«Ας πάει το παιδί να γίνει αγρότης…» - Οδοιπορικό του Newsbomb.gr στην Αμερικανική Γεωργική Σχολή

Όλα ξεκίνησαν το μακρινό 1904, όταν μετά από 30 χρόνια ιεραποστολικής υπηρεσίας στα Βαλκάνια, ο Dr. John Henry House και η γυναίκα του, Susan Adeline, ίδρυσαν την Αμερικανική Γεωργική Σχολή στα προάστια της Θεσσαλονίκης. Οι εκτενείς λιμενικές εγκαταστάσεις της πόλης και η πρόσφατη, τότε, λειτουργία σιδηροδρομικών γραμμών έδωσαν πρόσβαση σε χωριά της ενδοχώρας, τους πληθυσμούς των οποίων στόχευε να υπηρετήσει η Σχολή. Οι πρώτοι μαθητές ήταν αγόρια, τα οποία είχαν ορφανέψει κατά τη διάρκεια εξεγέρσεων που σηματοδότησαν την πτώση της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας στην Ευρώπη.

Ο Dr. House ήταν γνωστός ως «πρακτικός ιδεαλιστής» και ήταν αφοσιωμένος «στην εκπαίδευση όλου του ατόμου: στο μυαλό, στα χέρια και στη ψυχή». Πρακτική άσκηση σε φυτά μεγάλης καλλιέργειας και σε λαχανικά, αμπελώνες και δενδρόκηπους, ζωική παραγωγή και παραγωγή μεταξοσκωλήκων και σε βιομηχανικές δεξιότητες όπως η ξυλουργία, οι κατασκευές και η σιδηρουργία, εξόπλισαν τους αποφοίτους της Αμερικανικής Γεωργικής Σχολής ώστε να πετύχουν στη γεωργία και – με τον καιρό – να συμβάλλουν στην οικονομική ανάπτυξη της αγροτικής Ελλάδας. Ταπεινές δωρεές κεφαλαίου και εξοπλισμού από ένα μικρό κύκλο υποστηρικτών στις Η.Π.Α., βοήθησαν το Ίδρυμα να επιβιώσει στα πρώτα του χρόνια, καθώς υπήρξε μάρτυρας των δύο Βαλκανικών πολέμων, του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου και των μαζικών μετακινήσεων πληθυσμών και προσφύγων από την Μικρά Ασία στην Ελλάδα. Η δεκαετία του 1930, περίοδος επέκτασης των ακαδημαϊκών εγκαταστάσεων και εισαγωγής των τελευταίων γεωργικών καινοτομιών στην Ελλάδα, έδωσε τη θέση της στο Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο και την Κατοχή, τον επακόλουθο Εμφύλιο Πόλεμο (και την απαγωγή από αντάρτες ολόκληρης της τάξης των τελειόφοιτων), αλλά και στις συνεχείς προσπάθειες, κατά τη διάρκεια των δεκαετιών που ακολούθησαν τον πόλεμο, για βελτίωση της ποιότητας της αγροτικής εκπαίδευσης που προσέφερε η Σχολή στον αγροτικό πληθυσμό.

Κατά τη διάρκεια της υπεραιωνόβιας λειτουργίας της, η Σχολή υπήρξε αδιαμφισβήτητα πρωτοπόρος στην εκπαίδευση (βραβεύτηκε δύο φορές από την Ακαδημία Αθηνών), καθώς και σε επίπεδο εγκαταστάσεων, πειραματισμών, έρευνας, καλλιεργειών και παραγωγής προϊόντων. Σήμερα, προσαρμόζει τη γεωργική εκπαίδευση και την εκπαίδευση των επιστημών ζωής στις ανάγκες του 21ου αιώνα, παραμένοντας πιστή στις ρίζες της και στη μακροχρόνια παράδοση της βιωματικής μάθησης.

