Πρώτες βοήθειες - Ρεπορτάζ Newsbomb.gr: Το μικρό κόστος ενός απινιδωτή μπροστά στην ανεκτίμητη ζωή
Η περίπτωση του 29χρονου ποδοσφαιριστή Κρίστιαν Έρικσεν, ο οποίος λίγο έλειψε να αφήσει την τελευταία του πνοή στο γήπεδο της Κοπεγχάγης, όταν κατέρρευσε κατά τη διάρκεια του αγώνα μεταξύ Δανίας – Φινλανδίας για το Euro 2020, ανέδειξε για πολλοστή φορά το πόσο σωτήρια είναι η άμεση παροχή ιατρικής βοήθειας. Εν προκειμένω, ο 29χρονος μέσος της Ίντερ σώθηκε, χάρη στις μαλάξεις που του έκαναν οι διασώστες και στην άμεση χρήση του απινιδωτή, που υπήρχε στον αγωνιστικό χώρο.
Αυτό σημείωσε, μεταξύ άλλων, μιλώντας στο Newsbomb.gr και ο καρδιολόγος – αρρυθμιολόγος, Επιμελητής στο Νοσοκομείο «Ευαγγελισμός», Γιάννης Χαβελές.
Λίγες ημέρες μετά, έγινε γνωστό, ότι ένας 14χρονος στα Μουδανιά, ο οποίος επίσης κατέρρευσε στον αγωνιστικό χώρο κατά τη διάρκεια προπόνησης, σώθηκε χάρη στον απινιδωτή ενός φούρναρη.
Στον απόηχο αυτών των περιστατικών, ο κ. Χαβελές εξηγεί, πόσο συχνές είναι οι ανακοπές της καρδιακής λειτουργίας και κατ’επέκταση πόσο σημαντική είναι η ύπαρξη απινιδωτών, όχι μόνο στους αγωνιστικούς χώρους αλλά γενικότερα, καθώς είναι ζήτημα ζωής ή θανάτου.
«Είναι βασικό η απινίδωση να χορηγείται άμεσα μετά την καρδιακή ανακοπή. Εάν η καρδιά δεν αναταχθεί σε φυσιολογικό ρυθμό εντός 5-7 λεπτών, η κοιλιακή μαρμαρυγή θα αποβεί μοιραία», τονίζει ο ιατρός, σημειώνοντας πως το μία τέτοια φορητή συσκευή στοιχίζει μεταξύ 1.000 και 2.000 ευρώ, κόστος δυσανάλογα μικρότερο σε σχέση με την αξία της ανθρώπινης ζωής.
Καθημερινά έχουμε τουλάχιστον 7 ανακοπές στην Αττική μόνο
Ο αιφνίδιος καρδιακός θάνατος (ΑΚΘ) είναι η αιφνίδια και απρόβλεπτη διακοπή της καρδιακής ή/και ταυτόχρονα της αναπνευστικής λειτουργίας.
Καθημερινώς, σύμφωνα με στοιχεία του ΕΚΑΒ και της Ελληνικής Καρδιολογικής εταιρείας, έχουμε τουλάχιστον 7 ανακοπές μονάχα την Αττική.
Όπως σημειώνει ο κ. Χαβελές, το 20% των ανακοπών συμβαίνει σε δημόσιους χώρους, ενώ από αυτές το 50-85 % οφείλονται σε απινιδώσιμους καρδιακούς ρυθμούς που αντιμετωπίζονται με ηλεκτρικό shock. «Έτσι χωρίς απινιδωτή στο χώρο, οποιαδήποτε προσπάθεια καρδιοπνευμονικής αναζωογόνησης (ΚΑΡΠΑ-CPR), στις περισσότερες των περιπτώσεων είναι καταδικασμένη σε αποτυχία», τονίζει.
Όπως εξηγεί ο ιατρός, ο αυτόματος εξωτερικός απινιδωτής (Automated External Defibrillator – AED) είναι μια φορητή συσκευή που αναλύει τον καρδιακό ρυθμό και σε περίπτωση κοιλιακής ταχυκαρδίας ή μαρμαρυγής αποδίδει ηλεκτρική εκκένωση που επαναφέρει τον καρδιακό ρυθμό. Αποτελείται από έναν μικρό υπολογιστή (μικροεπεξεργαστή), ηλεκτρικά κυκλώματα και αυτοκόλλητα επιθέματα ηλεκτροδίων. Η απινίδωση στιγμιαία αδρανοποιεί την καρδιά, που σταματά κάθε δραστηριότητα και της δίνει την ευκαιρία να ξαναρχίσει με φυσιολογική ηλεκτρική δραστηριότητα και να συνεχίσει να χτυπά αποτελεσματικά.
