RT: Η Τουρκία δίνει στην Κύπρο την τελευταία ευκαιρία;
Μετά από τις νέες αποτυχημένες προσπάθειες του ειδικού συμβούλου του Μπαν Κι Μουν για το Κυπριακό Αλεξάντερ Ντάουνερ να επιτύχει προσέγγιση των θέσεων των διαχωρισμένων κυπριακών κοινοτήτων, στον τουρκικό Τύπο άρχισε ενεργός συζήτηση για το λεγόμενο «Σχέδιο Β».
Όπως αναφέρθηκε, το σχέδιο είχε προταθεί από τον Πρόεδρο Αμπντουλάχ Γκιούλ κατά τη συνάντησή του με τον Τουρκοκύπριο ηγέτη Ντερβίς Έρογλου στην 68η σύνοδο της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ στη Νέα Υόρκη. Σύμφωνα με την εφημερίδα «Μιλιέτ», ένα εναλλακτικό σχέδιο θα υλοποιηθεί από την Άγκυρα, σε περίπτωση που η διεθνής διάσκεψη για την επίλυση του Κυπριακού, η οποία θα πραγματοποιηθεί κατά το πρώτο εξάμηνο του 2014, δεν αποφέρει οποιοδήποτε αποτέλεσμα.
Το «Σχέδιο Β» περιλαμβάνει σταδιακή ανάπτυξη στο νησί δύο χωριστών κρατών. Πως βλέπουν μια τέτοια πρωτοβουλία – τελεσίγραφο της Άγκυρας οι εκπρόσωποι της τουρκικής κοινότητας του νησιού;
Ακολουθεί η γνώμη του Γενικού Γραμματέα του κυβερνώντος στην αυτόκλητη ΤΔΒΚ Ρεπουμπλικανικού Τουρκικού Κόμματος Ασίμ Ακανσόι, την οποία εξέφρασε σε συνέντευξη με τον ανταποκριτή της «Φωνής της Ρωσίας» Αμούρ Γκατζίεφ:
ΓΚΑΤΖΙΕΦ: Ο ειδικός Σύμβουλος του Γενικού Γραμματέα του ΟΗΕ για το Κυπριακό, Αλεξάντερ Ντάουνερ την περασμένη εβδομάδα είχε χωριστές συναντήσεις με τον Πρόεδρο της Κυπριακής Δημοκρατίας Νίκο Αναστασιάδη και τον Τουρκοκύπριο ηγέτη Ντερβίς Έρογλου. Ωστόσο, τα μέρη και πάλι δεν κατάφεραν να συμφωνήσουν. Πώς μπορείτε να εξηγήσετε αυτή την αποτυχία; Με τι συνδέεται γενικά η κατάσταση αδιεξόδου, που έχει διαμορφωθεί στη διαδικασία διευθέτησης του Κυπριακού;
ΑΚΑΝΣΟΙ: Όπως ξέρετε, αμέσως μετά την τη νίκη του στις εκλογές ο αξιότιμος Αναστασιάδης, αναφέροντας δικαιολογημένα ως αιτία την οικονομική κρίση, που έχει κυριεύσει το νότιο τμήμα της Κύπρου, δήλωσε ότι οι διαπραγματεύσεις για μια συνολική διευθέτηση του Κυπριακού θα αρχίσουν τον Οκτώβριο. Παρόμοια δήλωση έκανε και ειδικός Σύμβουλος του ΓΓ του ΟΗΕ για το Κυπριακό Αλεξάντερ Ντάουνερ. Αποδίδουμε μεγάλη σημασία σε αυτή τη διαδικασία. Ελπίζουμε πολύ ότι με την έλευση του αξιότιμου Αναστασιάδη στην εξουσία η διαδικασία διευθέτησης του Κυπριακού τελικά θα αποκτήσει νέα δυναμική και αυτό τελικά θα οδηγήσει σε συνολική λύση του προβλήματος, που διαρκεί περισσότερο από 40 χρόνια.
