Μια άγνωστη ιστορία: Ο Ταγματάρχης αδερφός του Αλέξη Μινωτή που εξασφάλισε το Δέλτα του Έβρου

Με αφορμή την τουρκική αμφισβήτηση της μέσης γραμμής του Έβρου, ο κ. Κωνσταντίνος Ζιαζιάς, επίτιμος αρχηγός ΓΕΣ, αντιστράτηγος (εα), παρουσίασε μια άγνωστη ιστορία.

Υπενθυμίζεται ότι η τελευταία εξέλιξη έρχεται μετά την τουρκική αμφισβήτηση της μέσης γραμμής του Έβρου. Μάλιστα η Τουρκία εξέδωσε και Navtex καταγγέλλοντας ελληνικές έρευνες.

Οι επιστημονικές έρευνες με το επιστημονικό σκάφος «R/V Alkyon» που ανακοινώθηκαν από την Αθήνα, στις εκβολές του Έβρου, ενόχλησαν την Άγκυρα, που βρήκαν την ευκαιρία να αμφισβητήσουν εκ νέου τα χωρικά μας ύδατα και σε αυτή την περιοχή του Αιγαίου.

«Είναι πλησίον και εντός των πλευρικού θαλασσίου ορίου Ελλάδας – Τουρκίας, το οποίο δεν έχει ακόμη οριοθετηθεί», αναφέρεται στη σχετική Navtex του σταθμού της Σμύρνης. Είναι η πρώτη φορά που οι Τούρκοι θέτουν τέτοιο ζήτημα, ενώ χαρακτηρίζουν την αντίστοιχη ελληνική Navtex 091/24 ως «αναξιόπιστη», αν και έχουν εκδοθεί κι άλλες πανομοιότυπες στο παρελθόν, χωρίς να έχει εκδηλωθεί κάποια αντίδραση.

Με αφορμή όλα αυτά ο Στρατηγός Ζιαζιάς θύμισε τον καθοριστικό ρόλο του αδερφού του γνωστού ηθοποιού Αλέξη Μινωτή, Ταγματάρχη Μινωτάκη.

Συγκεκριμένα η ανάρτηση αναφέρει:

«Οι Τούρκοι αμφισβητούν με NAVTEX για πρώτη φορά το Πρωτόκολλο των Αθηνών του 1926 και τα σύνορα στο Δέλτα του Έβρου .

Οι Τούρκοι δεν είχαν μέχρι τώρα αμφισβητήσει ανοιχτά τη μέση γραμμή στις εκβολές του Έβρου, για λόγους που, βεβαίως, συνδέονται με το ιδιαίτερο καθεστώς και του χερσαίου συνόρου, το οποίο παραμένει σταθερό ανεξάρτητα από τη μετακίνηση της κοίτης και του Δέλτα του ποταμού.

Οι Τούρκοι αμφισβητούν μια σύμβαση δεκαετιών, όταν και αποφασίστηκαν οι ακριβείς συντεταγμένες που ακολουθούνται έως σήμερα.

Συνεχίζουν να εφευρίσκουν συνεχώς νέα ζητήματα και νέες απαιτήσεις για να κερδίσουν ότι περισσότερο μπορούν. Η ελληνική πλευρά δεν έχει απαιτήσεις, δε ζητάει τίποτε και όλα όσα βρίσκονται υπό διαπραγμάτευση είναι ελληνικά κυριαρχικά δικαιώματα. Η συνοριακή γραμμή είναι χαραγμένη βάσει της Συνθήκης της Λωζάνης και Πρωτοκόλλου των Αθηνών του 1926 .

Εδώ σήμερα πρέπει να τονίσουμε ότι ελάχιστοι Έλληνες γνωρίζουν πως ο ΤΑΓΜΑΤΑΡΧΗΣ ΜΙΝΩΤΑΚΗΣ ,Ο ΑΔΕΛΦΟΣ ΤΟΥ ΑΛΕΞΗ ΜΙΝΩΤΗ ,ΕΞΑΣΦΑΛΙΣΕ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ ΤΟ ΔΕΛΤΑ ΤΟΥ ΕΒΡΟΥ ……….και πως καθορίσθηκαν τα σύνορα στο Δέλτα του Έβρου .

Ελάχιστοι γνωρίζουν ποιος ήταν ο νεαρός Ταγματάρχης Πυροβολικού, μέλος της τριμερούς επιτροπής που καθοριζε η Συνθήκη της Λωζάνη ,στον οποίο οφείλεται η ελληνική κυριαρχία στα 100.000 στρέμματα του Δέλτα, ενός από τους σπουδαιότερους βιότοπους της Ευρώπης και πλουτοπαραγωγική πηγή για την περιοχή του Έβρου.

Ο νεαρός Ταγματάρχης εκπρόσωπος της Ελλάδας στην τριμερή Επιτροπή Διαχάραξης Ελληνοτουρκικών Συνόρων, το 1926, κατάφερε με προσωπική έρευνα να καταρρίψει τους ισχυρισμούς της τουρκικής πλευράς, η οποία είχε χρησιμοποιήσει ακόμη και πλαστούς τίτλους ιδιοκτησίας προκειμένου να διεκδικήσει την πολύτιμη νησίδα του «Γκιαούρ Αντά» («Νησί των Απίστων»), όπως λεγόταν τότε το διαφιλονικούμενο κομμάτι γης ανάμεσα στους δύο κύριους βραχίονες του ποταμού Έβρου.

