Σπεύδουν στα Ειρηνοδικεία για ρύθμιση χρεών

Οι δανειολήπτες λοιπόν που αδυνατούν να εξυπηρετήσουν τα χρέη τους έχουν τη δυνατότητα να υποβάλουν αιτήσεις για εξωδικαστικό συμβιβασμό με τα πιστωτικά ιδρύματα, ενώ έχει ήδη τεθεί σε εφαρμογή η δικαστική διαδικασία, στο πλαίσιο της οποίας τα Ειρηνοδικεία θα κρίνουν αν ο ενδιαφερόμενος δανειολήπτης βρίσκεται ή όχι σε αδυναμία πληρωμής με σκοπό να ρυθμιστούν τα χρέη του.

Τί προβλέπει ο Νόμος

Ο νόμος απευθύνεται αποκλειστικά σε εκείνους που έχουν αποδεδειγμένη αδυναμία να εξοφλήσουν τα χρέη τους και για την προστασία των καταναλωτών το υπουργείο Οικονομικών έχει προχωρήσει στη σύσταση πανελλαδικού δικτύου πρόληψης και αντιμετώπισης της υπερχρέωσης με συμμετοχή καταναλωτικών οργανώσεων και των κατά τόπους Δικηγορικών Συλλόγων που θα παράσχουν συμβουλές και βοήθεια προς τους δανειολήπτες είτε στο στάδιο του φιλικού διακανονισμού είτε, αργότερα, στα Ειρηνοδικεία.

Ένταξη δανειοληπτών στις Ρυθμίσεις του Νόμου-Διαδικασία Ρύθμισης

Η διαδικασία που απαιτείται για την ένταξη των δανειοληπτών στις ρυθμίσεις του νόμου και τις προϋποθέσεις που πρέπει να πληρούνται αναλυτικά έχει ως εξής:

Στη ρύθμιση υπάγονται φυσικά πρόσωπα, καταναλωτές και επαγγελματίες με εξαίρεση τους εμπόρους, που αποδεδειγμένα δε μπορούν να εξυπηρετήσουν τα χρέη τους.

Υπάγονται επίσης όλα τα χρέη, με εξαίρεση οφειλές από αδικοπραξία, διοικητικά πρόστιμα, φόροι και τέλη προς το Δημόσιο και προς Οργανισμούς Κοινωνικής Ασφάλισης.

Η διαδικασία ρύθμισης των οφειλών περιλαμβάνει 4 φάσεις

Α' φάση, Εξωδικαστικός συμβιβασμός:

Πριν την υποβολή της αίτησης ο οφειλέτης υποχρεούται να κάνει προσπάθεια συμβιβασμού με τους πιστωτές η οποία αποδεικνύεται με βεβαίωση του φορέα που την έχει αναλάβει.

Τον εξωδικαστικό συμβιβασμό μπορούν να αναλάβουν ο Συνήγορος του Καταναλωτή, η Επιτροπή Φιλικού Διακανονισμού, οι Ενώσεις Καταναλωτών, ο Μεσολαβητής Τραπεζικών Επενδυτικών Υπηρεσιών, Δικηγόρος ή άλλος δημόσιος ή ιδιωτικός μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα φορέας. Για το συμβιβασμό θα συντάσσεται πρακτικό που θα επικυρώνεται από τον Ειρηνοδίκη.

Β' Φάση, Αίτηση στο Ειρηνοδικείο:

Η αίτηση περιλαμβάνει κατάσταση της περιουσίας και των εισοδημάτων οφειλέτη και συζύγου, κατάσταση με τις απαιτήσεις των πιστωτών, σχέδιο διευθέτησης των οφειλών, βεβαίωση για τη διενέργεια του εξωδικαστικού συμβιβασμού και υπεύθυνη δήλωση ορθότητας των δηλωθέντων στοιχείων.

Ο οφειλέτης μπορεί να ζητήσει την αναστολή των μέτρων αναγκαστικής εκτέλεσης με ασφαλιστικά μέτρα.

Γ' Φάση, Προσπάθεια συμβιβασμού ενώπιον του Ειρηνοδικείου:

Ο συμβιβασμός μπορεί να επιτευχθεί εφόσον συμφωνούν οι πιστωτές με απαιτήσεις που υπερβαίνουν το 51% των οφειλών. Θα πρέπει όμως υποχρεωτικά να συμφωνήσουν οι πιστωτές με εμπράγματες εξασφαλίσεις.

Η διαδικασία του δικαστικού συμβιβασμού έχει ως εξής:

Στον πρώτο μήνα από την υποβολή της αίτησης επιδίδεται το σχέδιο διευθέτησης στους πιστωτές. Στο δεύτερο μήνα η απάντηση ή πρόταση τροποποιήσεων από πιστωτές.Στο πρώτο 15νθήμερο του τρίτου μήνα η υποβολή τροποποιημένου σχεδίου από οφειλέτη.Στις επόμενες είκοσι ημέρες η αποδοχή ή μη από πιστωτές. Αν παρέλθει το διάστημα χωρίς παρατηρήσεις θεωρείται ότι ο πιστωτής έχει αποδεχθεί το σχέδιο.

