Τα πρώτα στιγμιότυπα από τη συνάντηση Ερντογάν - Μητσοτάκη στην Άγκυρα
Ο Έλληνας πρωθυπουργός προσγειώθηκε στις 15:20 στο αεροδρόμιο της Άγκυρας, όπου τον υποδέχτηκε ο Υπουργός Εξωτερικών της Τουρκίας Χακάν Φιντάν.
Ο Πρόεδρος Ερντογάν υποδέχεται τον Έλληνα πρωθυπουργό Μητσοτάκη στο Προεδρικό συγκρότημα.
Αμέσως μετά άρχισε η συνομιλία Μητσοτάκη-Ερντογάν, ενώ θα ακολουθήσουν διευρυμένες συνομιλίες των αντιπροσωπειών των δύο χωρών και κοινές δηλώσεις των δύο ηγετών, περί τις 17:15.
Στο κοινό δείπνο, που θα παρατεθεί περί τις 18:00 θα παρευρίσκεται και ο Οικουμενικός Πατριάρχης Βαρθολομαίος.
Στις 19:45 αναμένεται η αναχώρηση πρωθυπουργού από Άγκυρα.
Οι νέες ελληνοτουρκικές συμφωνίες
Κατά τη διάρκεια της επίσκεψης αναμένεται να ανακοινωθούν δύο νέες συμφωνίες: Συμφωνία συνεργασίας στην Διαχείριση Καταστροφών και Εκτάκτων Αναγκών που θέτει σε πιο δομημένη βάση την συνδρομή μεταξύ των δύο χωρών σε επείγουσες καταστάσεις. Επίσης αναμένεται να υπογραφεί συμφωνία συνεργασίας στον τομέα της Υγείας και των Ιατρικών Επιστημών.
Θα ανακοινωθεί ακόμα η ίδρυση του Ελληνοτουρκικού Επιχειρηματικού Συμβουλίου που είχε συμφωνηθεί κατά την επίσκεψη του Ταγίπ Ερντογάν στην Αθήνα τον περασμένο Δεκέμβριο.
Όπως μεταδίδει η ΕΡΤ, οι συνομιλίες θα πραγματοποιηθούν με βάση το γνωστό σχήμα 3 + 3 που συνηθίσαμε να βλέπουμε από την Σύνοδο Κορυφής του ΝΑΤΟ στο Βίλνιους της Λιθουανίας. Δίπλα στον Κυριάκο Μητσοτάκη και στον Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν θα βρεθούν οι υπουργοί Εξωτερικών των δύο χωρών, Γιώργος Γεραπετρίτης και Χακάν Φιντάν, καθώς επίσης και οι διπλωματικοί τους σύμβουλοι Άννα Μαρία Μπούρα και Ακίφ Τσαγατάι Κιλίτς.
“Κλειδί” η διατήρηση της νηνεμίας, αυτό που συνηθίσαμε να αποκαλούμε ήρεμα νερά στο Αιγαίο και στην Ανατολική Μεσόγειο. Και όπως επισημαίνουν χαρακτηριστικά κυβερνητικά στελέχη, στόχος των διευρυμένων συνομιλιών είναι να διατηρούνται ανοιχτοί οι δίαυλοι επικοινωνίας στο ανώτατο επίπεδο, να υπάρξει επισκόπηση της προόδου που έχει υλοποιηθεί, καθώς και να τεθούν επί τάπητος η πρόοδος στους τομείς της συνεργασίας, όπου αυτά έχουν συμφωνηθεί.
Θα τεθούν επίσης επί τάπητος οι γεωπολιτικές εξελίξεις στο Αιγαίο και την Ανατολική Μεσόγειο, οι εξελίξεις στο μέτωπο της Ουκρανίας και εκείνες στη Μέση Ανατολή. Θα συζητήσουν επίσης για τα επόμενα βήματα στο πλαίσιο του πολιτικού διαλόγου, της θετικής ατζέντας, αλλά και των μέτρων οικοδόμησης Εμπιστοσύνης, ενώ αναμένεται να οριστεί και το επόμενο ραντεβού κορυφής. Αυτό, σύμφωνα με πληροφορίες, θα λάβει χώρα στη Γενική Συνέλευση του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών τον Σεπτέμβριο στη Νέα Υόρκη. Οι δύο ηγέτες θα δώσουν το παρών και στη Σύνοδο Κορυφής του ΝΑΤΟ, η οποία είναι προγραμματισμένη για τον Ιούλιο στην Ουάσινγκτον.
Υπάρχουν όμως και “αγκάθια” στις σχέσεις των δύο χωρών και ένα από αυτά είναι η τελευταία απόφαση της τουρκικής ηγεσίας να μετατρέψει σε τζαμί την ιστορική Μονή της Χώρας. Επίσης έχουν προηγηθεί και έτερες παραφωνίες, όπως οι εμπρηστικές δηλώσεις των γειτόνων μας όσων αφορά στην πρόθεση της Αθήνας να δημιουργήσει θαλάσσια πάρκα σε Ιόνιο και Αιγαίο. Η Αθήνα πάντως είναι σαφής. Οπως επισημαίνεται χαρακτηριστικά, η Ελλάδα, σεβόμενη το διεθνές δίκαιο και κυρίως το Δίκαιο της Θάλασσας, προτάσσοντας την κυριαρχία και τα κυριαρχικά της δικαιώματα, θα προχωρήσει στη δημιουργία εθνικών πάρκων επί τη βάσει περιβαλλοντικών κριτηρίων.
