Οι ελληνικές επιχειρήσεις και τα ευρωπαϊκά προγράμματα
Γράφει ο Δημήτρης Πεφάνης
«Το να μπορείς να δανείζεσαι με χαμηλό επιτόκιο ειδικά σε αυτή τη συγκυρία είναι το ‘κλειδί’ για κάθε ελληνική επιχείρηση που θέλει να κάνει δουλειές με το εξωτερικό».
Αυτό τονίζει ο κ. Γιώργος Παπανικολάου, Διευθύνων Σύμβουλος της εταιρείας ΟΞΑΛ, μιας οικογενειακής επιχείρησης που ασχολείται με την ανοδίωση αλουμινίου -μια προηγμένη μορφή επεξεργασίας του.
Έχοντας τα ηνία μιας οικογενειακής επιχείρησης, γνωρίζει το τι σημαίνει να έχεις πρόσβαση σε ρευστότητα καθώς και σε ευρωπαϊκά προγράμματα χρηματοδότησης και μάλιστα εν μέσω πανδημίας. Ειδικά δε στην περίπτωση εξωστρεφών εταιρειών, όπως η ΟΞΑΛ, που πραγματοποιούν ένα μεγάλο κομμάτι του τζίρου τους μέσω διεθνών συνεργασιών, η παροχή ρευστότητας και τα χαμηλά επιτόκια είναι πραγματικά «αντίδοτο» απέναντι στα δεινά της πανδημίας.
Πρόκειται για μία από τις εκατοντάδες χιλιάδες ελληνικές επιχειρήσεις που «έζησαν στο πετσί τους» τις συνέπειες της πανδημίας, με ό,τι αυτό συνεπάγεται τόσο για τις προοπτικές τους όσο και για τις δυνατότητές τους να ανταπεξέλθουν στα νέα δεδομένα.
Και εδώ ακριβώς έρχεται η Ευρωπαϊκή Ένωση, η οποία με μια σειρά από χρηματοδοτικά προγράμματα ενισχύει τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις, δίνοντάς τους τα εργαλεία αλλά και τα «καύσιμα» που χρειάζονται προκειμένου να ανταπεξέλθουν στις εξαιρετικά δύσκολες συνθήκες της πανδημίας.
Στην αιχμή των χρηματοδοτικών αυτών εργαλείων βρίσκεται το πρόγραμμα COSME, το οποίο και υποστηρίζει την ανταγωνιστικότητα των επιχειρήσεων και ειδικότερα τις μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις. Όπως αναφέρει εξάλλου η ίδια η Ευρωπαϊκή Ένωση, «το πρόγραμμα αυτό αποσκοπεί στη βελτίωση της πρόσβασης των ΜΜΕ στη χρηματοδότηση και τις αγορές, με δύο χρηματοδοτικά μέσα (τον Μηχανισμό Εγγυήσεων Δανείων και τον Μηχανισμό Κεφαλαιακής Συμμετοχής για την Ανάπτυξη). Τη διαχείριση του προγράμματος έχει αναλάβει ο Εκτελεστικός Οργανισμός για τις Μικρομεσαίες Επιχειρήσεις (EASME)».
Πιο εξειδικευμένη στήριξη μπορούν να λάβουν επίσης συγκεκριμένες κατηγορίες μικρομεσαίων επιχειρήσεων στο πλαίσιο του προγράμματος CEF (Connecting Europe Facility), το οποίο χρηματοδοτεί σχέδια στους τομείς της ενέργειας, των μεταφορών και των ΤΠΕ. Τη διαχείριση του CEF έχει αναλάβει ο Εκτελεστικός Οργανισμός Καινοτομίας και Δικτύων (INEA).
Τέλος, τη βασική τριάδα των ευρωπαϊκών προγραμμάτων χρηματοδότησης συμπληρώνει το πρόγραμμα «Ορίζοντας 2020» (Horizon 2020) που είναι το μεγαλύτερο πρόγραμμα έρευνας και καινοτομίας της ΕΕ.
Όπως αναφέρει χαρακτηριστικά η ίδια η Ένωση, ο ειδικός χρηματοδοτικός μηχανισμός για τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις, στο πλαίσιο του προγράμματος «Ορίζοντας 2020», επικεντρώνεται στις ιδιαίτερα καινοτόμες από αυτές, που φιλοδοξούν να αναπτυχθούν και να αναπτύξουν διεθνή δραστηριότητα, ανεξαρτήτως του αν είναι ενεργές στον τομέα της υψηλής τεχνολογίας, αν είναι προσανατολισμένες στην έρευνα, αν έχουν κοινωνικό χαρακτήρα ή αν παρέχουν υπηρεσίες.
Ως προς το ύψος της χρηματοδότησης, οι επιλεχθείσες ΜΜΕ μπορούν να λάβουν μέχρι και 2,5 εκατ. ευρώ η καθεμία ως χρηματοδότηση για τη στήριξη της επιχείρησης και την παροχή συμβουλών και καθοδήγησης. Τη διαχείριση των τομέων του προγράμματος «Ορίζοντας 2020» έχει αναλάβει ο Εκτελεστικός Οργανισμός για τις Μικρομεσαίες Επιχειρήσεις (EASME).