«Είναι βασικό η απινίδωση να χορηγείται άμεσα μετά την καρδιακή ανακοπή. Εάν η καρδιά δεν αναταχθεί σε φυσιολογικό ρυθμό εντός 5-7 λεπτών, η κοιλιακή μαρμαρυγή θα αποβεί μοιραία. Εάν απινιδωθεί εντός του πρώτου λεπτού από την καρδιακή ανακοπή οι πιθανότητες επιβίωσης του ασθενούς είναι περίπου 90%. Για κάθε λεπτό που καθυστερεί η απινίδωση, η επιβίωση μειώνεται κατά 7-10%. Αν δεν αντιμετωπιστεί άμεσα, στα 4 λεπτά επέρχεται μόνιμη εγκεφαλική βλάβη. Εάν καθυστερήσει πάνω από 10 λεπτά, οι πιθανότητες επιβίωσης στους ενήλικες είναι σχεδόν μηδαμινές», προσθέτει ο επιμελητής του «Ευαγγελισμού».
Τέλος, όσον αφορά στο κόστος ενός φορητού απινιδωτή, ο κ. Χαβελές σημειώνει, πως «ανέρχεται στα 1.000 με 2.000 ευρώ, ενώ υπάρχουν συσκευές που αναγνωρίζουν μόνες τους, μέσω των εφαρμοσθέντων ηλεκτροδίων, τους απινιδώσιμους ρυθμούς και έτσι δεν απαιτούν ειδικά εκπαιδευμένο προσωπικό».
Πρώτες βοήθειες: Τι, πότε, ποιος
Πρώτες βοήθειες είναι η βοήθεια που δίνεται σε κάθε πρόσωπο που υφίσταται μια ξαφνική αρρώστια ή έναν ξαφνικό τραυματισμό, με φροντίδα που παρέχεται για την διατήρηση της ζωής, την πρόληψη της κατάστασης από την επιδείνωση, ή / και την ανάρρωση. Περιλαμβάνει την αρχική παρέμβαση σε σοβαρή κατάσταση πριν από την επαγγελματική ιατρική βοήθεια όταν αυτή θα είναι διαθέσιμη, όπως για παράδειγμα η εκτέλεση ΚΑΡΠΑ περιμένοντας ένα ασθενοφόρο, καθώς και την πλήρη επεξεργασία των μικρής σημασίας καταστάσεις, όπως η εφαρμογή γάζας σε μια πληγή.
Οι πρώτες βοήθειες δεν αποσκοπούν στην τελική θεραπεία η οποία θα γίνει πάντα στο κατάλληλο νοσοκομείο. Η σειρά των ενεργειών είναι σημαντική διότι εάν ένας χειρισμός δεν επιτελεστεί σωστά, η αποτελεσματικότητα του επόμενου μπορεί να περιοριστεί.
Γίνονται από ένα ή περισσότερα άτομα (διασώστες) σε άτομο (θύμα) στο οποίο υπάρχει κίνδυνος απώλειας της ζωής του, μη αναστρέψιμη βλάβη κάποιου οργάνου ή μέλους του σώματός του.
Υπάρχουν πολλές περιπτώσεις που μπορεί να απαιτείται η παροχή πρώτων βοηθειών και σε πολλές χώρες έχουν νομοθεσία, κανονισμό ή καθοδήγηση που καθορίζει ένα ελάχιστο επίπεδο παροχής των πρώτων βοηθειών σε ορισμένες περιπτώσεις. Αυτό μπορεί να συμπεριλαμβάνει ειδική εκπαίδευση ή εξοπλισμό για να είναι διαθέσιμη στο χώρο εργασίας (όπως είναι ένας αυτοματοποιημένος εξωτερικός απινιδωτής), η παροχή εξειδικευμένων πρώτων βοηθειών σε δημόσιες συγκεντρώσεις, ή η υποχρεωτική εκπαίδευση πρώτων βοηθειών στα σχολεία.
Οι πρώτες βοήθειες, ωστόσο, δεν απαιτεί κατ' ανάγκη κάποιο ιδιαίτερο εξοπλισμό ή εμπειρία και μπορεί να περιλαμβάνει τον αυτοσχεδιασμό με υλικά διαθέσιμα κατά το χρόνο, συχνά από μη εκπαιδευμένα άτομα.
Από την Αρχαία Ελληνική αγγειοπλαστική στον Καλό Σαμαρείτη και από τον Ναπολέοντα στις μέρες μας
Η παροχή πρώτων βοηθειών έχει καταγραφεί σε όλη την ιστορία, ιδίως όσον αφορά σε περιόδους πολέμων, όπου ήταν απαραίτητη η φροντίδα των τραυμάτων.
Ήδη από το 500 π.Χ. η επίδεση τραυμάτων στη μάχη εμφανίζεται στη Αρχαία Ελληνική αγγειοπλαστική.
Το ίδιο ισχύει με την παραβολή του Καλού Σαμαρείτη, η οποία περιλαμβάνει αναφορές στην περιποίηση πληγών.
