Τουρκία: Έρχεται Χανιά ο Μπλίνκεν μετά τη συνάντηση με Ερντογάν - Τι θα συζητήσουν με Μητσοτάκη
Η Ελλάδα θα είναι μετά την Τουρκία ο επόμενος σταθμός της περιοδείας του υπουργού Εξωτερικών των ΗΠΑ στην περιοχή, με το επίκεντρο των επαφών να είναι η κατάσταση στη Μέση Ανατολή.
Με τον πρόεδρο της Τουρκίας, Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, στο μέγαρο Vahdettin στην Κωνσταντινούπολη συναντήθηκε ο Αμερικανός υπουργός Εξωτερικών, Άντονι Μπλίνκεν, προτού αναχωρήσει για το νησί της Κρήτης όπου πρόκειται να συναντηθεί με τον Κυριάκο Μητσοτάκη.
Στη συνάντηση στο μέγαρο Vahdettin παρόντες ήταν εκτός του Χακάν Φιντάν, ο διευθυντής της ΜΙΤ, Ιμπραήμ Καλίν αλλά και ο πρέσβης των ΗΠΑ στην Άγκυρα, Τζέφρι Φλέικ.
Σημειώνεται πως αντίθετα με ό,τι συνέβη την προηγούμενη φορά κατά την επίσκεψη του επικεφαλής της αμερικανικής διπλωματίας στην Τουρκία, ο Τούρκος πρόεδρος συνάντησε τον Άντονι Μπλίνκεν, δείχοντας αλλαγή στη διάθεσή του έναντι των ΗΠΑ.
Μετά τη συνάντηση με τον Ερντογάν ο Άντονι Μπλίνκεν αναχώρησε για την Κρήτη, όπου θα γίνει δεκτός από τον Κυριάκο Μητσοτάκη, στην πατρική του οικία στα Χανιά, στις 17:30.
Ο Αμερικανός υπουργός Εξωτερικών που θα προσγειωθεί στη Σούδα θα είναι ο τρίτος υψηλόβαθμος Αμερικανός αξιωματούχος που θα φιλοξενηθεί στην οικία της οικογένειας Μητσοτάκη στο Ακρωτήρι Χανίων. Το 2020 είχε φιλοξενηθεί ο προκάτοχος του Μάικ Πομπέο και το 1991 ο Αμερικανός πρόεδρος Τζορτζ Μπους.
Θα ακολουθήσει συνάντηση εργασίας, στην οποία θα συμμετάσχουν ο υπουργός Εξωτερικών Γιώργος Γεραπετρίτης, η υφυπουργός Εξωτερικών Αλεξάνδρα Παπαδοπούλου, η διευθύντρια του διπλωματικού γραφείου του Πρωθυπουργού, πρέσβης Άννα Μαρία Μπούρα και η ειδική σύμβουλος Διεθνούς Πολιτικής και Δημόσιας Διπλωματίας του Πρωθυπουργού Αριστοτελία Πελώνη.
Σύμφωνα με κυβερνητικές πηγές, στη συνάντηση στην οικία του πρωθυπουργού αναμένεται να συζητηθούν διεθνή και περιφερειακά ζητήματα, με επίκεντρο τις τελευταίες εξελίξεις στη Μέση Ανατολή και την ανθρωπιστική κατάσταση στη Γάζα, η κατάσταση στην Ανατολική Μεσόγειο, οι τελευταίες εξελίξεις στην Ουκρανία και η αμυντική συνεργασία Ελλάδας-ΗΠΑ.
«Οι ΗΠΑ αντιλαμβάνονται ποιος είναι ο αξιόπιστος περιφερειακός παίκτης», υπογράμμισε ο υπουργός Εξωτερικών Γιώργος Γεραπετρίτης σε συνέντευξή του στον τηλεοπτικό σταθμό Σκάι, αναφερόμενος στη σημερινή συνάντηση του ‘Ελληνα πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη με τον Αμερικανό υπουργό Εξωτερικών 'Αντονι Μπλίνκεν στα Χανιά, στην οποία θα παραστεί και ο ίδιος. Ο κ. Γεραπετρίτης ανέφερε πως είναι θέμα χρόνου η Ελλάδα να μπει στο πρόγραμμα των F-35 και τόνισε πως οι ελληνοαμερικάνικες σχέσεις «έχουν φτάσει στο απόγειο».
