Ζέττα Μακρή στο Newsbomb.gr: Αναβαθμίζουμε ουσιαστικά την επαγγελματική εκπαίδευση και κατάρτιση
Με στόχο την αναβάθμιση και την ανάδειξη της επαγγελματικής εκπαίδευσης και κατάρτισης στη χώρα μας, το υπουργείο Παιδείας έχει αναλάβει μια σειρά ουσιαστικών πρωτοβουλιών, όπως δηλώνει στη συνέντευξή της στο αφιέρωμα του Newsbomb.gr στην Εκπαίδευση η υφυπουργός Παιδείας Ζέττα Μακρή.
Η κυρία Μακρή ανέλυσε το σχέδιο του υπουργείου, που περιλαμβάνει εκτός από την αναβάθμιση της ποιότητας σπουδών που παρέχουν τα ιδρύματα επαγγελματικής κατάρτισης στη χώρα μας, την καλύτερη διασύνδεσή τους με την αγορά εργασίας αλλά και την εις βάθος ενημέρωση των υποψήφιων σπουδαστών για το σύνολο των επιλογών τους.
Μεταξύ άλλων, στη συνέντευξή της η κυρία Μακρή τονίζει την ανάγκη να απαλειφθούν δύο «παράδοξα» της εκπαίδευσης στη χώρα μας, όπως η ίδια τα εντοπίζει: «Επιδιώκουμε να δώσουμε απάντηση σε ένα οξύμωρο: Την ίδια ώρα συνυπάρχουν σημαντική ανεργία νέων και αυξημένη ζήτηση για ορισμένες ειδικότητες στην αγορά εργασίας, χωρίς ωστόσο να υπάρχει αντίστοιχη προσφορά» αναφέρει αρχικά και συνεχίζοντας, τονίζει πως «στη χώρα μας επικρατεί το εξής παράδοξο: Είμαστε δεύτεροι με 7,14% του πληθυσμού να φοιτά σε κάποιο Πανεπιστημιακό ίδρυμα (όταν ο μέσος όρος είναι 3,9%), με το ποσοστό των αποφοίτων Λυκείου, που εισάγονται στην Ανώτατη Εκπαίδευση, να είναι γύρω στο 80%, περίπου διπλάσιο από τη διεθνή πρακτική. Ενώ είμαστε τελευταίοι στην Ευρωπαϊκή Ένωση σε ποσοστό αυτών που καταφέρνουν να αποφοιτήσουν, με μόλις 9,17% ετήσιο ρυθμό αποφοίτησης (όταν ο μέσος όρος ΕΕ είναι 24%), με μόλις 1 στους 10 φοιτητές να αποφοιτά κάθε χρόνο, σε αντίθεση με την Ευρώπη όπου το αντίστοιχο ποσοστό είναι 1 στους 4. Τα στατιστικά στοιχεία υπογραμμίζουν την ανάγκη αναβάθμισης της Τεχνικής και Επαγγελματικής Εκπαίδευσης, που εμφανίζεται ελλειμματική, με μόλις το 28% των σπουδαστών της ανώτερης Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης να την επιλέγει, όταν ο αντίστοιχος ευρωπαϊκός μέσος όρος είναι 47%».
Οι άξονες δράσης του υπουργείου για την επαγγελματική εκπαίδευση
Η κυρία Μακρή αναλύει μια σειρά από πρωτοβουλίες του υπουργείου Παιδείας, που στοχεύουν στην καθολική αναβάθμιση της επαγγελματικής εκπαίδευσης και κατάρτισης. Μεταξύ άλλων, αναφέρει:
- Ενίσχυση σχολικού επαγγελματικού προσανατολισμού
- Ίδρυση 6 Πρότυπων Επαγγελματικών Λυκείων, όπου θα εισάγονται απόφοιτοι Γυμνασίου με βάση τον βαθμό απολυτηρίου τους. Θα λειτουργούν και ως Κέντρα Επιμόρφωσης για τους εκπαιδευτικούς των τεχνικών ειδικοτήτων.
- Σύνδεση δομών Επαγγελματικής Εκπαίδευσης και Κατάρτισης με τις πραγματικές ανάγκες της κοινωνίας και της αγοράς εργασίας.
- Εισαγωγή του παράλληλου μηχανογραφικού, ώστε να αναδεικνύονται περισσότερο εναλλακτικές που περιλαμβάνουν και τη δημόσια επαγγελματική κατάρτιση.
- Ίδρυση Επαγγελματικών Σχολών Κατάρτισης για αποφοίτους Γυμνασίου, που αποτελούν παράγοντα μείωσης του κοινωνικού αποκλεισμού, περαιτέρω μείωσης της μαθητικής διαρροής.