Το πρόγραμμα COSME και οι ελληνικές επιχειρήσεις
Με προϋπολογισμό ύψους 2,3 δισ. ευρώ για τη χώρα μας, το πρόγραμμα COSME υποστηρίζει τους ακόλουθους τομείς:
- Πρόσβαση στη χρηματοδότηση (εγγυήσεις, δάνεια και ίδια κεφάλαια, μέσω τοπικών χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων στις χώρες της ΕΕ).
- Διεθνοποίηση & Πρόσβαση στις αγορές (πρόσβαση των επιχειρήσεων σε νέες αγορές μέσω του δικτύου Enterprise Europe Network και άλλων πρωτοβουλιών.
- Βελτίωση των επιχειρηματικών συνθηκών (μείωση διοικητικού φόρτου, υιοθέτηση νέων επιχειρηματικών μοντέλων, συγκρότηση clusters, κ.λπ.).
- Ενθάρρυνσητηςεπιχειρηματικότητας (Entrepreneurship 2020 Action Plan, Erasmus for Young Entrepreneurs, κ.λπ.).
Το Εγγυοδοτικό Πρόγραμμα Cosme προσφέρει τρεις μορφές χρηματοδότησης, ανάλογα με τις ανάγκες της κάθε επιχείρησης:
- Μακροπρόθεσμη χρηματοδότηση επενδυτικών σχεδίων για την απόκτηση ή/και δημιουργία πάγιων περιουσιακών στοιχείων
- Μεσοπρόθεσμη χρηματοδότηση κεφαλαίου κίνησης για την ανάπτυξη και επέκταση της επιχειρηματικής δραστηριότητας.
- Βραχυπρόθεσμη χρηματοδότηση για την κάλυψη αναγκών που σχετίζονται με το εμπορικό/συναλλακτικό κύκλωμα της επιχείρησης
Η διάρκεια του δανείου κυμαίνεται από 12 έως 120 μήνες ανάλογα με τον τύπο της χρηματοδότησης.
Το Ταμείο Εγγυοδοσίας Επιχειρήσεων Covid-19
Εναλλακτικά, προνομιακή χρηματοδότηση με 80% εγγύηση μπορούν να πάρουν οι εγχώριες επιχειρήσεις από το Ταμείο Εγγυοδοσίας Επιχειρήσεων Covid-19 της Ελληνικής Αναπτυξιακής Τράπεζας.
Το εν λόγω πρόγραμμα απευθύνεται σε Μικρομεσαίες αλλά και Μεγάλες Επιχειρήσεις κάθε νομικής μορφής.
Στην περίπτωση που το πρόγραμμα αφορά Μικρές, πολύ Μικρές και Μεσαίες Επιχειρήσεις, αυτές θα πρέπει να έχουν ετήσιο κύκλο εργασιών έως 50 εκατ. ευρώ και ενεργητικό έως 43 εκατ. ευρώ και να μην απασχολούν περισσότερους από 250 υπαλλήλους.
Το εν λόγω πρόγραμμα προσφέρει κεφάλαιο κίνησης για κάλυψη λειτουργικών δαπανών και αναγκών ενώ η αποπληρωμή του δανείου μπορεί να γίνει σε έως 60 μήνες.
Το ΤΕΠΙΧ ΙΙ
Τέλος, το πρόγραμμα ΤΕΠΙΧ ΙΙ προσφέρει δάνεια με διάρκεια από 5 έως 10 έτη, συμπεριλαμβανομένης περιόδου χάριτος έως 36 μήνες για τη χρηματοδότηση των επενδυτικών σας σχεδίων. Το πρόγραμμα απευθύνεται σε Μικρές, πολύ Μικρές και Μεσαίες Επιχειρήσεις, που και σε αυτή την περίπτωση θα πρέπει να έχουν ετήσιο κύκλο εργασιών έως 50 εκατ. ευρώ και ενεργητικό έως 43 εκατ. ευρώ και να μην απασχολούν περισσότερους από 250 υπαλλήλους
Επιπλέον δύνανται να χρηματοδοτηθούν για το μέρος της Ιδιωτικής Συμμετοχής με μακροπρόθεσμο Δάνειο και επενδυτικά σχέδια που έχουν υποβληθεί/εγκριθεί στο πλαίσιο των Δράσεων του ΕΣΠΑ 2014-2020.
Το εν λόγω πρόγραμμα εξασφαλίζει χρηματοδότηση με μηδενικό επιτόκιο για το 40% του δανείου, λόγω άτοκης συμμετοχής κεφαλαίων του Ταμείου Επιχειρηματικότητας ΙΙ (ΤΕΠΙΧ ΙΙ) καθώς και ευελιξία αποπληρωμής.