Τα ταμεία πυροπλήκτων, η γραφειοκρατία της πυροπροστασίας και η άνιση μάχη

Τα ταμεία πυροπλήκτων

Η ιστορία έχει δείξει πως οι επιδόσεις των φορέων που συστήνει ad hoc η Πολιτεία για την αποκατάσταση των ζημιών μετά από φονικές και καταστροφικές πυρκαγιές είναι φτωχές. Και δεδομένου ότι οι εν λόγω φορείς χρηματοδοτούνται ως επί το πλείστον από δωρεές και χορηγίες ιδιωτών, οι κακές τους επιδόσεις στέλνουν αρνητικό μήνυμα και αποθαρρύνουν τη στήριξη μελλοντικών εγχειρημάτων. Χαρακτηριστική είναι η περίπτωση του Ειδικού Ταμείου Αντιμετώπισης Εκτάκτων Αναγκών που συστάθηκε το 2007, μετά τις καταστροφικές πυρκαγιές στην Ηλεία, με άμεσο σκοπό την αποκατάσταση των ζημιών και τη δημιουργία ενός αποθεματικού για την αντιμετώπιση τυχόν μελλοντικών καταστροφών. Το λεγόμενο «Ταμείο Μολυβιάτη» χρηματοδοτήθηκε με 200 εκατ. ευρώ από δωρεές 93.000 δωρητών, οργανισμών, τραπεζών, εταιρειών και χιλιάδων πολιτών. Ωστόσο, από το 2007 έως το 2011, οπότε και καταργήθηκε, μόλις το 1/3 των χρημάτων κατευθύνθηκε για τους σκοπούς που είχαν προβλεφθεί. Τα υπόλοιπα χρήματα μεταφέρθηκαν στο «χωνευτήρι» του κρατικού προϋπολογισμού. Αυτή η αρνητική εμπειρία του «Ταμείου Μολυβιάτη» άφησε «αποτύπωμα». Αυτό φάνηκε μετά την τραγωδία στο Μάτι το καλοκαίρι 2018, καθώς η συμμετοχή των ιδιωτών δωρητών ήταν αισθητά μικρότερη σε σχέση με εκείνη του 2007. Στον Ειδικό Λογαριασμό αρωγής πυρόπληκτων για το Μάτι συγκεντρώθηκαν 37,8 εκατ. ευρώ εκ των οποίων το μεγαλύτερο ποσό προήλθε από δωρεές δημοσίων οργανισμών και όχι από ιδιώτες. Αυτά τα χρήματα αποτέλεσαν το κεφάλαιο της Αστικής Μη Κερδοσκοπικής Εταιρείας με την επωνυμία «Μάτι Ξανά» που συστάθηκε το 2019 για τη βελτίωση της ζωής των κατοίκων και για την αποκατάσταση του περιβάλλοντος και την ανάπλαση των περιοχών που επλήγησαν από τις πυρκαγιές της 23ης και 24ης Ιουλίου 2018. Αν και έχουν περάσει τρία χρόνια από την φονική καταστροφή στο Μάτι, τόσο η χωροταξική ανάπλαση, όσο και η στήριξη των κατοίκων δεν έχουν προχωρήσει με ταχύτητα. Αυτό που συνάγεται ως συμπέρασμα είναι πως το Κράτος δεν έχει επαρκείς δομές για την ταχεία υποστήριξη και την αποκατάσταση των πληγέντων από φυσικές καταστροφές. Και το απογοητευτικό είναι πως βραδυπορία καταγράφεται και σε περιπτώσεις που τα χρήματα είναι διασφαλισμένα.

