Νίκος Δένδιας: Παραμένουμε στις πάγιες εθνικές μας θέσεις

«Στον τρόπο διαπραγμάτευσης με την Τουρκία, μετά από 63 γύρους διερευνητικών συνομιλιών, πρέπει να υπάρχουν κάποιες αλλαγές, γιατί θα διευκολύνουν το να φτάσουμε γρηγορότερα, εάν αυτό είναι δυνατό, σε κατανοήσεις», επεσήμανε ο υπουργός Εξωτερικών Νίκος Δένδιας από το 8ο Οικονομικό Φόρουμ των Δελφών.

«Αυτό έχω υποχρέωση να το καταθέσω ως παρακαταθήκη και ως συμβουλή και στον πρωθυπουργό και στον επόμενο υπουργό Εξωτερικών», επεσήμανε.

Ο κ. Δένδιας δήλωσε ιδιαίτερα χαρούμενος γιατί τελειώνει τη θητεία του στο υπουργείο Εξωτερικών με ένα πολύ καλό κλίμα να έχει διαμορφωθεί στις ελληνοτουρκικές σχέσεις, «ένα κλίμα που αν το διατηρήσουμε, θα μπορέσει να δοθεί ένα παράθυρο ευκαιρίας για να συζητήσουμε καθαρά, τίμια, ξάστερα τη διαφορά μας και ειλικρινά πιστεύω να τη λύσουμε».

«Για να υπάρξει λύση, πρέπει να υπάρξει το κατάλληλο κλίμα. Συγκλίσεις επιτυγχάνονται όταν το ευρύτερο πλαίσιο ενθαρρύνει τις συγκλίσεις και δεν επιτυγχάνουν όταν το ευρύτερο πλαίσιο δημιουργεί εχθρική ατμόσφαιρα», ανέφερε.

Σε ερώτηση για την αμφισβήτηση της ελληνικής κυριαρχίας σε νησιά του Αιγαίου ακόμη και με προεκλογικό σποτ στη γειτονική χώρα, ο κ. Δένδιας απάντησε ότι αυτά δεν τα παίρνει τοις μετρητοίς, καθώς στην Τουρκία έχουν μια δύσκολη προεκλογική εκστρατεία μπροστά τους, λέγοντας χαρακτηριστικά «δεν πρόκειται δηλαδή να επαναφέρω καθόσον με αφορά το κλίμα των ελληνοτουρκικών σχέσεων στο προ των σεισμών σημείο, επειδή κάποιος αξιωματούχος του ΑΚΡ ανοήτως τύπωσε το χάρτη που τύπωσε».

«Θα δώσω την ευκαιρία στην τουρκική κοινωνία να εκφράσει την άποψή της με τις εκλογές και αμέσως μετά τις εκλογές πλέον χωρίς την πίεση μιας προεκλογικής πιεσμένης εκστρατείας να εκφράσει η νέα τουρκική κυβέρνηση την άποψή της προς την Ελλάδα», σημείωσε χαρακτηριστικά και πρόσθεσε:

«Θεωρώ ότι έχω καθήκον στο βαθμό που με αφορά να αφήσω το παράθυρο ευκαιρίας στις ελληνοτουρκικές σχέσεις ανοιχτό. Θα ήταν εύκολο και για εμένα να αρπαχτώ από αυτό το χάρτη, να σηκώσω τις εθνικιστικές κορώνες και να πάρω μερικές ακόμα ψήφους και μερικούς ακόμα σταυρούς. Δεν είναι αυτό στοιχείο εθνικής προσφοράς. Γιατί στοιχείο εθνικής προσφοράς είναι η σοβαρότητα. Όταν χρειάζεται να λες αυτά που λες να τα λες και να τα λες καθαρά».

«Ούτε αφελής είμαι, ούτε αιθεροβάμων, ούτε πρόκειται να αποστούμε από τις βασικές πάγιες εθνικές θέσεις που είναι κεκτημένο του συνόλου του πολιτικού συστήματος», τόνισε χαρακτηριστικά ο υπουργός Εξωτερικών.

«‘Έχουμε υποχρέωση να δώσουμε μία ευκαιρία. Και χαίρομαι που το πολιτικό σύστημα της χώρας στη συντριπτική του πλειοψηφία δείχνει τη σοβαρότητα που πρέπει».

