Αστυνομική βία: Η υπόθεση της ζαρτινιέρας που συγκλόνισε το Πανελλήνιο

Η περίπτωσή του έμεινε στα χρονικά λόγω της προσπάθειας να κουκουλωθεί ο ξυλοδαρμός του, ενώ η υπόθεση αναφέρθηκε σε επίσημη έκθεση των ΗΠΑ για τα ανθρώπινα δικαιώματα.

Όλα έγιναν στην Θεσσαλονίκη στην επέτειο μνήμης του Πολυτεχνείου. Η πορεία για την εξέγερση του Πολυτεχνείου είχε λήξει ώρες πριν, καθώς και οι συγκρούσεις μεταξύ των αστυνομικών και μερικών διαδηλωτών. Κάποιοι αστυνομικοί συνέχισαν να περιπολούν στην πόλη και έκαναν σωματικούς ελέγχους σε περαστικούς στην πλατεία Χημείου, όπου νωρίτερα είχαν γίνει επεισόδια.

Στους δρόμους επικρατούσε ησυχία, όμως ένας άνδρας που φορούσε πολιτικά ρούχα πλησίασε τον φοιτητή, και άρχισε – άγνωστο γιατί - να τον χτυπάει. Έκανε νόημα σε άλλους δύο, οι οποίοι στη συνέχεια συμμετείχαν επίσης στον ξυλοδαρμό. Οι συγκεκριμένοι φορούσαν μάσκες που κάλυπταν τα πρόσωπά τους. Ο νεαρός Δημητρίου είπε αργότερα σε συνέντευξη στην τηλεόραση ότι δεν ήξερε ότι επρόκειτο για αστυνομικούς. Για αυτό το λόγο, όταν είδε ένστολους αστυνομικούς κοντά, τους φώναζε να τον βοηθήσουν. Εκείνοι όμως όχι μόνο δεν τον έσωσαν αλλά αντίθετα του έβαλαν χειροπέδες και συνέχισαν να τον χτυπάνε. Ο διευθυντής Κρατικής Ασφάλειας της Θεσσαλονίκης, που ήταν παρών στο περιστατικό κάποια στιγμή, έδωσε προφορική εντολή στους αστυνομικούς να σταματήσουν.

Την ώρα του άγριου ξυλοδαρμού, έτυχε από το σημείο να περνούν οκτώ καθηγητές του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου και είδαν τα άτομα με τα πολιτικά να χτυπάνε το φοιτητή. Σοκαρισμένοι ζήτησαν από τους αστυνομικούς να τον αφήσουν, όπως περιέγραψε αργότερα ο πρόεδρος του Συλλόγου Μελών ΔΕΠ, καθηγητής Γιάννης Μυλόπουλος, σε γραπτή αναφορά. Οι άνθρωποι με τα πολιτικά τους εξύβρισαν και τους απείλησαν, ενώ οι ένστολοι αστυνομικοί προσπάθησαν να απωθήσουν τους καθηγητές από την περιοχή.

Οι καθηγητές επέμειναν. Ζήτησαν να έρθει ασθενοφόρο για το αιμόφυρτο παιδί και να μάθουν τα ονόματα και των ένστολων αστυνομικών και αυτών που φορούσαν πολιτικά και σκουφιά, αλλά απορρίφθηκαν τα αιτήματά τους.Οι αστυνομικοί έβαλαν τον φοιτητή σε αυτοκίνητο της ασφάλειας και έφυγαν.

Οι καθηγητές επέμεναν ξανά. Ζήτησαν από τον επικεφαλής της αστυνομίας να ενημερωθεί ο εισαγγελέας για το συμβάν. Ο αξιωματικός αρνήθηκε και αγνόησε πλήρως τους καθηγητές. Εν τω μεταξύ ο νεαρός φοιτητής μεταφέρθηκε στα κρατητήρια της Γενικής Αστυνομικής Διεύθυνσης. Εκεί τον κράτησαν μέχρι τις 5 το πρωί και τελικά τον μετέφεραν στο νοσοκομείο Γ. Γεννηματάς σε άθλια κατάσταση.

Στην προσπάθεια της αστυνομίας να κουκουλωθεί η υπόθεση, το όλο συμβάν άρχισε να παίρνει διαστάσεις ιλαροτραγωδίας. Το ίδιο βράδυ, ο τότε Υπουργός Δημόσιας Τάξης, ο Βύρων Πολύδωρας, δήλωσε: «Είδα επαγγελματισμό, μεθοδικότητα, σχέδιο και εφαρμογή του, ψυχραιμία και αυτοματισμό στη δράση που είχαν ως επακόλουθο την επιτυχία».

Η παροιμιώδης ψυχραιμία της Αστυνομίας

Μια ημέρα μετά, ο τότε Αρχηγός της Ελληνικής Αστυνομίας, Αντιστράτηγος Αναστάσιος Δημοσχάκης, χαρακτήρισε τα επεισόδια της προηγούμενης μέρας ως «περιορισμένης έκτασης τοπικού ενδιαφέροντος» και δήλωσε ότι «Η αυτοσυγκράτηση και η ψυχραιμία της Αστυνομίας ήταν παροιμιώδης». Ναι καλά διαβάσατε. Ήταν παροιμιώδης.

