Αντιτορπιλικό «Βέλος»: Πόλος έλξης το ιστορικό πλοίο του Πολεμικού Ναυτικού που έγινε πλωτό μουσείο
Πάνω από 160.000 επισκέψεις συμπολιτών μας στη Θεσσαλονίκη, μέσα σε μόλις 6 μήνες - Τι μπορούν να δουν οι επισκέπτες στο θρυλικό σκάφος που έμεινε στην ιστορία για τη δράση του στον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο, το «Κίνημα του Ναυτικού» και τον αντιδικτατορικό αγώνα.
Τεράστιο ενδιαφέρον δείχνουν οι πολίτες για το Αντιτορπιλικό «Βέλος», το πλωτό μουσείο Αντιδικτατορικού αγώνα του Πολεμικού μας Ναυτικού.
Μετά από μήνες που παρέμεινε κλειστό για το κοινό εξαιτίας των μέτρων προστασίας για την πανδημία του κορονοϊού, το ιστορικό και φημισμένο Αντιτορπιλικό επαναλειτουργεί από την Παρασκευή 21 Μαΐου 2021.
Πού βρίσκεται; Στη νέα παραλία Θεσσαλονίκης και περιμένει τους κατοίκους της συμπρωτεύουσας - και όχι μόνο - για να τους αποκαλύψει τη σπουδαία ιστορία του και τους αγώνες των πληρωμάτων του. Επί του πλοίου τηρούνται όλα τα μέτρα προστασίας για την αντιμετώπιση της διασποράς του Covid-19.
Αξίζει να σημειώσουμε πως η ανταπόκριση των βορειοελλαδιτών έχει ξεπεράσει κάθε προσδοκία, με πάνω από 160.000 επισκέψεις μέσα σε μόλις 9 μήνες. Η… Αθήνα βέβαια, ζητά από την πλευρά της να δέσει στον Φλοίσβο το θρυλικό αντιτορπιλικό, ώστε να το βλέπουν οι κάτοικοι της πρωτεύουσας. Ωστόσο, όταν το «Βέλος» είχε αγκυροβολήσει στο Φλοίσβο, μόλις 15.000 επισκέπτες είχαν σπεύσει να το επισκεφτούν, σε αντίθεση προφανώς με τους Θεσσαλονικείς.
Οι χιλιάδες επισκέψεις στο Αντιτορπιλικό «Βέλος» επιβεβαιώνουν το τεράστιο ενδιαφέρον των πολιτών να γνωρίσουν από κοντά ιστορικά πλοία του Στόλου μας, με το Γενικό Επιτελείο Ναυτικού και τον Αρχηγό, Αντιναύαρχο Στυλιανό Πετράκη να σχεδιάζουν ήδη τον τρόπο με τον οποίο το θρυλικό «Βέλος» θα βρεθεί και σε άλλες πόλεις της Ελλάδας, δίνοντας την ευκαιρία στους κατοίκους της επαρχίας να μάθουν από κοντά την ιστορία και τα κατορθώματά του.
Η Ιστορία του Πλοίου
Το αντιτορπιλικό ΒΕΛΟΣ D-16 (πρώην USS CHARRETTE DD 581) ναυπηγήθηκε στην Βοστώνη των ΗΠΑ, στη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου. Καθελκύστηκε στις 3 Ιουνίου του 1942.
Έλαβε μέρος στις επιχειρήσεις του Αμερικάνικου Ναυτικού κατά των Ιαπώνων στον Ειρηνικό Ωκεανό, κυρίως ως πλοίο υποστηρίξεως αεροπλανοφόρων, καθώς δε και ανθυποβρυχιακής και αντιαεροπορικής προστασίας νηοπομπών.
Στο πλοίο απενεμήθησαν δεκατρείς (13) σταυροί μάχης και άλλα παράσημα, στη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου. Το 1958 αφού εκσυγχρονίστηκε στα ναυπηγεία LONG BEACH της Καλιφόρνιας παραχωρήθηκε στο τότε Ελληνικό Βασιλικό Ναυτικό μαζί με τρία ομοίου τύπου (Αντιτορπιλικά τύπου FLETCHER) το Α/Τ ΑΣΠΙΣ, Α/Τ ΣΦΕΝΔΟΝΗ και Α/Τ ΛΟΓΧΗ, στα πλαίσια αμοιβαίας βοήθειας ΗΠΑ – ΕΛΛΑΔΟΣ.