- Αναδιάρθρωση και ενίσχυση Ινστιτούτων Επαγγελματικής Κατάρτισης, διοικητικά και λειτουργικά.
- Ίδρυση δημόσιων Πειραματικών Θεματικών ΙΕΚ.
- Αναβάθμιση του μεταλυκειακού έτους - τάξης μαθητείας.
- Ενίσχυση Εθνικού Οργανισμού Πιστοποίησης Προσόντων και Επαγγελματικού Προσανατολισμού ως εθνικού φορέα πιστοποίησης προσόντων και διασφάλισης της ποιότητας.
- Θέσπιση Κεντρικού Συμβουλίου Επαγγελματικής Εκπαίδευσης και Κατάρτισης.
«Συμβάλλουμε στη βελτίωση της διασύνδεσης του εκπαιδευτικού προγράμματος με τις ανάγκες της κοινωνίας, με ιδιαίτερη έμφαση στην ουσιαστική αναβάθμιση της επαγγελματικής εκπαίδευσης και κατάρτισης αλλά και την ενίσχυση των συνεργασιών μεταξύ πανεπιστημίων και ιδιωτικού τομέα», αναφέρει η κυρία Μακρή χαρακτηριστικά.
Ολόκληρη η συνέντευξη της υφυπουργού Παιδείας στο Newsbomb.gr:
- Οι νέοι σήμερα αναζητούν διεξόδους επαγγελματικής αποκατάστασης, μέσω της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης. Πώς ικανοποιεί αυτό το αίτημά τους το υπουργείο Παιδείας και ποιος είναι ο ρόλος της Επαγγελματικής Εκπαίδευσης, Κατάρτισης, Διά βίου μάθησης;
Προτείνουμε και προτάσσουμε εναλλακτικές εκπαιδευτικές διαδρομές με επαγγελματική προοπτική, μέσω της ουσιαστικής αναβάθμισης και ανάδειξης της επαγγελματικής εκπαίδευσης και κατάρτισης.
Από τον Σεπτέμβριο, προβλέπεται σχολικός επαγγελματικός προσανατολισμός στο σχολείο, ξεκινούν να λειτουργούν τα πρώτα 6 Πρότυπα ΕΠΑΛ, θα συνδέονται οι δομές Επαγγελματικής Εκπαίδευσης και Κατάρτισης με τις πραγματικές ανάγκες της κοινωνίας και της αγοράς εργασίας, ενώ, ήδη, εφαρμόζεται το παράλληλο μηχανογραφικό για 52 ειδικότητες στα Δημόσια ΙΕΚ, ώστε να αναδεικνύονται περισσότερο οι εναλλακτικές των νέων μας, που περιλαμβάνουν και τη δημόσια επαγγελματική κατάρτιση.
Επιπλέον, μετά το Γυμνάσιο, προβλέπεται η ίδρυση Επαγγελματικών Σχολών Κατάρτισης για αποφοίτους Γυμνασίου. Δίνεται με αυτό τον τρόπο η δυνατότητα σε νέους οι οποίοι θέλουν να αναπτύξουν τις ιδιαίτερες ικανότητές τους στο επίπεδο του τεχνίτη και μέχρι σήμερα δεν είχαν τη δυνατότητα αυτή. Οι Επαγγελματικές Σχολές Κατάρτισης αποτελούν παράγοντα μείωσης του κοινωνικού αποκλεισμού, περαιτέρω μείωσης της μαθητικής διαρροής.
Ιδρύονται Πρότυπα Επαγγελματικά Λύκεια, οικοδομώντας πάνω στον πετυχημένο θεσμό των πρότυπων σχολείων στη γενική εκπαίδευση.
Στα Πρότυπα ΕΠΑΛ θα εισάγονται οι απόφοιτοι Γυμνασίου με βάση τον βαθμό απολυτηρίου τους και οι εκπαιδευτικοί θα επιλέγονται με βάση τα προσόντα τους. Θα λειτουργούν και ως Κέντρα Επιμόρφωσης για τους εκπαιδευτικούς των τεχνικών ειδικοτήτων, με σκοπό τη συνεχή και πολύπλευρη ενημέρωσή τους και τη διατήρηση υψηλού επιπέδου παροχής επαγγελματικής εκπαίδευσης στους μαθητές. Τα Πρότυπα αυτά ΕΠΑΛ θα λειτουργήσουν ως πιλότοι, για τη σταδιακή επέκταση της μεταρρύθμισης σε όλα τα ΕΠΑΛ της χώρας.