Αναφορές για πρώτες βοήθειες υπάρχουν και για τον Ρωμαϊκό στρατό και ειδικότερα για την ύπαρξη ενός συστήματος με χειρουργούς, ασθενοφόρα στο πεδίο της μάχης και νοσοκομεία. Οι λεγεώνες των Ρωμαίων είχαν το ιδιαίτερο ρόλο του «capsarii», οι οποίοι ήταν υπεύθυνοι για τις πρώτες βοήθειες όπως είναι η περίδεση των τραυμάτων, καθώς ήταν οι πρόδρομοι των γιατρών στη μάχη.
Οι θεραπείες για την διάσωση της ζωής - Από τον 18ο αιώνα ως σήμερα
Στα τέλη του 18ου αιώνα, ο πνιγμός ως αιτία θανάτου ήταν μια σημαντική ανησυχία για τον πληθυσμό. Το 1767, μια κοινωνία για την διαφύλαξη της ζωής από ατυχήματα στο νερό ξεκίνησε στο Άμστερνταμ, και το 1773, ο γιατρός William_Hawes άρχισε τη δημοσιοποίηση για την δύναμη της τεχνητής αναπνοής ως μέσο για την αναζωογόνηση των ατόμων που είχαν πνιγεί. Αυτό οδήγησε, το 1774, στον σχηματισμό της Εταιρίας για τα Άτομα Προφανώς Πνιγμένα, αργότερα το Royal Humane Society, προώθησε την διαδικασία της ανάνηψης.
Ο χειρουργός του Ναπολέοντα, βαρώνος Ντομινίκ Ζαν Λαρέ, πιστώνεται με τη δημιουργία ομάδα, ασθενοφόρου πτωμάτων (το ιπτάμενο ασθενοφόρο), η οποία είχε αναλάβει να παρέχει τις πρώτες βοήθειες στη μάχη.
Το 1859, ο Ερρίκος Ντυνάν ήταν μάρτυρας στα επακόλουθα της μάχης του Σολφερίνο και το έργο του οδήγησε στο σχηματισμό του Ερυθρού Σταυρού, με στόχο στην «βοήθεια των αρρώστων και τραυματισμένων στρατιωτών στο πεδίο της μάχης».
Το 1870, ο χειρουργός πρωσικού στρατού Φρίντριχ φον Έσμαρχ εισήγαγε τις πρώτες βοήθειες στον στρατό και πρώτα επινοήθηκε τον όρο «erste hilfe» (πρώτες βοήθειες), συμπεριλαμβανομένης της κατάρτισης για τους στρατιώτες του γαλλο-πρωσικού πολέμου για την φροντίδα των τραυματιών με την χρήση προηγούμενων γνώσεων για την επίδεση των τραυμάτων και την τοποθέτηση νάρθηκα κάνοντας χρήση του επιδέσμου Esmarch που σχεδίασε.
Το 1872, το Τάγμα του Αγίου Ιωάννη της Ιερουσαλήμ στην Αγγλία άλλαξε το επίκεντρό του από την φροντίδα νοσηλείας, και έθεσε ως στόχο να ξεκινήσει ένα σύστημα πρακτικής ιατρικής βοήθειας, ξεκινώντας με την χορήγηση επιδοτήσεως για τη δημιουργία της πρώτης υπηρεσίας ασθενοφόρων της Βρετανίας. Αυτό ακολουθήθηκε από τη δημιουργία δικού του τροχοφόρου φορείου μεταφορών το 1875 το (ασθενοφόρο του Αγίου Ιωάννη), και το 1977 ίδρυσε τον Σύλλογο τροχοφόρων φορείων του Αγίου Ιωάννη «για να εκπαιδεύσει τους άνδρες και τις γυναίκες, προς όφελος των ασθενών και των τραυματιών».
Στη Βρετανία, ο αρχιχειρουργός Πίτερ Σέπερντ (Peter Shepherd) είχε δει τα πλεονεκτήματα των νέων διδακτικών του φον Έσμαρχ των πρώτων βοηθειών και εισήγαγε ένα αντίστοιχο πρόγραμμα για το βρετανικό στρατό με αποτέλεσμα να είναι ο πρώτος χρήστης των «πρώτων βοηθειών σε τραυματίες» που διέδωσε αυτές τις πληροφορίες στα αγγλικά μέσα από μια σειρά διαλέξεων. Μετά από αυτό, το 1878, ο Shepherd και ο συνταγματάρχης Francis Duncan εκμεταλλεύτηκαν της νέας φιλανθρωπίας με επίκεντρο τον Άγιο Ιωάννη και καθιέρωσαν την έννοια της διδασκαλίας των δεξιοτήτων των πρώτων βοηθειών για τους άμαχους.
Η πρώτη εκπαίδευση των πρώτων βοηθειών άρχισε να διαδίδεται μέσω της Βρετανικής Αυτοκρατορίας μέσω οργανισμών όπως του Αγίου Ιωάννη, αρχίζοντας συχνά, όπως στο Ηνωμένο Βασίλειο, με δραστηριότητες υψηλού κινδύνου, όπως τα λιμάνια και τους σιδηροδρόμους.
