Γιατί ταυτιστήκαμε με τους παίκτες των reality; Η ψυχολόγος Α. Κολούτσου αναλύει στο Newsbomb.gr
Η πανδημία του κορονοϊού με τις αλλεπάλληλες απαγορεύσεις κυκλοφορίας έκανε πιο mainstream από ποτέ τον εγκλεισμό, με αποτέλεσμα τα reality shows να μοιάζουν πια κατάσταση συνηθισμένη και κυρίως, σύμφωνα με τις νόρμες της νέας «κανονικότητας», φυσιολογική. Η ψυχολόγος Αικατερίνη Κολούτσου εξηγεί στο Newsbomb.gr γιατί ταυτιζόμαστε με τους πρωταγωνιστές των τηλεπαιχνιδιών...
Ένας σύγχρονος τρόπος ψυχαγωγίας, μια έλξη ή ένα κοινωνικό φαινόμενο; Τι είναι τελικά τα ριάλιτι που έχουν... τρελάνει όχι μόνο τα μηχανάκια της AGB αλλά και τους Έλληνες τηλεθεατές; Η ψυχολόγος-ψυχοθεραπεύτρια κ. Αικατερίνης Κολούτσου, μιλώντας στο Newsbomb.gr επιχειρεί να αποκρυπτογραφήσει τα μυστικά της επιτυχίας των παιχνιδιών και τον τρόπο με τον οποίο επιδρά στην ελληνική κοινωνία.
Για τους περισσότερους Έλληνες, το Survivor δεν χρειάζεται ιδιαίτερες συστάσεις. Αποτελεί μια αγαπημένη καθημερινή συνήθεια, που για ορισμένους φτάνει και στα όρια του… εθισμού. Η παρακολούθηση των εξελίξεων στην τηλεόραση είναι ένα μόνο μέρος του «φαινομένου» αυτού, καθώς αμέσως μετά τη λήξη του εκάστοτε επεισοδίου η συζήτηση και η κριτική για την εκπομπή μεταφέρεται στα κοινωνικά δίκτυα.
Οι τηλεθεατές ταυτίζονται με… πάθος με τους «μαχητές» ή τους «διάσημους» και παρακολουθούν με αγωνία τις περιπέτειές τους –αλλά και τις κακουχίες που περνούν- στον εξωτικό Άγιο Δομίνικο. Γράφουν τις σκέψεις τους στο Facebook και στο Twitter, διασταυρώνουν τα «ξίφη» τους με άλλους χρήστες και χρησιμοποιούν όλα όσα είδαν για να διακωμωδήσουν την προσωπική τους πραγματικότητα ή αυτή που διαμορφώνεται στη χώρα μας.
Η ανάλυση της ψυχολόγου-ψυχοθεραπεύτριας Αικατερίνης Κολούτσου, στο Newsbomb.gr
Ο άνθρωπος έχει την ανάγκη να ικανοποιήσει την ηδονοβλεψία του. Την ανάγκη του να παρακολουθεί τις ιδιωτικές ακόμα και τις ενοχλητικές περιστάσεις, στην ζωή άλλων ανθρώπων. Αυτό είναι το λεγόμενο σύνδρομο της κλειδαρότρυπας. Έχουμε δηλαδή την εμμονή να κατασκοπεύουμε σαν πίσω από μια κλειστή πόρτα, το τι συμβαίνει στη ζωή των άλλων. Επιθυμούμε να γνωρίζουμε, να έχουμε τον έλεγχο, να ανακαλύψουμε τα μυστικά που κρύβει ο άλλος και με το να παρακολουθούμε την ζωή και την συμπεριφορά των άλλων ανθρώπων, είναι κάτι που προσελκύει πάντα το ευρύ κοινό.
