιο επιθετικός και ακόμα πιο αυταρχικός.
Το τρίτο σενάριο είναι χάσει ο Ερντογάν στις εκλογές. Εδώ μπαίνουμε σε αχαρτογράφητα νερά. Το ερώτημα τότε είναι τι θα γίνει με το AKP. Ο Μπουράκ Μπεκντίλ, από τους κορυφαίους αναλυτές της Τουρκίας εκτιμά ότι αυτό δεν θα σήμαινε μόνο το τέλος της εποχής Ερντογάν, αλλά την αρχή ενός εμφυλίου πολέμου. Το AKP έχει εκατομμύρια οργανωμένους οπαδούς σε όλη τη χώρα. Πολλοί απ' αυτούς συνδέονται μάλιστα με την τουρκική εταιρεία SADAT που ιδρύθηκε από συνταξιούχους ισλαμιστές αξιωματικούς. Η SADAT κατηγορείται συχνά ότι εκπαιδεύει παραστρατιωτικές ομάδες στη Συρία και τη Λιβύη. Η απώλεια της προεδρίας θα ήταν ένα βαρύ πλήγμα για τον Ερντογάν, ενώ η πολιτική κρίση που θα προκύψει μπορεί να γεννήσει μια νέα «τερατογένεση» με ακραία εθνικιστικά χαρακτηριστικά η οποία μπορεί να μας οδηγήσει σε χειρότερες περιπέτειες με την Τουρκία.
Συμπερασματικά περισσότερο προβληματίζει η επόμενη μέρα των εκλογών και όχι τόσο η προεκλογική περίοδος στην Άγκυρα…
.jpg)
