Αττική: Ο δρόμος της φωτιάς - Το χρονικό μιας ιστορικής καταστροφής που «μαύρισε» τις ψυχές μας

Ήταν μεσημέρι Τρίτης, 3 Αυγούστου 2021, στην καρδιά ενός πολυήμερου και ιδιαίτερα έντονου καύσωνα στην Αθήνα, όταν ξεκίνησε η μεγαλύτερη και δριμύτερη ιστορικά πυρκαγιά στη βόρεια Αττική.

Σύμφωνα με τις πρώτες εκτιμήσεις, η πυρκαγιά ξεκίνησε όταν πήρε φωτιά ένας μετασχηματιστής υψηλής τάσης λόγω υπερθέρμανσης. Ωστόσο, η ΔΕΗ το διαψεύδει και όλα τα ενδεχόμενα είναι ανοιχτά, με πολλούς κατοίκους της περιοχής να καταγγέλλουν ότι άκουσαν εκρήξεις πριν ξεσπάσει η φωτιά.

Χωρίς ισχυρούς ανέμους αλλά με ένα δάσος συμπαγές, χωρίς αντιπυρικές ζώνες και γεμάτο τεράστια πεύκα, η πύρινη λαίλαπα έφτασε να απειλεί εργοστάσια και επιχειρήσεις της περιοχής, ενώ το απόγευμα άρχισε να καίει σπίτια μέσα στην πόλη της Βαρυμπόμπης.

Το μήνυμα έκτακτης ανάγκης 112 χτυπούσε ασταμάτητα, με τις Αρχές να καλούν τους πολίτες αρχικά να κλείσουν πόρτες, παράθυρα και καμινάδες και στη συνέχεια να εγκαταλείψουν τα σπίτια τους.

Συνολικά την Τρίτη εστάλησαν έξι μηνύματα, με το τελευταίο, μετά τα μεσάνυχτα, να καλεί τους κατοίκους της Κάτω Κηφισιάς, της Λυκόβρυσης και της Μεταμόρφωσης να είναι σε ετοιμότητα.

Αν και ήταν προφανές πως τα αντανακλαστικά της Πυροσβεστικής δεν λειτούργησαν με ταχύτητα και τα εναέρια μέσα «σηκώθηκαν» αφού η πυρκαγιά είχε πάρει ανεξέλεγκτες διαστάσεις, το πύρινο μέτωπο τέθηκε υπό μερικό έλεγχο το πρωί της Τετάρτης (04/08), με τις επίγειες δυνάμεις των Πυροσβεστών να έχουν καταβάλει ολονύχτια μάχη με την πύρινη λαίλαπα για να την περιορίσουν.

Εκατοντάδες σπίτια, καταστήματα και αυτοκίνητα κάηκαν ή υπέστησαν πολύ σοβαρές ζημιές, ενώ υπολογίζεται ότι η καμένη έκταση φτάνει τα 30 χιλιάδες στρέμματα. Σύμφωνα με την Πολιτική Προστασία, κάηκαν 94 σπίτια και έγιναν 442 διασώσεις ανθρώπων που είχαν εγκλωβιστεί από τις φλόγες.

Στη θέση του πευκόφυτου δάσους της Βαρυμπόμπης που αποτελούσε πνεύμονα οξυγόνου για όλη την Αττική, τώρα αντικρύζει κανείς μόνο στάχτες, αποκαϊδια και κατεστραμμένες περιουσίες. Ένα τοπίο που προκαλεί θλίψη, οργή και απογοήτευση.

Συνοψίζοντας, από την εξέταση των στοιχείων που έχει στη διάθεση του το ΕΑΑ – meteo.gr προκύπτουν τα επόμενα προκαταρκτικά συμπεράσματα:
Η πυρκαγιά της Βαρυμπόμπης ανέπτυξε ακραία συμπεριφορά πυρός, εξαιτίας της πυκνής και εξαιρετικά ξηρής διαθέσιμης καύσιμης ύλης (αποτέλεσμα της παρατεταμμένης ανομβρίας, του καύσωνα των τελευταίων ημερών, και των κακοκαιριών του χειμώνα – Ιανός, Μήδεια).

Η εξάπλωση των μετώπων της πυρκαγιάς φαίνεται ότι καθοδογήθηκε κύρια από τον καιρό που δημιούργησε η ίδια η φωτιά και λιγότερο από το συνοπτικό άνεμο.

Σημαντικό ρόλο έπαιξε και το γεγονός πως η πυρκαγιά εξαπλώθηκε σε ζώνη μίξης οικιστικών και δασικών περιοχών, οπότε και ανά περιοχές αυξήθηκε το θερμικό φορτίο λόγω της καύσης τεχνητών υλικών.