Μέσα από αυτή την διαδικασία είναι πολύ εύκολο να παρατηρούμε την ζωή των άλλων και να μην στρέφουμε την προσοχή μας, στην δική μας την ζωή. Πράγμα που πολλές φορές, είναι επίπονο. Είναι ευκολότερο να παρατηρούμε τους άλλους, να ασκούμε την ανάγκη μας για κριτική, να νιώθουμε ανώτεροι πως εμείς τα καταφέρνουμε καλύτερα, η άλλοτε την ανάγκη μας να ταυτιστούμε με κάποιον. Βιώνουμε μια πραγματικότητα έξω από την πραγματικότητά μας, η οποία δεν έχει καμία σχέση με τα καθημερινά μας προβλήματα και για τον λόγο αυτό την επιλέγουμε. Μέσα από την οπτική γωνία της κλειδαρότρυπας, μας δίνετε η ευκαιρία να ζήσουμε έμμεσα διάφορες καταστάσεις, εμπειρίες, άλλοτε ριψοκίνδυνες, άλλοτε ερωτικές, μέσα από την άνεση του ίδιου μας του σπιτιού.
Έτσι το τηλεοπτικό κοινό έστω και για λίγο, ξεχνάει τα δικά του προσωπικά προβλήματα και εισβάλει στην ζωή των άλλων. Η ταύτιση με καταστάσεις, αλλά και πρόσωπα μέσα από τα ριάλτι show, επίσης ικανοποιεί μια βαθιά ανάγκη, να ξεφύγει ο θεατής από την δική του μοναξιά, δημιουργείτε η ψευδαίσθηση πως γνωρίζουμε τα άτομα, που παρακολουθούμε και επομένως νιώθουμε πως ανήκουμε στην δική τους την ζωή, είτε μέσα από την χαρά, την λύπη, την αγωνία, τον θαυμασμό, ακόμα και ψηφίζοντάς τους. Ο άνθρωπος εκ φύσεως έχει βαθιά ανάγκη του ανήκειν. Να ανήκει σε μια ομάδα, να έχει φίλους, γνωστούς, οικογένεια και πολλές φορές, οι παίχτες των ριάλιτι που είναι σταθερή μέρα, σταθερή ώρα, εκεί πιστά απέναντι από τον καναπέ τους γίνονται η ίδια τους, η οικογένεια.
Παραλληλίζουμε τις εμπειρίες μας, με κάποιον άλλον, συγκρίνουμε τον εαυτό μας με κάποιον από τους παίχτες νιώθοντας έτσι, πως συμμετέχουμε και εμείς οι ίδιοι. Πολλές φορές μπορεί να πιάνουμε τον ίδιο μας τον εαυτό, ενώ ένας παίχτης είναι μέσα σε ένα παιχνίδι, το ίδιο μας το σώμα να κινείται, σαν να είμαστε εμείς μέσα στο παιχνίδι και να παίζουμε στην ίδια ομάδα. Παίχτης του ριάλιτι μπορεί να γίνετε ο γιος, που πάντα θα θέλαμε να έχουμε, η ο γιος που δεν έχουμε, ο ίδιος μας ο εαυτός στα νιάτα μας η ακόμα και τώρα, κάτι που δεν τολμάμε.
Υπάρχουν φορές, που ένα τηλεοπτικό show, αποκτά ακόμη και οπαδικό χαρακτήρα, καθώς οι θεατές θέλουν να επιλέξουν τον κακό και τον κακό από την κάθε ιστορία. Και αντίστοιχα, να πάρουν την μια η την άλλη πλευρά. Όπως φανατίζονται οι θεατές, μέσα από έναν αγώνα ποδοσφαίρου, έτσι μερικές φορές έχουμε δει, οι τηλεθεατές να φανατίζονται ανάμεσα σε δύο ομάδες, όπως είναι το Srvivor. Το παρατηρούμε ακόμα και στις αυλές των σχολείων τα παιδία να προσπαθούν να αναπαριστούν τις δύο ομάδες και να θέλουν να κερδίσουν το έπαθλο.
Ως συστημική θεραπεύτρια αυτό που παρατηρώ εδώ και χρόνια, στα τηλεοπτικά ριάλιτι, είναι ότι η συνταγή της επιτυχίας είναι ο παίχτης να βγάλει το προφίλ, οικογένεια, θρησκεία, πατρίδα, να βιώνει το άδικο και να παρουσιάζει βαθιές οικογενειακές ιστορίες με πολύ πόνο.
Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, τη στιγμή που συμβαίνουν, στο Newsbomb.gr.