ΤΟ ΠΑΡΑΣΚΗΝΙΟ ΤΗΣ ΣΥΝΑΝΤΗΣΗΣ ΤΟΥ ΠΡΩΘΥΠΟΥΡΓΟΥ ΚΑΙ ΤΟΥ ΑΜΕΡΙΚΑΝΟΥ ΥΠΕΞ
Χανιά - Συνάντηση Μητσοτάκη - Μπλίνκεν: «Η Ελλάδα θα λάβει αυτό (F-35) που έχει συμφωνηθεί»
Σε ιδιαίτερα θερμό κλίμα πραγματοποιήθηκε η συνάντηση του πρωθυπουργού Μητσοτάκη με τον υπουργό Εξωτερικών Άντονι Μπλίνκεν, που πραγματοποιήθηκε στην οικία του Κυριάκου Μητσοτάκη στο Ακρωτήρι Χανίων.
Κατά τη διάρκεια της συνάντησης έγινε μια συνολική επισκόπηση των ελληνοαμερικανικών σχέσεων και επιβεβαιώθηκε ότι στο πλαίσιο του εξαιρετικού επιπέδου τους θα υπάρξουν κατά το επόμενο χρονικό διάστημα περαιτέρω θετικά βήματα στον τομέα της αμυντικής συνεργασίας, αναφέρουν κυβερνητικές πηγές.
Όσον αφορά στο θέμα του ελληνικού αιτήματος για προμήθεια των F-35, κυβερνητικές πηγές τόνιζαν ότι «η Ελλάδα, ως συνεπής και αξιόπιστος εταίρος και σύμμαχος, θα λάβει αυτά που έχουν συμφωνηθεί».
Επιπλέον, ο πρωθυπουργός και ο κ. Μπλίνκεν αντάλλαξαν απόψεις για διεθνή και περιφερειακά ζητήματα με επίκεντρο τις εξελίξεις στη Μέση Ανατολή.
Ο Κυριάκος Μητσοτάκης εξέφρασε την αυξανόμενη ανησυχία του για την ανθρωπιστική κατάσταση στη Γάζα και για τους κινδύνους επέκτασης της κρίσης, με ό,τι αυτό συνεπάγεται για την περιφερειακή σταθερότητα και ασφάλεια.
Ο πρωθυπουργός επανέλαβε την ανάγκη απρόσκοπτης ροής ανθρωπιστικής βοήθειας προς τη Γάζα και υπογράμμισε ότι η λύση δεν μπορεί παρά να είναι πολιτική, στη βάση της λύσης των δύο κρατών σύμφωνα με τα ψηφίσματα του ΟΗΕ.
Ο Κυριάκος Μητσοτάκης και ο Άντονι Μπλίνκεν αντάλλαξαν ακόμη απόψεις για τις εξελίξεις στην Ουκρανία. Ο υπουργός Εξωτερικών των Ηνωμένων Πολιτειών εξέφρασε τις ευχαριστίες του για την στήριξη που παρείχε η Ελλάδα στην Ουκρανία από την πρώτη στιγμή.
Συζητήθηκε ακόμη η κατάσταση στην Ανατολική Μεσόγειο. Ο πρωθυπουργός επανέλαβε τη σταθερή και διαχρονική θέση της Ελλάδας υπέρ της ειρηνικής επίλυσης των διαφορών και των σχέσεων καλής γειτονίας με βάση το Διεθνές Δίκαιο, αρχές που διασφαλίζουν την περιφερειακή σταθερότητα και ασφάλεια.
Σημειώνεται πως ο επικεφαλής της αμερικανικής διπλωματίας έφτασε στην οικία του κ. Μητσοτάκη στο Ακρωτήρι Χανίων λίγο πριν από τις 18:00.
Τον υπουργό Εξωτερικών των ΗΠΑ, Άντονι Μπλίνκεν, υποδέχτηκε στο σπίτι του στα Χανιά ο πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης, με μια θερμή χειραψία.
Στις καθιερωμένες δηλώσεις μπροστά στις κάμερες, ο Κυριάκος Μητσοτάκης τόνισε πως η συνεργασία Ελλάδας-ΗΠΑ βρίσκονται στο καλύτερο σημείο που υπήρξαν ποτέ, κάτι το οποίο βρήκε σύμφωνο και τον κύριο Μπλίνκεν.
Από τη δική του πλευρά, ο Αμερικανός ΥΠΕΞ, τόνισε πως οι ΗΠΑ είναι ευγνώμονες στην Ελλάδα και στον Κυριάκο Μητσοτάκη για τη στήριξη και την συνεργασία σε καίρια ζητήματα όπως ο πόλεμος στην Ουκρανία αλλά και στη Γάζα.