Η αναζωπύρωση και η… κόλαση!

Την ώρα που οι Αρχές πίστευαν ότι η φωτιά στη Βαρυμπόμπη έχει τελειώσει και οι πυροσβεστικές δυνάμεις παρέμεναν απλά σε επιφυλακή, το μέτωπο αναζωπυρώθηκε και άρχισε να καίει ότι δεν είχε κάψει λίγες ώρες πριν.

Παρά το γεγονός ότι η κινητοποίηση της Πυροσβεστικής ήταν πιο άμεση και τα εναέρια μέσα «σηκώθηκαν» μαζικά για να χτυπήσουν το μέτωπο πριν πάρει διαστάσεις, η φωτιά μπήκε και πάλι στο πυκνό δάσος στους πρόποδες της Πάρνηθας κατακαίγοντας ό,τι έβρισκε μπροστά της.

Η φωτιά κινήθηκε ξανά απειλητικά προς τη Βαρυμπόμπη και με τη βοήθεια του ανέμου άρχισε να κινείται προς τα βασιλικά ανάκτορα.

Ο φραγμός της Πυροσβεστικής κατάφερε τελευταία στιγμή να σώσει τους βασιλικούς τάφους και τα κοντέινερ με τα τεράστια αξίας αντικείμενα, ωστόσο, η καταστροφή στα βασιλικά κτήματα στο Τατόι είναι τεράστια.

0107

0207

0307

0407

0507

0607

0707

Το μέτωπο είχε ξεφύγει από κάθε έλεγχο, ενώ οι πυροσβεστικές δυνάμεις έδιναν μάχη με το χρόνο για να μπορέσουν να περιορίσουν τη φωτιά πριν νυχτώσει. Η μανία της πυρκαγιάς όμως ήταν τέτοια που μέσα σε λίγη ώρα είχε φτάσει στη Δροσοπηγή, απειλούσε το Κρυονέρι και την Ιπποκράτειο Πολιτεία και κατευθύνονταν με ταχύτητα προς την Εθνική Οδό.

Το 112 χτυπούσε κάθε λίγο ζητώντας από τους κατοίκους να εγκαταλείψουν τα σπίτια τους. Μεγάλο στοίχημα, να μην περάσουν οι φλόγες την Εθνική Οδό. Στις 20:40 της Τετάρτης (04/08) οι φλόγες φτάνουν στην Εθνική Οδό, βρίσκοντας μπροστά τους ένα «τείχος» από πυροσβεστικές δυνάμεις, που της χτυπούν αρχικά για να μην φτάσουν στο πρατήριο καυσίμων δίπλα από τα διόδια και φυσικά για να μην περάσουν στην κάτω πλευρά της Εθνικής Οδού Αθηνών – Λαμίας.

Στις 21:30, «πύρινα φίδια» προερχόμενα από τα πεύκα διασχίζουν την Εθνική Οδό μπροστά από τα διόδια Αφιδνών και χτυπούν τα πεύκα στην κάτω πλευράς της Εθνικής. Μέσα σε 2 λεπτά ολόκληρη η περιοχή μετατρέπεται σε κόλαση, με τους πυροσβέστες να αναπροσαρμόζουν τα σχέδια με στόχο πλέον να μην φτάσει το μέτωπο στους οικισμούς του Αγίου Στεφάνου και τις Αφίδνες. Η νύχτα είναι εφιαλτική!

Οι Αρχές στέλνουν συνεχώς μηνύματα μέσω του 112 για εκκένωση της περιοχής, ενώ οι πυροσβεστικές δυνάμεις προσπαθούν να σώσουν ό,τι σώζεται.

Το πρωί της 6ης Αυγούστου είναι δραματικό. Οι Αφίδνες καίγονται και η πυρκαγιά κινείται απειλητικά προς τους οικισμούς του Αγίου Στεφάνου. Οι πυροσβεστικές δυνάμεις αναγκάζονται να διασπαστούν, μιας και σε όλη την Ελλάδα ξεσπούν σχεδόν παράλληλα πάνω από 100 πυρκαγιές. Το «λίκνο του Πολιτισμού και το Ολυμπισμού», η Αρχαία Ολυμπία κινδυνεύει και πάλι να παραδοθεί στις φλόγες, ενώ η βόρεια Εύβοια καίγεται σε έκταση δεκάδων χιλιομέτρων.