Κληθείς να σχολιάσει τη στάση της 'Αγκυρας απέναντι στην Ουάσιγκτον, είπε ότι οι ΗΠΑ θα κρίνουν με ποιους όρους πρέπει να δώσουν πολεμικό υλικό και σε ποια χώρα. «Δεν θα τους το υποδείξω εγώ. Το Κογκρέσο κάνει ενδελεχή έρευνα για την τήρηση των όρων πριν εγκρίνει πολεμικό υλικό», σημείωσε.

«Οι Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής πάντα λαμβάνουν υπόψη τους και τη σταθερότητα της συμμαχίας και την σταθερότητα στις σχέσεις μεταξύ των φιλικών προς αυτές χωρών και βεβαίως και το Διεθνές Δίκαιο και ό,τι σχετικό».

«'Αρα, λοιπόν, οι Ηνωμένες Πολιτείες με το κυριαρχικό τους δικαίωμα σαν άλλη χώρα θα κρίνει με ποιους όρους και υπό ποιους όρους πρέπει να δώσουν πολεμικό υλικό και σε ποια χώρα», επεσήμανε, αλλά πρόσθεσε:

«Ξέρουμε όλοι πώς λειτουργεί το αμερικανικό σύστημα. Ξέρουμε ότι υπάρχει η εκτελεστική εξουσία, ξέρουμε ότι υπάρχει η νομοθετική εξουσία, το Κογκρέσο. Ξέρουμε ότι το Κογκρέσο ιδίως στην Επιτροπή Εξωτερικών Σχέσεων κάνει μία ενδελεχή έρευνα τήρησης όρων και Διεθνούς Δικαίου πριν εγκρίνει πολεμικό υλικό».

Ερωτηθείς αναφορικά με τη στήριξη της υποψηφιότητας της Τουρκίας της για τη θέση της Γενικής Γραμματείας στον IMO, ο κ. Δένδιας επεσήμανε: «δεν νομίζω ότι υπάρχει ρίσκο. Ο ΙΜΟ είναι ένας Οργανισμός που έχει συγκεκριμένο καταστατικό, έχει συγκεκριμένη ατζέντα, αφορά συνήθως τα ζητήματα ναυσιπλοΐας».

«Η Τουρκία ανοιχτά υποστηρίζοντας την Ελλάδα με τη συγκεκριμένη ατζέντα εκλογής στο Συμβούλιο Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών, με τη συγκεκριμένη ατζέντα εντολής που έχει πάνω διεθνές δίκαιο, ειρηνική επίλυση των διαφορών, δεν παίρνει ρίσκο; Και όμως η Τουρκία το πήρε. Το πήρε το Συμβούλιο Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών και η Ελλάδα δεν θα το πάρει για τον ΙΜΟ;», διερωτήθηκε και πρόσθεσε:

«Νομίζω πρέπει να έχουμε γενναιότητα. Εάν θέλουμε να υπάρξουν συνεννοήσεις, κατανοήσεις, πρέπει να γίνονται βήματα και από τις δυο πλευρές. Εγώ είμαι ιδιαίτερα ευχαριστημένος για αυτή την αμοιβαία κατανόηση, για την αμοιβαία στήριξη».

«Ελπίζω ότι είναι ένα πρώτο βήμα για να γίνουν άλλα πολύ πιο σοβαρά και πολύ μεγάλα», ανέφερε χαρακτηριστικά.

Σημείωσε ότι ο ίδιος είχε ενημερώσει τον Νίκο Χριστοδουλίδη για τη στάση της Ελλάδας, τονίζοντας ότι η Κύπρος από την πλευρά της δεν θα μπορούσε να ψηφίσει την τουρκική υποψηφιότητα, καθώς η 'Αγκυρα δεν επιτρέπει σε σκάφη με σημαία της Κυπριακής Δημοκρατίας να πηγαίνουν στα λιμάνια της. «Η Ελλάδα έπραξε σωστά, το ίδιο και η Κύπρος», είπε χαρακτηριστικά.

Υλοποιούμε την ατζέντα Θεσσαλονίκη, τα Βαλκάνια να μπουν στην ευρωπαϊκή οικογένεια

Αναφορικά με την οριοθέτηση της ΑΟΖ με την Αλβανία, ο υπουργός Εξωτερικών εκτίμησε ότι θα υπάρξουν εξελίξεις μέσα στο 2023, καθώς η αλβανική πλευρά ετοιμάζεται να υπογράψει έγγραφο πληρεξουσίου.