«Είναι το καλύτερο μέρος, στη Σούδα, που συμβολίζει τη συνεργασία μας. Είναι χαρά που σας καλωσορίζω σε μια εποχή που οι σχέσεις ανάμεσα στις δυο χώρες είναι στο καλύτερό τους σημείο. Πρέπει να διασφαλίσουμε πως η ειρήνη και η ασφάλεια θα επιστρέψουν σε αυτή την περιοχή», ανέφερε ο Κυριάκος Μητσοτάκης.
Από την πλευρά του ο Άντονι Μπλίνκεν τόνισε: «Είναι μεγάλη τιμή να με υποδέχεστε και γνωρίζω τι σημαίνει να σε φιλοξενεί κάποιος στο σπίτι του. Συμφωνώ απόλυτα πως οι σχέσεις των δυο χωρών είναι σε εξαιρετικό επίπεδο. Δεν θυμάμαι καμία άλλη εποχή που σχέσεις των δυο χωρών να ήταν σε αυτό το σημείο. Είμαστε ευγνώμονες και ενωμένοι. Είτε πρόκειται για την Ουκρανία, είτε την Γάζα, μας προσφέρει μεγάλη δύναμη και προοπτική για το μέλλον η συνεργασία σας. Σημαίνει πάρα πολλά η συνεργασία μαζί σας για τις ΗΠΑ».
Δηλώσεις του Πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη και του Υπουργού Εξωτερικών των ΗΠΑ Antony Blinken κατά την έναρξη της συνάντησής τους στα Χανιά
Κυριάκος Μητσοτάκης: Κύριε Υπουργέ, είναι πραγματική χαρά να σας καλωσορίζω στο σπίτι μου, στον κόλπο της Σούδας, και δεν μπορώ πραγματικά να σκεφτώ ένα μέρος που να συμβολίζει καλύτερα το βάθος της εταιρικής μας σχέσης από αυτό εδώ, το νησί της Κρήτης. Είμαι πολύ χαρούμενος που σας καλωσορίζω σε μια στιγμή που ειλικρινά αισθάνομαι ότι η διμερής μας σχέση είναι στο καλύτερο επίπεδο που υπήρξε ποτέ.
Σε αυτούς τους δύσκολους και απαιτητικούς καιρούς για την περιοχή, είναι εξαιρετικά σημαντικό για εμάς να σταθούμε δίπλα-δίπλα, όχι μόνο για να εργαστούμε για την περαιτέρω ενίσχυση της σχέσης μας, αλλά και για να ενεργήσουμε ως σύμμαχοι και να διασφαλίσουμε ότι η ειρήνη και η σταθερότητα θα επιστρέψουν στην ταραγμένη περιοχή μας. Και πάλι, είναι πραγματική χαρά μου να σας υποδέχομαι εδώ.
Antony Blinken: Kύριε Πρωθυπουργέ, πρέπει να σάς πω ότι είναι μεγάλη τιμή για μένα, τόσο σε επαγγελματικό όσο και σε προσωπικό επίπεδο, να με υποδέχεστε εδώ στο σπίτι σας. Έχω πολλούς Έλληνες φίλους στις Ηνωμένες Πολιτείες, ξέρω τι σημαίνει να καλωσορίζεις κάποιον στο σπίτι σου και αυτό σημαίνει πολλά, οπότε σας ευχαριστώ γι' αυτό.
Και πρέπει επίσης να συμφωνήσω απόλυτα μαζί σας όσον αφορά τη σχέση μεταξύ των χωρών μας. Το κάνω αυτό εδώ και 30 χρόνια και έλεγα στον πρέσβη μας, στον υπέροχο πρέσβη μας George Tsunis, ότι δεν θυμάμαι ποτέ η σχέση, η εταιρική σχέση, η φιλία μεταξύ των Ηνωμένων Πολιτειών και της Ελλάδας να ήταν πιο ισχυρή. Φυσικά, αυτό έχει να κάνει με την στενή σχέση μεταξύ των λαών μας, αλλά έχει να κάνει επίσης με την ηγεσία, και ειδικότερα με τη δική σας ηγεσία. Είμαστε ευγνώμονες γι' αυτό.
Στεκόμαστε ενωμένοι, αντιμετωπίζοντας ορισμένες από τις ισχυρές προκλήσεις που έχουμε συναντήσει. Αλλά το γεγονός ότι στεκόμαστε μαζί, ότι συνεργαζόμαστε, είτε πρόκειται για την υπεράσπιση της Ουκρανίας, είτε για την ειρήνη και τη σταθερότητα στη Μεσόγειο, είτε για την αντιμετώπιση της κατάστασης στη Μέση Ανατολή, στη Γάζα, είτε με τόσους πολλούς άλλους τρόπους, αυτό αποτελεί τεράστια πηγή δύναμης και διαβεβαίωσης για τις Ηνωμένες Πολιτείες.
