Χαρδαλιάς: Η Ελλάδα πάντοτε ήταν το τελευταίο φυλάκιο της Δύσης προς Ανατολή

Το συνέδριο διοργανώνεται από τη Γενική Διεύθυνση Πολιτικής Εθνικής Άμυνας και Διεθνών Σχέσεων (ΓΔΠΕΑΔΣ) του Υπουργείου Εθνικής Άμυνας με τη συμμετοχή 25 χωρών και πραγματοποιείται από τις 21 έως 24 Φεβρουαρίου 2023, στο αμφιθέατρο «Υπσγος (Ι) Νικόλαος Σιαλμάς» της Σχολής Ικάρων στο Τατόι.

Το Διεθνές Συνέδριο διοργανώνεται για πρώτη φορά στην Ελλάδα και συμμετέχουν Πρέσβεις και ανώτεροι αξιωματούχοι ξένων χωρών, ανώτεροι αξιωματούχοι Διεθνών Οργανισμών, καθώς και υψηλόβαθμα στελέχη των Ενόπλων Δυνάμεων και του ευρύτερου δημόσιου τομέα.

Σκοπός του συνεδρίου είναι η εξέταση της βιώσιμης ανάπτυξης και της περιφερειακής ολοκλήρωσης στην περιοχή της Μεσογείου, υπό το υφιστάμενο πλαίσιο των προκλήσεων και των απειλών για τη διεθνή ασφάλεια. Επιπλέον, θα μελετηθεί ο αντίκτυπος αυτών των προκλήσεων και απειλών στο ευρύτερο γεωπολιτικό περιβάλλον της Μεσογείου, οι συνέπειες τους στην εθνική ασφάλεια της χώρας μας και θα παρουσιαστούν στρατηγικές ολιστικού χαρακτήρα για την αντιμετώπισή τους.

Την έναρξη και τις εργασίες της πρώτης ημέρας του Διεθνούς Συνεδρίου παρακολούθησαν ο Υπουργός Ναυτιλίας & Νησιωτικής Πολιτικής κ. Γιάννης Πλακιωτάκης, ο Υπαρχηγός ΓΕΕΘΑ Αντιναύαρχος Φραγκίσκος Λελούδας ΠΝ ως εκπρόσωπος του Αρχηγού ΓΕΕΘΑ, οι Πρέσβεις στην Ελλάδα της Γαλλίας, της Εσθονίας, της Κύπρου, της Λιβύης, της Σαουδικής Αραβίας και της Ιορδανίας, ο Αρχηγός ΓΕΑ Αντιπτέραρχος (Ι) Θεμιστοκλής Μπουρολιάς, ο Υποναύαρχος Ιωάννης Παττάς ΠΝ ως εκπρόσωπος του Αρχηγού ΓΕΝ, ο Ταξίαρχος Δημήτριος Πετρούλιας ως εκπρόσωπος του Αρχηγού ΓΕΣ, ο Επίτιμος Αρχηγός ΓΕΝ Ναύαρχος ε.α. Στυλιανός Πετράκης ΠΝ, ο Γενικός Διευθυντής Υποθέσεων Ευρωπαϊκής Ένωσης του Υπουργείου Εξωτερικών Πρέσβης κ. Λεωνίδας Ροκανάς, υψηλόβαθμα Στελέχη των Πρεσβειών της Αιγύπτου, της Αρμενίας, της Αυστρίας, της Γαλλίας, του Ηνωμένου Βασιλείου, του Ισραήλ, της Ουκρανίας, της Ισπανίας και της Ρουμανίας, ο Πρόεδρος της Εκτελεστικής Επιτροπής του Ιδρύματος της Βουλής των Ελλήνων κ. Ευάνθης Χατζηβασιλείου, ο Πρόεδρος του «Ιδρύματος Αικατερίνης Λασκαρίδη» Υποναύαρχος ε.τ. Πάνος Λασκαρίδης, ο Γενικός Διευθυντής της ΓΔΠΕΑΔΣ Δρ. Κωνσταντίνος Μπαλωμένος, στελέχη των Ενόπλων Δυνάμεων και των Σωμάτων Ασφαλείας και άλλοι. Βιντεοσκοπημένο μήνυμα έστειλε ο Υπουργός Άμυνας της Κύπρου κ. Χαράλαμπος Πετρίδης.