Εκπαιδευτικά Προγράμματα

Η Σχολή προετοιμάζει τους αποφοίτους της για ανάληψη κυρίαρχων ρόλων στην κοινωνική ζωή και για ποικίλες επαγγελματικές σταδιοδρομίες στη γεωργία, την επιστήμη και τη βιομηχανία τροφίμων μέσω της μάθησης αγροτικών και επιχειρηματικών πρακτικών που είναι οικονομικά βιώσιμες, φιλικές προς το περιβάλλον και κοινωνικά υπεύθυνες. Τα κύρια εκπαιδευτικά τμήματα της Αμερικανικής Γεωργικής Σχολής είναι η Προσχολική και Πρωτοβάθμια Εκπαίδευση, το Γυμνάσιο Χασιώτη, το Γενικό Λύκειο, η Σχολή Επαγγελματικής Εκπαίδευσης (Επαγγελματικό Λύκειο, Ινστιτούτο Επαγγελματικής Εκπαίδευσης, Σεμινάρια Ενηλίκων και Γεωργικές Εφαρμογές) και το Perrotis College που προσφέρει προπτυχιακά και μεταπτυχιακά προγράμματα στον αγροδιατροφικό τομέα.

Σύντομα αναμένεται να ολοκληρωθεί η ανέγερση νέων εγκαταστάσεων του Δευτεροβάθμιου Προγράμματος με την επωνυμία “P.Panteliadis High School", η οποία κατέστη εφικτή χάρη στη δωρεά της οικογένειας Παντελιάδη. Το Γενικό Λύκειο της Σχολής προσφέρει ένα ολοκληρωμένο πρόγραμμα σπουδών σε συνδυασμό με τη διευρυμένη διδασκαλία των αγγλικών αλλά και των θετικών επιστημών και των επιστημών ζωής με θεωρητικά και εργαστηριακά μαθήματα. Οι απόφοιτοι του Γενικού Λυκείου εισάγονται με υψηλά ποσοστά επιτυχίας σε ΑΕΙ και ΑΤΕΙ ή σε πανεπιστήμια των ΗΠΑ μέσω του προγράμματος «Study USA».

Το Επαγγελματικό Λύκειο είναι πραγματικά ένα σύνθετο και μοναδικό σχολείο. Συνδυάζει την παροχή γενικής εκπαίδευσης ψηλού επιπέδου και ταυτόχρονα προσφέρει επαγγελματικές γνώσεις και δεξιότητες στον τομέα της γεωπονίας, των τροφίμων και του περιβάλλοντος. Η πρόσθετη βιωματική εκπαίδευση (πρακτική άσκηση) είναι ένα μοναδικό σε όλη τη χώρα πρόγραμμα μάθησης, υποχρεωτικό για όλους τους μαθητές του Επαγγελματικού Λυκείου. Το πρόγραμμα υλοποιείται σε συνεργασία με το υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων και οι μαθητές αποκτούν σχετικό πιστοποιητικό. Οι απόφοιτοι αποκτούν πτυχίο Ειδικότητας Επιπέδου 3 και εισάγονται σε ΑΤΕΙ με ποσοστά επιτυχίας συντριπτικά μεγαλύτερα από όλα τα άλλα Επαγγελματικά Λύκεια.

Το Perrotis College, το οποίο ιδρύθηκε το 1996, εκπαιδεύει ηγέτες για βιώσιμη ανάπτυξη στην Ελλάδα, σε όλη τη νοτιανατολική Ευρώπη και πέρα από αυτή. Είναι και επίσημα υποψήφιο για πιστοποίηση των ακαδημαϊκών σπουδών του από τον αμερικανικό φορέα New England Commission of Higher Education (NECHE). Τα εκπαιδευτικά προγράμματα που πραγματοποιούνται στην αγγλική γλώσσα οδηγούν στην απονομή πτυχίου BSc (Hons) και προετοιμάζουν τους σπουδαστές του να αναλάβουν θέσεις στους τομείς των επιστημών ζωής, διοίκησης του αγροδιατροφικού τομέα, τεχνολογίας τροφίμων, γεωργίας ακριβείας και διατήρησης φυσικών πόρων. Τα προπτυχιακά προγράμματα που παρέχει είναι: Αειφορική Γεωργία και Διαχείριση, Επιστήμη και Τεχνολογία Τροφίμων, Διεθνής Επιχειρηματικότητα, Περιβαλλοντικές Σπουδές, Ψηφιακό Μάρκετινγκ. Από το Σεπτέμβριο του 2017 ξεκίνησε τη λειτουργία της η Σχολή Μεταπτυχιακών Σπουδών του Perrotis College η οποία δίνει πτυχία Master of Science (M.Sc.) σε κατευθύνσεις που σχετίζονται με την Επιστήμη της Γεωπονίας. Συγκεκριμένα, τα προγράμματα της είναι: M.Sc. Ανάπτυξη Νέων Προϊόντων και Επιχειρήσεων στον Τομέα των Τροφίμων, M.Sc. Μάρκετινγκ στον Αγροδιατροφικό Τομέα, M.Sc. Αειφορική Γεωργία και Διαχείριση. Να σημειωθεί ότι οι εγκαταστάσεις του Perrotis College έχουν εμπλουτιστεί και εκσυγχρονιστεί σημαντικά χάρη στο Νέο Εκπαιδευτικό Κέντρο, που αποτελεί δωρεά της μεγάλης ευεργέτιδας Αλίκης Περρωτή και φέρει το όνομά της, ενώ το 2013 ιδρύθηκε και το Κέντρο Ελιάς Krinos του Perrotis College.

