Beforelight: Οι άνθρωποι που «ντύνουν» τα όνειρα της πόλης με φως, μιλούν στο Newsbomb.gr

Τα πολυφωτογραφημένα έργα τους στην οδό Πιττάκη στου Ψυρρή με τα δεκάδες κρεμασμένα φωτιστικά και στη Στοά Eμπόρων στη Βουλής με τις παλιές εμπορικές πινακίδες νέον, έχουν αγαπηθεί από τουρίστες και Αθηναίους.

Οι Ελίζα Αλεξανδροπούλου, Χριστίνα Αμπατζίδου, Κωνσταντίνα Ευαγγέλου, Κέλλυ Εφραιμίδου, Δημήτρης Θεοχαρούδης, Μαρία Λαζαρίδου, Βασίλης Ντόβρος και Ειρήνη Στείρου, μίλησαν στο Newsbomb.gr για την δουλεία τους που «ντύνει» με φως τα… όνειρα της πόλης.

Διαβάστε τη συνέντευξη που παραχώρησε οι «Beforelight» στο Newsbomb.gr:

• Ξεκινώντας θα ήθελα να σας ρωτήσω τι είναι η Βeforelight και από πόσα μέλη αποτελείται η ομάδα σας;

H Beforelight είναι μια δημιουργική ομάδα ανθρώπων που ασχολείται με τον εικαστικό φωτισμό. Το έργο της ομάδας περιλαμβάνει τη σύλληψη, τον σχεδιασμό και την εφαρμογή δημιουργικού φωτισμού (creativelighting), με στόχο την ενθάρρυνση της συμμετοχής και της διάδρασης των πολιτών με το φως, σε μια διαδικασία όπου η ιδιαιτερότητα του τόπου και ο πειραματισμός στη χρήση φωτιστικών μέσων αποτελούν καθοριστικούς παράγοντες. Η ομάδα μας είναι πολυπληθής και πολυσυλλεκτική. Αποτελείται από οκτώ μέλη, τα οποία προέρχονται από το χώρο του θεάτρου, της αρχιτεκτονικής και του κινηματογράφου. Πιο συγκεκριμένα οι Beforelight είναι: Ελίζα Αλεξανδροπούλου, Χριστίνα Αμπατζίδου, Κωνσταντίνα Ευαγγέλου, Κέλλυ Εφραιμίδου, Δημήτρης Θεοχαρούδης, Μαρία Λαζαρίδου, Βασίλης Ντόβρος, Ειρήνη Στείρου.

• Πότε ξεκινήσατε την ομάδα αυτή και ποιο είναι το background σας;

Όλα ξεκίνησαν το 2007. Γνωριστήκαμε σε ένα μάθημα θεατρικού φωτισμού της Ελευθερίας Ντεκώ στο Τμήμα Θεάτρου του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης κι εκεί πρωτογνωρίσαμε το φως και τις μαγικές του ιδιότητες. Φοιτητές τότε θεατρολογίας, σκηνοθεσίας, σκηνογραφίας και αρχιτεκτονικής, ανακαλύψαμε το φως σε μια πρώτη φάση, μέσα από την πρακτική του σχεδιασμού φωτισμών στο σκηνικό χώρο. Η ασφάλεια που προσφέρει ο περιορισμένος, συγκεκριμένος, σκοτεινός χώρος της θεατρικής σκηνής ευνοεί τον πειραματισμό, τις δοκιμές και την εξοικείωση με το μέσο. Σταδιακά, αρχίσαμε να διαμορφώνουμε την ιδέα μιας ομάδας, μιας συλλογικότητας. Έχοντας διαφορετικό background ο καθένας, αλλά την ίδια δημιουργική ανησυχία, καταφέραμε πολύ γρήγορα να εφεύρουμε ένα γόνιμο τρόπο συνεργασίας, διαλόγου και αλληλοσυμπλήρωσης. Είναι πραγματικά συναρπαστικό να βλέπεις πώς εξελίσσεται μια ιδέα μέσα από μια ομάδα ανθρώπων με διαφορετικές ματιές. Είναι βασικό πάντως να πούμε πως οι κατευθύνσεις όλων μας στις σπουδές και στη μετέπειτα επαγγελματική μας πορεία έχουν να κάνουν λίγο ή πολύ με τη μελέτη του χώρου και της συμπεριφοράς του ανθρώπου, είτε στην αρχιτεκτονική, είτε στο θέατρο και το σινεμά. Και δεν είναι καθόλου τυχαίο οτι το φως έχει ισχυρή παρουσία και στους τρεις αυτούς χώρους.