Ξέρω λοιπόν ότι έχουμε πολλά να συζητήσουμε και γι' αυτό βρίσκομαι εδώ. Η φωνή σας, οι απόψεις σας, οι συμβουλές σας και η συνεργασία σας, σημαίνουν πολλά για τις Ηνωμένες Πολιτείες. Σας ευχαριστώ.
Κυριάκος Μητσοτάκης: Σας ευχαριστώ πολύ.
Μετά την κατ' ιδίαν συνάντηση του Πρωθυπουργού με τον κ. Blinken ακολούθησε συνάντηση εργασίας σε διευρυμένη σύνθεση.
Στη συνάντηση συμμετείχαν από την ελληνική πλευρά ο Υπουργός Εξωτερικών Γιώργος Γεραπετρίτης, η Υφυπουργός Εξωτερικών Αλεξάνδρα Παπαδοπούλου, η Διευθύντρια του Διπλωματικού Γραφείου του Πρωθυπουργού, Πρέσβης Άννα Μαρία Μπούρα και η Ειδική Σύμβουλος Διεθνούς Πολιτικής και Δημόσιας Διπλωματίας του Πρωθυπουργού Αριστοτελία Πελώνη.
Το αεροπλάνο που μετέφερε τον Άντονι Μπλίνκεν στο αεροδρόμιο των Χανίων έφθασε λίγο μετά τις 17:30 στο αεροδρόμιο των Χανίων, όπου τον υποδέχθηκαν ο υπουργός Εξωτερικών Γιώργος Γεραπετρίοτης και ο πρεσβευτής των ΗΠΑ στην Ελλάδα Γιώργος Τσούνης.
Οι πρώτες αφίξεις
Από τις 4 το απόγευμα άρχισαν να καταφθάνουν οι πρώτοι έλληνες πολιτικοί θα συμμετέχουν στην σπουδαία αυτή συνάντηση τους οποίους υποδέχτηκε ο Κυριάκος Μητσοτάκης ο οποίος βρίσκεται ήδη στα Χανιά.
Επαφές Μπλίνκεν στην Τουρκία
Πριν έρθει στην Κρήτη, ο υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ πραγματοποίησε επίσκεψη στην Τουρκία, όπου συναντήθηκε με τον πρόεδρο της Τουρκίας, Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, στο μέγαρο Vahdettin και τον Τούρκο ομόλογό του Χακάν Φιντάν.
Σημειώνεται πως αντίθετα με ό,τι συνέβη την προηγούμενη φορά κατά την επίσκεψη του επικεφαλής της αμερικανικής διπλωματίας στην Τουρκία, ο Τούρκος πρόεδρος συνάντησε τον Άντονι Μπλίνκεν, δείχοντας αλλαγή στη διάθεσή του έναντι των ΗΠΑ.
Στη συνάντηση με τον Ερντογάν στο μέγαρο Vahdettin παρόντες ήταν εκτός του Χακάν Φιντάν, ο διευθυντής της ΜΙΤ, Ιμπραήμ Καλίν αλλά και ο πρέσβης των ΗΠΑ στην Άγκυρα, Τζέφρι Φλέικ.
Τουρκία: Τι συζήτησαν Μπλίνκεν με Ερντογάν και Φιντάν - Τι λένε τουρκικές διπλωματικές πηγές
Σύμφωνα με πληροφορίες από τουρκικές διπλωματικές πηγές, ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών είπε κατά τη συνάντηση ότι η Τουρκία αναμένει να ολοκληρωθεί η διαδικασία προμήθειας F-16 και ότι η τελική έγκριση της απόφασης για την ένταξη της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ βρίσκεται στην Τουρκική Εθνοσυνέλευση.
Σύμφωνα με την ανάρτηση στον λογαριασμό X του τουρκικού υπουργείου Εξωτερικών στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, κατά τη συνάντηση συζητήθηκαν ο πόλεμος στη Γάζα, η ανθρωπιστική κρίση, η διαδικασία ένταξης της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ, διμερή και περιφερειακά ζητήματα.
Υποστηρίζοντας ότι η αυξανόμενη επιθετικότητα του Ισραήλ αποτελεί απειλή για ολόκληρη την περιοχή, ο υπουργός Φιντάν τόνισε ότι πρέπει να κηρυχθεί αμέσως κατάπαυση του πυρός και να παραδοθεί αδιάλειπτη ανθρωπιστική βοήθεια στη Γάζα και κάλεσε για διαπραγματεύσεις για λύση δύο κρατών.
Στην Αίγυπτο ο Γεραπετρίτης: Η Λιβύη στο επίκεντρο των συνομιλιών
Στο Κάιρο αναμένεται να βρεθεί τις επόμενες ημέρες ο υπουργός εξωτερικών, Γιώργος Γεραπετρίτης για να συναντήσει τον ομόλογό του Σάμεχ Σούκρι μετά και την τηλεφωνική επικοινωνία του πρωθυπουργού με τον Αλ Σίσι , με θέμα όχι μόνο τις εξελίξεις στη Μέση Ανατολή αλλά κυρίως τις εξελίξεις γύρω από το θέμα της Λιβύη.
