Ανατροπή στο Σκοπιανό: Αυτό είναι το νέο όνομα που έπεσε στο τραπέζι
Το λιγότερο ύποπτη θα μπορούσε να χαρακτηριστεί η πρωτοβουλία του ειδικού διαμεσολαβητή του ΟΗΕ, Μάθιου Νίμιτς, να ζητήσει στο «παρά ένα» της διαπραγμάτευσης ανάμεσα σε Ελλάδα και Σκόπια την αλλαγή της ονομασίας από «Severna Macedonija» σε «North Macedonia».
Ουσιαστικά, ο κ. Νίμιτς πρότεινε να μεταφραστεί ο όρος «Δημοκρατία της Βόρειας Μακεδονίας» στα αγγλικά και να μην αναγράφεται σε σλαβική γλώσσα.
Όλα αυτά συμβαίνουν τη στιγμή που εκκρεμεί το τηλεφώνημα του Σκοπιανού πρωθυπουργού, Ζόραν Ζάεφ, στον Έλληνα ομόλογό του, Αλέξη Τσίπρα, με τις εκτιμήσεις έμπειρων αναλυτών να προειδοποιούν ότι εάν οι γείτονες συνεχίσουν το παιχνίδι των καθυστερήσεων, τότε ο κίνδυνος η διαπραγμάτευση να οδηγηθεί σε φιάσκο, είναι κάτι παραπάνω από ορατός.
Οι Σκοπιανοί μοιάζουν κυριολεκτικά να παίζουν με τις λέξεις και το χρόνο - που δεν έχουν - φαίνεται πως παίζουν τα τελευταία εικοσιτετράωρα στο θέμα του ονοματολογικού με τον Ζόραν Ζάεφ να επιχειρεί να δικαιολογήσει, μέσω νέας ανακοίνωσης, τους λόγους που δεν έχει τηλεφωνήσει ακόμα στον Έλληνα ομόλογό του, τον Αλέξη Τσίπρα.
Σε μια προσπάθεια να πείσει τους πάντες πως ο ίδιος και η κυβέρνησή του δεν βάζουν εμπόδια στην επίλύση του ζητήματος της ονομασίας, ο κ. Ζάεφ με μια λιτή ανακοίνωση το απόγευμα του Σαββάτου (09/06/2018) ζήτησε λίγο παραπάνω χρόνο, ώστε να υπάρξει, όπως είπε «μια ποιοτική και αμοιβαία αποδεκτή λύση».
Μάλιστα, ο ίδιος δεν διστάζει να ρίξει το ανάθεμα στα ΜΜΕ της γείτονος, τα οποία - ούτως ή άλλως - προβάλλουν την εικόνα διχογνωμίας και διγλωσσίας που ταλανίζει την κυβέρνησή του και επί της ουσίας τον εκθέτει απέναντι στη διεθνή κοινότητα.
«Είναι σημαντικό, να επιτευχθεί μια ποιοτική και αμοιβαία αποδεκτή λύση η οποία θα είναι βιώσιμη και η κυβέρνηση των Σκοπίων παραμένει προσηλωμένη στην εξεύρεση λύσης που θα προστατεύει και ενισχύει την αξιοπρέπεια και την ταυτότητα των πολιτών της Δημοκρατίας της», αναφέρεται χαρακτηριστικά στη σχετική ανακοίνωση η κυβέρνηση της γείτονος.
«Οι εικασίες περιφερειακών μέσων μαζικής ενημέρωσης, σε αυτές τις ευαίσθητες στιγμές, δεν μπορούν να συμβάλουν σε αυτόν τον στρατηγικό στόχο εθνικού συμφέροντος», συνεχίζει η κυβέρνηση των Σκοπίων και τονίζει πως «η οικοδόμηση φιλίας μεταξύ των δύο χωρών είναι ένα μεγάλο στοίχημα για το κοινό μέλλον και η συνεργασία στο μέλλον μόνον θα αυξάνεται».
Και καταλήγει: «Η κυβέρνηση παραμένει σταθερά προσηλωμένη στην επίτευξη των στρατηγικών στόχων, της ένταξης στην ΕΕ και του ΝΑΤΟ και είναι σαφές ότι για την επίτευξή τους είναι απαραίτητο να ξεπεραστεί το πρόβλημα με το όνομα».