Το Σεπτέμβριο του 2011 εγκαινιάστηκε το Πρόγραμμα Προσχολικής και Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης με την ίδρυση Παιδικού Σταθμού και Νηπιαγωγείου, με έμφαση στην περιβαλλοντική εκπαίδευση μέσω της βιωματικής μάθησης. Από το 2013 λειτουργεί και Δημοτικό Σχολείο. Το φθινόπωρο του 2017 άρχισε τη λειτουργία του το Ι.ΙΕΚ της Αμερικανικής Γεωργικής Σχολής, το οποίο είναι το μόνο αγροδιατροφικό της Ελλάδας που προσφέρει πρακτική κατάρτιση στο πεδίο, χάρη στις μοναδικές εγκαταστάσεις του εκπαιδευτικού αγροκτήματός της. Τον Σεπτέμβριο του 2019 άρχισε τη λειτουργία του το Γυμνάσιο Χασιώτη στις εγκαταστάσεις της Αμερικανικής Γεωργικής Σχολής, το οποίο προσφέρει στους μαθητές το επόμενο σκαλί εκπαίδευσης, διασφαλίζοντας την ομαλή προσαρμογή σε μια νέα και απαιτητική βαθμίδα σε ένα ζεστό και φιλικό περιβάλλον.

«Η εκπαίδευση αποτελεί τον πρωταρχικό σκοπό της Αμερικανικής Γεωργικής Σχολής. Από το 1904 μεταλαμπαδεύει στους νέους – κι όχι μόνο – γνώση. Μέσω αυτής, προάγεται o αγροδιατροφικός κλάδος, η ελληνική οικονομία, η καινοτομία, η επιχειρηματικότητα. Οι επιτυχημένοι απόφοιτοι, τα ποιοτικά προϊόντα της και οι εκπαιδευτικές καινοτομίες της αποτελούν μία «ζωντανή» διαχρονική σφραγίδα ποιότητας της Αμερικανικής Γεωργικής Σχολής. Στόχος είναι οι απόφοιτοι να είναι εφοδιασμένοι με άρτιες επιστημονικές γνώσεις και δεξιότητες, να παίξουν ηγετικό ρόλο στο επάγγελμα και στην κοινωνία που ζουν. Το Ίδρυμα προβλέπει κι εξελίσσεται με τα προγράμματά του για την πρόοδο και την ανάπτυξη του αγροδιατροφικού τομέα. Βρίσκεται πάντοτε σε μια δυναμική κατάσταση, απορρίπτοντας καθετί στατικό», αναφέρει χαρακτηριστικά στο Newsbomb.gr, o αντιπροέδρος Ακαδημαϊκών Θεμάτων της Αμερικανικής Γεωργικής Σχολής, Δρ. Ευάγγελος Βέργου.

Η Σχολή Επαγγελματικής Εκπαίδευσης, η οποία επιβλέπει και το Επαγγελματικό Λύκειο της Σχολής, προσφέρει μαθήματα βραχείας διάρκειας, σεμινάρια, εργαστήρια και συνεδρίες για ενήλικες αστικών και αγροτικών περιοχών με στόχο να μεταδώσει τη ζωτική γνώση και τις δεξιότητες που απαιτούνται για τη βιώσιμη ανάπτυξη στην Ελλάδα και τις γύρω περιοχές.

