Γραμμική Β: Η «αινιγματική» γραφή των Μυκηναίων - Πώς θα γράψετε σε αυτήν το όνομά σας

Χαρακτηριστική περίπτωση αυτού είναι αυτή της Γραμμικής Β- της μυκηναϊκής γραφής που πήρε το όνομά της από τον ανασκαφέα της Κνωσού, Άρθουρ Έβανς. Ως η γραφή των Μυκηναίων, συνδέεται με μια εποχή που περιβαλλόταν πάντοτε από μια «μυθική»/ «αινιγματική» αίγλη, συνυφασμένη με τους ήρωες των ομηρικών επών και τα κατορθώματά τους- ωστόσο ήταν μια απόλυτα χρηστική γραφή, η ύπαρξη και χρήση της οποίας έπαιξε πολύ σημαντικό ρόλο στον λαμπρό πολιτισμό των «πολύχρυσων Μυκηνών».

Οι ρίζες της

Η γραφή των Μυκηναίων ονομάστηκε Γραμμική Β σε αντιδιαστολή με το πρώτο είδος της μινωικής Γραμμικής Α. 'Όπως αναφέρεται σε ιστοσελίδα του Ιδρύματος Μείζονος Ελληνισμού, οι ομοιότητες των δύο γραμμικών γραφών οδηγούν στο συμπέρασμα ότι η Γραμμική Β προέκυψε από τη Γραμμική Α. Ωστόσο, παρά τις ομοιότητές τους, οι δύο γραφές παρουσιάζουν και σαφείς διαφορές, οι οποίες εντοπίζονται τόσο στην εσωτερική τους δομή όσο και στην εξωτερική μορφή των συμβόλων τους.

Και οι δύο γραφές χρησιμοποιούν τον ίδιο αριθμό φωνητικών συμβόλων, ορισμένα από τα οποία είναι κοινά και στις δύο γραφές, ενώ άλλα εμφανίζονται μόνο σε μία από αυτές. Γενικότερα, θεωρείται ότι η δομή της Γραμμικής Β προήλθε από τη Γραμμική Α, αλλά τροποποιήθηκε προκειμένου να εκφράσει καλύτερα την ελληνική γλώσσα.

Η δομή της

Η πανάρχαια αυτή γραφή δομείται από ομάδες φωνητικών συμβόλων, οι οποίες συνοδεύονται από ιδεογράμματα.

«Τα φωνητικά σύμβολα και το αντίστοιχο ιδεόγραμμα αναφέρονται στο ίδιο αντικείμενο. Τα συλλαβογράμματα, όπως ονομάζονται τα διαδοχικά φωνητικά σημεία, αναπαριστούν φωνήεντα και ανοιχτές συλλαβές με συνδυασμό ενός συμφώνου και ενός φωνήεντος, όπου το τελευταίο είναι πάντοτε φωνήεν. Σε σαρανταπέντε από τα συνολικά ογδόντα εννέα σημεία παρατηρούνται αντιστοιχίες με σημεία της Γραμμικής Α και σε άλλα δέκα παρατηρούνται αντιστοιχίες με στοιχεία των παλαιότερων μινωικών γραφών. Εκτός από τα φωνητικά σύμβολα υπάρχουν και περισσότερα από εκατό ιδεογράμματα που παριστάνουν αντικείμενα, αριθμούς, οι οποίοι ακολουθούν το δεκαδικό σύστημα και μονάδες μέτρησης του βάρους και της χωρητικότητας. Αρκετά συλλαβογράμματα, ιδεογράμματα ή μονάδες μέτρησης παραμένουν ακόμη άγνωστα» σημειώνεται στην ιστοσελίδα του Ιδρύματος Μείζονος Ελληνισμού.

Τα κενά της αποκρυπτογράφησης, ωστόσο, συμπληρώνονται σταδιακά, όσο μελετώνται περισσότερα νέα κείμενα.

Το «τέλος» της Γραμμικής Β- και η «επιβίωσή» της

Ωστόσο, ως γνωστόν, η εποχή των «πολύχρυσων Μυκηνών» είχε ένα βίαιο τέλος, στο ευρύτερο πλαίσιο της κατάρρευσης των πολιτισμών της Εποχής του Χαλκού της ανατολικής Μεσογείου. Λαμπροί, προηγμένοι πολιτισμοί κατέρρευσαν μαζικά σε μια «θύελλα» που συγκλόνισε την ευρύτερη περιοχή, βυθίζοντάς την στο σκοτάδι για αιώνες και φέρνοντας μια οπισθοδρόμηση άνευ προηγουμένου σχεδόν σε κάθε τομέα.

Από αυτή την «καταιγίδα» δεν θα μπορούσε να γλιτώσει η Γραμμική Β: Αρχαιολογικά δεδομένα δείχνουν ότι το τελευταίο διάστημα χρήσης της Γραμμικής Β είναι το τέλος του 13ου αιώνα π.Χ., δηλαδή η τελική φάση πριν από την καταστροφή των μυκηναϊκών ανακτόρων.

Με την καταστροφή τους σταμάτησε και η χρήση της Γραμμικής Β, η οποία δεν αντικαταστάθηκε από κάποια άλλη γραφή μέχρι τον 8ο αιώνα π.Χ. Αυτό θεωρείται πως υποδεικνύει ότι η μυκηναϊκή γραφή είχε ως μόνο λόγο ύπαρξης να διευκολύνει τις διοικητικές λειτουργίες των ανακτόρων.

Οι επόμενοι «σκοτεινοί αιώνες» χαρακτηρίζονται από πλήρη έλλειψη γραπτών πηγών, ωστόσο η μυκηναϊκή γλωσσική παράδοση διατηρήθηκε στον προφορικό λόγο. Ορισμένα στοιχεία της μυκηναϊκής διαλέκτου διασώθηκαν στα ομηρικά έπη και στη μεταγενέστερη ποίηση που διατήρησε τα επικά στοιχεία.

Δείτε το όνομά σας σε Γραμμική Β

Εάν πάντως θα θέλατε να αποκτήσετε μια «γεύση» της Γραμμικής Β σε σχέση με το...σήμερα, μπορείτε να το κάνετε μέσω μιας εφαρμογής του μουσείου Θηβών, η οποία σας επιτρέπει να γράψετε το όνομά σας σε αρχαίες ελληνικές γραφές. Μεταξύ αυτών είναι και η Γραμμική Β- αν και, όπως θα διαπιστώσετε, μάλλον διαφέρει αρκετά από κάθε άλλον τρόπο που μπορεί να έχετε δει γραμμένο το όνομά σας μέχρι σήμερα!

Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, τη στιγμή που συμβαίνουν, στο Newsbomb.gr.