Έχει όρια η αστυνομική βία; Τι πιστεύουν οι αναγνώστες του Newsbomb.gr;
Την Δευτέρα 27/01/2020 θέσαμε το βασικό ερώτημα της επικαιρότητας με αφορμή τα περιστατικά αστυνομικής βίας που εκδηλώνονται.
Το τελευταίο περιστατικό έλαβε χώρα στο Μενίδι με έναν αστυνομικό της ομάδας ΔΙΑΣ που φαίνεται σε σχετικό βίντεο να χαστουκίζει ένα 11χρονο παιδί.
Διαβάστε σχετικά:
Σάλος με τον αστυνομικό της ΔΙΑΣ που χτύπησε ανήλικο στο Μενίδι: Τι δήλωσαν Χρυσοχοΐδης-Καραμαλάκης
Δείτε όλες τις τελευταίες Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, τη στιγμή που συμβαίνουν, στο Newsbomb.gr.
Το ερώτημα ήταν καίριο:
Τι αστυνομία θέλουμε; Και αν πιστεύουμε ότι η αστυνομία κάνει σωστά τη δουλειά της.
Οι αναγνώστες του Newsbomb.gr μοιάζουν διχασμένοι.
Ακολουθεί η ανάλυση των ποσοστικών και των ποιοτικών χαρακτηριστικών από τον Άγγελο Σεριάτο MSc Political Communication, University of Amsterdam και
Υπεύθυνο Πολιτικής Έρευνας της Prorata
Σύμφωνα με τα άρθρα 2 και 3 του κώδικα δεοντολογίας της Ελληνικής Αστυνομίας, οι αστυνομικοί «κατά τη διάρκεια σύλληψης θα πρέπει να ενεργούν με σύνεση και σταθερότητα, να τηρούν άψογη συμπεριφορά και να αποφεύγουν κάθε ενέργεια που μπορεί να βλάψει την τιμή και την υπόληψη του συλληφθέντος και γενικά που προσβάλει την αξιοπρέπειά του. Παράλληλα, «οφείλουν να συμπεριφέρονται στον συλληφθέντα με προσήνεια, χωρίς βία και να τον δεσμεύουν μόνο όταν αντιδρά βίαια ή είναι ύποπτος φυγής». Ωστόσο, το πρόσφατο περιστατικό αντιδεοντολογικής συμπεριφοράς από μέλος της ομάδας Δίας που βιαιοπράγησε εναντίον 11χρονου παιδιού στο Μενίδι, επανέφερε στη δημόσια συζήτηση το ζήτημα της αστυνομικής αυθαιρεσίας. Το συγκεκριμένο περιστατικό αποτελεί ένα ακόμα δείγμα κατάχρησης εξουσίας, πλάι σε αυτά που έλαβαν χώρα στο Κουκάκι και την οικογένεια Ινδαρέ, καθώς και αυτό με πρωταγωνίστρια την φοιτήτρια που της ζητήθηκε να βγάλει τα ρούχα της επί της οδού Πατησίων.
Εν τέλει αυθαιρετεί η Ελληνική αστυνομία, ασκώντας υπέρμετρη βία; Μήπως η βία που ασκεί είναι ανάλογη των περιστατικών που αντιμετωπίζει ή ακόμα και λιγότερη από αυτή που θα έπρεπε να ασκεί, παρουσιάζοντας υπερβάλλουσα ανεκτικότητα;
Το 39% των αναγνωστών εκτιμάει ότι η ΕΛ.ΑΣ ασκεί «λιγότερη βία απ’ όση απαιτείται», το 34% ότι ασκεί «περισσότερο βία απ’ όση πρέπει», ενώ μια μικρότερη αλλά σημαντική μερίδα (26%) διατηρεί την άποψη ότι η ΕΛ.ΑΣ κάνει τα δέοντα, ασκώντας «όση βία απαιτείται».
Ωστόσο παρατηρούνται πολύ ενδιαφέρουσες διαφοροποιήσεις μεταξύ των διαφόρων τύπων συμμετεχόντων.
Για παράδειγμα, οι μόνοι αναγνώστες μεταξύ των οποίων η άποψη ότι η ΕΛ.ΑΣ ασκεί υπέρμετρη βία είναι πλειοψηφική, είναι αυτοί που κατοικούν στην Αττική.