Στη Σχολή λειτουργεί Κέντρο Υποστήριξης Μαθητών, τα στελέχη του οποίου καθοδηγούν τους μαθητές της Σχολής και τους σπουδαστές του Perrotis College και παρέχουν υπηρεσίες υποστήριξης για βελτίωση και αριστεία στις σπουδές τους, την ενασχόληση με εξωσχολικές δραστηριότητες και τη συνεισφορά τους στην κοινωνία. Το Κέντρο περιλαμβάνει τις υπηρεσίες του Οικοτροφείου και Εξωσχολικών Δραστηριοτήτων, το Γραφείο Συμβουλευτικής για Σπουδές στις ΗΠΑ και το Πρόγραμμα “Arcadia”.

Το Γραφείο Διαχείρισης Στρατηγικών ‘Έργων (SPMO) έχει ως στόχο την επίτευξη μακροπρόθεσμων αποτελεσμάτων για την Αμερικανική Γεωργική Σχολή, μέσω της αναγνώρισης και επιλογής ευκαιριών και του σχεδιασμού και εκτέλεσης αντίστοιχων μεγάλων έργων στρατηγικής σημασίας για τον αγροδιατροφικό κλάδο και την περιφερειακή ανάπτυξη, συμπεριλαμβανομένων των συναφών υπηρεσιών. Το Γραφείο λαμβάνει ιδιαίτερη μέριμνα ώστε τα επιλεγμένα έργα να συνάδουν με την αποστολή και τους στόχους της Σχολής και η εκτέλεσή τους να είναι αποτελεσματική.

Τέλος, η συμβουλευτική αποτελεί σημαντικό τομέα της Σχολής και συμβάλλει οργανωμένα και προγραμματισμένα στις προσπάθειες ανάδειξης της γεωργικής οικονομίας και της οικονομίας της υπαίθρου ως ατμομηχανή της εθνικής οικονομίας.

Προϊόντα Εκπαιδευτικού Αγροκτήματος

Η Αμερικανική Γεωργική Σχολή Θεσσαλονίκης έγινε γνωστή για το γάλα της λίγο μετά την ίδρυσή της. Μαθητές μετέφεραν γάλα από τις αγελάδες ποικιλίας Guernsey της Σχολής στον κεντρικό σταθμό του Ερυθρού Σταυρού που λειτουργούσε στο λιμάνι της Θεσσαλονίκης, με σκοπό τη διανομή του σε οικογένειες προσφύγων από τους Βαλκανικούς Πολέμους, τον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο και αργότερα τη Μικρά Ασία. Το 1935, η Σχολή άρχισε να παράγει παστεριωμένο γάλα στην Ελλάδα ανοίγοντας το πρώτο εργοστάσιο παστερίωσης και εμφιάλωσης γάλακτος. Εφαρμόζοντας, μέσα στις δεκαετίες, αμερικανικές πρακτικές στους τομείς της παραγωγής γάλακτος και της διαχείρισης, σήμερα η Σχολή διαθέτει ένα κοπάδι αγελάδων Holstein– Friesian που κατατάσσεται στο 10% των καλύτερων κοπαδιών παγκοσμίως. Το 2010 ξεκίνησε η λειτουργία του Κέντρου Εκπαίδευσης Τεχνολογίας Γάλακτος και Γαλακτοκομικών Προϊόντων τελευταίας τεχνολογίας που εισήγαγε νέα γαλακτοκομικά προϊόντα επιπλέον του φρέσκου παστεριωμένου γάλακτος που έχει βραβευτεί ως το καλύτερο στην Ελλάδα. Γάλα με χαμηλά λιπαρά (1.5%) και παραδοσιακό ελληνικό γιαούρτι διατίθενται επίσης στην αγορά από το 2012, ενώ το 2017 στη γκάμα των προϊόντων εντάχθηκε το ημίσκληρο τυρί τετράμηνης ωρίμανσης. Από την άνοιξη του 2021 διατίθεται στην αγορά το στραγγισμένο γιαούρτι του εκπαιδευτικού αγροκτήματος της ΑΓΣ.