Το κερασάκι στην τούρτα ήρθε δύο ημέρες μετά από την σύλληψη του Δημητρίου. Υπήρξε ανακοίνωση της Γενικής Αστυνομικής Διεύθυνσης Θεσσαλονίκης που υποστήριζε ότι ο φοιτητής τραυματίστηκε γιατί «έπεσε αρχικά σε σταθμευμένο μοτοποδήλατο και στη συνέχεια σε ζαρντινιέρα που υπήρχε στο σημείο, με αποτέλεσμα να τραυματισθεί».
Το περιστατικό προκαλεί οργή στο Πανελλήνιο και γίνεται γνωστό ως «η υπόθεση της ζαρντινιέρας».

Για κακή τύχη των αστυνομικών ένας εικονολήπτης κατέγραψε λίγα δευτερόλεπτα από το περιστατικό και το βίντεο έδειξε ότι, όπως είχαν ισχυριστεί οι καθηγητές του Πανεπιστημίου, άτομα φορώντας πολιτικά έδερναν τον φοιτητή, ενώ ένστολοι αστυνομικοί παρακολουθούσαν, και ότι όλα όσα έλεγε το δελτίο τύπου της Γενικής Αστυνομικής Διεύθυνσης Θεσσαλονίκης για πτώση σε ζαρντινιέρα δεν αντιστοιχούσαν στην πραγματικότητα.

Στις 19 Νοεμβρίου 2006, το βίντεο μεταδόθηκε στις βραδινές ειδήσεις του Mega, και κλήθηκε στο πρόγραμμα ο Αστυνομικός Διευθυντής της Θεσσαλονίκης, ο Στέργιος Αποστολίδης, για να το σχολιάσει. Παρακολουθώντας το βίντεο με τους άλλους καλεσμένους στο πρόγραμμα, επέμενε ότι «έγιναν τα πράγματα όπως σας είπα, έπεσε σε ζαρντινιέρα». Επιπλέον είπε ότι «δεν δέχομαι ότι δεμένο με χειροπέδες εδάρη το παιδί».

Από το Υπουργείο Δημόσιας Τάξης εκδόθηκε ανακοίνωση στις 19 Νοεμβρίου 2006 και την επομένη ο Βύρων Πολύδωρας, επαναλαμβάνοντας το περιεχόμενο της ανακοίνωσης, είπε ανάμεσα σε άλλα: «Από την ανάγνωση της εικόνας προκύπτουν ακρότητες και υπερβολές. ...Σε περίπτωση που οι υπαίτιοι είναι Αστυνομικοί, θα επιβληθούν κυρώσεις».

Το βίντεο έπαιξε σε όλα τα κανάλια εκείνη την ημέρα, και προκάλεσε θύελλα αντιδράσεων. Χαρακτηριστικά ήταν τα πρωτοσέλιδα άρθρα στην Ελευθεροτυπία («Βασανιστές») και στα Νέα («Ασύδοτοι με ανοχή Πολύδωρα»).

Η οργή Καραμανλή για Πολύδωρα

Φανταστείτε τι θα είχε συμβεί αν δεν υπήρχε καταγεγραμμένο βίντεο. Μετά την δημοσιότητα που πήρε το όλο ζήτημα διατάχθηκε κατεπείγουσα προκαταρκτική έρευνα από τον προϊστάμενο της Εισαγγελίας.

Ο πρωθυπουργός Κώστας Καραμανλής εξέφρασε τη δυσφορία του στον Βύρωνα Πολύδωρα τόσο για τα γεγονότα στο βίντεο, όσο και για το δελτίο τύπου της Γενικής Αστυνομικής Διεύθυνσης περί ζαρντινιέρας. Το θέμα πήρε σοβαρές πολιτικές διαστάσεις. Μέλη του ΠΑΣΟΚ και του Συνασπισμού ζήτησαν εξηγήσεις από τον Πολύδωρα στη Βουλή.

Η νοσηλεία του φοιτητή και τα ψέματα των αστυνομικών

Όταν έφτασαν στο νοσοκομείο, όπως δήλωσε ο Δημητρίου αργότερα σε τηλεοπτική συνέντευξη, ζήτησε να μάθει που βρίσκονταν. Ένας αστυνομικός του είπε ότι τον κράτησαν στο Παπανικολάου και άλλος στο Παπαγεωργίου. Χωρίς να βλέπει, κατάφερε να στείλει μήνυμα στους συγγενείς του με κινητό που είχε κρυμμένο στα εσώρουχα, λέγοντας ότι βρίσκεται σε ένα από αυτά τα δύο νοσοκομεία. Ο πατέρας και οι αδελφές του ήρθαν από την Κύπρο στις 18 Νοεμβρίου, μετά από επανειλημμένα τηλεφωνήματα στα δύο αναφερόμενα νοσοκομεία. Έκαναν έρευνα και βρήκαν τον Δημητρίου στο νοσοκομείο Γ. Γεννηματά.