Όπως τόνισε, η συζήτηση του κ. Μητσοτάκη και του κ. Μπλίνκεν, το απόγευμα θα κινηθεί σε δύο άξονες: Στις διεθνείς εξελίξεις σχετικά με τους δύο πολέμους στη γειτονιά μας. Και στις δύο περιπτώσεις, σημείωσε, υπάρχει σοβαρός κίνδυνος επέκτασης των εχθροπραξιών, ειδικά στη Μέση Ανατολή. Οι συζητήσεις θα επικεντρωθούν και στις διμερείς σχέσεις, ειδικά για τα ζητήματα ενεργειακής και αμυντικής συνεργασίας, που σχετίζονται και με την προμήθεια των F-35.
«Η Ελλάδα την τελευταία πενταετία έχει ακολουθήσει μια πολιτική ενδυνάμωσης των ενόπλων δυνάμεων. Η χώρα αποκτά ειδικό βάρος, είναι σημαντικό ζήτημα η αναβάθμιση των ενόπλων δυνάμεων», υπογράμμισε και τόνισε πως στη συνάντηση με τον κ. Μπλίνκεν θα τεθεί και το θέμα των F-35 για το οποίο είπε ότι «νομίζω θα έχουμε θετικές εξελίξεις».
«Αισθάνομαι ότι το ζήτημα των 35 θα λήξει. Είναι ένα θέμα χρόνου. Η Ελλάδα θα μπει στο πρόγραμμα των F-35. Η Ελλάδα δεν προσδιορίζεται. Για εμάς είναι εντελώς αδιάφορο τι κάνει η Τουρκία σε σχέση με τις Ηνωμένες Πολιτείες. Εμείς έχουμε εδραιώσει αυτοτελώς και αυτοδύναμα μια σχέση με τις Ηνωμένες Πολιτείες, η οποία είναι μια απολύτως σταθερή, ισότιμη σχέση διπλωματικής ειλικρίνειας», τόνισε χαρακτηριστικά.
Αναφορικά δε με την πώληση F-16 στην Τουρκία από τις ΗΠΑ, σημείωσε: «Eμείς δεν μπορούμε να καθορίσουμε τον τρόπο με τον οποίο η αμερικανική διπλωματία, η αμερικανική πολιτεία, ουσιαστικά αποδίδει την αμυντική της συνδρομή, τους εξοπλισμούς και σε άλλες χώρες».
«Εκείνο το οποίο πάντοτε εμείς με σθένος απαιτούμε είναι ότι στο πλαίσιο μιας αμυντικής συμμαχίας, κυρίως του Βορειοατλαντικού Συμφώνου του ΝΑΤΟ, θα πρέπει να γίνεται σεβαστός ο κανόνας της εδαφικής ακεραιότητας και του σεβασμού του διεθνούς δικαίου. Κανένας απολύτως εξοπλισμός ο οποίος αποδίδεται σε καμία χώρα δεν μπορεί να χρησιμοποιείται σε βάρος συμμάχου χώρας», υπογράμμισε. «Η μεγάλη μας ανησυχία είναι ότι θα υπάρξει ένα ντόμινο εξελίξεων, το οποίο θα καταλάβει και άλλες περιοχές, ιδίως το βόρειο Ισραήλ και το Λίβανο», επεσήμανε ο κ. Γεραπετρίτης.
«Η Ελλάδα στο κομμάτι της Μέσης Ανατολής έχει έναν ιδιαίτερα ενεργό ρόλο», σημείωσε, ενώ ανέφερε πως ο ίδιος τις επόμενες δύο εβδομάδες θα βρεθεί σε Αίγυπτο, Ιορδανία, Σαουδική Αραβία, ενώ θα συναντηθεί με τους ομολόγους του σε Ισραήλ και Παλαιστίνη. «Η Ελλάδα επειδή από την πρώτη μέρα τήρησε μια στάση αρχής στο Μεσανατολικό, μπορεί σήμερα με αξιοπιστία και σοβαρότητα να μιλά με όλους», ανέφερε. «Τόσο στο επίπεδο της ανθρωπιστικής βοήθειας σήμερα, όσο και το επίπεδο της οριστικής επίλυσης του Μεσανατολικού, ελπίζουμε σύντομα, θα έχει ένα πολύ καθοριστικό ρόλο», τόνισε χαρακτηριστικά.