Τα τρία «π»... των Πρώτων βοηθειών
Οι βασικοί στόχοι των πρώτων βοηθειών μπορούν να συνοψιστούν σε τρία βασικά σημεία, γνωστά και ως «τα τρία Π»:
Διατήρηση της ζωής: Ο πρωταρχικός στόχος της ιατρικής περίθαλψης, συμπεριλαμβανομένων και των πρώτων βοηθειών, είναι να σωθούν ζωές και να ελαχιστοποιηθεί ο κίνδυνος του θανάτου.
Αποτροπή περαιτέρω ζημιάς: Επίσης, μερικές φορές καλείται να αποτραπεί η κατάσταση από την επιδείνωση ή τον κίνδυνο της περαιτέρω ζημιάς, αυτή καλύπτει και τους δύο εξωτερικούς παράγοντες, όπως η μετακίνηση ενός ασθενή μακριά από οποιαδήποτε αιτία της βλάβης, και εφαρμόζοντας τεχνικές πρώτων βοηθειών για την πρόληψη της επιδείνωση της κατάστασης, όπως όταν ασκούμε πίεση σταματάμε μια αιμορραγία από το να γίνει επικίνδυνη.
Προώθηση της ανάκτησης: Οι πρώτες βοήθειες, επίσης, συνεπάγεται στης προσπάθεια να ξεκινήσει η δοκιμασία ανάκαμψης από την ασθένεια ή τον τραυματισμό, και σε ορισμένες περιπτώσεις θα μπορούσε να περιλαμβάνει την συμπλήρωση μιας θεραπείας, όπως και στην περίπτωση της εφαρμογής ενός γύψου σε μια μικρή πληγή.
ΚΑΤΑΣΤΑΣΕΙΣ ΕΠΕΙΓΟΥΣΑΣ ΠΑΡΕΜΒΑΣΗΣ
Η οξεία απειλή της ζωής ενός ανθρώπου πολύ συχνά, αφορά εκείνα τα πρώτα κρίσιμα λεπτά πριν και κατά τη διακομιδή του σε κάποιο νοσοκομείο. Η προσφορά άμεσης και αποτελεσματικής βοήθειας αλλάζει σημαντικά την πρόγνωση του ασθενούς. Σημασία όμως δεν έχει μόνο η εξειδικευμένη αντιμετώπιση τέτοιων καταστάσεων αλλα και οι άμεσες πρώτες ενέργειες από απλούς πολίτες που πιθανά να παρευρίσκονται στο χώρο. Η αλληλεπίδραση μεταξύ της επείγουσας ιατρικής βοήθειας, ο παριστάμενος που παρέχει CPR και η έγκαιρη χρήση ενός αυτόματου εξωτερικού απινιδωτή είναι τα βασικά στοιχεία για την επιβίωση του θύματος σε περίπτωση καρδιακής ανακοπής εκτός νοσοκομείου.
ΤΑΞΙΝΟΜΗΣΗ ΤΗΣ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ ΤΩΝ ΑΣΘΕΝΩΝ
Απαιτητική (exigent): άμεση απειλή για τη ζωή που απαιτεί άμεση- στη στιγμή - αντιμετώπιση. – Παραδείγματα: απόφραξη των αεροφόρων οδών, κοιλιακή μαρμαρυγή, άσφυγμη κοιλιακή ταχυκαρδία, άσφυγμη ηλεκτρική δραστηριότητα.
Επείγουσα (emergent): απειλητική για τη ζωή κατάσταση που απαιτεί άμεση αντιμετώπιση μέσα σε λίγα λεπτά. – Παραδείγματα: οξύ έμφραγμα του μυοκαρδίου, ένας ασταθής ασθενής με αρρυθμία, πνευμοθώρακας υπό τάση.
Έκτακτη (urgent): υποθετικά επικίνδυνη για τη ζωή κατάσταση ή κατάσταση που συνοδεύεται από σημαντική νοσηρότητα και απαιτεί γρήγορη εκτίμηση και αντιμετώπιση. – Παραδείγματα: οξεία παρόξυνση άσθματος, αιμορραγία καθώς και η δηλητηρίαση
Μη πιεστική ή ελάσσων (non urgent ή minor): κατάσταση που θα ωφεληθεί από την ιατρική φροντίδα, αλλά δεν είναι επικίνδυνη για τη ζωή και στην οποία η νοσηρότητα δεν αυξάνει εάν υπάρξουν καθυστερήσεις. – Παραδείγματα: ήπιες λοιμώξεις, μικροτραυματισμοί, απλά κατάγματα και διαστρέμματα των άκρων
ΑΝ ΤΟ ΘΥΜΑ ΕΧΕΙ ΤΙΣ ΑΙΣΘΗΣΕΙΣ ΤΟΥ, ΑΝΑΠΝΟΗ ΚΑΙ ΣΦΥΓΜΟ
- Τότε απλά, σε συνεννόηση μαζί του, του δίνουμε τις κατάλληλες, για την περίπτωσή του, οδηγίες.
