Από τη «φιλία δεκαετιών», στο... casus belli: Το παρασκήνιο πριν τη συνάντηση Μητσοτάκη-Ερντογάν

Κι ενώ γενικά το κλίμα μετά τους φονικούς σεισμούς στην Τουρκία βρίσκεται σε ιστορικά... καλό επίπεδο, η γείτονα φαίνεται ότι δεν θα εγκαταλείψει ποτέ τη ρητορική και τις απαιτήσεις που θίγουν θεμελιώδη εθνικά μας συμφέροντα.

Η Κύπρος, αν και βρίσκεται εκτός ατζέντας της σημερινής συνάντησης, συνεχίζει να αποτελεί βασικό στόχο της τουρκικής πολιτικής με επιδίωξη της αναγνώρισης των Κατεχόμενων, όπως ανερυθρίαστα ζήτησε χθες ο Ερντογάν από το βήμα του ΟΗΕ, καλώντας όλες τις χώρες να αναγνωρίσουν τους τουρκοκύπριους ως ανεξάρτητο κράτος ζητώντας την οριστική διχοτόμηση του νησιού.

Με τις δηλώσεις αυτές καταδεικνύεται και το χάσμα μεταξύ των δύο πλευρών, αλλά και πώς φαίνεται ότι όση αισιοδοξία και καλή θέληση αν υπάρχει, η όποια λύση στο Κυπριακό μάλλον δεν διαφαίνεται στον ορίζοντα.

Επίσης, αν και για πρώτη φορά υπήρξε ουσιαστικά «εξαφάνιση» των τουρκικών παραβιάσεων στο Αιγαίο εδώ και πολλούς μήνες, αυτή την εβδομάδα ένα κατασκοπευτικό αεροσκάφος τύπου ATR-72 εισέβαλλε δύο φορές, χθες και προχθές, στον εθνικό εναέριο χώρο μας. «Αίνιγμα» αποτελεί και η υπόθεση με τους δύο Τούρκους που συνελήφθησαν στον Πόρο και διώκονται για κατασκοπεία.

Ο Φουάτ Οκτάι επανέφερε το casus belli λέγοντας ότι είναι «αιτία πολέμου η επέκταση των χωρικών υδάτων στα 12 μίλια», ενώ πρόσθεσε ότι «δεν θα ρωτήσουμε κανέναν για την Αγία Σοφία», σύμφωνα με όσα μεταδίδει από την Κωνσταντινούπολη ο Μανώλης Κωστίδης.

Την ίδια στιγμή, ο Ερντογάν σε συνέντευξή του κάνει λόγο για «φιλία» μεταξύ των δύο χωρών, αφού έχουν περάσει αρκετές δεκαετίες από τότε που ήμασταν σε πόλεμο. Δήλωσε συγκεκριμένα: «Ο Μπομπ Μενέντεζ δεν γνωρίζει πολύ την Τουρκία. Και ο Μενέντεζ δεν φαίνεται να γνωρίζει ούτε τον Tαγίπ Ερντογάν. Με την Ελλάδα είμαστε φίλοι πολλές δεκαετίες. Ποτέ δεν πολεμήσαμε σε αντίθετα στρατόπεδα. Φαίνεται ότι ο Μεντέντεζ έχει υιοθετήσει μια εχθρική προσέγγιση απέναντι στην Τουρκία και προσπαθεί να μας παρασύρει σε συγκεκριμένες συζητήσεις της επιλογής του, αλλά δεν πρόκειται να γίνουμε μέρος αυτού. Η φιλία μας με την Ελλάδα δεν είναι όπως την παρουσιάζουν»

Παρά τη «φιλία» ωστόσο και την... εκεχειρία επί δεκαετίες, οι Τούρκοι δεν έχουν κανένα πρόβλημα να επαναφέρουν διαρκώς το casus belli.

