Σεισμός Εύβοια: Κλιμάκιο ελέγχων στα Ψαχνά - Σε εξέλιξη η ακολουθία
Ο σεισμός των 4,9 Ρίχτερ που ταρακούνησε την Εύβοια, αλλά και την Αττική, ήταν δεδομένο πως θα προκαλούσε ανησυχία. Κι αν για τους κατοίκους της περιοχής ήταν εύλογο να αγωνιούν και να φοβούνται, οι επιστήμονες ήταν αυτοί που έδειξαν περισσότερο θορυβημένοι από την ενεργοποίηση του ρήγματος των Ψαχνών. Μάλιστα, για πρώτη φορά, υπήρξε άμεση σύγκληση της Επιτροπής Σεισμικού Κινδύνου έτσι ώστε να αντιμετωπιστεί το φαινόμενο.
Το απόγευμα της Τετάρτης, μάλιστα, πραγματοποιήθηκε στα Ψαχνά ευρεία σύσκεψη, όπου έδωσαν το «παρών» εκπρόσωποι Εκπρόσωποι της Περιφέρειας αλλά και της τοπικής αυτοδιοίκησης της Εύβοιας, εκπρόσωποι της αστυνομίας, της πυροσβεστικής και της γενικής γραμματείας πολιτικής προστασίας, όπως επίσης και ο Πρόεδρος του ΟΑΣΟ ο καθηγητής κ. Ευθύμης Λέκκας.
Ο τελευταίος υπογράμμισε ότι η επιστημονική κοινότητα δίνει συγκεκριμένες οδηγίες στις Αρχές και την Περιφέρεια, έτσι ώστε να θέσουν σε ετοιμότητα και να επανεξετάσουν το σχέδιο «Εγκέλαδος 2».
Τι ελέγχους θα πραγματοποιήσουν τα κλιμάκια
Το βράδυ της Τετάρτης (28/12), το Newsbomb.gr επικοινώνησε εκ νέου με τον δήμαρχο Διρφύων – Μεσσαπίων, Γιώργο Ψαθά. Όπως ανέφερε ο κ. Ψαθάς, τις τελευταίες ώρες υπάρχει μεν σεισμική δραστηριότητα στην περιοχή αλλά όχι τόσο έντονη όσο ο σεισμός που τρόμαξε τους κατοίκους. «Υπάρχει μια ηρεμία τώρα. Σε περίπου 10 σπίτια έχουν εντοπιστεί κάποιες μικρές φθορές», είπε χαρακτηριστικά.
«Έχει έρθει κλιμάκιο από το υπουργείο Υποδομών, μαζί με το δικό μας κλιμάκιο του δήμου και με αυτό της περιφέρειας, θα πραγματοποιήσουν κάποιες ελέγχους. Περισσότερο σε κάποια πιο παλιά κτήρια», πρόσθεσε.
Σχετικά με το πώς βιώνουν οι κάτοικοι την κατάσταση, ο κ. Ψαθάς εξήγησε πως «Ο κόσμος τώρα έχει ηρεμήσει. Γίνονται κάποιες μικρές δονήσεις, θεωρούμε ότι είναι εκτόνωση του φαινομένου. Σε κάθε περίπτωση, τώρα είναι πολύ πιο ήρεμα τα πράγματα».
Σήμερα, αναμένονται στην περιοχή και μηχανικοί του Υπουργείου Υποδομών για να ελέγξουν συνολικότερα παλιά κτίσματα που ενδεχομένως να έχουν υποστεί κάποιες βλάβες, ενώ οι μηχανικοί των φορέων της αυτοδιοίκησης θα ελέγξουν δημόσια κτίρια και σχολεία.
Η αγωνία των κατοίκων και η ανησυχία των ειδικών
Βέβαια, όπως ήταν φυσικό, ο σεισμός προκάλεσε μεγάλη αναταραχή στην περιοχή ενώ κάποιες υλικές ζημιές ήρθαν να κάνουν ακόμα μεγαλύτερη την ανησυχία και την αγωνία των κατοίκων. Τζαμαρίες από καταστήματα έσπασαν την ώρα της δόνησης, παλιά κτήρια υπέστησαν φθορές και τα βίντεο που κυκλοφορούν στο διαδίκτυο αποκαλύπτουν το πώς βίωσαν οι Ευβοιώτες τα δευτερόλεπτα του τρόμου από τα 4,9 Ρίχτερ της Τετάρτης.