Αναδιαρθρώνονται και ενισχύονται τα Ινστιτούτα Επαγγελματικής Κατάρτισης, διοικητικά και λειτουργικά. Ιδρύονται δημόσια Πειραματικά Θεματικά ΙΕΚ, πάντοτε στη βάση των αναγκών της αγοράς εργασίας, ενώ παρέχεται η δυνατότητα στα ΙΕΚ να οργανώνουν ξενόγλωσσα τμήματα και στους καταρτιζόμενους να συμμετέχουν σε προγράμματα της Ευρωπαϊκής Ένωσης και θεσμοθετείται η λειτουργία Γραφείων Επαγγελματικής Ανάπτυξης και Σταδιοδρομίας.
Αναβαθμίζεται διοικητικά και λειτουργικά το μεταλυκειακό έτος - τάξη μαθητείας, προκειμένου να ενισχυθεί η μάθηση με βάση την εργασία για τους αποφοίτους της μη υποχρεωτικής δευτεροβάθμιας επαγγελματικής εκπαίδευσης.
Ενισχύεται ο Εθνικός Οργανισμός Πιστοποίησης Προσόντων και Επαγγελματικού Προσανατολισμού ως εθνικός φορέας πιστοποίησης προσόντων και διασφάλισης της ποιότητας, ενώ μπαίνει τάξη στο άναρχο και αρρύθμιστο τοπίο των πρώην Κέντρων Επαγγελματικής Κατάρτισης.
Δρομολογούμε την άμεση διασύνδεση της επαγγελματικής εκπαίδευσης με την αγορά εργασίας, με την πραγματική οικονομία, προκειμένου να αποτελέσει συνειδητή επιλογή και εργαλείο αναπτυξιακής πολιτικής και να καλυφθεί το χάσμα, που παρατηρείται μεταξύ προσφοράς και ζήτησης σε συγκεκριμένα επαγγέλματα.
Προς την κατεύθυνση αυτή, θεσπίσαμε το Κεντρικό Συμβούλιο Επαγγελματικής Εκπαίδευσης και Κατάρτισης με κύρια αποστολή του να παρακολουθεί τις εξελίξεις και τις μεταβολές της αγοράς εργασίας και να μεριμνά για τη διατύπωση προτάσεων σχετικών με τη διαρκή προσαρμογή της Επαγγελματικής Εκπαίδευσης, Κατάρτισης και Δια Βίου Μάθησης στις ανάγκες της, καθώς και για τη συστηματική αναπροσαρμογή των επαγγελματικών τομέων και των ειδικοτήτων που προσφέρονται στα Ινστιτούτα Επαγγελματικής Κατάρτισης, το Μεταλυκειακό Έτος Τάξη Μαθητείας, τα Επαγγελματικά Λύκεια, τις Επαγγελματικές Σχολές Μαθητείας του Ο.Α.Ε.Δ. και τις Επαγγελματικές Σχολές Κατάρτισης και να υποβάλλει σχετικές εισηγήσεις στον Υπουργό Παιδείας και Θρησκευμάτων.
Τα Συμβούλια Σύνδεσης με την Παραγωγή και την Αγορά Εργασίας στα οποία συμμετέχουν κοινωνικοί εταίροι, φορείς και εκπρόσωποι της τοπικής αυτοδιοίκησης, αποτελούν τον περιφερειακό πυλώνα του Συστήματος Διακυβέρνησης της Επαγγελματικής Εκπαίδευσης, Κατάρτισης και Διά Βίου Μάθησης, με κύρια αποστολή τους τον εντοπισμό των αναγκών της τοπικής κοινωνίας και οικονομίας.
Επιδιώκουμε με τον τρόπο αυτό να δώσουμε απάντηση σε ακόμα ένα οξύμωρο: την ίδια ώρα συνυπάρχουν σημαντική ανεργία νέων και αυξημένη ζήτηση για ορισμένες ειδικότητες στην αγορά εργασίας, χωρίς ωστόσο να υπάρχει αντίστοιχη προσφορά.
Προτείνουμε παράλληλους εκπαιδευτικούς δρόμους και ποιοτικές εναλλακτικές εκπαίδευσης και κατάρτισης για τους νέους καθιστώντας ελκυστικότερη την επαγγελματική εκπαίδευση και κατάρτιση.
Προτείνουμε παράλληλους εκπαιδευτικούς δρόμους και ποιοτικές εναλλακτικές εκπαίδευσης και κατάρτισης για τους νέους καθιστώντας ελκυστικότερη την επαγγελματική εκπαίδευση και κατάρτιση.