Ο πρόεδρος της επιτροπής Εξωτερικών Υποθέσεων του τουρκικού κοινοβουλίου Φουάτ Οκτάι επαναφέρει το casus belli, λέγοντας ότι είναι «αιτία πολέμου η επέκταση των χωρικών υδάτων στα 12 μίλια», ενώ πρόσθεσε ότι «δεν θα ρωτήσουμε κανέναν για την Αγία Σοφία», σύμφωνα με όσα μεταδίδει από την Κωνσταντινούπολη ο Μανώλης Κωστίδης.

Ο Φουάτ Οκτάι, πρόεδρος επιτροπής Εξωτερικών Υποθέσεων τουρκικού κοινοβουλίου δήλωσε: «Αύξηση στα 12 ναυτικά μίλια στα νησιά του Αιγαίου, στο Αιγαίο Πέλαγος. Λένε πως πρέπει να υπάρχει κατανόηση σχετικά με την επέκταση των χωρικών υδάτων στα 12 ναυτικά μίλια. Μα εμείς ήδη αυτό το είχαμε κηρύξει αυτό ως αιτία πολέμου (σ.σ. την αύξηση στα 12 μίλια).

Το θέμα με την Αγία Σοφία τι σχέση έχει; Το βρίσκουν ανησυχητικό που έχει ανοίξει η Αγία Σοφία. Τι σχέση έχει αυτό; Σε εσάς θα ρωτήσουμε; Λένε 'πρέπει να αποδεχτείτε ότι το Πατριαρχείο είναι Οικουμενικό'. Τι έκθεση είναι αυτή; Δηλαδή θέλουν η Τουρκία να αποδεχτεί μια δομή παρόμοια με το Βατικανό. Εκείνο είναι ένα ίδρυμα της Τουρκικής Δημοκρατίας και έχει καθοριστεί κάτω από ποιες συνθήκες θα διοικείται. Αν θέλετε αυτό να διοικείται με μια δομή όπως το Βατικανό και βάζετε μέσα στα θέματα και το άνοιγμα της Αγίας Σοφίας, αυτό είναι αντίθετο με την αρχή της ουδετερότητας».

Σε αυτό το πλαίσιο, από τις δηλώσεις φιλίας μέχρι τις παραβιάσεις και την πάγια ρητορική που θίγει την κυριαρχία μας, μένει να δούμε αν στη σημερινή συνάντηση θιχτούν και οι υπόλοιπες κόκκινες γραμμές, που έχει θέσει παγίως η Αθήνα, ή αν η άλλη πλευρά θα επιδιώξει να τα βάλει όλα στο τραπέζι, δεδομένου ότι το Αιγαίο θα είναι βασικό μέρος της συζήτησης, όπως είναι και το δόγμα της Γαλάζιας Πατρίδας όμως για τη γείτονα, αλλά και το παράνομο τουρκολιβυκό μνημόνιο.

Καλεντερίδης στο Newsbomb.gr: «Βρώμικο» παιχνίδι της Άγκυρας πριν τη συνάντηση Μητσοτάκη - Ερντογάν

Χαμηλές θα πρέπει να είναι οι προσδοκίες, από τη συνάντηση του Κυριάκου Μητσοτάκη με τον Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν στη Νέα Υόρκη, σύμφωνα με τον διεθνολόγο Σταύρο Καλεντερίδη.

Όπως εξηγεί ο ίδιος μιλώντας στο Νewsbomb.gr, το περιστατικό με τους δύο Τούρκους πράκτορες που συνελήφθησαν για κατασκοπεία ναυτικής βάσης στον Πόρο, πρέπει να δημιουργήσει προβληματισμό καθώς η Άγκυρα φέρεται να γνώριζε για τη δράση τους, σύμφωνα με τον διεθνολόγο.

«Είναι ένα θέμα το οποίο πρέπει να προβληματίσει, δεν γίνεται να μην γνώριζαν για τη δράση των πρακτόρων ο κ. Καλίν και ο κ. Φιντάν, εδώ υπάρχει κύκλωμα από ότι φαίνεται», αναφέρει ο κ. Καλεντερίδης.