Την ίδια ώρα, η πλειονότητα των κατοίκων έδειχνε μεν να διατηρεί την ψυχραιμία, πλην όμως τη στιγμή του σεισμού το αίσθημα που κυριάρχησε ήταν ο φόβος. «Κουνηθήκαμε αρκετά, αλλά όλα καλά», ανέφερε στην κάμερα της ΕΡΤ κάτοικος της περιοχής. «Υπάρχει βέβαια φόβος, αλλά όχι τόσο έντονος», είπε ένας ακόμα κάτοικος. «Πήγαμε και ήρθαμε, έφυγε η γη κάτω από τα πόδια μας», πρόσθεσε ένας τρίτος.
«Ταρακουνηθήκαμε πάρα πολύ, κρατιόμουν από τα ντουλάπια δεν ήξερα πότε θα σταματήσει», είπε μια ακόμα κάτοικος ενώ μια δεύτερη σημείωσε πως «Υπάρχει άγχος γενικά για την Εύβοια, σεισμοί, καταποντισμοί, όλα εδώ έρχονται».
Το θετικό της υπόθεσης ήταν ότι δεν υπήρξαν σοβαρές ζημιές, ούτε και τραυματισμοί. «Δεν αναφέρθηκαν στην υπηρεσία μας ζημιές, παρά ελάχιστα γεγονότα τα οποία παραπέμπουν σε μικρές ρηγματώσεις», σχολίασε ο Περικλής Κουλκουβίνης, επικεφαλής της Πυροσβεστικής στην περιοχή.
Οι επιστήμονες, πάντως, παραμένουν επιφυλακτικοί για την εξέλιξη του φαινομένου. «Αυτή η περιοχή που διεγέρθηκε τώρα, δεν έχει καμία σχέση με την περιοχή που είναι κοντά στα Νέα Στύρα. Είμαστε σε μια περιοχή που αρκετές φορές μας έχει απασχολήσει με σεισμούς της τάξης αυτής», είπε ο Βασίλης Καραστάθης, αναπληρωτής διευθυντής του Γεωδυναμικού Ινστιτούτου.
«Συλλέγουμε τα δεδομένα για να μπορέσουμε να δούμε πιο καθαρά την εικόνα της σεισμικής διέγερσης», σχολίασε ο σεισμολόγος, Βασίλης Σκορδίλης.
Γεράσιμος Παπαδόπουλος: Θα ήταν ανεύθυνο να πούμε αν είναι ο κύριος σεισμός
Ο σεισμολόγος Γεράσιμος Παπαδόπουλος, μίλησε στο κεντρικό δελτίο ειδήσεων του Open, αναφέροντας μεταξύ άλλων πως «Κανείς δεν μπορεί να το απαντήσει, αν είναι ο κύριος σεισμός. Είναι πάρα πολύ νωρίς. Ούτε εγώ το γνωρίζω, ούτε κανείς άλλος. Αν κάποιος το έλεγε αυτό θα ήταν αμετροεπής. Δεν θα ήταν υπεύθυνη στάση. Είναι πολύ λίγα τα στοιχεία που έχουμε στα χέρια μας, λίγες ώρες μετά τον ισχυρό σεισμό και κατά συνέπεια θα πρέπει με μεγάλη προσοχή και υπομονή, να περιμένουμε να γίνουν κι άλλοι σεισμοί για να τους συναξιολογήσουμε και να απαντήσουμε με υπευθυνότητα και επάρκεια σε αυτό το κρίσιμο ερώτημα».
Σχετικά με τους πρόσφατους σεισμούς στη Νότια Εύβοια, και αν ενεργοποιήθηκε από αυτούς το ρήγμα των Ψαχνών, ο κ. Παπαδόπουλος ήταν ξεκάθαρος. «Τα ρήγματα είναι διαφορετικά. Υπάρχει απόσταση 40-50 χλμ, ίσως και περισσότερο. Είναι τελείως διαφορετικά ρήγματα, άλλες εστίες. Μπορούμε να κάνουμε την υπόθεση ότι οι σεισμοί της Νότιας Εύβοιας μπορεί να διέγειραν και να προκάλεσαν τον σημερινό σεισμό. Αλλά αυτό είναι επιστημονική υπόθεση και χρειάζονται δύο μήνες αφοσιωμένης έρευνας για να το απαντήσουμε. Το σημαντικό είναι ότι πρόκειται για μια εστία κοντά στη Χαλκίδα και στα περίχωρά της. Πριν έναν χρόνο, είχαμε εξετάσει μικροσεισμούς κοντά στη Χαλκίδα», σχολίασε.