Πιο συγκεκριμένα, στην Μακεδονία και την υπόλοιπη Ελλάδα η άποψη ότι η βία που ασκείται είναι λιγότερη από την απαιτούμενη καταγράφεται ως η πιο δημοφιλής, αγγίζοντας το 44% και το 43% αντίστοιχα.
Αντίθετα, μεταξύ των αναγνωστών της πρωτεύουσας, μόλις το 34% πιστεύει ότι η ασκούμενη βία είναι λιγότερη απ’ όση απαιτείται, καθώς το 38% απάντησε ότι η βία που ασκείται είναι «περισσότερη απ’ όση απαιτείται». Πιθανότατα η εγγύτητα των συμμετεχόντων με τα περιστατικά βίας διαδραματίζει σημαντικό ρόλο στη συγκεκριμένη γεωγραφική διαφοροποίηση, καθώς η συντριπτική πλειοψηφία των πρόσφατων περιστατικών αστυνομικής βίας και αυθαιρεσίας έλαβαν χώρα στην περιοχή της Αττικής.
Δείτε εδώ τις κάρτες της δημοσκόπησης:
Αντίστοιχα, οι περισσότεροι (45%) εξ’ όσων νιώθουν εγγύτερα στη Νέα Δημοκρατία πιστεύουν ότι βία που ασκεί η ΕΛ.ΑΣ είναι λιγότερη απ’ όση απαιτείται, άποψη που συμμερίζονται με ακόμα μεγαλύτερη ένταση και όσοι νιώθουν κοντά στην Ελληνική Λύση (67%). Αντίθετα, η πλειοψηφία (63%) όσων νιώθουν εγγύτερα στον ΣΥΡΙΖΑ αλλά και το 59% όσων νιώθουν κοντά στο ΚΚΕ πιστεύουν ότι η βία που ασκείται είναι υπέρμετρη. Τέλος, το 45% όσων απάντησαν ότι δεν νιώθουν κοντά σε κάποιο πολιτικό κόμμα, που αποτελούν σημαντικά μεγάλη μερίδα των αναγνωστών του newsbomb.gr, εκτιμάει ότι η ΕΛ.ΑΣ ασκεί περισσότερη βία απ’ όση απαιτείται, ενώ μόλις το 33% αυτών ότι ασκεί λιγότερη βία απ’ όση θα έπρεπε.
Σύμφωνα με την βεμπεριανή παράδοση η εκάστοτε κυρίαρχη πολιτική εξουσία κατέχει το μονοπώλιο της κρατικής βίας, το οποίο ωστόσο σε καμία περίπτωση δεν αποτελεί νομιμοποιητική βάση για την άσκηση της πρώτης. Από την άλλη πλευρά, σύμφωνα με την μαρξιστική παράδοση, το κράτος δια μέσου των κατασταλτικών μηχανισμών του, όπως η αστυνομία, εξασφαλίζει τις απαιτούμενες προϋποθέσεις για τη διατήρηση ενός συστήματος εκμετάλλευσης των πολλών από τους λίγους. Από τελείως διαφορετική θεωρητική σκοπιά και οι δύο παραδόσεις συμφωνούν ωστόσο σε τούτο: Η ίδια η άσκηση κρατικής βίας δεν συνάδει με τις αρχές και τις αξίες της δημοκρατίας. Υπό αυτή την έννοια, η από τη φύση της αντιθετική προς την δημοκρατία αστυνομική βία είναι ένα καταχρηστικό δικαίωμα της εξουσίας που συχνά μετατρέπεται σε αυθαιρεσία. Εν τούτοις, η εξάλειψη της αστυνομικής αυθαιρεσίας είναι σίγουρα περιορίσιμη: Προηγμένες αστυνομίες του κόσμου, όπως οι Σκανδιναβικές, η Καναδική κ.α. κατάφεραν να περιορίσουν την αστυνομική βία και αυθαιρεσία μέσα από σύγχρονες μορφές αστυνομικής εκπαίδευσης, με τη χρήση των νέων τεχνολογιών και με τη θέσπιση αποτελεσματικών μηχανισμών ελέγχου των αστυνομικών και των δράσεων τους.