Στις 16 Ιουνίου 1959 υψώθηκε στο Α/Τ ΒΕΛΟΣ η Ελληνική Σημαία και με πρώτο Κυβερνήτη τον Αντιπλοίαρχο Γ. Μόραλη ΠΝ. Κατέπλευσε στην Ελλάδα και αφού εντάχθηκε στο Αρχηγείο Στόλου, πήρε μέρος στις Εθνικές και διασυμμαχικές ασκήσεις, σε επίδειξη Σημαίας στο εσωτερικό και εξωτερικό, καθώς και στις επιχειρήσεις στη διάρκεια της Ελληνοτουρκικής κρίσης του 1964, 1967, 1974 και 1987.
Στις 23 Μαΐου 1973 το Α/Τ ΒΕΛΟΣ, με Κυβερνήτη τον Αντιπλοίαρχο Ν. Παππά ΠΝ, αποχώρησε της διασυμμαχικής ασκήσεως που συμμετείχε, λόγω συλλήψεων Αξιωματικών, μετά την προδοσία του σχεδιαζόμενου αντιδικτατορικού Κινήματος του Ναυτικού. Το πλοίο κατέπλευσε στο FIUMICINO της Ιταλίας, όπου ο Κυβερνήτης, έξι (6) Αξιωματικοί και εικοσιπέντε (25) Υπαξιωματικοί ζήτησαν πολιτικό άσυλο και παρέμειναν εκεί ως πολίτικοι εξόριστοι.
Στις 26 Φεβρουαρίου 1991 το πλοίο παροπλίσθηκε αφού είχε διανύσει συνολικά 362,662 Ναυτικά μίλια Το 1994 με απόφαση του ΥΕΘΑ/ΓΕΒ χαρακτηρίστηκε ως “Μουσείο Αντιδικτατορικού Αγώνα “Α/Τ ΒΕΛΟΣ” και ελλιμενίσθη στο Κ.Ε.ΠΟΡΟΣ.
Από τις 6 Ιουνίου 2002 βρίσκεται εδώ στο χώρο του “Άλσους Ναυτικής Παράδοσης” στον Φλοίσβο του Π. ΦΑΛΗΡΟΥ ως επισκέψιμο μουσείο.
Άρχηγός ΓΕΝ: «Το "Κίνημα του Ναυτικού" συμπυκνώνει όλες εκείνες τις αξίες που διαχρονικά πρεσβεύει το Πολεμικό Ναυτικό
Ο Αρχηγός ΓΕΝ Αντιναύαρχος Στυλιανός Πετράκης ΠΝ, κατά τον Εορτασμό της 48ης Επετείου του Κινήματος του Ναυτικού απηύθυνε τον παρακάτω χαιρετισμό:
«Εξοχοτάτη κυρία Πρόεδρε της Ελληνικής Δημοκρατίας,
Αξιότιμες Κυρίες και Αξιότιμοι Κύριοι,
Η παρουσία σας σήμερα εδώ, στη Σχολή Ναυτικών Δοκίμων που αποτελεί χώρο καλλιέργειας και εμπέδωσης υψηλών ιδεωδών, αξιών αλλά και ενσυνείδητης πειθαρχίας, αποτελεί ιδιαίτερη τιμή για το Πολεμικό Ναυτικό, ειδικά σε μια τόσο ξεχωριστή επετειακή εκδήλωση, που δυστυχώς και φέτος διεξάγεται υπό περιορισμούς λόγω της πανδημίας του κορωνοϊού.
Σας ευχαριστώ λοιπόν για την παρουσία σας στον ετήσιο φόρο τιμής που το Πολεμικό Ναυτικό, αποτίει στα στελέχη εκείνα, που πρωτοστάτησαν σε μία εξαιρετικά σημαντική προσπάθεια για την επιστροφή της χώρας μας στη δημοκρατική ομαλότητα. Μία προσπάθεια που στη συλλογική μνήμη έχει αποτυπωθεί εμβληματικά ως το «Κίνημα του Ναυτικού».
