Ο πατριάρχης Μόσχας, η «αγία» στρατηγική και το ορθόδοξο τόξο
Έντονο είναι το παρασκήνιο πίσω από την επίσκεψη του Κύριλλου στην Ελλάδα, σύμφωνα με έγκυρες πληροφορίες.
Η επίσημη επίσκεψη που πραγματοποίησε ο πατριάρχης Μόσχας και πασών των Ρωσιών Κύριλλος στη χώρα μας, άρχισε το προηγούμενο Σάββατο κι ολοκληρώθηκε χθες.
Από τη μονή Δοβρά στη Βέροια, την οποία επισκέφθηκε νωρίς το μεσημέρι της Παρασκευής, ο πατριάρχης Κύριλλος, απαντώντας σε ερωτήσεις δημοσιογράφων και κάνοντας έναν σύντομο απολογισμό της επίσκεψής του στη χώρα μας, σημείωσε τον πνευματικό χαρακτήρα της επίσκεψής του, τις διαχρονικές φιλικές σχέσεις των δύο λαών και των εκκλησιών τους και την ανάγκη να διατηρηθούν έτσι και στο μέλλον, αλλά μίλησε θερμά και για το Άγιον Όρος, τη μακραίωνη ιστορία του και την βαθιά πνευματική του επίδραση στους επισκέπτες του και στον σύγχρονο κόσμο.
«Εξ' αρχής γνώριζα ότι θα περιβαλλόμουν με αισθήματα αγάπης και τιμής από μέρους του ελληνικού λαού. Το σημαντικό σημείο της επισκέψεως ήταν η προσευχή, η προσευχή μαζί με την ιεραρχία της Εκκλησίας της Ελλάδος, μαζί με τον πιστό λαό. Δεν ήταν επίσκεψη πολιτική, αλλά επίσκεψη πνευματική» τόνισε ο Πατριάρχης Μόσχας. Ο μακαριότατος πρόσθεσε ότι ο πνευματικός παράγων ήταν καταλυτικός σε αυτή την επίσκεψη και ακόμη και την εποχή του Ψυχρού Πολέμου οι σχέσεις μεταξύ Ελλάδος και Ρωσίας ήταν θερμές και αδελφικές και αυτό είναι πάρα πολύ σημαντικό.
«Ένοιωθαν φίλοι ο ένας με τον άλλον και ο ρωσικός λαός και ο ελληνικός λαός παρείχαν συμπαράσταση ο ένας στον άλλο στο διάβα των αιώνων» επισήμανε ο Πατριάρχης Μόσχας κι έστειλε ένα σαφές μήνυμα, το οποίο θα μπορούσε να αποτελεί και έμμεσο μήνυμα από τον Ρώσο πρόεδρο κ. Βλαντιμήρ Πούτιν.
«Και σήμερα πρέπει οπωσδήποτε να διατηρούμε αυτή τη φιλία, αυτή την αδελφότητα διότι με αυτόν τον τρόπο, με αυτές τις επισκέψεις ο ένας μπορεί να στηρίζει τον άλλον και να στεριώνει η φιλία μεταξύ των λαών και η φιλία και η αδελφοσύνη μεταξύ των εκκλησιών μας» πρόσθεσε ο κ. Κύριλλος.
Ο Πατριάρχης Μόσχας απαντώντας σε ερώτηση για το Άγιον Όρος, το οποίο είχε επισκεφθεί για προσκύνημα το προηγούμενο τριήμερο, σημείωσε επίσης τη σημασία του μοναχισμού ως «ακρογωνιαίου λίθου» της θρησκευτικής πνευματικής ζωής, προσθέτοντας ότι πολλοί μοναχοί στελέχωσαν στο διάβα του χρόνου την Εκκλησία.
«Το Άγιον Όρος δεν είναι νησί, είναι χερσόνησος και κατά κάποιο τρόπο είναι μέρος, κομμάτι του Βυζαντίου, το οποίο διατηρείται μέχρι τη σημερινή εποχή. Είναι χερσόνησος, που συντηρεί και διατηρεί ζωντανές σχέσεις με τον σημερινό κόσμο.
»Πολλοί άνθρωποι, που έρχονται σε αυτή τη χερσόνησο νοιώθουν αυτή τη βαθιά πνευματικότητα που το χαρακτηρίζει και πολλοί που δεν θα θεωρούνταν μέχρι χθες πιστοί (μετά την επίσκεψη τους), γίνονται πιστοί, αλλάζει η ζωή τους και ξεκινούν να αγαθοεργούν, να στηρίζουν τους άλλους ανθρώπους. Για αυτό εκτιμούμε πολύ τη σημασία του Αγίου Όρους, στη σύγχρονη ζωή», είπε.