Ο Υφυπουργός Εθνικής Άμυνας, κήρυξε την έναρξη των εργασιών του Διεθνούς Συνεδρίου και απηύθυνε την ακόλουθη ομιλία:

«Χαίρομαι ιδιαίτερα που απευθύνομαι στο σημερινό ακροατήριο για την έναρξη αυτής της εκδήλωσης, που αφορά ένα πάντοτε επίκαιρο και ιδιαίτερα ενδιαφέρον ζήτημα: το μέλλον της Μεσογείου, υπό το πρίσμα των προκλήσεων ασφαλείας που την απασχολούν σήμερα.

Κυρίες και κύριοι, γνωρίζετε όλοι πολύ καλά τη γενικότερη στρατηγική σημασία της Μεσογείου, και ιδίως του ανατολικού της κομματιού, συνεπώς δεν σκοπεύω να επεκταθώ εδώ. Θα περιοριστώ απλά να πω ότι για εμάς τους Έλληνες, μια σταθερή και ευημερούσα Μεσόγειος, όπου οι φυσικοί πόροι αξιοποιούνται σύμφωνα με τους εδραιωμένους διεθνείς νομικούς κανόνες και όπου διεξάγεται ελεύθερα και απρόσκοπτα το θαλάσσιο εμπόριο ήταν πάντοτε για εμάς προτεραιότητα. Αυτό άλλωστε είναι φυσικό επόμενο για ένα έθνος εμπόρων, θαλασσοπόρων και εν γένει πρωτοπόρων, όπως είναι οι Έλληνες. Για να χρησιμοποιήσω την ορολογία του Καρλ φον Κλαούζεβιτς, θα μπορούσαμε να χαρακτηρίσουμε αυτή την επιθυμητή κατάσταση πραγμάτων ως «κέντρο βάρους» για εμάς.

Είναι εξαιρετικά ενδιαφέρον ότι σε αυτή την υπερκείμενη αρχή συμφωνούσαν σχεδόν όλοι οι διαμορφωτές της ελληνικής εξωτερικής πολιτικής ήδη από την εποχή πριν τον Πλάτωνα, που περιέγραψε με μια δόση χιούμορ τη σχέση του ελληνικού λαού με τη Μεσόγειο όπως αυτή των βατράχων που ζουν γύρω από μια λιμνούλα. Πράγματι, είτε μιλάμε για τα βασίλεια της Μυκηναϊκής Ελλάδας, είτε για τις πόλεις-κράτη της κλασσικής αρχαιότητας, είτε για την αυτοκρατορία του Μεγάλου Αλεξάνδρου και τα βασίλεια των Διαδόχων του, είτε για τη Βυζαντινή Αυτοκρατορία, είτε για το σύγχρονο ελληνικό κράτος από την εποχή της ίδρυσής του, όλες οι ελληνικές πολιτικές οντότητες κατά τους τελευταίους τριανταπέντε αιώνες αγωνίστηκαν, στο πλαίσιο των δυνατοτήτων τους, για αυτό το σκοπό: Μια ασφαλή και ειρηνική Μεσόγειο, όπου όλα τα κράτη θα δρούσαν σύμφωνα με τους διεθνείς κανόνες και με τον Ελληνισμό σε μια πρωτεύουσα θέση επιρροής και ισχύος.