Εξασφαλίζουμε στην πράξη περισσότερες και καλύτερες επιλογές, πιο κοντά στις κλίσεις, τα ταλέντα και τις επιθυμίες των νέων.
Στην κατεύθυνση αυτή κινείται και η δυνατότητα υποβολής παράλληλου μηχανογραφικού, μέσω του οποίου οι υποψήφιοι θα μπορούν να οδηγηθούν σε πάνω από 50 επιλεγμένες, σύγχρονες ειδικότητες υψηλής ζήτησης στην αγορά εργασίας στα αναβαθμισμένα δημόσια ΙΕΚ.
Θέλουμε όλοι οι νέοι μας να έχουν το δικαίωμα της επιλογής και αναδεικνύουμε τον σημαντικό δρόμο της Επαγγελματικής Εκπαίδευσης και Κατάρτισης.
Η πολιτική ηγεσία του Υπουργείου Παιδείας και Θρησκευμάτων εργάζεται άοκνα και απαρέγκλιτα για την ισχυροποίηση και επίτευξη του κεντρικού της στόχου: την ανάδειξη της εκπαίδευσης ως μοχλό ανάπτυξης της κοινωνίας και της οικονομίας.
- Πιστεύετε ότι η σύνδεση Εκπαίδευσης - Αγοράς Εργασίας - Απασχόλησης σε ακόμα μεγαλύτερο βαθμό από ό,τι σήμερα, μπορεί να είναι το κλειδί για την αναβάθμιση της Παιδείας εν γένει στη χώρα μας;
Οι μεταρρυθμιστικές πρωτοβουλίες που έχουν δρομολογηθεί και δρομολογούνται από το Υπουργείο Παιδείας και Θρησκευμάτων αποβλέπουν σε μία συνολική βελτίωση της ποιότητας του εκπαιδευτικού συστήματος της χώρας.
Δίνουμε μεγαλύτερη ελευθερία και αυτονομία στα Πανεπιστήμια να καθορίζουν τους όρους εισαγωγής σε αυτά. Έχουμε θέσει τα θεμέλια για την αναβάθμιση των ακαδημαϊκών προϋποθέσεων εισαγωγής στην τριτοβάθμια εκπαίδευση, με την θεσμοθέτηση της ελάχιστης βάσης εισαγωγής. Στόχος μας είναι να εξαλείψουμε παθογένειες που ισχύουν μέχρι σήμερα, καθώς εισάγονται φοιτητές ακόμη και με βαθμό 0,6 στα 20, με, σχεδόν, το 30% των φοιτητών να μην αποφοιτά ποτέ.
Επιδιώκουμε την επιτυχή φοίτηση αλλά και την έγκαιρη ολοκλήρωση των σπουδών με ανώτατο χρονικό όριο φοίτησης, όπως κάθε εκπαιδευτική διαδικασία, με στόχο τη βελτίωση του ρυθμού αποφοίτησης και τη γρηγορότερη ενσωμάτωση του ανθρώπινου δυναμικού στην αγορά εργασίας.
Στη χώρα μας επικρατεί το εξής παράδοξο: Είμαστε δεύτεροι με 7,14% του πληθυσμού να φοιτά σε κάποιο Πανεπιστημιακό ίδρυμα (όταν ο μέσος όρος είναι 3,9%), με το ποσοστό των αποφοίτων Λυκείου, που εισάγονται στην Ανώτατη Εκπαίδευση, να είναι γύρω στο 80%, περίπου διπλάσιο από τη διεθνή πρακτική. Ενώ είμαστε τελευταίοι στην Ευρωπαϊκή Ένωση σε ποσοστό αυτών που καταφέρνουν να αποφοιτήσουν, με μόλις 9,17% ετήσιο ρυθμό αποφοίτησης (όταν ο μέσος όρος ΕΕ είναι 24%), με μόλις 1 στους 10 φοιτητές να αποφοιτά κάθε χρόνο, σε αντίθεση με την Ευρώπη όπου το αντίστοιχο ποσοστό είναι 1 στους 4.
Τα στατιστικά στοιχεία υπογραμμίζουν την ανάγκη αναβάθμισης της Τεχνικής και Επαγγελματικής Εκπαίδευσης, που εμφανίζεται ελλειμματική, με μόλις το 28% των σπουδαστών της ανώτερης Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης να την επιλέγει, όταν ο αντίστοιχος ευρωπαϊκός μέσος όρος είναι 47%.