«Δεν είναι επίσης γνωστό, γιατί δεν έχουμε καλά χαρτογραφημένο το ρήγμα και τις διαστάσεις του. Για να πούμε ποια είναι η «οροφή» του ρήγματος, θα πρέπει να ξέρουμε καλά τις διαστάσεις του. Είναι ένας από τους λόγους που μας κάνουν επιφυλακτικούς», απάντησε για το αν μπορεί το ρήγμα των Ψαχνών να δώσει μεγαλύτερες δονήσεις.
Όσο για το πόσο μπορεί να επηρεαστεί η Αττική, ανέφερε πως «Αν υποθέσουμε ότι έχουμε από την ίδια εστία έναν σεισμό με σημαντικά μεγαλύτερο μέγεθος, θα γίνει πιο έντονα αισθητός και ενδεχομένως να επηρεάσει τα ανατολικά της Αττικής. Υπάρχουν ιστορικά παραδείγματα για την περιοχή αλλά αυτό είναι υποθετικό».
Τέλος, υπογράμμισε πως «Στον λίγο χρόνο που είχε στη διάθεσή της η επιτροπή, δεν αντιμετώπισε αυτά τα θέματα. Θα πρέπει να αντιμετωπιστούν, αυτό λέει η σύγχρονη επιστημονική κοινότητα και η σύγχρονη επιχειρησιακή δράση της πολιτικής προστασίας. Πρέπει να κοιτάμε όλα τα πλαίσια κινδύνου και με βάση αυτά να κάνουμε τις εισηγήσεις μας προς το υπουργείο Πολιτικής Προστασίας».
Κώστας Παπαζάχος: Οι κάτοικοι θα κάνουν γιορτές με δονήσεις
«Δυστυχώς δεν μπορούμε να πούμε αν αυτός ήταν ο κύριος σεισμός. Στην ίδια περιοχή είχαν γίνει πρόσφατα και μεγαλύτεροι σεισμοί. Η συγκεκριμένη ζώνη είναι καλά περιγραμμένη, είναι γνωστή και καταχωρημένη σε όλες τις βάσεις. Το ορατό της μήκος είναι τέτοιο που παραπέμπει ότι τα μέγιστα μεγέθη είναι της τάξεως μεγαλύτερα από 6 Ρίχτερ», είπε από την πλευρά του στο κεντρικό δελτίο ειδήσεων του Alpha, ο σεισμολόγος Κώστας Παπαζάχος.
«Αυτό δεν σημαίνει ότι κάθε φορά που ξυπνάει ένα ρήγμα και γίνεται ένας σεισμός τότε σπάει όλο το ρήγμα. Είναι ένα γνωστό ρήγμα, με μια δυναμική, υπάρχει και το πιο απίθανο σενάριο και για αυτό θα πρέπει να κρατήσουμε μια επιφυλακτικότητα. Έτσι, δεν μπορούμε να πούμε ότι είναι ο κύριος σεισμός με βεβαιότητα», πρόσθεσε.
«Είναι τελείως διαφορετική περιοχή. Είναι άλλο τα Νέα Στύρα, άλλο τα Ψαχνά που έχουν και σεισμολογικό παρελθόν. Συμβαίνει να υπάρξει επηρεασμός, να ταξιδέψουν κύματα ή και με άλλες μεθόδους, και να επιταχυνθεί η έλευση ενός σεισμού. Δεν γεννιέται όμως ένας σεισμός σε ένα ρήγμα, επειδή έγινε μια άλλη ακολουθία. Μπορεί να γίνει λίγο πιο γρήγορα ή λίγο πιο αργά. Δεν έχει καμία σημασία για εμάς, για εσάς και για τους κατοίκους. Είναι κάτι που έχει επί της ουσίας επιστημονικό ενδιαφέρον», απάντησε για το αν σχετίζεται ο σημερινός σεισμός με αυτούς στο χωριό Ζάρακες της Νότιας Εύβοιας.