Το παρασκήνιο
Ο πατριάρχης Κύριλλος είχε επίσημες επαφές με τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας κ. Κάρολο Παπούλια, τον πρωθυπουργό κ. Αντώνη Σαμαρά και άλλες προσωπικότητες της χώρας. Δεν είναι τυχαίο ότι πολύ κοντά του στάθηκαν επιχειρηματίες που δραστηριοποιούνται στη χώρα μας, όπως ο κ. Ιβάν Σαββίδης.
Πρέπει να αναφέρουμε επίσης, ότι οι πρώτες εντυπώσεις των Ρώσων πατέρων που συνόδευαν τον μακαριότατο ήταν μάλλον απογοητευτικές καθώς ελάχιστοι πιστοί βρέθηκαν στο Ναό του Αγίου Διονυσίου στο Κολωνάκι όπου βρέθηκε ο Πατριάρχης στην αρχή της επίσκεψής του. Μετά βίας γέμισε και ο ναός του Αγίου Παντελεήμονα όπου τελέστηκε τα συλλείτουργο με τον αρχιεπίσκοπο Αθηνών και πάσης Ελλάδος. Το γεγονός αυτό προβλημάτισε τους αξιωματούχους που συνόδευαν το Ρώσο προκαθήμενο, μιας και στο παρελθόν, η επίσκεψη προκατόχου του είχε γίνει δεκτή εν μέσω χιλιάδων πιστών.
Παρά τα θερμά λόγια που αντάλλαξαν οι δύο ιεράρχες με έμφαση στην αλληλεγγύη των εκκλησιών, το κλίμα παρέμεινε ψυχρό, με το δείπνο που ήταν προγραμματισμένο να διοργανώσει η Αρχιεπισκοπή προς τιμήν του Κύριλλου να ματαιώνεται. Επίσημη αιτιολογία ήταν η καταπόνηση του Πατριάρχη από το ταξίδι, ωστόσο όσοι γνωρίζουν μάλλον μιλούν για απάντηση της ρωσικής πλευράς στις άδειες εκκλησίες.
Υπήρξε ένα περίεργο παρασκήνιο. Από τη μια πλευρά, ακούστηκε η μομφή ότι δεν έγινε κινητοποίηση πιστών από την Αττική ή την επαρχία να παρακολουθήσουν την επίσκεψη του Πατριάρχη. Από την άλλη πλευρά, επικεφαλής ποντιακού σωματείου έδωσε μία άλλη διάσταση στο θέμα.
Το «αγκάθι»
«Ο Κύριλλος επιδιώξει να μας ανακηρύξει όλους Ρωσοπόντιους και όχι Ελληνοπόντιους. Εμείς είμαστε με τον Οικουμενικό Πατριάρχη και δεν είχε καμία λογική να μπούμε σε κλίμα κινητοποίησης», σχολίασε υπονοώντας για ακόμα μία φορά την κόντρα Φαναρίου - Μόσχας για την πρωτοκαθεδρία στην ορθόδοξη εκκλησία.
Οι σχέσεις ανάμεσα στο Οικουμενικό Πατριαρχείο και το Πατριαρχείο Μόσχας πάντως, μπορεί επίσημα να είναι καλές, ωστόσο για πολλά χρόνια είναι το αποτέλεσμα ενός διαγκωνισμού για τα πρωτεία της ορθοδοξίας. Οι Ρώσοι αμφισβητούν πως μία εκκλησία δίχως πιστούς μπορεί να εμπνεύσει τους Χριστιανούς, κάνοντας λόγο για το μεγαλύτερο ποίμνιο που θα πρέπει να ηγείται, υπονοώντας το δικό τους.
Στο παρασκήνιο σημειώνονται διαγκωνισμοί για τον «πολιτικό έλεγχο» του «περιβολιού της Παναγίας». Οι μονές στο Άγιον Όρος διοικούνται από το Οικουμενικό Πατριαρχείο, με τη Μονή Βατοπεδίου πάντως να πρωταγωνιστεί για ακόμα μία φορά. Από την άλλη πλευρά όμως, ο ηγούμενος Εφραίμ διατηρεί άψογες σχέσεις με τη Μόσχα καθώς και τον ίδιο το Βλαντιμήρ Πούτιν...