Σήμερα δυστυχώς απέχουμε πολύ από τον επιθυμητό τελικό στόχο μας στη Μεσόγειο, όπως τον περιέγραψα. Αντιθέτως, εδώ και κάποια χρόνια, γινόμαστε μάρτυρες μιας σειράς σοβαρών απειλών που εξελίσσονται εντός και γύρω από αυτή. Εδώ περιλαμβάνονται οι συνεχιζόμενες εχθροπραξίες στις ακτές της, οι ανεξέλεγκτες μεταναστευτικές και προσφυγικές ροές από την Αφρική και την Ασία, που συχνά εργαλειοποιούνται, καθώς και οι ακρότητες που διαπράττονται από εξτρεμιστικούς και επικίνδυνους μη κρατικούς δρώντες. Το μείγμα γίνεται ακόμα πιο επικίνδυνο, αν λάβουμε υπόψη μας τις στρατηγικές που χρησιμοποιούν υποστηρικτές ιδεολογιών που ανήκουν στο χρονοντούλαπο της Ιστορίας, όπως ανιστόρητο αλυτρωτισμό και αναθεωρητισμό, καθημερινή περιφρόνηση του Διεθνούς Δικαίου, περιλαμβανομένου του Δικαίου της Θάλασσας, ψευδαισθήσεις ότι η «διπλωματία των κανονιοφόρων» και οι πολεμικές απειλές είναι βιώσιμες εναλλακτικές των παγιωμένων κανόνων της διεθνούς έννομης τάξης, καθώς και μια αίσθηση μεγαλείου.

Η απάντησή μας στα δύσκολα διλήμματα και προκλήσεις ασφαλείας της εποχής μας βασίζεται σε τρεις πυλώνες: Ειρήνη δια της υπέρτερης ισχύος, αποτροπή δια των στιβαρών συμμαχιών και σταθερότητα δια της εφαρμογής του Διεθνούς Δικαίου. Αυτές οι παραδοχές υπογραμμίζουν τη στρατηγική μας προσέγγιση στο σύνολό της και λειτουργούν ως βάση των προσπαθειών μας για τη δημιουργία μιας ασφαλούς Μεσογείου, που θα αποτελεί γέφυρα ειρήνης μεταξύ διαφορετικών πολιτισμών και λεωφόρο για τη διεξαγωγή εμπορίου, αντί για πεδίο εντάσεων και διακρατικών ανταγωνισμών.

Πιστεύω ότι το αποτέλεσμα περισσότερων των τριάμισι ετών μιας τολμηρής και γεμάτης αυτοπεποίθηση εξωτερικής και αμυντικής πολιτικής, η οποία εδράζεται σε αυτές τις αρχές, είναι απολύτως ξεκάθαρο: Η Ελλάδα, που πάντοτε ήταν το τελευταίο φυλάκιο της Δύσης προς Ανατολή, αποτελεί πλέον κομβικό παράγοντα σε όλα τα ζητήματα που αφορούν την άμυνα και την ασφάλεια στην Ανατολική Μεσόγειο, καθώς και στα Βαλκάνια και την περιοχή της Μαύρης Θάλασσας. Και μπορώ να σας διαβεβαιώσω ότι βρισκόμαστε ακόμα στην αρχή!

Αγαπητοί προσκεκλημένοι, οι στόχοι της πολιτικής για την άμυνα και την ασφάλεια –και κάθε είδους πολιτικής- επιτυγχάνονται χάρη στην εμπνευσμένη ηγεσία και την αποφασιστική δράση. Ωστόσο, η σημασία εκδηλώσεων όπως η σημερινή είναι εξαιρετικά μεγάλη, αφού στο πεδίο του δημόσιου διαλόγου αναλύονται, συζητούνται και, εν τέλει, διαμορφώνονται τα συστατικά στοιχεία της πολιτικής αυτής

Με αυτές τις σκέψεις, θα ήθελα να συγχαρώ τη Γενική Διεύθυνση Πολιτικής Εθνικής Άμυνας και Διεθνών Σχέσεων για την άψογη διοργάνωση αυτής της εκδήλωσης, και να σας ευχηθώ ένα ευτυχισμένο και παραγωγικό συνέδριο».