- Αν υποψιαζόμαστε βλάβη στην σπονδυλική στήλη συμβουλεύουμε το θύμα να μείνει ακίνητο, εκτός και διατρέχει σοβαρότερο κίνδυνο
- Καλούμε, αν χρειάζεται, ασθενοφόρο
ΑΝ ΤΟ ΘΥΜΑ ΑΝΑΠΝΕΕΙ ΑΛΛΑ ΔΕΝ ΕΧΕΙ ΤΙΣ ΑΙΣΘΗΣΕΙΣ ΤΟΥ
- Τότε τον τοποθετούμε σε ΘΕΣΗ ΑΝΑΝΗΨΗΣ
- Αν υποψιαζόμαστε βλάβη στην σπονδυλική στήλη το θύμα μείνει ακίνητο, εκτός και διατρέχει σοβαρότερο κίνδυνο
- Καλούμε ασθενοφόρο
ΑΝ ΤΟ ΘΥΜΑ ΔΕΝ ΕΧΕΙ ΤΙΣ ΑΙΣΘΗΣΕΙΣ ΤΟΥ ΚΑΙ ΟΥΤΕ ΑΝΑΠΝΕΕΙ ΤΟΤΕ ΕΦΑΡΜΟΖΟΥΜΕ ΚΑΡΔΙΟΑΝΑΠΝΕΥΣΤΙΚΗ ΑΝΑΖΩΟΓΟΝΗΣΗ
Καρδιοαναπνευστική Αναζωογόνηση:
Η αλληλουχία ενεργειών που αποσκοπούν στην επαναφορά του πάσχοντος στη ζωή και τη βαθμιαία αποκατάσταση των βλαβών. Η Καρδιοπνευμονική Αναζωογόνηση (ΚΑΡΠΑ) αποτελείται από θωρακικές
συμπιέσεις και τεχνητό αερισμό με σκοπό την διατήρηση της ροής του αίματος και την οξυγόνωση κατά την καρδιακή ανακοπή.
Ανακοπή:
Αιφνίδια και απρόβλεπτη διακοπή της λειτουργίας της αναπνοής ή της κυκλοφορίας ή και των δύο, με αποτέλεσμα την ανεπαρκή παροχή οξυγονωμένου αίματος στα ζωτικά όργανα.
- Περίπου 700.000 καρδιακές ανακοπές ανά έτος στην Ευρώπη.
- 5 - 10% παίρνουν εξιτήριο από το νοσοκομείο.
Η εφαρμογή ΚΑΡΠΑ από παρευρισκόμενους πριν από την άφιξη εξειδικευμένης βοήθειας είναι ζωτικής σημασίας. Η έγκαιρη αναζωογόνηση και άμεση απινίδωση (εντός 1-2 λεπτών) μπορεί να έχει ως αποτέλεσμα επιβίωση >60% 80% από τα θύματα αφορά συγγενείς στο σπίτι ή συνεργάτες στο εργασιακό μας περιβάλλον.
Στις περισσότερες κοινωνίες, ο μέσος χρόνος απόκρισης από την κλήση έκτακτης ανάγκης, για επείγουσα άφιξη ιατρικής βοήθειας, (διάστημα απόκρισης) είναι 5-8 λεπτά. Κατά τη διάρκεια αυτού του χρόνου η επιβίωση του θύματος εξαρτάται από τους παρευρισκομένους, εάν αυτοί έχουν την δυνατότητα να εφαρμόσουν ΚΑΡΠΑ και να χρησιμοποιήσουν αυτόματο εξωτερικό απινιδωτή (AED).
Σκοπός της ΚΑΡΠΑ είναι η ελαχιστοποίηση του κρίσιμου χρόνου με διατήρηση ικανοποιητικής αναπνοής και κυκλοφορίας, μέχρι την πλήρη αναζωογόνηση.
Ο χρόνος είναι κρίσιμος τόσο για την επιβίωση του ασθενή καθώς και για πιθανές εγκεφαλικές βλάβες.
Οι συχνότητα επιβίωσης και η νευρολογική έκβαση στους ασθενείς με καρδιακή ανακοπή είναι πτωχή, αν και η κατάλληλη ανάνηψη με ΚΑΡΠΑ, πρώιμη απινίδωση και η κατάλληλη συμπληρωματική φροντίδα μετά την καρδιακή ανακοπή βελτιώνει την επιβίωση και την νευρολογική έκβαση.