• Ποιες είναι οι σημαντικότερες δουλειές σας, στην Αθήνα και στις υπόλοιπες πόλεις της Ελλάδας που δραστηριοποιήστε; - Μιλήστε μας για αυτές…

Οι φωτιστικές παρεμβάσεις μας στην οδό Πιττάκη και στη Στοά Εμπόρων στην Αθήνα, αποτέλεσαν για εμάς καινοτόμες προτάσεις δημιουργικού φωτισμού, ανανεώνοντας τη φυσιογνωμία της πόλης.

Η «Συν-οικίαΠιττάκη» που παρέμεινε στο κέντρο της Αθήνας για 6 χρόνια, ήταν ένα συμμετοχικό έργο μεταμόρφωσης ενός «απόμακρου» αστικού δρόμου σε οικεία περιοχή. Μετά από κάλεσμα των ομάδων ImaginetheCityκαι Beforelight, οι κάτοικοι της περιοχής συγκέντρωσαν τα παλιά, φθαρμένα φωτιστικά τους. Τα μεταποιήσαμε και τα κρεμάσαμε κατά μήκος της οδού Πιττάκη στου Ψυρρή, έναν ως τότε «απόμακρο» δρόμο, δημιουργώντας χωρίς να το περιμένουμε ένα «τοπόσημο» της πόλης μας.

Η εγκατάστασή μας “ΑθήΝεον”, πραγματοποιήθηκε στα πλαίσια της δράσης “Ίχνη Εμπορίου” (TracesofCommerce) το 2014, με στόχο της αναβίωση της Στοάς Εμπόρων μέσα από την καλλιτεχνική δραστηριότητα. Συλλέξαμε παλιές και νεότερες φωτεινές επιγραφές (νέον, μεταλλικές ή πλέξιγκλας ταμπέλες κ.α) από κλειστά καταστήματα και βιοτεχνίες και τις μεταποιήσαμε μέσω ενός συμμετοχικού εργαστηρίου. Η εγκατάσταση υπάρχει ακόμα και σήμερα στο φωτεινό πέρασμα της οδού Βουλής, θυμίζοντας εμπορικές δραστηριότητες του παρελθόντος που κάποτε συναντούσε κανείς στην αθηναϊκή μητρόπολη.

• Από που εμπνέεστε για τα έργα σας και τι σημαίνει το φως για εσάς;

Εμπνεόμαστε από έργα άλλων καλλιτεχνών και σχεδιαστών, από τη δουλειά που κάνει ο καθένας ατομικά, από τη φύση, από εικόνες που έχουν εγγραφεί μέσα μας, από τον κινηματογράφο, το θέατρο, τη μουσική, την ποπ κουλτούρα. Είναι αναπάντεχο το τί μπορεί να λειτουργήσει ως δημιουργικό σημείο αναφοράς, ως πηγή έμπνευσης.

Το φως για εμάς είναι εμπειρία. Είναι κατ’ αρχήν η βασική μας σύνδεση μ’ αυτόν τον κόσμο. Οτιδήποτε αντιλαμβανόμαστε με τα μάτια μας στο περιβάλλον που μας περικλείει είναι φως. Από τότε μας εξελίσσει και το εξελίσσουμε. Έχει μια ισχυρή μεταμορφωτική δύναμη, όπου μπορεί να αλλάξει την εικόνα ενός χώρου, να δημιουργήσει μια καινούρια ατμόσφαιρα, να μεταβάλλει όρια και διαστάσεις. Επίσης, το φως μεταφέρει μηνύματα, είναι ισχυρό εργαλείο επικοινωνίας και έκφρασης.