«Η Ελλάδα δεν κάνει απόκρυφη εξωτερική πολιτική, ούτε σκοτεινή», υπογράμμισε. «Δεν κάνουμε συναλλακτική πολιτική, αλλά διεθνή πολιτική αρχών και αυτό το σέβονται όλοι. Και οι μεγάλοι παίκτες, οι ΗΠΑ που προφανώς αποτελούν μια υπερδύναμη, αντιλαμβάνονται ποιος είναι ο αξιόπιστος περιφερειακός παίκτης», τόνισε και πρόσθεσε: «Μπορεί να είναι μια χώρα σχετικά μικρή σε έκταση, έχει όμως ένα δυσανάλογα μεγάλο κεφάλαιο, ένα υπερήφανο κεφάλαιο διπλωματικής πολιτικής. Αυτό το έχει κατακτήσει με μία πολιτική αρχών και συνέπειας, έτσι ώστε να μπορούμε να συνομιλούμε με όλους τους περιφερειακούς και διεθνείς παίκτες, να γινόμαστε σεβαστοί».
«Η μεγάλη στιγμή το 2022 με την εμφάνιση του Έλληνα Πρωθυπουργού στην κοινή συνεδρίαση της Γερουσίας και της Βουλής των Αντιπροσώπων σηματοδότησε όχι μόνο τη μεγάλη μέρα υπερηφάνειας για όλους τους Έλληνες, καθώς είναι από τις σπάνιες περιπτώσεις αρχηγού κυβέρνησης που εμφανίζεται στο Κογκρέσο, αλλά και τη μεγάλη στιγμή της κορύφωσης των ελληνοαμερικάνικων σχέσεων», επεσήμανε ο υπουργός Εξωτερικών.
Σημειώνεται πως η επίσκεψη του Αμερικανού υπουργού Εξωτερικών στην Τουρκία ξεκίνησε με τη συνάντηση με τον Τούρκο ομόλογό του Χακάν Φιντάν. Η συνάντησή τους διήρκησε δύο ώρες.
Το θέμα της ένταξης της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ, τα μαχητικά F–16 που ζητά η Τουρκία από τις Ηνωμένες Πολιτείες και οι εξελίξεις αναφορικά με τον πόλεμο στη Λωρίδα της Γάζας, για τον οποίον Άγκυρα και Ουάσινγκτον έχουν διαφορικές προσεγγίσεις, ήταν τα βασικά θέματα στην ατζέντα του Άντονι Μπλίνκεν στη συνομιλία με τον Χακάν Φιντάν. Ακόμη, τέθηκαν επί τάπητος περιφερειακά θέματα και οι διμερείς σχέσεις των δύο κρατών.
Σύμφωνα με ανάρτηση του υπουργείου Εξωτερικών της Τουρκίας στο Χ οι δύο υπουργοί Εξωτερικών στη συνάντηση που είχαν συζύτησαν για τον πόλεμο και την ανθρωπιστική ανθρωπιστική κρίση στη Γάζα, την πρόοδο της ένταξης της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ καθώς και διμερή και περιφερειακά ζητήματα.
Ο Αμερικανός υπουργός Εξωτερικών έφτασε αργά το απόγευμα της Παρασκευής στην Τουρκία, τον πρώτο σταθμό της περιοδείας του σε χώρες της Μέσης Ανατολής και την Ελλάδα.
Τι λένε κυβερνητικές πηγές για την επίσκεψη Μπλίνκεν
Κυβερνητικές πηγές σχολιάζουν για την επίσκεψη του Άντονι Μπλίνκεν τα εξής:
- Τον ρόλο της Ελλάδας ως πυλώνα σταθερότητας και ασφάλειας, ως αξιόπιστου και αναγκαίου εταίρου και συμμάχου στην περιοχή της Νοτιοανατολικής Ευρώπης αναδεικνύει η επίσκεψη Μπλίνκεν στα Χανιά και η συνάντησή του με τον πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη και την ηγεσία του υπουργείου Εξωτερικών σε μια περίοδο πυκνών εξελίξεων στη Μέση Ανατολή που δημιουργούν επικίνδυνο περιβάλλον για την περιφερειακή σταθερότητα και ασφάλεια.