Η Συνθήκη της Λωζάνης όριζε ως σύνορο Ελλάδας – Τουρκίας τον μέσο ρου του ποταμού Έβρου, αλλά έμεναν πολλά ακόμη να διευθετηθούν για την οριστική χάραξη. Το σημαντικότερο ήταν η τύχη του Δέλτα. Ο διασυνοριακός ποταμός ανοίγει νότια των Φερών και δημιουργεί μια διχάλα, με τις δύο κύριες διακλαδώσεις του να «αγκαλιάζουν» το νησί των 100.000 στρεμμάτων. Η Τριμερής Επιτροπή, υπό τον Ολλανδό συνταγματάρχη Μπάκερ, καλούνταν να αποφασίσει ποιος από τους δύο βραχίονες του ποταμού –ανατολικός ή δυτικός- αποτελεί την κύρια κοίτη και να καθορίζει αυτήν ως μόνιμο σύνορο μεταξύ των δύο χωρών.

Ο εκπρόσωπος της Τουρκίας στην Επιτροπή, Συνταγματάρχης Χαιρουλάχ Μπέη, προσκόμισε στον Μπάκερ τίτλους ιδιοκτησίας Οθωμανών πολιτών, προκειμένου να κατοχυρώσει ως σύνορο τον δυτικό βραχίονα και να περάσει το «Γκιαούρ Αντά» στην τουρκική κυριαρχία. Όπως αναφέρει σε ενημερωτικό φυλλάδιο ο πρώην αντιδήμαρχος Φερών, Νικόλαος Γκότσης, ο οποίος μελέτησε και γνωρίζει όσο ελάχιστοι την ιστορία της περιοχής, ο Ταγματάρχης Μινωτάκης έκανε επισταμένη έρευνα στο Υποθηκοφυλακείο της Κωνσταντινούπολης, όπου σε αντιπαραβολή των στοιχείων απέδειξε πως αυτοί οι τίτλοι ιδιοκτησίας ήταν πλαστοί. Επίσης, μέσα στα πολλά επιχειρήματα της ελληνικής αντιπροσωπείας που προσκόμισε, ήταν πως η ποτάμια ναυσιπλοϊα για την Αδριανούπολη γινόταν από τα αρχαία και βυζαντινά χρόνια μέσω του ανατολικού βραχίονα και του λιμανιού του Αίνου.

Ο Συνταγματάρχης Μπάκερ μελέτησε τα επιχειρήματα και των δύο πλευρών και αποφάσισε πως ο κύριος ρους του Έβρου είναι ο ανατολικός βραχίονας και έτσι το Δέλτα των 100.000 στρεμμάτων κατοχυρώθηκε στην Ελλάδα. Στις 3 Νοεμβρίου 1926 υπογράφηκαν τα πρωτόκολλα και τα συμπεράσματα της Επιτροπής.

Μετά την ολοκλήρωση του έργου του στην Επιτροπή Διαχάραξης Ελληνοτουρκικών Συνόρων, ο Εμμανουήλ Μινωτάκης ανέλαβε θέση διευθυντή του 2ου Γραφείου του τότε Γενικού Επιτελείου Αεροναυτιλίας και το 1931 προήχθη στο βαθμό του Αντισυνταγματάρχη. Το φθινόπωρο του 1935 συμμετείχε στην Κεντρική Επιτροπή Οχύρωσης (ΚΕΟ) της παραμεθόριας βόρειας ζώνης της χώρας που επέβλεπε την κατασκευή των Οχυρών της Γραμμής Μεταξά .

Με Βασιλικό Διάταγμα του 1939 αποστρατεύτηκε για λόγους υγείας, καθότι προσβλήθηκε από φυματίωση. Εισήχθη για θεραπεία στο Σανατόριο της Πάρνηθας και πέθανε στις 14/6/1940, σε ηλικία μόλις 42 ετών.

Αναπαύεται στη γενέθλια γη, στον οικογενειακό τάφο της οικογένειας Μινωτάκη, στο Ιερό Κοιμητήριο του Αγίου Λουκά Χανίων.

Ελάχιστοι επίσης γνωρίζουν πως ο νεαρός στρατιωτικός ήταν ο μεγαλύτερος αδελφός του σπουδαίου ηθοποιού και σκηνοθέτη, Αλέξη Μινωτή.

Σε ένδειξη ευγνωμοσύνης για την προσφορά του στην ΠΑΤΡΙΔΑ οι ΕΝΟΠΛΕΣ Δυνάμεις κάθε Σεπτέμβριο διεξάγουν ,στο Δέλτα του Εβρου την Τακτική Άσκηση Μετά Στρατευμάτων (ΤΑΜΣ) «Εμμανουήλ Μινωτάκης», στο πλαίσιο της μεγάλης κλίμακας διακλαδικής άσκησης «Παρμενίων» . Για την εκτέλεσή της συνεργάζονται ο στρατός και οι ψαράδες Εθνοφύλακες του Δέλτα , οι οποίοι συμμετέχουν με τις ξύλινες πλάβες τους και εκπαιδεύονται στην αντιμετώπιση ασύμμετρων απειλών.

Η τοπική κοινωνία ,για να τιμήσει τον νεαρό Ταγματάρχη, για την προσφορά του προς την ΠΑΤΡΙΔΑ ,το 1927, το Κοινοτικό Συμβούλιο αποφάσισε την ονοματοδοσία της τότε οδού Συντριβανιού – Τούρκικου Στρατώνα σε οδό Ταγματάρχη Εμμανουήλ Μινωτάκη και 2018 , προεβει σε ονοματοδοσία δρόμου των Φερων με το όνομα «Ταγματάρχης Εμμανουήλ Μινωτάκης» .