Η διαδικασία παραγωγής του γίνεται με προσθήκη καλλιέργειας γιαούρτης στο φρέσκο αγελαδινό γάλα της Σχολής, τη μεταφορά του σε πάνινες τσαντίλες από βαμβακερό πανί και τη στράγγισή του για περισσότερες από 36 ώρες με φυσική αποβολή υγρασίας του πήγματος. Η υγρασία που αποβάλλεται σε ορισμένες φορές ξεπερνάει τα 2/3 της συνολικής πρώτης ύλης (φρέσκο γάλα) και τα στερεά που μένουν –συμπυκνωμένα πλέον- αποτελούν το γιαούρτι που συσκευάζεται. Το στραγγισμένο γιαούρτι της Αμερικανικής Γεωργικής Σχολής είναι 100% χειροποίητο, εύγεστο, με μοναδική υφή και ιδιαίτερα κρεμώδες. Δεν περιέχει συντηρητικά, ορμόνες, πηκτίνη, γλυκαντικές ουσίες, ούτε προσθήκη κρέμας. Χαρακτηριστικό της ποιότητας και της ευλαβικής τήρησης της παραδοσιακής συνταγής είναι το γεγονός ότι απαιτούνται τρία λίτρα παστεριωμένου φρέσκου αγελαδινού γάλακτος Αμερικανικής Γεωργικής Σχολής για την παραγωγή ενός κιλού στραγγισμένου γιαουρτιού. Επίσης, περιέχει υψηλή περιεκτικότητα σε πρωτεΐνες, σημαντικής βιολογικής αξίας, ενώ συνεχίζεται απρόσκοπτα η διάθεση του παραδοσιακού γιαουρτιού που παράγεται από το γάλα των αγελάδων της Σχολής.

Το προσωπικό και οι μαθητές που εκπαιδεύονται στο πτηνοτροφείου του Εκπαιδευτικού Αγροκτήματος της Σχολής είναι υπεύθυνοι για την παραγωγή αυγών προς λιανική πώληση. Όλα τα αυγά της Σχολής είναι «Ωμέγα 3», τα οποία δημιουργήθηκαν μέσα από ένα κοινό ερευνητικό έργο μεταξύ του ΑΠΘ και της Αμερικανικής Γεωργικής Σχολής στις αρχές της δεκαετίας του 1990 και παρουσιάστηκαν στον Έλληνα καταναλωτή το 1997, καθιστώντας τα, τα πρώτα αυγά «Ωμέγα 3» που μπήκαν στην ελληνική αγορά.

Δημοφιλείς είναι και γαλοπούλες που εκτρέφονται από το προσωπικό και τους μαθητές της Σχολής και είναι διαθέσιμες ως φρέσκο προϊόν μόνο κατά τη διάρκεια της εβδομάδας των Ευχαριστιών το Νοέμβριο και δύο εβδομάδες πριν από τα Χριστούγεννα. Η Σχολή εισήγαγε τις γαλοπούλες της στην ελληνική αγορά στη δεκαετία του 1970. Σήμερα οι καταναλωτές εξακολουθούν να επωφελούνται από τα συνεχή ερευνητικά προγράμματα της Σχολής σε θέματα που αφορούν τη διατροφή των πουλερικών και την ποιότητα κρέατος. Οι γαλοπούλες της Σχολής πωλούνται μόνο νωπές και εποχιακά, κατακτώντας μια εξίσου υψηλή θέση στις προτιμήσεις των καταναλωτών για τη φρεσκάδα, την εμφάνιση, τη γεύση και τη διατροφική τους αξία.

Τα παραδοσιακά Ελληνικά ζυμαρικά «χυλοπίτες» και «τραχανάς», φτιαγμένα από σκληρό σιτάρι που καλλιεργείται στο Εκπαιδευτικό Αγρόκτημα και από φρέσκο παστεριωμένο γάλα και αυγά «Ωμέγα-3» που παράγονται στη Σχολή, εισήχθησαν σε εξειδικευμένα καταστήματα και σούπερ μάρκετ της Αθήνας και της Θεσσαλονίκης το 2011.

Οι μαθητές της Αμερικανικής Γεωργικής Σχολής συμμετέχουν ενεργά σε όλα τα στάδια της γαλακτοκομικής, πτηνοτροφικής και φυτικής παραγωγής, καθώς επίσης και στον εκπαιδευτικό Αμπελώνα και Οινοποιείο της Σχολής, όπου παράγεται ερυθρός επιτραπέζιος οίνος της ποικιλίας Ξινόμαυρου αλλά και τσίπουρο. Ακόμη, οι μαθητές παράγουν και πωλούν ποσότητες λαχανικών, ρυζιού, οσπρίων, ελαιόλαδου και μελιού, αρωματικά φυτά καθώς και φρέσκα λουλούδια όπως κρίνα, ανεμώνες και φρέζες κ.α.

Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, τη στιγμή που συμβαίνουν, στο Newsbomb.gr.