«Ο Θεός έβαλε το χέρι του»! Οι εκκλησίες και οι μονές που σώθηκαν από την πύρινη λαίλαπα

Οι πιστοί μιλούν για θαύμα. Γιατί μόνο ως θαύμα θα μπορούσε να θεωρηθεί το γεγονός πως όταν όλα γίνονται στάχτη γύρω τους, οι φλόγες δεν τις αγκάλιασαν.

Στις καταστροφικές πυρκαγιές της Εύβοιας, οι φλόγες έφθασαν μέχρι τις πύλες της Μονής Οσίου Δαυίδ...που σώθηκε στην κυριολεξία από τις προσευχές των μοναχών.

Μονή Οσίου Δαυίδ Εύβοια

Το μοναστήρι είναι μόνο 16 χιλιόμετρα από τις Ροβιές και 22 χιλιόμετρα από τη Λίμνη. Είναι κτισμένο σε υψόμετρο 502 μέτρων, στις πλαγιές του όρους Καβαλάρης, ανάμεσα στα χωριά Δρυμώνα και Καλαμούδι.

Η φωτιά του Αυγούστου κατέστρεψε με μανία το ένα χωριό μετά το άλλο.

Έφτασε απειλητικά μέχρι τη Ιερά Μονή Οσίου Δαυίδ στην Εύβοια. Η φωτιά μπήκε μέσα στο μοναστήρι και ενώ όλοι πίστευαν πως θα καταστραφεί, σώθηκε τη τελευταία στιγμή.

Aνέπαφο έμεινε ακόμα και το ξωκλήσι που είναι σε απέναντι λόφο!

«Η κατάσταση είναι πολύ δύσκολη. Οι φλόγες που έχουν ύψος 30 και 40 μέτρα μέσα στην πευκόφυτη περιοχή έχουν κυκλώσει τον μοναστήρι. Μας πνίγουν οι καπνοί πλέον. Είναι εφιαλτικές οι εικόνες», είπε ο Γέροντας Γαβριήλ Καθηγούμενος της Ιεράς Μονής του Οσίου Δαυΐδ.

Με εντολή του Μητροπολίτου Χαλκίδος Χρυσοστόμου στις 4 Αυγούστου εκκενώθηκε η Ιερά Μονή.

Οι αρχές απομάκρυναν τους 12 μοναχούς, εκ των οποίων ο ένας κατάκοιτος που ζουν στο μοναστήρι και είναι άπαντες καλά στην υγεία τους.

Οι ιερείς πήραν τα Τίμια Λείψανα, τις Ιερές Εικόνες και τα κειμήλια της Μονής και απομακρύνθηκαν από το σημείο.

Στη Μονή παρέμειναν 3 μοναχοί με άνδρες της πυροσβεστικής, οι οποίοι έκοψαν αρκετά δέντρα περιμετρικά για να εμποδίσουν την φωτιά να επεκταθεί και στο μοναστήρι.

Σύμφωνα μάλιστα με τον δήμαρχο Μαντουδίου το μοναστήρι δεν έχει υποστεί ζημιές ούτε εσωτερικά ούτε εξωτερικά.

Μάλιτσα, στην Ιερά Μονή Οσίου Δαυίδ τελέστηκε η Θεία Λειτουργία για την εορτή της Μεταμορφώσεως του Σωτήρος Χριστού λίγες ώρες μόνο μετά την επιστροφή των μοναχών από την αναγκαστική εκκένωση λόγω της πυρκαγιάς.

Γιάννενα: Η 1.000 ετών μονή που σώθηκε δύο φορές

Η Ήπειρος δεν έχει πληγεί πολλές φορές από μεγάλες πυρκαγιές αλλά τουλάχιστον μία από αυτές είχε σαν τραγικό αποτέλεσμα να χάσουν τη ζωή τους 7 άνθρωποι.