Για την ουδέτερη στάση της Ελλάδας στην ψηφοφορία σχετικά με την ένταξη του Κοσόβου στο Συμβούλιο της Ευρώπης και στη συνέχεια την αντίδραση της Σερβίας, ο υπουργός Εξωτερικών είπε: «την πονάμε τη Σερβία».

«Οι σχέσεις της Ελλάδας με τη Σερβία είναι σχέσεις ιστορικές και είναι σχέσεις βαθύτατες», ανέφερε. «Με την εποικοδομητική στάση μας στην προσπάθεια ομαλοποίησης των σχέσεων Πρίστινας-Βελιγραδίου βοηθάμε και τη Σερβία και βεβαίως βοηθάμε και την Πρίστινα. Θέλω να είμαι ειλικρινής σε αυτό, βοηθάμε τα Βαλκάνια, βοηθάμε την περιοχή μας, βοηθάμε την Ευρωπαϊκή Ένωση».

«Εμείς υλοποιούμε την ατζέντα της Θεσσαλονίκης. Η ατζέντα της Θεσσαλονίκης είναι τα Βαλκάνια να μπουν στην ευρωπαϊκή οικογένεια. Πετύχαμε στα Ανατολικά Βαλκάνια, είναι μεγαλύτερη πρόκληση τα Δυτικά Βαλκάνια. Πολλές μικρές χώρες, στο βάθος του χρόνου εάν δεν μπουν σε μία ευρύτερη οικογένεια θα δυσκολευθούν πάρα πολύ οι οικονομίες τους να αναπτυχθούν», επεσήμανε.

«Ο δικός μας ρόλος είναι ακριβώς αυτός, της ευρωπαϊκής χώρας στην περιοχή, η οποία έχει καθήκον αυτό που πέτυχε αυτή να το καταφέρει και για τις άλλες χώρες της γειτονιάς μας».

Αναφερόμενος στη διαφορετική στάση της Κύπρου σε αυτό το θέμα, σημείωσε ότι η Λευκωσία καταψήφισε γιατί υπήρχε η αντίληψη στο παρελθόν ότι η περίπτωση του Κοσόβου έχει αναλογίες με την κατεχόμενη Κύπρο, σημειώνοντας ωστόσο ότι οι δύο αυτές περιπτώσεις είναι ξεχωριστές.

«Υπάρχει απόφαση του Διεθνούς Δικαστηρίου που verbatim καθαρά ξεχωρίζει και διαφοροποιεί τις δυο περιπτώσεις. Όμως ας μην ξεχνάμε πόσο βαθιά μέσα στην Κυπριακή ψυχή είναι το θέμα της Κατοχής της βόρειας Κύπρου», τόνισε.

«Η Κύπρος είναι μια χώρα η οποία ζει ακρωτηριασμένη. 'Αρα λοιπόν η Κύπρος καταλαβαίνω ότι ψηφίζει κάτω από το κράτος μιας πραγματικά ψυχικής εσωτερικής ατζέντας».

Τέλος, κάνοντας απολογισμό της κυβέρνησης στον τομέα της εξωτερικής πολιτικής, είπε ότι «καταφέραμε να χτίσουμε ένα πλαίσιο κατανοήσεων, αντιλήψεων, συμμαχιών» και έφερε ως παράδειγμα τις συμφωνίες για ΑΟΖ με την Ιταλία και την Αίγυπτο μετά από δεκαετίες διαπραγματεύσεων, την επί της αρχής συμφωνία με την Αλβανία, τις αμυντικές συμφωνίες με τη Γαλλία και τις ΗΠΑ, τη στρατηγική κατανόηση με την Αίγυπτο, τη συμφωνία με τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα και τις εξαιρετικές σχέσεις με το Ισραήλ.

«Όλα αυτά δημιούργησαν μια νέα πραγματικότητα. Είναι επιτεύγματα της ελληνικής κυβέρνησης, αλλά και σε ένα σημαντικό βαθμό του ελληνικού πολιτικού συστήματος. Εμείς στο παρελθόν είχαμε πάντα την τάση να διχαζόμαστε στα θέματα εξωτερικής πολιτικής. Αυτά τα τέσσερα χρόνια μπορεί να υπήρξαν διαφωνίες, αλλά υπήρξαν κατανοήσεις στις βασικές επιλογές», υπογράμμισε.

«Καταθέτουμε στην ελληνική κοινωνία ενόψει της κρίσης της στις 21 Μαΐου, μια καλή απολογία», κατέληξε.