Όσο περισσότερο δουλεύουμε με το φως, τόσο καταλαβαίνουμε τη σπουδαιότητα και τον αντίκτυπό του στη διάθεση και την ενέργειά μας, ως πολίτες, χρήστες ενός χώρου, θεατές. Είναι μεγάλη έκπληξη και για μας το πώς κάθε φορά οι επισκέπτες αντιδρούν σε ένα φωτιστικό περιβάλλον που έχουμε δημιουργήσει. Εκεί βλέπουμε τη δυνατότητά του να μας συνδέει, να μας φέρνει κοντά, ως κοινωνούς ενός κοινού βιώματος.

• Με ποια κριτήρια αναλαμβάνετε ένα πρότζεκτ;

Συνήθως τα project γεννιούνται τόσο μέσα από κάποια πρόσκληση, όσο και μέσα από μια δική μας πρωτοβουλία. Η απάντηση μας είναι ότι συχνά λειτουργούμε με το ένστικτο και με τον ενθουσιασμό. Σε ένα δεύτερο επίπεδο, ο τόπος στον οποίο καλούμαστε να επέμβουμε, η προέλευση της πρόσκλησης (αν προέρχεται από μία άλλη δημιουργική ομάδα με τον ίδιο ενθουσιασμό με εμάς) και οι συνθήκες στις οποίες καλούμαστε να σχεδιάσουμε και να υλοποιήσουμε τη δουλειά μας παίζουν σημαντικό ρόλο. Το μέγεθος μιας εγκατάστασης δεν είναι από μόνο του κριτήριο και η απόφαση για το αν θα προχωρήσουμε με ένα project εξαρτάται από πολλούς παράγοντες. Μας εξιτάρουν ιδιαίτερα, τα τελευταία χρόνια, προτάσεις που αφορούν την αναβάθμιση μιας γειτονιάς και την εμπλοκή του κόσμου, κατά τη διαδικασία παραγωγής του έργου. Δυστυχώς, δεν είναι συχνά αυτονόητο τι είναι δημιουργικός φωτισμός και ότι δεν κρεμάω απλά δύο φώτα και τέλειωσα. Επίσης δεν υπολογίζεται πάντα το κόστος μιας εγκατάστασης, πριν μας γίνει μια πρόταση. Το κόστος αυτό δεν είναι μικρό, ειδικά για την κλίμακα μιας επέμβασης στον αστικό χώρο.

• Τι άλλου είδους δράσεις οργανώνετε;

Πριν από μερικά χρόνια (στο διάστημα 2013-2015) διοργανώσαμε ένα μεγάλης κλίμακας ευρωπαϊκό εγχείρημα, με την υποστήριξη του European Cultural Foundation. Το UrbanLightscapes Project ήταν μια πρωτότυπη συμμετοχική δράση πάνω στον αστικό φωτισμό και τις συνέπειες του στην αλλαγή της ταυτότητας της πόλης. Οι δημόσιες φωτιστικές επεμβάσεις μας «Color ex Machina» και «Μosaic» σε δύο γειτονιές της Ολλανδικής πόλης του Maastricht, αποτέλεσαν την κορύφωση μιας διαδικασίας διαλόγου, έρευνας και πειραματισμού, που ξεκίνησε με τη διοργάνωση ενός πανευρωπαϊκού Συμποσίου στη Στέγη Γραμμάτων και Τεχνών και συνεχίστηκε στην Βαρκελώνη με τη διεξαγωγή ενός εργαστηρίου πειραματισμού στο IAAC.Το UrbanLightscapes ήταν για εμάς μία μεγάλη πρόκληση, γιατί όχι μόνο προσεγγίσαμε τον αστικό φωτισμό από πολλές διαφορετικές οπτικές, αλλά ήρθαμε σε επαφή με ένα πολυδιάστατο κοινό μέσα από διαδοχικές δράσεις σε τρεις διαφορετικές ευρωπαϊκές πόλεις: ακαδημαϊκούς, καλλιτέχνες, επαγγελματίες του φωτισμού, αλλά και τοπικές κοινωνίες.

Δεν ξέρουμε αν θα μας δοθεί η ευκαιρία να αναλάβουμε τη διοργάνωση μίας τέτοιας παραγωγής ξανά, ωστόσο ήταν μία δράση έξω από τα «συνηθισμένα» πεδία πειραματισμού μας, δεν ήταν δηλαδή αυστηρά «καλλιτεχνικό» έργο, αλλά μια διαφορετική πρόκληση!

Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, τη στιγμή που συμβαίνουν, στο Newsbomb.gr.