Σήμερα όμως, ο αξιότιμος Αναστασιάδης αρνείται να κάνει οποιαδήποτε βήματα προς την κατεύθυνση της συνάρτησης με την προηγούμενη συμφωνία μεταξύ του αξιότιμου Χριστόφια και του αξιότιμου Ταλάτ. Δηλαδή, αρνείται να λάβει υπόψη τις προηγούμενες συμφωνίες και λες και σκοπεύει να ξεκινήσει μια εντελώς νέα διαδικασία. Προφανώς, αυτή η προσέγγιση περιλαμβάνει ολόκληρη σειρά από σοβαρές δυσκολίες. Εκτός αυτού, τα δυο μέρη δεν μπορούν να συμφωνήσουν σχετικά με ένα κοινό Ανακοινωθέν, πράγμα που τους εμποδίζει να παρακαθίσουν σε ένα κοινό τραπέζι συνομιλιών. Η θέση μας συνίσταται στο ότι και χωρίς κοινό ανακοινωθέν οι ηγέτες μπορούν να συναντιούνται και να συζητούν τα ζωτικά προβλήματα. Αυτό απαιτεί μια αμοιβαία πολιτική βούληση και από τις δύο πλευρές. Οι ηγέτες των δύο κυπριακών κοινοτήτων πρέπει να εγκαταλείψουν στις μαξιμαλιστικές τους απαιτήσεις και να καταβάλουν κάθε προσπάθεια για να τεθεί τέρμα στην εκκρεμότητα του Κυπριακού. Από την πλευρά μας, κάνουμε γι΄αυτό το σκοπό ό,τι είναι δυνατόν.
ΓΚΑΤΖΙΕΦ: Τις προάλλες, οι δύο πλευρές εγκατέλειψαν τα σχέδιά τους για στρατιωτικές ασκήσεις. Επιπλέον, στο θέμα του κυπριακού κράτους και οι δύο κοινότητες ακολουθούν περίπου τις ίδιες αρχές. Θα μπορούσε να πει κανείς ότι πολιτική βούληση των μερών ήδη υπάρχει και μάλιστα έχει δημιουργηθεί γόνιμο έδαφος για την έναρξη κανονικών διαπραγματεύσεων. Ωστόσο, οι συναντήσεις που πραγματοποιήθηκαν από τον κ. Ντάουνερ, έχουν αποτύχει. Δεν φοβάστε ότι, αν η κατάσταση δεν αλλάξει, θα αποβεί άκαρπη και η διεθνής διάσκεψη για το Κυπριακό, η οποία θα πραγματοποιηθεί την άνοιξη του 2014; Ποιες πιθανότητες έχει, κατα την άποψή σας, αυτή η διάσκεψη;
ΑΚΑΝΣΟΙ: Η ουσία του προβλήματος είναι η ακόλουθη: ο αξιότιμος Ταλάτ μαζί με τον αξιότιμο Χριστόφια στις 23 Μαΐου και την 1η Ιουλίου 2008 ετοίμασαν και συμφώνησαν μεταξύ τους δυο έγγραφα. Η βασική θέση αυτών των κειμένων συνίσταται στο ότι προβλεπόταν η δημιουργία μιας διζωνικής, δικοινοτικής δομής με κοινή κυριαρχία και κοινή διεθνή αντιπροσώπευση, στη βάση της πολιτικής ισότητας των δυο ιδρυτικών κρατών. Σήμερα όμως ο κ. Αναστασιάδης αντιτίθεται στο μοντέλο, που βασίζεται σε δυο ιδρυτικά κράτη. Όπως φαίνεται από τις τελευταίες δηλώσεις του στον Τύπο, προσπαθεί να μετατρέψει την Κυπριακή Δημοκρατία, η οποία βρίσκεται υπό τη διεύθυνση των Ελληνοκυπρίων, σε μια νέα ομοσπονδιακή οντότητα.
Όμως θεωρούμε ότι η μέθοδος, που προϋποθέτει μετατροπή της Κυπριακής Δημοκρατίας σε ομοσπονδιακό κράτος, είναι απαράδεκτη, λανθασμένη. Δηλώνουμε ότι σήμερα στο νησί υπάρχουν δυο δομές, μια στο Νότο, μια στο Βορρά, η μια αναγνωρισμένη, η άλλη – όχι. Θεωρούμε ότι πρέπει να τις συνενώσουμε στη βάση ισότιμων αρχών και δεν έχει σημασία, πως θα ονομάζονται αυτές οι δυο ενωμένες δομές: ιδρυτικά κράτη, πολιτείες και ούτω καθ΄εξής.