Όπως επισημαίνουν κυβερνητικές πηγές, στη συνάντηση του Άντονι Μπλίνκεν με τον Κυριάκο Μητσοτάκη αναμένεται να συζητηθούν διεθνή και περιφερειακά ζητήματα, με επίκεντρο τις τελευταίες εξελίξεις στη Μέση Ανατολή και την ανθρωπιστική κατάσταση στη Γάζα, η κατάσταση στην Ανατολική Μεσόγειο, οι τελευταίες εξελίξεις στην Ουκρανία και η αμυντική συνεργασία Ελλάδας-ΗΠΑ.
Σύμφωνα με κυβερνητικούς κύκλους, οι ελληνοαμερικανικές σχέσεις βρίσκονται σε ιστορικά υψηλό επίπεδο. Αυτό επισφραγίστηκε από την ιστορικής σημασίας ομιλία του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη στο Κογκρέσο τον Μάιο του 2022, τιμή που επιφυλάσσεται σε λίγους ξένους ηγέτες και τη συνάντησή του στον Λευκό Οίκο με τον Aμερικανό Πρόεδρο, Τζο Μπάιντεν, καθώς και από την ψήφιση της τροποποίησης της Συμφωνίας Αμοιβαίας Αμυντικής Συνεργασίας Ελλάδας-ΗΠΑ (MDCA) το 2022, η οποία αναγνώρισε την γεωστρατηγική σημασία της Ελλάδας στην ευρύτερη περιοχή και ανέδειξε τον μακροχρόνιο χαρακτήρα της δέσμευσης των ΗΠΑ στην Ελλάδα σε μια περίοδο που αναπροσαρμόζονταν οι αμερικανικές προτεραιότητες.
Η ελληνοαμερικανική στρατηγική σχέση και αμυντική συνεργασία είναι αυτόνομη και δεν ετεροπροσδιορίζεται. Η Ελλάδα έχει ακολουθήσει και ακολουθεί μια συστηματική πολιτική ενίσχυσης και θωράκισης των ενόπλων δυνάμεών. Δεν μπορεί να υπαγορεύσει σε μια χώρα όπως οι ΗΠΑ την πολιτική αμυντικών προμηθειών έναντι άλλων χωρών – το αμερικανικό σύστημα έχει τους δικούς του περιορισμούς και ανώτατοι αξιωματούχοι του Κογκρέσου έχουν εκφράσει επιφυλάξεις για συγκεκριμένα προγράμματα προς άλλες χώρες.
Ταυτόχρονα, δεν μπορεί να συνδέονται τα εξοπλιστικά προγράμματα της Ελλάδας, ενός αξιόπιστου εταίρου των ΗΠΑ και συνεπούς συμμάχου με προσφορά στο ΝΑΤΟ με προγράμματα άλλων χωρών. Η Ελλάδα έχει καταθέσει το αίτημά της για την προμήθεια μιας μοίρας F35 και αναμένει την επίσημη εκκίνηση της διαδικασίας με αποστολή επιστολής στο Κογκρέσο για την έγκριση της πώλησης.
Στην Αίγυπτο ο Γεραπετρίτης: Η Λιβύη στο επίκεντρο των συνομιλιών
Στο Κάιρο αναμένεται να βρεθεί τις επόμενες ημέρες ο υπουργός εξωτερικών, Γιώργος Γεραπετρίτης για να συναντήσει τον ομόλογό του Σάμεχ Σούκρι μετά και την τηλεφωνική επικοινωνία του πρωθυπουργού με τον Αλ Σίσι , με θέμα όχι μόνο τις εξελίξεις στη Μέση Ανατολή αλλά κυρίως τις εξελίξεις γύρω από το θέμα της Λιβύη.
Η απόφαση μάλιστα της μεταβατικής κυβέρνησης της Τρίπολης να κηρύξει συνορεύουσα ζώνη, θίγει τα αιγυπτιακά συμφέροντα και ταυτόχρονα στέλνει ένα πολιτικό μήνυμα στην Ελλάδα ότι παραμένει ενεργό το τουρκολιβυκό μνημόνιο και τα αυθαίρετα τετελεσμένα που έχει επιβάλει.