Σημειώνει ωστόσο πώς το συμβάν για το οποίο διεξάγει έρευνα και η ΕΥΠ δεν είναι ικανό να «ναρκοθετήσει» τη συνάντηση αλλά πρέπει να κρατάμε «μικρό καλάθι».

«Να έχουμε υπόψιν μας το επικοινωνιακό κομμάτι της Τουρκίας, που αποσκοπεί σε συγκεκριμένα οφέλη από την Ευρώπη και τις ΗΠΑ. Αλλά υπάρχει και το ουσιαστικό κομμάτι που είναι η παρόμοια τακτική τους όπως το βλέπουμε και με τις κινήσεις στην Πύλα, θέλουν ουσιαστικά να καταλάβουν τις περιοχές της Κυπριακής Δημοκρατίας», επεσήμανε ο Σάββας Καλεντερίδης.

Παράνομη τουρκική Νavtex νότιας της Κρήτης

Αλλά οι προκλήσεις των Τούρκων δεν σταματούν εκεί καθώς όπως ανέφερε ο κ. Καλεντερίδης, εκδόθηκε παράνομη NAVTEΧ σε περιοχή νότια της Κρήτης και της Καρπάθου, πριν από περίπου μια εβδομάδα.

«Θα γίνει μια έρευνα γερμανικής εταιρείας σε περιοχή της Ελλάδος που έχει οριοθετήσει με την Αίγυπτο, δηλαδή της οριοθετημένης ΑΟΖ, και η Αττάλεια έβγαλε NAVTEX. Πρόκειται για μια άκρως παράνομη δραστηριότητα καθώς η Τουρκία δεν έχει κανέναν δικαίωμα να επέμβει σε οριοθετημένη περιοχή μεταξύ της Ελλάδας και της Αιγύπτου», τόνισε ο κ. Καλεντερίδης.

Όλα τα παραπάνω, αλλά και τα γεγονότα στην Πύλα όπως σχολιάζει ο κ. Καλεντερίδης αποδεικνύουν ότι τελικά το κλίμα στις ελληνοτουρκικές σχέσεις δεν είναι τόσο καλό όσο νομίζαμε.

Με την πλάτη στον τοίχο η Τουρκία στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων

Σε ό,τι αφορά τα όσα θα συζητηθούν στην αυριανή συνάντηση του Έλληνα πρωθυπουργού με τον Τούρκο πρόεδρο, ο διεθνολόγος υπογράμμισε ότι η Ελλάδα έχει το πλεονέκτημα στις διαπραγματεύσεις.

«Η Τουρκία θέλει να δείξει μια πολιτική ''ήρεμων νερών'' στην Ανατολική Μεσόγειο με την Ελλάδα ώστε να μπορέσει να αποκομίσει οφέλη από τη Δύση, νομίζω ότι συνεπώς έχουμε το πάνω χέρι στις διαπραγματεύσεις. Η Τουρκία διπλωματικά είναι με την πλάτη στον τοίχο. Αυτό θα έπρεπε να μας επηρεάσει, αλλά βλέπουμε ότι η Τουρκία άλλα λέει και άλλα συνεχίζει να κάνει διεκδικητικά».

Σε κάθε περίπτωση ο κ. Καλεντερίδης σχολίασε πως ήταν στη σωστή κατεύθυνση η δήλωση του κ. Μητσοτάκη που έστειλε ξεκάθαρο μήνυμα στην Άγκυρα λέγοντας ότι η Ελλάδα δεν πρόκειται να κάνει υποχωρήσεις ή παραχωρήσεις σε εθνικά ζητήματα.

Υπενθυμίζεται ότι στην ατζέντα της συνάντησης θα βρεθούν τα θέματα και οι συμφωνίες στην επικείμενη συνάντηση Κορυφής στο Ανώτατο Συμβούλιο των δύο χωρών, που θα πραγματοποιηθεί τον Δεκέμβριο στη Θεσσαλονίκη