Σε κάθε περίπτωση, η ανακοίνωση του Σκοπιανού πρωθυπουργού δίνει την εντύπωση πως οι γείτονες είναι απολύτως διχασμένοι ως προς το τι να αποφασίσουν για το όνομα και επιχειρούν να κερδίσουν κι άλλο χρόνο, παρά τις αλλεπάλληλες δηλώσεις του Ζόραν Ζάεφ τις προηγούμενες δέκα ημέρες ότι η επικοινωνία με τον κ. Τσίπρα είναι ζήτημα ημερών.
Όμως, όπως αναφέρθηκε και πιο πάνω, τα χρονικά περιθώρια της γείτονος είναι πλέον ασφυκτικά: Απομένουν τρεις εβδομάδες έως την Σύνοδο Κορυφής της Ευρωπαϊκής Ένωσης, στις 28 και 29 Ιουνίου, ενώ ακολουθεί η σύνοδος του NATO, στις 11 και 12 Ιουλίου.
Τζανακόπουλος: Πιστεύω ότι θα πάμε σε συμφωνία
Εν τω μεταξύ, την αισιοδοξία του για την αίσια έκβαση του ονοματολογικού των Σκοπίων εκφράζει ο υπουργός Επικρατείας και κυβερνητικός εκπρόσωπος, Δημήτρης Τζανακόπουλος, σε συνέντευξή του στην εφημερίδα «Νέα Σελίδα».
Σημειώνει ακόμα ότι ο υπουργός Εξωτερικών και ο πρωθυπουργός έχουν εξασφαλίσει όλες τις απαραίτητες δικλίδες ώστε να τηρηθούν όλες οι υποχρεώσεις που πρόκειται να αναληφθούν από τους γείτονές μας.
Κουμουτσάκος: Μπορεί οι γείτονες να επιστρέψουν με νέα αιτήματα
«Δεν ξέρω αν η αναμονή και οι καθυστερήσεις βοηθούν στο Σκοπιανό, μπορεί μετά από αυτό οι γείτονες να επιστρέψουν με νέα αιτήματα». Αυτά δήλωσε ο Τομεάρχης Εξωτερικών της ΝΔ, Γιώργος Κουμουτσάκος, υπογραμμίζοντας πως η ΝΔ δεν μπορεί να δώσει συγκατάθεση στη συμφωνία, με βάση τα όσα γνωρίζει μέχρι στιγμής και ότι ο πρωθυπουργός, Αλέξης Τσίπρας, δεν μπορεί να δεσμεύσει τη χώρα για κάτι τόσο σημαντικό, καθώς δεν υπάρχει επαρκής πολιτική νομιμοποίηση για να δεσμευτεί η χώρα.
Μιλώντας στην τηλεόραση του ΣΚΑΙ, ο κ. Κουμουτσάκος σημείωσε ότι το Σκοπιανό έχει ιδιαίτερη φόρτιση για τους Έλληνες και ότι δεν ξέρει πως θα αντιδράσουν μετά τη συμφωνία. «Η κυβέρνηση διαίρεσε και δεν ένωσε με τη στάση της», τόνισε.
Ποιος πραγματικά υπονομεύει τη διαπραγμάτευση
Υπό τα δεδομένα αυτά, το Σκοπιανό εισέρχεται πλέον σε κρίσιμη καμπή. Ωστόσο, η μέχρι τώρα στάση των γειτόνων φέρνει στο νου τη γνωστή παροιμία «όπου λαλούν πολλά κοκκόρια, αργεί να ξημερώσει». Και σίγουρα αυτό που λέει ο θυμόσοφος λαός μας φαίνεται πως ταιριάζει «γάντι» στη συμπεριφορά των Σκοπιανών, που την τελευταία εβδομάδα παρουσιάζουν δύο εντελώς διαφορετικές απόψεις μεταξύ τους, αναφορικά με τη διαπραγμάτευση στο Σκοπιανό.
Τη στιγμή που η ελληνική πλευρά επιμένει σταθερά και με πολύ καλή διάθεση σε μια ουσιαστική συμφωνία με τους γείτονες, επιμένοντας στις «κόκκινες» γραμμές της που αφορούν κυρίως στο ζήτημα των αλυτρωτικών διατάξεων του συντάγματος των γειτόνων, η σκοπιανή κυβέρνηση φαίνεται να συνομιλεί με δύο διαφορετικές γλώσσες, τα επιχειρήματα των οποίων είναι πολύ συχνά αλληλοσυγκρουόμενα.