Στην επαγγελματική εκπαίδευση και κατάρτιση, συστήθηκαν αποκεντρωμένα τοπικά συμβούλια και μηχανισμοί εποπτείας, για την παρακολούθηση της απορρόφησης αποφοίτων από την αγορά εργασίας, ενώ στα Πανεπιστήμια, η καθιέρωση της ανεξάρτητης Εθνικής Αρχής Ανώτατης Εκπαίδευσης με ενισχυμένες αρμοδιότητες εξασφαλίζει, ανάμεσα σε άλλα, την αντικειμενική αξιολόγηση των ΑΕΙ της χώρας μας, τη σύνδεση της αξιολόγησης αυτής με μέρος της τακτικής χρηματοδότησής τους, την αναδιάρθρωση του ακαδημαϊκού χάρτη βάσει μελετών βιωσιμότητας και σκοπιμότητας, ώστε τα προγράμματα σπουδών να ανταποκρίνονται στις απαιτήσεις της αγοράς εργασίας, στις εξελίξεις της οικονομίας και της 4ης βιομηχανικής επανάστασης.
Την Τρίτη 20 Απριλίου, πραγματοποιήθηκε διαδικτυακή ημερίδα με θέμα την προώθηση των Στόχων Βιώσιμης Ανάπτυξης στην Ανώτατη Εκπαίδευση, μέσα από τη δημιουργία ενός Δικτύου ελληνικών ΑΕΙ με συντεταγμένο προγραμματισμό και συνέργειες για την Αειφόρο Ανάπτυξη με πρωτοβουλία του ΥΠΑΙΘ.
Για τον σκοπό αυτό, εκπρόσωποι των ελληνικών ΑΕΙ περιέγραψαν τους τρόπους προσέγγισης των στόχων βιώσιμης ανάπτυξης εκ μέρους των ιδρυμάτων τους έως σήμερα και διατύπωσαν προτάσεις για μελλοντικές δράσεις, ώστε να συμβάλλουν στη διασφάλισης μιας εκπαίδευσης χωρίς αποκλεισμούς και δίκαιης κατανομής ως προς την ποιότητα και της προώθησης ευκαιριών διά βίου μάθησης για όλους.
- Ποιος είναι ο ρόλος του ιδιωτικού τομέα στην τριτοβάθμια εκπαίδευση, κατά την άποψή σας; Σχεδιάζετε τυχόν παρεμβάσεις στην κατεύθυνση αυτή;
Ανταποκρινόμαστε στις σύγχρονες προκλήσεις του 21ου αιώνα με την καλύτερη διασύνδεση Πανεπιστημίου και αγοράς εργασίας, με βιομηχανικά διδακτορικά, με συμπράξεις με τον ιδιωτικό τομέα, με διπλά ή κοινά προγράμματα σπουδών σε συνεργασία με Πανεπιστήμια του εξωτερικού, με ανταλλαγές τεχνογνωσίας και ανθρώπινου δυναμικού μεταξύ Ιδρυμάτων, με ερευνητικά προγράμματα, με αναβάθμιση ποιοτικών δεικτών, με πρωτοπόρες μελέτες και δημοσιεύσεις, με ψηφιοποίηση συστημάτων και διαδικασιών.
Συμβάλλουμε στη βελτίωση της διασύνδεσης του εκπαιδευτικού προγράμματος με τις ανάγκες της κοινωνίας, με ιδιαίτερη έμφαση στην ουσιαστική αναβάθμιση της επαγγελματικής εκπαίδευσης και κατάρτισης αλλά και την ενίσχυση των συνεργασιών μεταξύ πανεπιστημίων και ιδιωτικού τομέα.
Με τη διασφάλιση ίσων ευκαιριών, παρέχοντας πολλές και ποιοτικές εναλλακτικές διαδρομές ανέλιξης σε κάθε παιδί.
Με τη διεθνοποίηση του εκπαιδευτικού συστήματος και την προώθηση της εξωστρέφειας των ελληνικών ΑΕΙ.
Αξιοποιούμε τις γνώσεις και την πολυετή εμπειρία των πανεπιστημίων σχετικά με τη δημιουργία συστημάτων νεοφυών επιχειρήσεων, γραφείων μεταφοράς τεχνολογίας και αξιοποίησης της έρευνας, ως προς την υποστήριξη των συμμετεχόντων στην ανάπτυξη εκπαιδευτικών προγραμμάτων, υπηρεσιών και υποδομών που προωθούν την καινοτόμο επιχειρηματικότητα και διευκολύνουν τη διασύνδεση της ακαδημαϊκής έρευνας με τις ανάγκες της οικονομίας.