Βρίσκεται στις πλαγιές της Μουργκάνας, σε υψόμετρο 1100 μέτρων περίπου, πάνω από το χωριό Κάτω Λάβδανη Πωγωνίου, είναι Σταυροπηγιακή Μονή αφιερωμένη στην Κοίμηση της Θεοτόκου και ένα από τα πολλά ιστορικά βυζαντινά μοναστήρια που βρίσκονται εγκαταλειμμένα πλέον, στη καρδιά της Ηπείρου.

Ήταν τον Αύγουστο του 2000 όταν μια πυρκαγιά που είχε ξεσπάσει στην Αλβανία, πέρασε τα σύνορα και άρχισε να κατακαίει ότι έβρισκε στο πέρασμά της. Όσοι βρίσκονταν εκείνες τις μέρες στα χωριά του Πωγωνίου Ιωαννίνων θυμούνται το τραγικό συμβάν με την φωτιά να καίει ανεξέλεγκτα φτάνοντας στο φυλάκιο της Καστάνιανης και απειλώντας το χωριό.

Στις 23 Αυγούστου η φωτιά αναζωπυρώθηκε έντονα και δεν άργησε μέσα σε ένα 24ωρο να φτάσει στα χωριά Αγία Μαρίνα και Κάτω Λάβδανη. Στο τελευταίο χωριό δυστυχώς υπήρξαν και ανθρώπινες απώλειες καθώς δύο γυναίκες δεν πρόλαβαν να σωθούν. Συνολικά με την φωτιά τότε στην περιοχή του Πωγωνίου κάηκαν περίπου 62.000 στρέμματα και πολλά σπίτια καταστράφηκαν.

Ανάμεσα στα κτήρια που γλίτωσαν από τη μανία της πυρκαγιάς ήταν και μια ιστορική εκκλησία η οποία γλίτωνε δεύτερη φορά από φωτιά που την κύκλωσε. Ο λόγος για τη Μονή Μακραλέξη (ή Μακρυαλέξη) στην Κάτω Λάβδανη. Είναι ένα εκκλησάκι αφιερωμένο στη κοιμήση της Θεοτόκου ηλικίας περίπου 1.000 ετών σύμφωνα με τους ιστορικούς. Πιο πιθανή εκδοχή είναι η κατασκευή της περί το 1042.

Το πότε ακριβώς κατασκευάστηκε η Μονή Μακραλέξη δεν είναι εξακριβωμένο αλλά υπάρχουν διάφορες αναφορές για αυτό. Ορισμένες λένε ότι αυτό έγινε επί εποχής της ηγεμονίας του Κωνσταντίνου Δ΄ (7ος μ.Χ. αιώνα), άλλες θέλουν το μοναστήρι να κτίστηκε αργότερα επί των ημερών του Κωνσταντίνου Θ΄ του αποκαλούμενου και Μονομάχου (1042 - 1055), και κάποιες που αναφέρουν ως χρονολογία κτίσης του το 1064 ή το 1068, στη νότια πλευρά δε σώζεται επιγραφή, η οποία φέρει τη χρονολογία 1585 ενώ οι τοιχογραφίες της χρονολογούνται από το 1599.

Στο σημείο που κτίστηκε η μονή, σύμφωνα με τη παράδοση υπήρχε παλιότερα ένα ασκηταριό καλογέρων. Λέγεται πως κάποτε μια εικόνα της Παναγίας από το χωριό Κωστάνιανη κάθε βράδυ έφευγε από την εκκλησία του χωριού. Το πρωί οι καλόγεροι του ασκηταριού την έβρισκαν στη περιοχή τους. Οι ίδιοι την επέστρεφαν στο χωριό αλλά αυτή την επομένη βρισκόταν και πάλι στο ασκηταριό. Το γεγονός επαναλήφθηκε αρκετές φορές, ώσπου αποφασίστηκε το κτίσιμο της Μονής στο σημείο όπου βρισκόταν η εικόνα.