Και είναι αυτή ακριβώς η διγλωσσία, που κάνει εδώ και καιρό το τηλέφωνο του Αλέξη Τσίπρα στο Μέγαρο Μαξίμου να μη χτυπάει και τον Σκοπιανό ομόλογό του, τον Ζόραν Ζάεφ, να παραμένει σιωπηλός, παρά τις προ ημερών δηλώσεις του ότι το τηλεφώνημα «είναι απλώς θέμα χρόνου». Είναι, όμως, τόσο εύκολα τα πράγματα για τον πρωθυπουργό της γείτονος;
Η απάντηση στο ερώτημα αυτό είναι «σίγουρα όχι». Αν και ο κ. Ζάεφ έδειξε, από την πρώτη κιόλας ημέρα ανάληψης των καθηκόντων του, ότι επιθυμεί να οδηγήσει τα Σκόπια μακριά από τις αλυτρωτικές «κορώνες» και τον ανούσιο μεγαλοϊδεατισμό της ακροδεξιάς κυβέρνησης του προκατόχου του, Νίκολα Γκρούεφσκι, φαίνεται πως το έργο του καθίσταται εξαιρετικά δύσκολο.
Ο πρώην πρωθυπουργός των Σκοπίων, Νίκολα Γκρούεφσκι
Ύποπτα παιχνίδια
Και τούτο, γιατί κάποιοι, ακόμη και μέσα στην κυβέρνησή του, προσπαθούν να του το κάνουν δύσκολο. Δεν είναι λίγοι εκείνοι που εκτιμούν πως ο νυν υπουργός Εξωτερικών των Σκοπίων, ο Νίκολα Ντιμιτρόφ, είναι ο «Δούρειος Ίππος» στις διμερείς διαπραγματεύσεις Ελλάδας - Σκοπίων. Κάθε φορά που ο κ. Ζάεφ δείχνει να οδηγεί τη συζήτηση ένα βήμα εμπρός, ο κ. Ντιμιτρόφ ναι μεν συμφωνεί, αλλά κάνει δύο βήματα πίσω.
Ο υπουργός Εξωτερικών των Σκοπίων, Νίκολα Ντιμιτρόφ
Αυτή η τακτική που θυμίζει κάτι από βηματισμό καβουριού δεν είναι καινούργια. Το αντίθετο: Ακολουθεί πιστά τα χνάρια των πολιτικών ελιγμών που ακολουθούσε παλαιότερα η κυβέρνηση Γκρούεφσκι, που επιζητούσε απλώς μια λύση στα λόγια και όχι στην πράξη με την Αθήνα, για το όνομα.
Υπό το πρίσμα αυτό, μπορεί να ερμηνευτεί και η απόπειρα από πλευράς της Σκοπιανής διπλωματίας να επανέλθει η πρόταση για όνομα «Μακεδονία - Σκόπια», ενώ είχαν καταλήξει ήδη οι υπουργοί, παρουσία του Μάθιου Νίμιτς, στα γνωστά τρία αποδεκτά ονόματα.
Δεν θα πρέπει, όμως, κανείς να λησμονεί τον ρόλο του κ. Ντιμιτρόφ στην κυβέρνηση Γκρούεφσκι: Ήταν το «αγαπημένο παιδί» του τότε πρωθυπουργού, ο οποίος τον τοποθέτησε σε θέση διπλωματικού ακολούθου στις ΗΠΑ.
Αυτό, όμως, δεν παρά η ένδειξη της υπονόμευσης που δέχεται εδώ καιρό ο κ. Ζάεφ. Όμως η απόδειξη, θα μπορούσε να πει κανείς ότι υποκρύπτεται στην πλέον πρόσφατη ανακοίνωση του ΥΠΕΞ της γείτονος, αναφορικά με την πρόοδο των διαπραγματεύσεων για το ονοματολογικό.
Στην ανακοίνωση του Σκοπιανού υπουργείου Εξωτερικών επισημαίνεται: «Κατά τη διάρκεια των συνομιλιών επιδείχθηκε καλή θέληση και επιτεύχθηκε καλό αποτέλεσμα. Αυτή τη στιγμή, όπως και σε κάθε διαδικασία παρόμοιας φύσης, είναι απαραίτητο αυτή η καλή θέληση να μετουσιωθεί από τις ομάδες εργασίας σε κείμενο συμφωνίας, που θα απεικονίζει με τον πλέον κατάλληλο τρόπο τις ουσιαστικές παραμέτρους της πολιτικής συνεννόησης που έχει επιτευχθεί μεταξύ των δύο πλευρών. Η “Δημοκρατία της Μακεδονίας” επιθυμεί και εργάζεται εντατικά ώστε αυτό να συμβεί το συντομότερο δυνατόν, μέχρι την επικείμενη σύνοδο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, υπογραμμίζοντας παράλληλα ότι για παρόμοια σημαντικά θέματα δεν πρέπει να υπάρχει βιασύνη. Η ποιότητα του κειμένου της συμφωνίας και η ανάγκη επίτευξης μόνιμης και βιώσιμης λύσης, αποδεκτής για τις δύο πλευρές, είναι μακράν σημαντικότερες από την ανάγκη η διαδικασία να ολοκληρωθεί εντός της όποιας προθεσμίας».