Η απόφαση μάλιστα της μεταβατικής κυβέρνησης της Τρίπολης να κηρύξει συνορεύουσα ζώνη, θίγει τα αιγυπτιακά συμφέροντα και ταυτόχρονα στέλνει ένα πολιτικό μήνυμα στην Ελλάδα ότι παραμένει ενεργό το τουρκολιβυκό μνημόνιο και τα αυθαίρετα τετελεσμένα που έχει επιβάλει.
Στο υπουργείο εξωτερικών έγιναν αλλεπάλληλες συσκέψεις για το θέμα αυτό και αποφασίστηκε να σταλεί ακόμη μια επιστολή στον ΟΗΕ με τις ελληνικές θέσεις και να καταγγελθεί εκ νέου η παράνομη τουρκολιβυκή συμφωνία του 2019. Ο κ. Γεραπετρίτης έχει δεχτεί πολλές εισηγήσεις ότι είναι ίσως η στιγμή να ξαναξεκινήσουν οι συνομιλίες για την έναρξη των διαβουλεύσεων με τη Λιβύη για την οριοθέτηση ΑΟΖ με ορίζοντα την προσφυγή στη Χάγη. Αγκάθι ασφαλώς αποτελεί ότι δεν υπάρχει μια μόνιμη εκλεγμένη κυβέρνηση και ο Ντειμπντά αποτελεί μια μεταβατική λύση.
Τον Απρίλιο του 2021 ο Έλληνας πρωθυπουργός είχε επισκεφτεί την Τρίπολη και αφού είχε δηλώσει ότι είναι πολύ σημαντικό η ακύρωση παράνομων εγγράφων - που παρουσιάστηκαν ως δήθεν διακρατικές συμφωνίες, αλλά δεν έχουν καμία νομική ισχύ, όπως ρητά έχει αποφανθεί - το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο έστειλε το μήνυμα λέγοντας ότι είναι καιρός, «να μείνουν πίσω μας όσα δοκίμασαν τις σχέσεις μας το προηγούμενο διάστημα: «Χαιρετίζω τη διάθεσή σας να μπορούμε να συζητήσουμε απευθείας και διμερώς ζητήματα που αφορούν την οριοθέτηση των θαλασσίων ζωνών -ως οφείλουμε να κάνουμε ως γειτονικές χώρες- και να συνεχίσουμε μια συζήτηση η οποία διεκόπη το 2010. Πάντα με σεβασμό στο Διεθνές Δίκαιο, το οποίο αποτελεί την πυξίδα με την οποία φιλικά κράτη λύνουν τέτοιου είδους διαφορές».
Η Λιβύη έχει υπογράψει το Δίκαιο της θάλασσας αλλά δεν το έχει επικυρώσει. Το 2010 η Λιβύη ζήτησε από την Ελλάδα την πλήρη παραίτηση των δικαιωμάτων για τα νησιά Στροφάδες, Σαπιέντζα, Σχίζα, Γαύδος, Χρυσή, Κουφονήσια. Τον Οκτώβριο του 2010 η Λιβύη έστειλε και χάρτες με ρηματική διακοίνωση με πλήρη άγνοια των νησιών αυτών.
Στη συνέχεια, εμπλακήκαμε σε ανταλλαγή ρηματικών διακοινώσεων και δεν καθίσαμε στο τραπέζι των διαβουλεύσεων. Το καθεστώς Καντάφι όταν κατέρρευσε , σταμάτησαν οι διαπραγματεύσεις. Τον Ιούνιο του 2019 ο τότε πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας με την Exxon mobil υπέγραψαν την συμφωνία και χώρισαν τα θαλάσσια οικόπεδα παρουσία του τότε Αμερικανού πρέσβη Τζ.Παιατ. Τον Οκτώβριο του 2019 έγινε διάβημα από τη Λιβύη ότι 39.000 τχλ ανήκουν σε εκείνη.
Η Ελλάδα δεν έπρεπε να χάσει μια ιστορική ευκαιρία, όπως συνέβη στο παρελθόν με τη Λιβύη, όταν για ποσοστό 3,7% επί της συνολικής έκτασης, δεν οριοθετήθηκαν οι θαλάσσιες ζώνες με τη συγκεκριμένη χώρα. Η ευθυνοφοβία και η τακτική «να μην υπογράφουμε τίποτα για να μην κατηγορηθούμε για τίποτα», δεν είναι καλός σύμβουλος στην εξωτερική πολιτική», λένε κυβερνητικοί παράγοντες με γνώση των διαπραγματεύσεων.