265 ημέρες για 9 υπογραφές

Ξέρετε πόσες ημέρες απαιτούνται στην Ελλάδα για την ίδρυση ενός εθελοντικού πυροσβεστικού κλιμακίου; Τουλάχιστον 265 ημέρες. Τόσες απαιτήθηκαν για να ιδρυθεί το εθελοντικό πυροσβεστικό κλιμάκιο της Τοπικής Κοινότητας Κροκεών του Δήμου Ευρώτα της Περιφερειακής Ενότητας Λακωνίας. Το ιστορικό της υπόθεσης είναι αποκαλυπτικό. Στις 23 Οκτωβρίου 2020 υποβλήθηκε στο υπουργείο Προστασίας του Πολίτη έγγραφο της Περιφερειακής Πυροσβεστικής Διοίκησης Πελοποννήσου με το φάκελο δικαιολογητικών του Δήμου Ευρώτα σχετικά με την ίδρυση εθελοντικού πυροσβεστικού κλιμακίου στην τοπική κοινότητα Κροκεών. Είχε προηγηθεί στις 20 Οκτωβρίου 2020 έκθεση αυτοψίας του εθελοντικού πυροσβεστικού κλιμακίου από την Πυροσβεστική Υπηρεσία Γυθείου, ώστε να πιστοποιηθεί η καταλληλότητα των πυροσβεστικών οχημάτων, του μηχανολογικού και λοιπού εξοπλισμού, καθώς και των κτιριακών εγκαταστάσεων που διαθέτει ο Δήμος Ευρώτα για την ίδρυση εθελοντικού πυροσβεστικού κλιμακίου. Αφού μεσολάβησαν αρκετοί μήνες, στις 2 Φεβρουαρίου 2021, εκδόθηκε από τη Γενική Διεύθυνση Οικονομικών Υπηρεσιών της Γενικής Γραμματείας Πολιτικής Προστασίας η έκθεση εκτίμησης των οικονομικών επιπτώσεων που θα προκύψουν από την ίδρυση του εθελοντικού πυροσβεστικού κλιμακίου Κροκεών. Αυτό έγινε αφού πρώτα ο Δήμος Ευρώτα είχε παράσχει μια σειρά από διαβεβαιώσεις για την παροχή προστατευτικού και λοιπού ατομικού εξοπλισμού στους εθελοντές πυροσβέστες, για την κάλυψη των εξόδων λειτουργίας και συντήρησης του κτιρίου που θα τους φιλοξενεί, καθώς και για τη δέσμευση των απαραίτητων πιστώσεων. Μετά από 11 εβδομάδες και συγκεκριμένα στις 20 Απριλίου 2021 εκδόθηκαν οι απαραίτητες αποφάσεις του Συμβουλίου Επιτελικού Σχεδιασμού του Πυροσβεστικού Σώματος και η έκθεση της Διεύθυνσης Στρατηγικού Σχεδιασμού και Επικοινωνίας του Αρχηγείου Πυροσβεστικού Σώματος. Στις 6 Μαΐου 2021 εκδόθηκε η εισηγητική έκθεση της Γενικής Διεύθυνσης Οικονομικών Υπηρεσιών της Γενικής Γραμματείας Πολιτικής Προστασίας και ακολούθησε στις 28 Ιουνίου 2021 σχετικό έγγραφο της Γενικής Διεύθυνσης Οικονομικών Υπηρεσιών του υπουργείου Προστασίας του Πολίτη. Μετά από όλα αυτά, η κοινή υπουργική απόφαση για τη σύσταση του εθελοντικού πυροσβεστικού κλιμακίου Κροκεών εκδόθηκε από τον υφυπουργό Προστασίας του Πολίτη Νικό Χαρδαλιά και τον αναπληρωτή υπουργός Οικονομικών Θεόδωρο Σκυλακάκη στις 12 Ιουλίου 2021! Με απλά λόγια για την ίδρυση ενός απλού εθελοντικού κλιμακίου πυροσβεστών απαιτήθηκαν τουλάχιστον εννέα διαφορετικές πράξεις της διοίκησης και τουλάχιστον 265 ημέρες ! Και εάν απαιτείται τόσο χρόνος και γραφειοκρατία για μια τόσο απλή υπόθεση, φανταστείτε τί ισχύει για σύνθετα ζητήματα που αφορούν στην πυροπροστασία!

Τεχνολογία και δασοπυρόσβεση

Για τις μεγάλες ξένες εταιρείες που παρέχουν εναέρια μέσα πυρόσβεσης στην Ελλάδα, είτε ελικόπτερα, είτε αεροπλάνα, οι επιτυχημένες δασοπυροσβέσεις δεν είναι μόνο ο τρόπος συνέχισης της συμβατικής τους σχέσης με το Ελληνικό Δημόσιο, αλλά και τρόπος να διαφημίσουν τις υπηρεσίες τους διεθνώς και να αυξήσουν το πελατολόγιο τους. Και για αυτό «κυνηγούν» τη δουλειά τους για να μπορούν να επικαλούνται τις επιτυχίες τους. Είναι χαρακτηριστικό πως όταν η αμερικανική Erickson Incorporated ανακοίνωσε στα μέσα Μαρτίου την ανανέωση των συμβάσεων της με το Ελληνικό Δημόσιο για το 2021, επικαλέστηκε τις επιτυχίες της στο σβήσιμο μεγάλων πυρκαγιών, τα τελευταία 22 χρόνια που έχει παρουσία στη χώρα μας. Στον κατάλογο των σημαντικών επιτευγμάτων της, η Erickson Incorporated περιλαμβάνει τη διάσωση χιλιάδων ζωών στην Ελλάδα από πυρκαγιές, την υποστήριξη των Ολυμπιακών Αγώνων του 2004, τη διάσωση του Μουσείου της Αρχαίας Ολυμπίας και των παρακείμενων αρχαιολογικών χώρων από τη φωτιά του 2007, τη διάσωση του αρχαιολογικού χώρου της Αρχαίας Μεσσήνης, κ.α.. Στη βάση αυτή, ο Πρόεδρος και Διευθύνων Σύμβουλος της Erickson Incorporated Ντάγκλας Κιτάνι (Doug Kitani) αρέσκεται να θυμίζει, με κάθε ευκαιρία, την ηρωική δουλειά που έχουν κάνει τα πληρώματά της αμερικανικής εταιρείας τις τελευταίες δύο δεκαετίες στην Ελλάδα και να διαβεβαιώνει πως τόσο τα πυροσβεστικά ελικόπτερα S-64 Air Crane, όσο και οι χειριστές τους, θα συνεχίσουν να διαπρέπουν. Αν και στις εφετινές πυρκαγιές τα δέκα S-64 Air Crane που έχει μισθώσει η Ελλάδα έχουν βοηθήσει πάρα πολύ, τα έντονα φαινόμενα με τα οποία ήλθαν αντιμέτωπα τα πληρώματα τους, δείχνουν πως η διαρκής τεχνολογική εξέλιξη στην δασοπυρόσβεση και η ανθρώπινη ικανότητα δεν επαρκούν για να περιορίσουν τις ολέθριες συνέπειες της κλιματικής αλλαγής. Στο μέτωπο αυτό δίνεται μια άνιση μάχη.