Ένα φιλόδοξο εγχείρημα, που δυστυχώς αποκαλύφθηκε στις 22 Μαΐου 1973 και οδήγησε στις φυλακές της δικτατορίας πλήθος στελεχών των Ενόπλων Δυνάμεων αλλά και πολιτών. Η αποκάλυψη του εγχειρήματος δεν εμπόδισε τον Αντιπλοίαρχο Νίκο Παππά και το πλήρωμα του Α/Τ Βέλος να πλεύσουν ανεξάρτητα από την υπόλοιπη νατοϊκή Ναυτική Δύναμη στην οποία συμμετείχε το πλοίο και να καταφύγουν στο Φιουμιτσίνο της Ιταλίας, διεθνοποιώντας έτσι την εκδήλωση και τους δημοκρατικούς σκοπούς του κινήματος.
Το κίνημα του 1973 συνιστά κορυφαία στιγμή του αντιδικτατορικού αγώνα, αφού αποτέλεσε για το πραξικοπηματικό καθεστώς ένα καίριο ηθικό πλήγμα που κλόνισε την εικόνα του και αμφισβήτησε ευθέως την ισχύ του. Αποτελεί δε ιστορικό παράδοξο ότι ένα αποτυχημένο ως προς τους αντικειμενικούς του σκοπούς κίνημα, τελικά απέφερε καρπούς. Κατέδειξε καταρχάς στην ελληνική κοινωνία ότι το παράνομο καθεστώς, δεν ετύγχανε αποδοχής στους κόλπους των Ενόπλων Δυνάμεων. Παράλληλα έστειλε ένα σαφές μήνυμα στον ελληνικό λαό ότι οι Ένοπλες Δυνάμεις δεν βρίσκονταν απέναντι στο λαό αλλά συμπορεύονταν μαζί του στον αγώνα για την αποκατάσταση της δημοκρατίας.
Δεν έχω σκοπό να μακρηγορήσω, επιτρέψτε μου όμως να αναφερθώ στα ακόλουθα.
Το γεγονός ότι το Πολεμικό Ναυτικό αποτέλεσε το λίκνο του κινήματος δεν είναι τυχαίο. Η ιδιότυπη ζωή πάνω σε ένα Πολεμικό Πλοίο αλλά και γενικότερα η ζωή στη θάλασσα, διαμορφώνει ανθρώπους με ελευθερία πνεύματος, θάρρος της γνώμης και ενσυνείδητη πειθαρχία ενώ ταυτόχρονα σφυρηλατεί ισχυρούς δεσμούς συντροφικότητας. Και στη συγκεκριμένη περίσταση οι ελεύθερες ανταλλαγές απόψεων στα καρέ των Πολεμικών Πλοίων αποτέλεσαν το κύριο συστατικό μέσα από το οποίο ξεπήδησε το κίνημα και ίσως να αποτέλεσαν ταυτόχρονα και την αιτία της αποτυχίας του.
Είναι δε άξιο αναφοράς, ότι το «Κίνημα του Ναυτικού» δεν ενσάρκωνε το όραμα κάποιου ή κάποιων μεμονωμένα, αλλά αποτέλεσε μια αντίδραση ατόμων με διαφορετικές καταβολές που ταυτίστηκαν και ενήργησαν συλλογικά υπό τη σκέπη της κοινής προσήλωσης στην ελευθερία και το δημοκρατικό ιδεώδες. Αυτός άλλωστε είναι και ο λόγος που αν και το κίνημα ταυτίστηκε με το Πολεμικό Ναυτικό, πλαισιώθηκε και από στελέχη των άλλων Κλάδων των Ενόπλων Δυνάμεων, μέλη της πολιτικής ζωής αλλά και από απλούς Έλληνες πολίτες.
Κυρίες και κύριοι, για εμάς τα στελέχη του Πολεμικού Ναυτικού, αποτελεί ιδιαίτερη τιμή αλλά και υπερηφάνεια να τιμούμε τον αγώνα αυτόν, που όχι μόνο συνετέλεσε στην επίσπευση της επανόδου στη δημοκρατία, αλλά λειτουργεί και ως φάρος ιστορικής μνήμης για τις μελλοντικές γενιές. Το «Κίνημα του Ναυτικού» συμπυκνώνει όλες εκείνες τις αξίες που διαχρονικά το Πολεμικό Ναυτικό πρεσβεύει και υπηρετεί: το σεβασμό στις παραδόσεις και τη Δημοκρατία, την πίστη στις πανανθρώπινες αξίες αλλά κυρίως την προσήλωση στην τιμή και την άνευ όρων αγάπη για την πατρίδα».
Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, τη στιγμή που συμβαίνουν, στο Newsbomb.gr.