Δ' Φάση, Δικαστική ρύθμιση των οφειλών σε περίπτωση που αποτύχει ο δικαστικός συμβιβασμός:

Το Δικαστήριο μετά τον έλεγχο, εφόσον κρίνει ότι δεν επαρκούν τα περιουσιακά στοιχεία και τα εισοδήματά του για την αποπληρωμή των χρεών, προχωρά στη ρύθμιση των οφειλών.

Επί της ουσίας ο οφειλέτης αναλαμβάνει την υποχρέωση να καταβάλλει κάθε μήνα για το διάστημα των τεσσάρων ετών, μέρος του εισοδήματός του στους πιστωτές.

Το ύψος των μηνιαίων καταβολών καθορίζεται από το δικαστήριο το οποίο θα αξιολογήσει την κατάσταση με βάση τα εισοδήματά του, τη δυνατότητα συνεισφοράς του συζύγου, τις βιοτικές ανάγκες του ιδίου και των προστατευομένων μελών της οικογενείας του.

Στην περίπτωση υπάρχουσας ακίνητης περιουσίας, το Ειρηνοδικείο διατάσσει τη ρευστοποίησή της για την ικανοποίηση των πιστωτών, εκτός από την κύρια ή μοναδική κατοικία του οφειλέτη για την οποία υπάρχει ειδική προστασία.

Το υπόλοιπο του χρέους έπειτα από την πληρωμή των δόσεων επί 4 χρόνια διαγράφεται.

Αν ωστόσο ο οφειλέτης δεν έχει τη δυνατότητα να καταβάλει κανένα ποσό για την εξόφληση μέρους των χρεών, τότε το δικαστήριο μπορεί να ορίσει πολύ μικρό ποσό ή και μηδενική καταβολή στους πιστωτές εφόσον αν είναι άνεργος ή συντρέχουν σοβαρά προβλήματα υγείας ή δεν έχει επαρκές εισόδημα. Να σημειωθεί πως το δικαστήριο επανεξετάζει μετά από πέντε με έξι μήνες την κατάσταση στην οποία βρίσκεται ο οφειλέτης.

Τί ισχύει για την πρώτη κατοικία

Ο οφειλέτης μπορεί να εξαιρέσει και να σώσει από τον πλειστηριασμό την ιδιόκτητη κύρια ή μοναδική κατοικία του εφόσον αυτή δεν υπερβαίνει το προβλεπόμενο όριο αφορολόγητης απόκτησης πρώτης κατοικίας, προσαυξημένο κατά 50%.

Το μοναδικό ακίνητο οικιακής χρήσης που διαθέτει προστατεύεται ακόμη και αν δεν κατοικεί σε αυτό ο οφειλέτης. Αναγκαία προϋπόθεση συνιστά η ανάληψη από την πλευρά του οφειλέτη της κάλυψης των χρεών που αντιστοιχούν στο 85% της εμπορικής αξίας της κατοικίας, για χρονικό διάστημα που μπορεί να φθάνει μέχρι 20 έτη, με το μέσο επιτόκιο ενός στεγαστικού δανείου.

Για παράδειγμα: αν ένας οφειλέτης έχει κατοικία αξίας 100.000 ευρώ, και χρέη ύψους 300.000 ευρώ θα πρέπει να εξοφλήσει το 85 % της αξίας του σπιτιού, δηλαδή 85.000 ευρώ, και το ποσό που θα ορίσει το δικαστήριο ως μηνιαία δόση επί τέσσερα χρόνια. Το υπόλοιπο του χρέους μέχρι τις 300.000 ευρώ διαγράφεται.Η ρύθμιση για την πρώτη κατοικία δεν μπορεί να καταγγελθεί με καθυστέρηση μικρότερη των 4 δόσεων.

Σημαντικό είναι να ληφθεί υπόψη πως ο οφειλέτης παραμένει στη "μαύρη λίστα" του Τειρεσία για τρία χρόνια μετά την πάροδο της τετραετίας της ρύθμισης.Ο εγγυητής του δανείου δεν απαλλάσσεται από την υποχρέωση πληρωμής του χρέους εκτός αν βρίσκεται και ο ίδιος σε αντικειμενική αδυναμία πληρωμής, οπότε εντάσσεται και αυτός στις διατάξεις του νόμου.

Η αίτηση για εξωδικαστικό συμβιβασμό, δηλαδή η πρώτη φάση της διαδικασίας, πρέπει να έχει γίνει το πολύ έξι μήνες πριν την αίτηση στο Ειρηνοδικείο.