ΓΚΑΤΖΙΕΦ: Σύμφωνα με την εφημερίδα Milliyet, η διάσκεψη για την Κύπρο, που θα πραγματοποιηθεί το 2014, θα είναι η τελευταία ευκαιρία για τη διευθέτηση του Κυπριακού, στο πλαίσιο των προσπαθειών για τη δημιουργία ενός ενιαίου κράτους στο νησί – κοινό για τους Έλληνες και τους Τούρκους. Σε περίπτωση αποτυχίας αυτής της διάσκεψης η Άγκυρα σκοπεύει να ενισχύσει τη διπλωματική δραστηριότητα και να επιτύχει την ίδρυση στο νησί των δύο χωριστών κρατών. Πώς αξιολογείτε αυτή την είδηση και την προοπτική της ίδρυσης στο νησί δύο ανεξάρτητων κρατών;
ΑΚΑΝΣΟΙ: Μιλώντας ανοιχτά, ποτέ δεν θα υποστηρίξουμε μια τέτοια πρωτοβουλία. Είμαστε σθεναρά αντίθετοι σε οποιεσδήποτε ενέργειες που αποσκοπούν στο διαχωρισμό του νησιού. Εμείς υποστηρίζουμε την ένταξη της νήσου στο πλαίσιο της ομοσπονδιακής οντότητας. Επιπλέον, είμαστε πεπεισμένοι ότι ο νομοθέτης του διεθνούς δικαίου, το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ, ποτέ δεν θα υποστηρίξει την πρωτοβουλία διάσπασης του νησιού σε δύο χωριστά κράτη. Υπάρχουν ορισμένοι παράμετροι του ΟΗΕ. Εκτός αυτού, για τη διαίρεση του νησιού σε δύο ανεξάρτητα κράτη χρειάζεται η συγκατάθεση της ελληνικής κυβέρνησης του νησιού, καθώς και η συναίνεση της Ελλάδας, της Τουρκίας και της Μεγάλης Βρετανίας. Επειδή βάσει της συμφωνίας του 1960, η Ελλάδα, η Τουρκία και η Μ. Βρετανία είναι εγγυήτριες δυνάμεις. Συμφωνώ ότι η συνταγματική τάξη, που εγκαθιδρύθηκε στο νησί το 1960, παραβιάστηκε, όμως για να δημιουργηθεί μια νέα τάξη πραγμάτων κατά παράκαμψη του διεθνούς δικαίου απαιτείται η συναίνεση των τριών εγγυητριών χωρών, καθώς και του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ. Η συναίνεση όμως, ουσιαστικά, αποτελεί εγκατάλειψη της προηγούμενης τους απόφασης.
Γι΄ αυτό εξ ονόματος εξ ονόματος του Ρεπουμπλικανικού Τουρκικού Κόμματος, δηλώνω ότι είμαστε κατηγορηματικά κατά της διαίρεσης του νησιού σε δύο μέρη! Θα αγωνιστούμε με όλες μας τις δυνάμεις ενάντια σε μια τέτοια πολιτική! Θεωρούμε ότι αυτή η πολιτική δεν είναι μόνο καταδικασμένη σε αποτυχία, αλλά και σε καμία περίπτωση δεν εξυπηρετεί τα συμφέροντα ούτε της τουρκοκυπριακής κοινότητας, ούτε της ελληνικής κοινότητας του νησιού! Είμαστε πεπεισμένοι ότι στην τουρκική κοινότητα του νησιού συμφέρει μια ομοσπονδιακή λύση του προβλήματος! Πρέπει να δημιουργηθεί ένα ανεξάρτητο αυτοδιοικούμενο κράτος! Η μόνη λύση είναι η δημιουργία ενός κοινού κράτους με μια ενιαία κοινή κυριαρχία! Εμείς δεν θα υποχωρήσουμε από τη σαφή γραμμή μας! Και θα μπλοκάρουμε οποιεσδήποτε προσπάθειες να μας επιβάλλουν άλλες λύσεις!