Έτσι επειδή η εικόνα «μακράν είλξε», λέγεται ότι προήλθε και η ονομασία της Μονής Μακαραλέξη (πηγή: Β. Τσιακμάκης «1200 χιλιόμετρα με τα πόδια» εκδ. Νέα Σύνορα). Μια δεύτερη διαφορετική εκδοχή θέλει την ονομασία της η Μονή να την οφείλει σε κάποιον πιθανό κτίστη της που ονομαζόταν Αλέξης ή Μακραλέξης.

Το μοναστήρι με το πέρασμα των αιώνων εξελίχθηκε σ' ένα ισχυρό πνευματικό κέντρο της περιοχής, που ανέπτυξε και κοινωνική δράση. Το 1568 όμως η Μονή καταστράφηκε από πυρκαγιά για να ανακαινιστεί λίγα χρόνια αργότερα το 1585 ενώ στην ακμή του φιλοξενούσε περίπου 70 μοναχούς και διέθετε 20 κελιά και αρκετούς αποθηκευτικούς χώρους. Στη κατοχή του είχε ακόμη υδρόμυλους, χωράφια, αμπέλια και ιδιόκτητα κοπάδια ζώων. Στους χώρους του, τα δύσκολα χρόνια της Οθωμανικής κυριαρχίας βρήκαν καταφύγιο οι κλέφτες και αργότερα, τη περίοδο της Γερμανικής κατοχής, έγινε ορμητήριο Ελασιτών ανταρτών. Η μονή είχε πολλά ιερά κειμήλια τα οποία χάθηκαν. Οπως γράφει ο Γ. Οικονόμου («Ηπειρωτική Εστία», 1952): «Πλούσια μονή με σχολείον. Την ελήστευσαν ατυχώς, της αφήρεσαν πολύτιμον Ευαγγέλιον, επιτάφιον και χρυσό αδαμαντοκόλλητον Αγιον Ποτήριον, που είχε η μονή αυτή του μακαρίου Αλεξίου».

Η Μονή Μακραλέξη τις τελευταίες δεκαετίες μετά το 1954 χαρακτηρίστηκε ως διατηρητέο μνημείο, ως πριν λίγα χρόνια κινδύνευε με ολοκληρωτική καταστροφή. Ευτυχώς όμως τα τελευταία χρόνια στη Μονή έγιναν εργασίες συντήρησης και ο ναός πλέον βρίσκεται σε πολύ καλή κατάσταση. Δυστυχώς δεν συνέβη το ίδιο και με αρκετούς από τους εξωτερικούς χώρους του μοναστηριού, που με τη πάροδο των χρόνων έχουν καταστραφεί και στις μέρες μας μόνο λίγα ίχνη τους φαίνονται. Ίσως η εξέλιξη αυτή να είναι και μια δικαίωση του Κοσμά του Αιτωλού, που όπως γράφει στο βιβλίο του ο Βασίλης Τσιακμάκης, όταν ο Πατροκοσμάς επισκέφτηκε τη Μονή στα χρόνια της ακμής της, προφήτεψε πως θα έρθουν χρόνια δύσκολα και από το μοναστήρι λίγα πράγματα πλέον θα έχουν απομείνει. Και η παράδοση λέει πως όταν ρωτήθηκε πότε θα γίνει αυτό, προέβλεψε ότι θα συμβεί την εποχή που οι Χριστιανοί θα γίνουν ατομιστές, υλιστές και αδιάφοροι.

Η Μονή γιορτάζει στις 15 Αυγούστου όπου παλαιότερα γινότανε μεγαλοπρεπές πανηγύρι και από τα πλέον γνωστά στην Ήπειρο.

Αγία Μαρίνα Νέα Μάκρη

Φωτιά ξέσπασε τα ξημερώματα της Δευτέρας (2/8/2021) σε δασική έκταση στην περιοχή της Αγίας Μαρίνας στη Νέα Μάκρη Αττικής.

Ευτυχώς και σε αυτό το μέτωπο, η φωτιά δεν κατάφερε να καταστρέψει την εκκλησία της Αγίας Μαρίνας.

Πηγή: eviathema.gr, ipeirotika.gr, irafina.gr