Στο υπουργείο εξωτερικών έγιναν αλλεπάλληλες συσκέψεις για το θέμα αυτό και αποφασίστηκε να σταλεί ακόμη μια επιστολή στον ΟΗΕ με τις ελληνικές θέσεις και να καταγγελθεί εκ νέου η παράνομη τουρκολιβυκή συμφωνία του 2019. Ο κ. Γεραπετρίτης έχει δεχτεί πολλές εισηγήσεις ότι είναι ίσως η στιγμή να ξαναξεκινήσουν οι συνομιλίες για την έναρξη των διαβουλεύσεων με τη Λιβύη για την οριοθέτηση ΑΟΖ με ορίζοντα την προσφυγή στη Χάγη. Αγκάθι ασφαλώς αποτελεί ότι δεν υπάρχει μια μόνιμη εκλεγμένη κυβέρνηση και ο Ντειμπντά αποτελεί μια μεταβατική λύση.
Τον Απρίλιο του 2021 ο Έλληνας πρωθυπουργός είχε επισκεφτεί την Τρίπολη και αφού είχε δηλώσει ότι είναι πολύ σημαντικό η ακύρωση παράνομων εγγράφων - που παρουσιάστηκαν ως δήθεν διακρατικές συμφωνίες, αλλά δεν έχουν καμία νομική ισχύ, όπως ρητά έχει αποφανθεί - το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο έστειλε το μήνυμα λέγοντας ότι είναι καιρός, «να μείνουν πίσω μας όσα δοκίμασαν τις σχέσεις μας το προηγούμενο διάστημα: «Χαιρετίζω τη διάθεσή σας να μπορούμε να συζητήσουμε απευθείας και διμερώς ζητήματα που αφορούν την οριοθέτηση των θαλασσίων ζωνών -ως οφείλουμε να κάνουμε ως γειτονικές χώρες- και να συνεχίσουμε μια συζήτηση η οποία διεκόπη το 2010. Πάντα με σεβασμό στο Διεθνές Δίκαιο, το οποίο αποτελεί την πυξίδα με την οποία φιλικά κράτη λύνουν τέτοιου είδους διαφορές».
Η Λιβύη έχει υπογράψει το Δίκαιο της θάλασσας αλλά δεν το έχει επικυρώσει. Το 2010 η Λιβύη ζήτησε από την Ελλάδα την πλήρη παραίτηση των δικαιωμάτων για τα νησιά Στροφάδες, Σαπιέντζα, Σχίζα, Γαύδος, Χρυσή, Κουφονήσια. Τον Οκτώβριο του 2010 η Λιβύη έστειλε και χάρτες με ρηματική διακοίνωση με πλήρη άγνοια των νησιών αυτών.
Στη συνέχεια, εμπλακήκαμε σε ανταλλαγή ρηματικών διακοινώσεων και δεν καθίσαμε στο τραπέζι των διαβουλεύσεων. Το καθεστώς Καντάφι όταν κατέρρευσε , σταμάτησαν οι διαπραγματεύσεις. Τον Ιούνιο του 2019 ο τότε πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας με την Exxon mobil υπέγραψαν την συμφωνία και χώρισαν τα θαλάσσια οικόπεδα παρουσία του τότε Αμερικανού πρέσβη Τζ.Παιατ. Τον Οκτώβριο του 2019 έγινε διάβημα από τη Λιβύη ότι 39.000 τχλ ανήκουν σε εκείνη.
Η Ελλάδα δεν έπρεπε να χάσει μια ιστορική ευκαιρία, όπως συνέβη στο παρελθόν με τη Λιβύη, όταν για ποσοστό 3,7% επί της συνολικής έκτασης, δεν οριοθετήθηκαν οι θαλάσσιες ζώνες με τη συγκεκριμένη χώρα. Η ευθυνοφοβία και η τακτική «να μην υπογράφουμε τίποτα για να μην κατηγορηθούμε για τίποτα», δεν είναι καλός σύμβουλος στην εξωτερική πολιτική», λένε κυβερνητικοί παράγοντες με γνώση των διαπραγματεύσεων.
.jpg?t=JsGbkFUnl-tDYFgJw7jG1A)
.jpg)