Όπως επισημαίνεται χαρακτηριστικά από κυβερνητικούς αξιωματούχους, αυτό στο οποίο θα πρέπει να εστιάσει κανείς είναι στα θετικά βήματα που έχουν γίνει στη διάρκεια των τελευταίων μηνών. Θετικά βήματα που έχουν οδηγήσει στη μείωση της παραβατικότητας στο Αιγαίο και στην Ανατολική Μεσόγειο, στην καλύτερη συνεργασία με τις τουρκικές αρχές όσον αφορά στη διαχείριση του προσφυγικού – μεταναστευτικού, αλλά και στην εφαρμογή της χορήγησης της βίζας εξπρές προς τους Τούρκους πολίτες για δέκα νησιά του βόρειου και ανατολικού Αιγαίου.
“Το ότι διαφωνούμε δεν σημαίνει ότι δεν συζητάμε και δεν γίνονται βήματα προς την κατεύθυνση του καλύτερου κλίματος και την επένδυση στη θετική ατζέντα“, είναι το μήνυμα που εκπέμπεται από την Αθήνα, λίγες ώρες πριν το τετ του Κυριάκου Μητσοτάκη με τον Ταγίπ Ερντογάν.
«Η Αθήνα δεν μπορεί να δεχθεί διαπραγμάτευση στα θέματα κυριαρχίας» – «Παράθυρο» για συμφωνίες με την Τουρκία
Ο διεθνολόγος και καθηγητής σε στρατιωτικές σχολές, Ιωάννης Παπαφλωράτος, μιλώντας στο Newsbomb.gr, υποστηρίζει ότι «ο πήχυς της επίσκεψης του Πρωθυπουργού στην Άγκυρα έχει “κατέβει” πολύ ύστερα από τις τελευταίες εξελίξεις, με υπαιτιότητα της τουρκικής πλευράς. Όμως, όπως κατέδειξαν οι συνεντεύξεις των ηγετών των δύο κρατών το Σαββατοκύριακο (11 – 12 Μαΐου), υπάρχει βούληση να διατηρηθεί το καλό κλίμα και ίσως να υπογραφούν κάποιες συμφωνίες σε θέματα “χαμηλής” πολιτικής.
Όσον αφορά τα λεγόμενα “δύσκολα” ζητήματα, ακόμη κι αν απασχολήσουν τους δύο άνδρες, δεν φαίνεται ότι θα υπάρξει πρόοδος από τις δύο πλευρές, πόσω μάλλον να υπάρξει κάποια συμφωνία. Η ελληνική πλευρά δεν μπορεί να δεχθεί οιαδήποτε διαπραγμάτευση σε θέματα κυριαρχίας. Πάντοτε έχει σημασία ο τόπος διεξαγωγής μίας επίσκεψης, ενός συνεδρίου ή ενός φόρουμ. Ωστόσο, καμία κυβέρνηση δεν μπορεί να δεχθεί υποχωρήσεις σε θέματα κυριαρχίας.
Αυτό είναι πάγιο στο διεθνές περιβάλλον, εκτός αν μιλάμε για ένα υποτελές κράτος. Μπορούμε να περιμένουμε τη διατήρηση του καλού κλίματος, ίσως τη σύναψη κάποιων συμφωνιών οικονομικής και εμπορικής φύσεως ή –ακόμη περισσότερο– πάνω στο μεταναστευτικό, το οποίο μάς ενδιαφέρει πρόδηλα. Από εκεί και πέρα, σε μερικές ώρες θα γνωρίζουμε αν υπήρξε κάποιο άλλο πεδίο συζήτησης ή συμφωνίας».
«Δεν μπορούμε να μην αντιδρούμε σε τέτοιες κατάφωρες προκλήσεις»
Τέλος, ο διεθνολόγος και καθηγητής σε στρατιωτικές σχολές, Ιωάννης Παπαφλωράτος, σημειώνει πως «η Ελλάδα, όπως ανέφερε ο Κυριάκος Μητσοτάκης, είναι αποφασισμένη να θέσει το θέμα μετατροπής της Μονής της Χώρας σε τέμενος, όπως και αυτό της Αγίας Σοφίας, διότι αφορά όλους τους Έλληνες ορθοδόξους.
Αποτελεί πασιφανές γεγονός πως αυτή η μονομερής απόφαση της Τουρκίας να αγνοήσει την UNESCO, όπως ακριβώς είχε πράξει και στην περίπτωση του Ιερού Ναού της Αγίας Σοφίας πριν από μερικά χρόνια, ενόχλησε σφόδρα την ελληνική κυβέρνηση. Δεν μπορούμε να μην αντιδρούμε σε τέτοιες κατάφωρες προκλήσεις», μιλώντας στο Newsbomb.gr.