«Όπως έλεγα χαριτολογώντας, τα σεισμικά κύματα δεν πάνε από την εθνική οδό. Πάνε σε ευθεία γραμμή. Τα βόρεια προάστια για παράδειγμα είναι στα 45 χιλιόμετρα από τα Ψαχνά. Μεγάλοι σεισμοί, πάνω από 5 Ρίχτερ, αλλά και μικρότεροι, 4.5 Ρίχτερ, μπορεί εύκολα να γίνουν αισθητοί σε αυτές τις αποστάσεις. Ενδεχομένως να γίνονται αισθητοί και οι μετασεισμοί. Δεν είναι επικίνδυνοι, αλλά είναι ενοχλητικοί. Για τους κατοίκους εκεί, δεν το συζητάμε ότι για προβληματικά κτήρια σαν αυτά που ακούσαμε, δεν μπορούν σε καμία περίπτωση να τα κατοικήσουν. Κτήρια υψηλής επικινδυνότητας, τα οποία μπορεί να μην έπαθαν βλάβες αλλά χτίστηκαν χωρίς κανένα κανονισμό, δεν έχουν κανένα εχέγγυο της πολιτικής προστασίας, δεν έχουν καμία συντήρηση, είναι εξαιρετικά επικίνδυνο όταν είσαι πάνω σε ένα ρήγμα. Στα Ψαχνά, το ρήγμα είναι ακριβώς από κάτω. Όπως στο Αρκαλοχώρι. Ας προφυλάξουμε τον εαυτό μας, καταλαβαίνω ότι είναι δύσκολο χρονιάρες ημέρες αλλά οι άνθρωποι εκεί θα κουνιούνται διαρκώς τις επόμενες ημέρες από τους μετασεισμούς», είπε κλείνοντας.
Ευθύμιος Λέκκας: Να μην ενδίδουν σε φήμες οι κάτοικοι
«Οι οδηγίες είναι απλές και οι κάτοικοι θα τις ακολουθήσουν ούτως ή άλλως γιατί δεν είναι κάτι το ιδιαίτερο. Έχουμε πει σε σπίτια που έχουν υποστεί κάποιες μικροζημιές, αν και αυτά δεν είναι πολλά, να μην διαμένουν σε αυτές τις κατασκευές. Βεβαίως θα πρέπει να προσέχουν όταν διέρχονται μπροστά από ετοιμόρροπα κτήρια. Μαζί με αυτά, συνιστούμε στους κατοίκους να υπακούν στις εντολές της τοπικής και περιφερειακής αυτοδιοίκησης, τις πρώτες αυτές ώρες. Βέβαια, δεν πρέπει να ενδίδουν σε φήμες που ενδεχομένως μπορούν να προκαλέσουν μεγαλύτερη ζημιά από ότι το ίδιο το σεισμικό φαινόμενο», ανέφερε από την πλευρά του ο καθηγητής, Ευθύμιος Λέκκας, στο κεντρικό δελτίο ειδήσεων του Mega.
«Για πρώτη φορά στα χρονικά μισή ώρα μετά τον σεισμό συνεδρίαση η Επιτροπή Εκτίμησης Σεισμικού Κινδύνου. Συμμετείχαν έξι επιστήμονες από όλα τα ιδρύματα της χώρας και εξέδωσαν ένα πόρισμα το οποίο με εμπιστευτικό χαρακτήρα αποστείλαμε στον υπουργό, τον κ. Στυλιανίδη. Ήταν μια πολύ καλή συζήτηση που αναπτύχθηκε μεταξύ των συναδέλφων, και επισημάναμε ορισμένα πράγματα που πρέπει να έχουμε υπόψη σε επιχειρησιακό επίπεδο αν γίνει κάποιος μεγαλύτερος σεισμός, για αυτό που υπάρχει πολύ μικρή πιθανότητα, έτσι ώστε να το αντιμετωπίσουμε με τις μικρότερες δυνατές απώλειες», υπογράμμισε.
Σχετικά με αναφορές άλλων σεισμολόγων ότι το ρήγμα στα Ψαχνά μπορεί να δώσει σεισμούς μέχρι 6 Ρίχτερ, σχολίασε: «Συμφωνώ απόλυτα ότι το ρήγμα μπορεί να δώσει μέχρι 6 Ρίχτερ, αλλά είναι μικρή η πιθανότητα. Πρέπει να ξέρουμε ότι η πρόγνωση των σεισμών είναι αδύνατη. Όχι μόνο στον ελληνικό χώρο, αλλά και σε παγκόσμιο επίπεδο. Μόνο υποθέσεις μπορούμε να κάνουμε και αξιολόγηση δεδομένων έτσι ώστε να προβούμε σε κάποιες εκτιμήσεις. Συμφωνώ απόλυτα ότι το δυναμικό της περιοχής μπορεί να δώσει έναν σεισμό της τάξης των 5,5 Ρίχτερ ίσως και λίγο πιο πάνω, αλλά αυτή η πιθανότητα είναι εξαιρετικά μικρή».