Η συγγνώμη του Πολύδωρα

Στις 22 Νοεμβρίου, η αδερφή του δέχτηκε τηλεφώνημα συγγνώμης από τον Βύρωνα Πολύδωρα, στο νοσοκομείο όπου επισκεπτόταν το νεαρό. Επίσης, κατά τη διάρκεια της νοσηλείας του, εξέφρασαν την συμπαράστασή τους τηλεφωνικά και από κοντά ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ Γιώργος Παπανδρέου, ο αντιπρύτανης του ΑΠΘ Σταύρος Πανάς και μερικοί από τους αυτόπτες μάρτυρες καθηγητές.

Ο Στρατής Πλωμαρίτης, πρόεδρος της Ένωσης Νοσοκομειακών Γιατρών Θεσσαλονίκης, περιγράφοντας την κατάσταση της υγείας του φοιτητή, μιλούσε για κάταγμα στη μύτη, εκχυμώσεις και μώλωπες. Ο Κύπριος ιατροδικαστής Πανίκος Σταυριανού εξέτασε τον φοιτητή στις 26 Νοεμβρίου και βρήκε τραύματα σε όλο το σώμα του. Στα ίδια συμπεράσματα κατέληξε και η ιατροδικαστής Θεσσαλονίκης Ελένης Ζαγκελίδου, που εξέτασε τον Δημητρίου στο πλαίσιο της προκαταρκτικής έρευνας. Συνέχιζε να υποφέρει από ζαλάδες, και τελικά βγήκε από το νοσοκομείο στις 29 Νοεμβρίου, 11 μέρες μετά το περιστατικό.

Η Διεθνής Αμνηστία εξέδωσε δελτίο τύπου καταδικάζοντας τον ξυλοδαρμό και κάλεσε την κυβέρνηση να πάρει συγκεκριμένα μέτρα για την αποτροπή άλλων παρόμοιων περιστατικών στο μέλλον.

Τα επακόλουθα και οι ποινές - χάδι

-Στις 22 Νοεμβρίου 2006, με παραγγελία του Πολύδωρα, τρεις αστυνομικοί τέθηκαν σε διαθεσιμότητα, και διέταξε επίσης τη μετακίνηση έξι άλλων σε περιφερειακές Υπηρεσίες της Γενικής Αστυνομικής Διεύθυνσης Θεσσαλονίκης.

-Στις 12 Ιουνίου 2007, το Πρωτοβάθμιο Πειθαρχικό Συμβούλιο της ΕΛ.ΑΣ της Αθήνας έθεσε τον πρώην διευθυντή της Κρατικής Ασφάλειας Θεσσαλονίκης, σε 15ήμερη αργία. Στις 14 Δεκεμβρίου 2007, το Πειθαρχικό Συμβούλιο της ΕΛ.ΑΣ της Θεσσαλονίκης επέβαλε αργία 6 μηνών με απόλυση σε αρχιφύλακα, αργία 4 μηνών με πρόσκαιρη παύση σε αστυνομικό Β΄, και αργία δύο και τριών μηνών σε τρεις αστυφύλακες.

- Στις 16 Οκτωβρίου 2008, το δευτεροβάθμιο πειθαρχικό συμβούλιο της ΕΛ.ΑΣ επέβαλε ποινή εξάμηνης αργίας σε έναν αρχιφύλακα, τετράμηνης σε έναν αστυφύλακα και πρόστιμο χιλίων ευρώ σε έναν αστυνόμο. Οι υπόλοιποι εμπλεκόμενοι αστυνομικοί κρίθηκαν αθώοι.

-Οκτώ αστυνομικοί που κατηγορήθηκαν για την υπόθεση του ξυλοδαρμού οδηγήθηκαν λοιπόν στο «σκαμνί» και καταδικάστηκαν στις 16 Δεκεμβρίου του 2008 από το Τριμελές Εφετείο Θεσσαλονίκης.

-Ποιες ήταν οι ποινές; Κρατήστε την αναπνοή σας: ποινές φυλάκισης από 15 έως 39 μήνες. Το Πενταμελές Εφετείο Κακουργημάτων Θεσσαλονίκης, δικάζοντας σε δεύτερο βαθμό την υπόθεση, αθώωσε, κατά πλειοψηφία, τους έξι αστυνομικούς, ενώ καταδίκασε σε ποινές φυλάκισης 2,5 ετών, στον καθένα, με τριετή αναστολή, τους άλλους δύο, έναν εν ενεργεία κι έναν εν αποστρατεία, για την πράξη της επικίνδυνης σωματικής βλάβης.

Οι δύο καταδικασθέντες, στους οποίους το δικαστήριο αναγνώρισε ελαφρυντικά, απολογούμενοι ομολόγησαν ότι χτύπησαν τον νεαρό Κύπριο, αλλά δικαιολόγησαν τη βία λέγοντας ότι προσπάθησαν να τον ακινητοποιήσουν και να τον συλλάβουν, επειδή αυτός αντιδρούσε.

Σας θυμίζει κάτι η υπόθεση; Απλές συμπτώσεις…

Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, τη στιγμή που συμβαίνουν, στο Newsbomb.gr.