Οι πρώτες παρεμβάσεις καρδιακής αναζωογόνησης μπορούν να εφαρμοστούν από οποιονδήποτε, οπουδήποτε, χωρίς τη βοήθεια ειδικού εξοπλισμού. Πρέπει να λαμβάνονται τα γενικά μέτρα προστασίας (π.χ. γάντια, μάσκες, ποδιές). Εν τούτοις η ΚΑΡΠΑ εφαρμόζεται χωρίς τέτοια μέτρα προφύλαξης στην μεγάλη πλειοψηφία των ασθενών που ανανήπτονται έξω-νοσοκομειακά και δεν έχουν αναφερθεί περιπτώσεις μετάδοσης ασθενειών μέσω ΚΑΡΠΑ.
Ο καρδιακός απινιδωτής χορηγεί ηλεκτρική εκκένωση στην καρδιά μέσω 2 ηλεκτροδίων που τοποθετούνται στον κορμό του ασθενούς και μπορούν να αποκαταστήσουν φυσιολογικό ρυθμό άρδευσης.
Η ΚΑΡΠΑ ΔΙΑΚΟΠΤΕΤΑΙ ΜΟΝΟ
- Επί παρουσίας εξειδικευμένου προσωπικού που αναλαμβάνει την συνέχεια
- Επί εμφάνισης σημείων ζωής από το θύμα
- Επί εξαντλήσεως του διασώστη
ΣΥΝΗΘΗ ΛΑΘΗ ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΚΑΡΠΑ
- Λανθασμένη θέση ασθενούς
- Ανεπαρκείς τεχνικές εκτίμησης της αναπνοής και του σφυγμού
- Κακή τεχνική των θωρακικών συμπιέσεων
- Καθυστερημένη έναρξη ΚΑΡΠΑ
- Κόπωση (του ή) των ανανηπτών
Εκπαιδευτικά Προγράμματα Πρώτων Βοηθειών
Το Τμήμα Εκπαίδευσης του Τομέα Σαμαρειτών, Διασωστών και Ναυαγοσωστών του Ελληνικού Ερυθρού Σταυρού, εφαρμόζει Σύστημα Διαχείρισης Ποιότητας ISO 9001:2015, πιστοποιημένο από το Διεθνή Φορέα Πιστοποίησης Lloyd’s Register LRQA.
ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ «ΠΡΩΤΕΣ ΒΟΗΘΕΙΕΣ ΓΙΑ ΠΟΛΙΤΕΣ»
Το πρόγραμμα εκπαίδευση πολιτών '«ΠΡΩΤΕΣ ΒΟΗΘΕΙΕΣ ΓΙΑ ΠΟΛΙΤΕΣ»' διάρκειας 12 ωρών (2 ημέρες) υλοποιείται από πιστοποιημένους Εκπαιδευτές του Ελληνικού Ερυθρού Σταυρού με ειδικότητα “ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΗ ΠΡΩΤΩΝ ΒΟΗΘΕΙΩΝ και CPR/AED” του Τμήματος Εκπαίδευσης του Τομέα Σαμαρειτών, Διασωστών και Ναυαγοσωστών του Ελληνικού Ερυθρού Σταυρού, σε όλη την Ελλάδα, τόσο σε οργανωμένους φορείς (συλλόγους, σωματεία, προσωπικό εταιρειών και εργοστασίων κ.λ.π.) όσο και σε μεμονωμένους πολίτες.
Το πρόγραμμα άρχισε να υλοποιείται το 1998 και μετά την τελευταία του αναθεώρηση το 2017 αποτελείται από 5 ενότητες, συμπεριλαμβανομένης της αξιολόγησης. Η επιτυχής παρακολούθηση του συνόλου του προγράμματος εκπαίδευσης αποτελεί προϋπόθεση για την πιστοποίηση του εκπαιδευόμενου.
- ΕΙΣΑΓΩΓΗ - ΒΑΣΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ ΠΡΩΤΩΝ ΒΟΗΘΕΙΩΝ
- ΚΑΡΔΙΟΑΝΑΠΝΕΥΣΤΙΚΗ ΑΝΑΖΩΟΓΟΝΗΣΗ
- ΑΙΜΟΡΡΑΓΙΕΣ ΚΑΙ ΤΡΑΥΜΑΤΑ
- ΕΠΕΙΓΟΝΤΑ ΠΕΡΙΣΤΑΤΙΚΑ
- ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ
Σκοπός είναι οι πολίτες να είναι σε θέση να προσφέρουν αποτελεσματική βοήθεια με ασφάλεια σε οποιοδήποτε έκτακτο περιστατικό χρειαστεί μέχρι να έρθουν οι αρμόδιες υπηρεσίες έκτακτης ανάγκης.
Από το 1998 μέχρι σήμερα περισσότεροι από 55.000 πολίτες σε όλη την Ελλάδα έχουν εκπαιδευτεί στις Βασικές Πρώτες Βοήθειες παρακολουθώντας το συγκεκριμένο πρόγραμμα.
Το κόστος συμμετοχής είναι 50 ευρώ ενώ μετά την επιτυχή ολοκλήρωση του ο εκπαιδευόμενος αποκτά Πιστοποιητικό Εκπαίδευσης, με ισχύ για 5 χρόνια.