Λίγο μετά τη συγκεκριμένη ανακοίνωση, ήρθε η αντίδραση του πρωθυπουργού Ζάεφ, σε σαφώς διαφορετικό τόνο και με εμφανή, αλλά έμμεσα διατυπωμένη την ενόχλησή του για τα λεγόμενα του Ντιμιτρόφ: «Το θέμα του ονόματος θα λυθεί πολύ σύντομα. Δεν θέλω να κάνω νέα σχόλια πέρα από την ανακοίνωση που εξέδωσε το υπουργείο Εξωτερικών. Αυτή λέει ότι είμαστε πραγματικά πολύ κοντά, αλλά είναι σημαντικό η συμφωνία να είναι μόνιμη και βιώσιμη και να είναι 100% εξασφαλισμένη για τις γενιές που έρχονται και θα οικοδομήσουν αυτή τη φιλία, με τη συμφωνία που θα επιτύχουμε. Όπως βλέπετε, εγώ παραμένω αισιόδοξος αν και δεν είναι εύκολο. Είναι ευαίσθητο, αλλά είναι πολύ σημαντικό».
Για να καταλήξει ο Σκοπιανός πρωθυπουργός: «Προσπαθούμε να το κάνουμε όσο το δυνατόν νωρίτερα, για να γνωρίζουν τα κοινοβούλια στη Γερμανία, τη Γαλλία, τη Βρετανία, την Ολλανδία και όλες τις άλλες σημαντικές χώρες, ώστε να ενθαρρύνουν τη θετική απόφαση που προσδοκά τόσο πολύ η “Μακεδονία”, διότι είναι υποψήφια προς ένταξη από το 2005, έχουμε λάβει εφτά καθαρές συστάσεις για έναρξη διαπραγματεύσεων και τελικά να λάβουμε ημερομηνία έναρξης διαπραγματεύσεων».
Ακροδεξιά φερέφωνα και «φαντάσματα»
Στην ίδια γραμμή με το Νίκολα Ντιμιτρόφ μοιάζει να κινείται και ο πρόεδρος των Σκοπίων, Γκεόργκι Ιβάνοφ.
Ο θεματοφύλακας του σκοπιανού συντάγματος μοιάζει εγκλωβισμένος στις ακροδεξιές φωνές, γεγονός που τον έκανε να μη διστάσει να ρίξει τη δική του «τορπίλη» πρόσφατα στις διαπραγματεύσεις, μη αποδεχόμενος μια ονομασία «erga omnes» για τη χώρα του.
Διαβάστε σχετικά:
Από την άλλη πλευρά υπάρχει η σκοπιανή ακροδεξιά του VMRO-DPMNE με το διάδοχο του Γκρούεφσκι, τον Χρίστιαν Μίτσκοσκι, να κατηγορεί ευθέως τον Ζάεφ ότι δεν ενημερώνει κανέναν για τη διαπραγμάτευση με την Ελλάδα, κι ότι για όλα όσα συμβαίνουν, μαθαίνει νέα από τα ελληνικά ΜΜΕ, «τα οποία», όπως λέει σε ειρωνικό ύφος «συνιστούν ανεξάντλητη πηγή ενημέρωσης».
Ο ίδιος εκμεταλλεύεται στο έπακρο και το πρόσφατο εθνικιστικό συλλαλητήριο στα Σκόπια και επιχειρεί να ξεσηκώσει το λαό της γείτονος, με αλυτρωτικά ιδεώδη, κατηγορώντας, παράλληλα, το νυν πρωθυπουργό ότι κινείται μακριά από τα συμφέροντα της χώρας του.
Όπως όλα δείχνουν, τα Σκόπια δεν μοιάζουν να είναι έτοιμα για μια συμφωνία με τη χώρα μας. Όσο η κυβέρνηση Ζάεφ δείχνει στους «σκελετούς της ακροδεξιάς ντουλάπας», τόσο θα απομακρύνεται το ενδεχόμενο ενός deal για το ονοματολογικό.
Διαβάστε επίσης: