Οι τρεις αλλαγές στην παγκόσμια Εκπαίδευση που ήρθαν για να μείνουν
Πολλοί είναι οι αναλυτές επί των θεμάτων της Εκπαίδευσης σε παγκόσμιο επίπεδο που θεωρούν πως πολλές από τις αλλαγές που βιώσαμε το τελευταίο διάστημα στην εκπαιδευτική διαδικασία δεν είναι παροδικές και δεν θα «εξαφανιστούν» αμέσως μόλις εκλείψουν οι συνέπειες της πανδημίας. Αντίθετα, θεωρούν πως «ήρθαν για να μείνουν», καθώς επρόκειτο για αλλαγές που θα συνέβαιναν ούτως ή άλλως με την πάροδο του χρόνου και πως η πανδημία απλώς λειτούργησε ως καταλύτης – ή, καλύτερα, ως επιταχυντής.
Ξαφνικά λοιπόν, τον Μάρτιο του 2020 η εκπαιδευτική διαδικασία και η αυτοπρόσωπη μάθηση «παρέλυσε» - μαζί με όλες τις υπόλοιπες ανθρώπινες δραστηριότητες που «μπήκαν στον πάγο». Η συνθήκη αυτή για εκπαιδευτικές κοινότητες ανά τον κόσμο συνεχίστηκε και κατά την επόμενη σχολική χρονιά, κατά την οποία η φυσική παρουσία στις σχολικές αίθουσες ήταν σπάνια και όχι σταθερή εικόνα. Αν και ο εμβολιασμός κατά της πανδημίας προχωράει, με αποτέλεσμα οι συνέπειές της να περιορίζονται κάθε μέρα και περισσότερο, κατά πρώτον δεν είμαστε σε θέση να γνωρίζουμε ακριβώς το πότε θα επιστρέψουμε σε μία ικανοποιητική κανονικότητα στην καθημερινότητά μας και κατά δεύτερον, κάποιες από τις αλλαγές που ζούμε, έχουν ήδη ενσωματωθεί από την ίδια την κοινωνία στο εκπαιδευτικό σύστημα, που δεν πρόκειται να φύγουν, τουλάχιστον στο άμεσο μέλλον.
Φυσικά, κυρίαρχο ρόλο διαδραματίζει η εξέλιξη της τεχνολογίας και οι απεριόριστες δυνατότητες που μας δίνει καθημερινά. Μόνο εκείνοι που μπορούν να την παρακολουθήσουν και να την ενστερνιστούν πραγματικά, μπορούν να προχωρήσουν στο μέλλον καθώς πλέον, ο τεχνολογικός εξοπλισμός δεν είναι «απλά» βοηθητικός στη διαδικασία της μάθησης, είναι κρίσιμης σημασίας για την ίδια τη διεξαγωγή της.
Ας δούμε όμως συγκεκριμένα ποιες τρεις αλλαγές στην Εκπαίδευση πρόκειται να εξακολουθήσουν να υφίστανται το επόμενο διάστημα.
Microlearning– Προσωποποιημένη διδασκαλία
Ο ηλεκτρονικός υπολογιστής και τα προγράμματα διαδικτυακής εκπαίδευσης που χρησιμοποιούνται, δίνουν τη δυνατότητα σε μαθητές και καθηγητές να εντοπίζουν τυχόν δυσκολίες που συναντά κάθε μαθητής και να εργάζονται επισταμένως πάνω σε αυτές. Για παράδειγμα, ο μαθητής έχει πρόσβαση ανά πάσα στιγμή σε όλο το υλικό του μαθήματος που «έχει ανεβάσει» ο καθηγητής. Μπορεί να επιμείνει στην αδυναμία του, ενώ και ο καθηγητής από την άλλη πλευρά μπορεί να εστιάσει καλύτερα και αποτελεσματικότερα σε περιοχές γνώσεων όπου το χρειάζονται οι μαθητές του: Με σύντομα μαθήματα, ακόμα και μέσα από κοινωνικά δίκτυα, εικονικές σχολικές τάξεις κλπ μπορεί να εμβαθύνει άμεσα όπου χρειάζεται. Για τον σκοπό αυτό μάλιστα, χρησιμοποιεί εργαλεία όπως γραφικά, βίντεο, infographics, που μέχρι τώρα δεν βρίσκονταν συνήθως εντός τάξης.
Sociallearning – Διδασκαλία μέσω ηλεκτρονικής κοινωνικοποίησης
Τα κοινωνικά δίκτυα έχουν κατά καιρούς λοιδορηθεί, ήρθε η ώρα όμως να αναγνωρίσουμε πως μπορούν να αποτελέσουν ακόμα και εργαλείο μάθησης. Οι ειδικοί διαπίστωσαν πως όχι μόνο ενθαρρύνουν τη μάθηση, αλλά ενεργοποιούν μία σύνδεση μεταξύ των συμμετεχόντων στην εκπαιδευτική διαδικασία που παρουσιάζουν κοινά ενδιαφέροντα. Πολλοί διδάσκοντες ανά τον κόσμο έχουν εντάξει τα social media στο μάθημά τους, ως ένα εργαλείο μέσω του οποίου οι σπουδαστές ανταλλάσσουν εκπαιδευτικό υλικό με ευκολία, αμεσότητα και άνεση. Παράλληλα μπορούν να συζητούν μεταξύ τους ανά ομάδες, αλλά και να σχολιάσουν ο ένας τη δημοσίευση του άλλου – σε εκπαιδευτικό επίπεδο πάντα.
Βίντεο
Από το προνήπιο μέχρι το τελευταίο έτος των σπουδών, τα εκπαιδευτικά βίντεο που προβάλλονται στο πλαίσιο της τάξης, ήρθαν για να μείνουν. Είναι φανερό πως αποτελούν «όπλα» στη φαρέτρα των εκπαιδευτικών, διότι βοηθούν τον μαθητή να αντιληφθεί τη γενική εικόνα και να εμβαθύνει στα σημαντικά σημεία της. Μην ξεχνάμε πως είμαστε πλέον οπτικά όντα, που αναγνωρίζουν τη δύναμη της εικόνας και η αξιοποίησή της στο πλαίσιο της εκπαίδευσης ήταν «θέμα χρόνου». Η χρήση του ηλεκτρονικού υπολογιστή στην καθημερινή εκπαιδευτική διαδικασία βοήθησε ώστε αυτό να γίνεται πλέον σε καθημερινή βάση – και αυτή η πρακτική δεν πρόκειται να εγκαταλειφθεί, τουλάχιστον, άμεσα.
Είναι φανερό πως η εξ’ αποστάσεως εκπαίδευση ενσωμάτωσε στην εκπαιδευτική διαδικασία εργαλεία που διευκολύνουν ουσιαστικά τη μάθηση. Εκπαιδευτικοί ανά τον κόσμο έχουν ενσωματώσει στο έργο τους τις νέες αυτές δυνατότητες, συνδυάζοντάς τες με πιο παραδοσιακές μεθόδους, προκειμένου να δημιουργηθεί το καλύτερο αποτέλεσμα, με επίκεντρο στον μαθητή.