Το μεσημέρι οι φλόγες καίνε σπίτια και αυτοκίνητα στις Αφίδνες και γύρω από τους οικισμούς του Αγίου Στεφάνου, ενώ οι ενισχυμένοι δυτικοί άνεμοι σπρώχνουν τις φλόγες προς τη Σταμάτα. Παράλληλα, το μέτωπο από την επάνω πλευρά της Εθνικής Οδού αναζωπυρώνεται και απειλεί ξανά την Ιπποκράτειο Πολιτεία, τη Δροσοπηγή και το Κρυονέρι.

Οι προσπάθειες από επίγεια και εναέρια μέσα δεν μπορούν να τιθασεύσουν την πύρινη λαίλαπα, η οποία στις 18:30 το απόγευμα μπαίνει στο Πευκόφυτο Αγίου Στεφάνου και καίει σπίτια, ενώ το μέτωπο στο Κρυονέρι αναζωπυρώνεται και αρχίζει να κινείται προς τη Μαλακάσα. Η Αττική φλέγεται και κανείς δεν μπορεί να προβλέψει τα όσα ακολουθούν.

Η Πυροσβεστική αναπροσαρμόζει τα σχέδιά της και στήνει «παγίδα» στο πύρινο μέτωπο στο ύψος της Μαλακάσας. Μεγάλο στοίχημα πλέον, να μην περάσει η φωτιά την κάτω πλευρά της Εθνικής, καθώς αν δεν τη σταματούσε κάποιος θα έφτανε μέχρι… Ωρωπό.

Στις 22:00 το βράδυ, το μέτωπο περνάει την Εθνική Οδό στο ύψος γνωστού συναυλιακού κέντρου, με τους πυροσβέστες να προσπαθούν να την περιορίσουν και τις Αρχές να καλούν τους κατοίκους σε Μαρκόπουλο, Λεβίσι, Μπάφι, Μήλεσι και Μαυροσουβάλα να εγκαταλείψουν τα σπίτια τους. Η μάχη είναι σκληρή και ολονύχτια, όμως οι πυροσβέστες καταφέρνουν να περιορίσουν το μέτωπο πριν επεκταθεί προς το δάσος του Ωρωπού.

Η αισιοδοξία όμως έδωσε και πάλι τη θέση της στον πανικό. Μια αναζωπύρωση στους πρόποδες της Πάρνηθας κάνει τη νύχτα μέρα πάνω από τον οικισμό των Θρακομακεδόνων, με τον άνεμο να σπρώχνει τις φλόγες προς τα σπίτια. Οι εικόνες που μετέδωσε το Newsbomb.gr τα ξημερώματα της 7ης Αυγούστου είναι πραγματικά συγκλονιστικές και αποτυπώνουν την κατάσταση που επικρατούσε στους Θρακομακεδόνες, αλλά και τη Βαρυμπόμπη που επίσης καταγράφοντας μεγάλη αναζωπύρωση και μάλιστα στην πλατεία.

Δείτε πως μετέδωσε το Newsbomb.gr και ο Βασίλης Σκουλαράκος τα όσα συνέβησαν τα ξημερώματα του Σαββάτου στους Θρακομακεδόνες.

Δείτε τις συγκλονιστικές εικόνες του φωτογράφου Λευτέρη Παρτσάλη:

0107

0207

0307

0407

0507

0607

0707

Το πρωί του Σαββάτου βρήκε την Αττική πνιγμένη στους καπνούς και τη στάχτη.

Τα εναέρια μέσα άρχισαν να χτυπούν μαζικά τα μέτωπα στους πρόποδες της Παρνηθας, τη Μαλακάσα, τις Αφίδνες και τον Άγιο Στέφανο, ενώ οι επίγειες δυνάμεις αποτελείωναν κάθε εστία και προλάβαιναν τις αναζωπυρώσεις πριν καν εκδηλωθούν.

Η επόμενη μέρα θα είναι δύσκολη για τη βόρεια Αττική.

Η Πάρνηθα έχει υποστεί τεράστια ζημιά στους πρόποδες, ενώ οι επιπτώσεις στο οικοσύστημα θα φανούν άμεσα. Είναι βέβαιο πως αν δεν ληφθούν άμεσα και δραστικά μέτρα για την αντιμετώπιση των συνεπειών της πυρκαγιάς, τότε πολύ σύντομα θα βρεθούμε αντιμέτωποι με νέες καταστροφές.

Χωρίς τα δέντρα να συγκρατούν τους τεράστιους όγκους νερού που κατεβαίνουν από την Πάρνηθα είναι μαθηματικά βέβαιο πως οι πλημμύρες δεν θα αργήσουν να πλήξουν την «τραυματισμένη» βόρεια Αττική.

Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, τη στιγμή που συμβαίνουν, στο Newsbomb.gr.