Τέλος, αναφορικά με την Αθήνα και πόσο επηρεάζεται, υποστήριξε: «Από αυτή τη δόνηση των 4,9 Ρίχτερ, τα ρήγματα παρότι γειτνιάζουν με αυτά της Αττικής, δεν έχουν τη δυνατότητα να διεγείρουν άλλα ρήγματα. Αν έχουμε δονήσεις τις τάξεις των 6,5 Ρίχτερ και πάνω, τότε ενδεχομένως να μπορούσε να συμβεί αυτό. Τώρα είναι πολύ δύσκολο η δραστηριότητα να μεταφερθεί προς τον χώρο της Αττικής. Αυτά τα μεγέθη για να εκδηλωθούν είναι πάρα πάρα πολύ μικρές οι πιθανότητες».
Οδηγίες της Πολιτικής Προστασίας για τον σεισμό
ΠΡΟΕΤΟΙΜΑΣΤΕΙΤΕ
Μέσα στο σπίτι
- Στερεώστε γερά στους τοίχους τα ράφια και τις βιβλιοθήκες. Απομακρύνετε από τις πόρτες τα ψηλά έπιπλα που μπορούν να ανατραπούν και να εμποδίσουν την έξοδο.
- Βιδώστε καλά στους τοίχους το θερμοσίφωνα και τις δεξαμενές καυσίμων και νερού.
- Τοποθετείστε τα βαριά αντικείμενα στα χαμηλότερα ράφια.
- Απομακρύνετε τα βαριά αντικείμενα πάνω από κρεβάτια και καναπέδες.
- Στερεώστε καλά τα φωτιστικά σώματα και τους ανεμιστήρες οροφής.
- Προσδιορίστε καλά προφυλαγμένους χώρους σε κάθε δωμάτιο του σπιτιού:
- - κάτω από ανθεκτικά γραφεία ή τραπέζια.
- - μακριά από γυάλινες επιφάνειες και βιβλιοθήκες.
- - μακριά από εξωτερικούς τοίχους.
- Ελέγξτε τη σωστή λειτουργία του δικτύου παροχής ηλεκτρικού ρεύματος και φυσικού αερίου.
- Ενημερώστε τα μέλη της οικογένειας για το πώς κλείνουν οι γενικοί διακόπτες ηλεκτρικού, νερού και φυσικού αερίου και για τα τηλέφωνα έκτακτης ανάγκης (112, 199, 166, 100 κλπ.)
- Προμηθευτείτε φορητό ραδιόφωνο με μπαταρίες, φακό και βαλιτσάκι πρώτων βοηθειών.
Έξω από το σπίτι
- Επιλέξτε ένα ασφαλή χώρο συνάντησης μετά το σεισμό ο οποίος να βρίσκεται:
- - μακριά από κτίρια και δέντρα
- - μακριά από τηλεφωνικά και ηλεκτρικά καλώδια.
ΟΤΑΝ ΓΙΝΕΤΑΙ ΣΕΙΣΜΟΣ
Αν είστε μέσα στο σπίτι
- Διατηρείστε την ψυχραιμία σας.
- Καλυφθείτε κάτω από κάποιο ανθεκτικό έπιπλο (τραπέζι, γραφείο, θρανίο), γονατίστε και κρατήστε με τα χέρια σας το πόδι του.
- Αν δεν υπάρχει ανθεκτικό έπιπλο, γονατίστε στο μέσον του δωματίου, μειώνοντας όσο γίνεται το ύψος σας και προστατέψτε με τα χέρια το κεφάλι και τον αυχένα σας. Απομακρυνθείτε από μεγάλες γυάλινες επιφάνειες (παράθυρα, γυάλινα χωρίσματα) ή έπιπλα και αντικείμενα που μπορεί να σας τραυματίσουν.
- Μην προσπαθήσετε να απομακρυνθείτε από το σπίτι.
- Μην βγείτε στο μπαλκόνι.