Τέλος οι φορείς (οργανισμοί, σωματεία, εταιρείες κ.λ.π.) που εκπαιδεύουν το προσωπικό τους λαμβάνουν και Πιστοποιητικό Εκπαίδευσης Προσωπικού.
ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ “ΒΑΣΙΚΗ ΥΠΟΣΤΗΡΙΞΗ ΖΩΗΣ και ΧΡΗΣΗ ΑΥΤΟΜΑΤΟΥ ΕΞΩΤΕΡΙΚΟΥ ΑΠΙΝΙΔIΣΤΗ (BLS/AED)”
Το πρόγραμμα εκπαίδευσης δημιουργήθηκε το 2008 και αποσκοπεί στην αύξηση του αριθμού των εκπαιδευμένων πολιτών κάθε ηλικίας στη Βασική Καρδιοαναπνευστική Αναζωογόνηση “ΚΑΑ” και τη χρήση Αυτόματου Εξωτερικού Απινιδιστή “ΑΕΑ - AED”
Υλοποιείται από πιστοποιημένους Εκπαιδευτές του Ελληνικού Ερυθρού Σταυρού με ειδικότητα “ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΗ ΠΡΩΤΩΝ ΒΟΗΘΕΙΩΝ και CPR/AED” του Τμήματος Εκπαίδευσης του Τομέα Σαμαρειτών, Διασωστών και Ναυαγοσωστών του Ελληνικού Ερυθρού Σταυρού, σε όλη τη Ελλάδα, και η ύλη του είναι προσαρμοσμένη, εναρμονισμένη και σύμφωνη με τις τελευταίες οδηγίες του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Αναζωογόνησης (ERC).
Η διάρκεια του προγράμματος είναι 6 ώρες (1 ημέρα) και το κόστος συμμετοχής 20 ευρώ.
Οι εκπαιδευόμενοι μετά τη θεωρητική και πρακτική τους εξάσκηση στην Καρδιοαναπνευστική Αναζωογόνηση και τη χρήση Αυτόματου Εξωτερικού Απινιδιστή σε εξειδικευμένα προπλάσματα και εκπαιδευτικούς απινιδιστές τελευταίας τεχνολογίας, αποκτούν Πιστοποιητικό Εκπαίδευσης του Ελληνικού Ερυθρού Σταυρού το οποίο ισχύει για πέντε χρόνια.
ΚΑΡΠΑ και πανδημία – Οι οδηγίες της Ελληνικής Καρδιολογικής Εταιρείας
Η πρωτόγνωρη για τα ιατρικά χρονικά σύγχρονη πανδημία που προκαλείται από την μόλυνση από το ιό SARS-COV-2 (λοίμωξη COVID-19) δημιουργεί νέα δεδομένα ως προς την επιβίωση των θυμάτων ανακοπής αλλά κυρίως της ασφάλειας των παρόχων KαρδιοΠνευμονικής Αναζωογόνησης (ΚΑΡΠΑ). Οι επαγγελματίες υγείας (ΕΥ) κατά τη διάρκεια Προχωρημένης Υποστήριξης της Ζωής (Advanced Life Support – ALS) αλλά και οι μη-ΕΥ πάροχοι Bασικής Yποστήριξης της Zωής (BLS – Basic Life Support) μπορεί να βρεθούν εκτεθειμένοι κατά τη διάρκεια της ΚΑΡΠΑ σε αυτόν τον νέο ιό που χαρακτηρίζεται από υψηλή μεταδοτικότητα.
Κατά συνέπεια θα πρέπει να λαμβάνουν μέτρα προστασίας και να προσαρμόζουν τις ενέργειες τους με βάση τα νέα δεδομένα, ιδιαίτερα τώρα (Μάρτιος 2020) που υπάρχει έλλειψη αποτελεσματικών όπλων για την πρόληψη και θεραπεία του (εμβόλια, αντιϊκά φάρμακα, ανοσοθεραπεία).
Με την επιφύλαξη των μέχρι τώρα διαθέσιμων επιστημονικών στοιχείων και με γνώμονα τις παγκόσμιες συστάσεις πρέπει να επανεξετάσουμε τον ασφαλή τρόπο ΚΑΡΠΑ σε θύματα τόσο εξω-νοσοκομειακής ὀσο και ενδο-νοσοκομειακής ανακοπής
Οδηγίες για ΚΑΡΠΑ σε εξω-νοσοκομειακό περιβάλλον
Σύμφωνα με τα όσα ορίζει ο επιστημονικός φορέας, η ΚΑΡΠΑ μπορεί να γίνει σε εξω-νοσοκομειακό περιβάλλον, σύμφωνα με τις ακόλουθες οδηγίες.
Κάθε φορά που εκτελείται ΚΑΡΠΑ, ιδιαίτερα σε ένα άγνωστο θύμα, υπάρχει κίνδυνος διασταυρούμενης λοίμωξης, που σχετίζεται ιδιαίτερα με την εφαρμογή εμφυσήσεων διάσωσης. Κανονικά, ο κίνδυνος αυτός είναι πολύ μικρός και θεωρείται αμελητέος σε σχέση με το γεγονός ότι ένα άτομο σε καρδιακή ανακοπή θα πεθάνει αν δεν δοθεί αποτελεσματική βοήθεια. Σε κάθε περίπτωση, με βάση τις υπάρχουσες καθιερωμένες οδηγίες, το πρώτο πράγμα που πρέπει να κάνετε είναι να φωνάξετε για βοήθεια και να καλέσετε το 112/166.
Οι ήδη παρευρισκόμενοι στην ανακοπή και οι πρώτοι που ανταποκρίνονται (πχ ειδικό προσωπικό στο χώρο εργασίας, γυμναστές κλπ.), οι οποίοι έχουν υποχρέωση για παροχή αρχικής φροντίδας, στην οποία μπορεί να περιλαμβάνεται ΚΑΡΠΑ, θα πρέπει να έχουν από πριν συγκεκριμένες συμβουλές από τον εργοδότη τους.
Οι εργαζόμενοι στον τομέα της υγειονομικής περίθαλψης θα πρέπει να συμβουλεύονται τις συστάσεις της Παγκόσμιας Οργάνωσης Υγείας και του Υπουργείου Υγείας. Ήδη προβλέπεται (κατευθυντήριες οδηγίες Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Αναζωογόνησης – ERC Guidelines 2015) ότι “Αν είστε ανεκπαίδευτοι ή ανίκανοι να κάνετε εμφυσήσεις διάσωσης, δώστε ΚΑΡΠΑ μόνο με συμπίεση στο θώρακα (δηλαδή συνεχείς θωρακικές συμπιέσεις με ρυθμό τουλάχιστον 100-120 ανά λεπτό)”.
Λόγω της αυξανόμενης πιθανότητας το θύμα να έχει COVID-19, συστήνεται το εξής:
Αναγνωρίστε την καρδιακή ανακοπή αναζητώντας την απουσία σημείων ζωής και την απουσία φυσιολογικής αναπνοής. Μην ακούτε ή αισθάνεστε την αναπνοή τοποθετώντας το αυτί και το μάγουλο σας κοντά στο στόμα του ασθενούς. Αν έχετε οποιαδήποτε αμφιβολία για την επιβεβαίωση της καρδιακής ανακοπής, ξεκινήσετε τις θωρακικές συμπιέσεις μέχρι να φτάσει η βοήθεια (ή προφανώς ο ασθενής να εμφανίσει έκδηλα σημεία ζωής όπως πχ αντίδραση με κινήσεις). Βεβαιωθείτε ότι ένα ασθενοφόρο είναι καθ΄ οδόν. Αν υποπτεύεστε COVID 19, ενημερώστε εξαρχής το κέντρο του ΕΚΑΒ όταν καλέσετε το 112/166.
Σε περίπτωση θετικού/ ύποπτου COVID-19 θύματος, οπότε και υπάρχει σαφής κίνδυνος μόλυνσης, οι διασώστες θα πρέπει να επιχειρούν συμπίεση ΚΑΡΠΑ μόνο με θωρακικές συμπιέσεις και έγκαιρη απινίδωση μέχρι να φτάσει το ασθενοφόρο (ή η ομάδα εξειδικευμένης αναζωογόνησης). Κατά τα γνωστά, ενώστε τα χέρια σας στη μέση του στήθους και πιέστε γρήγορα και δυνατά, με ρυθμό τουλάχιστον 100-120 ανά λεπτό.
Η έγκαιρη χρήση αυτόματου εξωτερικού απινιδωτή αυξάνει σημαντικά τις πιθανότητες επιβίωσης του ατόμου και δεν αυξάνει τον κίνδυνο μόλυνσης του διασώστη.
Αν ο διασώστης έχει πρόσβαση σε ατομικό προστατευτικό εξοπλισμό (πχ. προστατευτική μάσκα, γάντια μίας χρήσης, οφθαλμική προστασία), αυτός πρέπει να φορεθεί πριν την έναρξη ΚΑΡΠΑ.
Μετά την εκτέλεση ΚΑΡΠΑ μόνο με θωρακικές συμπιέσεις, όλοι οι διασώστες πρέπει να πλένουν καλά τα χέρια τους με σαπούνι και νερό. Τα καθαριστικά τζελ χεριών με βάση το οινόπνευμα είναι μια βολική εναλλακτική λύση. Θα πρέπει επίσης να ζητήσουν περαιτέρω συμβουλές από την υπηρεσία παροχής συμβουλών για το κορωνοϊό του ΕΟΔΥ.
(Με πληροφορίες από Ελληνική Καρδιολογική Εταιρεία, ΕΚΑΒ, Ελληνικό Ερυθρό Σταυρό, wikipedia)
Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, τη στιγμή που συμβαίνουν, στο Newsbomb.gr.