Αν είστε σε ψηλό κτίριο
- Απομακρυνθείτε από τζάμια και εξωτερικούς τοίχους.
Αν είστε σε χώρο ψυχαγωγίας, εμπορικό κέντρο ή μεγάλο κατάστημα
- Διατηρείστε την ψυχραιμία σας.
- Μείνετε στο χώρο μέχρι να τελειώσει η δόνηση.
- Μην παρασυρθείτε από το πανικόβλητο πλήθος που κινείται άτακτα προς τις εξόδους γιατί κινδυνεύετε να ποδοπατηθείτε.
Αν βρίσκεστε σε ανοιχτό χώρο
- Απομακρυνθείτε από χώρους που βρίσκονται κάτω από κτίρια, τηλεφωνικά ή ηλεκτρικά καλώδια.
- Αν έχετε μαζί σας τσάντα ή χαρτοφύλακα, καλύψτε το κεφάλι σας με αυτά.
Αν βρίσκεστε μέσα στο αυτοκίνητο
- Καταφύγετε σε ανοιχτό χώρο και σταματήστε με προσοχή το αυτοκίνητο ώστε να μην εμποδίζει την κυκλοφορία.
- Αποφύγετε να περάσετε από σήραγγες, γέφυρες ή υπέργειες διαβάσεις.
ΤΙ ΝΑ ΚΑΝΕΤΕ ΜΕΤΑ ΤΟ ΣΕΙΣΜΟ
Αν είστε μέσα στο σπίτι
- Προετοιμαστείτε για τυχόν μετασεισμούς.
- Ελέγξτε προσεκτικά τον εαυτό σας και τους γύρω σας για πιθανούς τραυματισμούς.
- Αν υπάρχουν βαριά τραυματισμένοι μην τους μετακινείτε.
- Εκκενώστε το κτίριο από το κλιμακοστάσιο (μην χρησιμοποιείτε τον ανελκυστήρα), αφού πρώτα κλείσετε τους διακόπτες του ηλεκτρικού ρεύματος, του φυσικού αερίου και του νερού.
- Καταφύγετε σε ανοιχτό και ασφαλή χώρο.
- Ακολουθείστε τις οδηγίες των Αρχών και μην δίνετε σημασία σε φημολογίες.
- Μην χρησιμοποιείτε άσκοπα το αυτοκίνητό σας ώστε να μην γίνετε εμπόδιο στο έργο των συνεργείων διάσωσης.
- Χρησιμοποιείστε το σταθερό ή κινητό τηλέφωνό σας σε εξαιρετικές περιπτώσεις, γιατί προκαλείται υπερφόρτωση των τηλεφωνικών δικτύων.
- Αποφύγετε να μπείτε στο σπίτι σας αν βλέπετε βλάβες, κομμένα καλώδια, διαρροή υγραερίου ή φυσικού αερίου.
ΠΩΣ ΝΑ ΑΝΤΙΔΡΑΣΕΤΕ ΣΕ ΕΠΕΡΧΟΜΕΝΟ ΚΥΜΑ ΒΑΡΥΤΗΤΑΣ (ΤΣΟΥΝΑΜΙ)
Αν βρίσκεστε σε περιοχή παραθαλάσσια με χαμηλό υψόμετρο
- Παρότι δεν προκαλούν τσουνάμι όλοι οι σεισμοί μείνετε σε εγρήγορση.
- Παρατηρείστε αν υπάρχει σημαντική αύξηση ή πτώση της στάθμης του ύδατος, γεγονός που αποτελεί φυσική προειδοποίηση.
- Απομακρυνθείτε από τη θάλασσα και κατευθυνθείτε σε περιοχές της ενδοχώρας με μεγαλύτερο υψόμετρο. Ένα τσουνάμι μικρού μεγέθους σε ένα σημείο της ακτής μπορεί να μεταβληθεί σε μεγάλο τσουνάμι, σε απόσταση χιλιομέτρων.
- Μείνετε μακριά από την ακτή. Το τσουνάμι δεν αποτελείται μόνο από ένα μόνο κύμα αλλά από μια σειρά από κύματα οπότε επιστρέψτε μόνο αφού ενημερωθείτε από τις αρμόδιες Aρχές ότι δεν υπάρχει κίνδυνος.
- Μην πλησιάζετε τις ακτές για να παρακολουθήσετε ένα επερχόμενο τσουνάμι. Όταν το δείτε ίσως είναι αργά για να το αποφύγετε.